Ο «τζόκερ» στην τράπουλα της ζωής

Διάβασα και άκουσα πλείστα όσα για την πολυσυζητημένη και βραβευμένη τελικά  ταινία «Τζόκερ». Είδα την ταινία και προβληματίστηκα έντονα για την ενδεχόμενη αντίδραση των νέων παιδιών καθώς και των γονιών τους σε μια τέτοια ανθρώπινη αλλά και βίαιη περιπέτεια στη σύγχρονη κοινωνία .

Ο Αρθουρ Φλεκ (τζόκερ) είναι ένας νέος ταραγμένος ψυχικά και αποτυχημένος επαγγελματικά, στην προσπάθειά του να αναδειχθεί ως κωμικός. Ζειπεριπλανώμενος και περιποιείται με τρυφερότητα μία μάνα αξιολύπητη και ψυχικά ταραγμένη, θύμα μιας άδικης κοινωνίας. Όμως, αυτή η μάνα αποκαλύπτεται ότι ήταν θετή και τον

κακοποιούσε με τρόπο φρικτό, όταν ήταν μικρός. Πώς θα μπορούσε, αλήθεια, να ερμηνεύσει ο ίδιος όσα του συνέβησαν στην παιδική ηλικία, και πώς να αντιμετωπίσει μια κοινωνία σκληρή και ανάλγητη απέναντι στις ευαισθησίες και τα όνειρα των νέων; Ο Άρθουρ δεν διέθετε τα γνωστικά εφόδια για να διαχειριστεί όσα βίωνε σε μια πόλη, όπου κυριαρχούσε η μοναξιά, η αδιαφορία, η εκδικητικότητα, οι ταξικές διαφορές και η βία. Αισθάνθηκε στιγματισμένος και τη ζωή του να απειλείται. Κατέφυγε, λοιπόν,  σε καταστροφικές μορφές άμυνας,  έχασε τον έλεγχο των πράξεών του και οδηγήθηκε σε ένα επαναλαμβανόμενο  έγκλημα.  Είναι βέβαιο ότι, αν διέθετε τα απαιτούμενα εφόδια, θα μπορούσε να αντέξει στα ίδια γεγονότα και θα μπορούσε ακόμη και να κάνει τη δική του υπέρβαση.

Τα γνωστικά εφόδια είναι, χωρίς αμφιβολία, απαραίτητα για να αντιμετωπίσουν οι νέοι την κοινωνία, που παρά την εντυπωσιακή της πρόοδο, μοιάζει να είναι σήμερα τόσο διαφορετική ίσως και ανατρεπτική και συχνά να παραμορφώνει αβασάνιστα νεαρές υπάρξεις. Είναι, εξάλλου, γεγονός ότι καμία συστηματική προσπάθεια δεν γίνεται ούτε από την πολιτεία αλλά συχνά ούτε και από τους γονείς να βοηθήσουν τους νέους να γνωρίσουν την κοινωνία και το περιβάλλον, όπου καλούνται να ζήσουν, θέλουν δεν θέλουν. Στο σχολείο οι νέοικατακλύζονται από γνώσεις και εξετάσεις, και στο σπίτι συχνά απασχολούνται και ενημερώνονται ανεξέλεγκτα από τα ΜΜΕ και το διαδίκτυο. Και αν οι νέοι είναι υγιείς, τις περισσότερες φορές αντέχουν στο Κακό και βρίσκουν το δρόμο τους. Μια ταινία όσο επικίνδυνη  και αν είναι, δεν είναι ικανή να τους ανατρέψει. Αν όμως αντιμετωπίζουν ψυχικά προβλήματα και έχουν στιγματιστεί στην κοινωνία, όπως ο ήρωας της ταινίας, τότε το μέλλον αόρατο. Για την κατηγορία  αυτών των νέων θυμάμαι πάντα το παράδειγμα του αλησμόνητου καθηγητή της Ψυχιατρικής Κώστα Στεφανή, του υποστηρικτή της απο–στιγματοποίησης των ασθενών με ψυχικά νοσήματα. Πίστευε ότι το στίγμα που συνοδεύει την ψυχική διαταραχή επηρεάζει όλες τις πτυχές της ζωής του ατόμου που πάσχει , τη σχέση του με τον εαυτό του, αλλά και τη σχέση του με τους άλλους , με το περιβάλλον, με την κοινωνία. Πήρε, λοιπόν ο ίδιος την πρωτοβουλία για να ανοίξουν οι πόρτες της κοινωνίας για τους ψυχικά ασθενείς. Θεωρούσε ότι η καταπολέμηση του στίγματος είναι το μεγάλο στοίχημα και η πρόκληση για μια κοινωνία που θέλει να είναι ευαίσθητη  και δίκαιη και να δείχνει σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Διάβασα ότι ο Χοακίν  Φίνιξ, που ενσαρκώνει τον Άρθουρ είχε και ο ίδιος μια πολύ δύσκολη και περιπετειώδη παιδική και νεανική  ζωή. Ίσως αυτό να συνέτεινε στην εντυπωσιακή απόδοση του ρόλου του, που καθηλώνει κυριολεκτικά τον θεατή και τον προβληματίζει αν ένα Οσκαρ είναι ικανό να τον επιβραβεύσει. Διάβασα ότι ο ίδιος δήλωσε πως δεν θέλει να ξανανιώσει άβολα, συμμετέχοντας σε μια κούρσα βραβείων, που την θεωρεί ηλίθια. Όμως, ο Χοακίν Φίνιξαφού βραβεύθηκε με τον Χρυσό Λέοντα στη Βενετία, κέρδισε μια δεύτερη Χρυσή Σφαίρα στο Λος Άντζελες. 

Η ταινία είναι ανοικτή σε πολλές ερμηνείες και ποικίλες απόψεις για την χρησιμότητα ή την επικινδυνότητά της. Το βέβαιο όμως είναι ότι προβληματίζει και ευαισθητοποιεί και τον πιο δύσκολο θεατή ενήλικο ή ανήλικο. Όσο παράδοξο και αν φαίνεται, ο θεατής συμπάσχει με ένα βαθιά δυστυχισμένο και στιγματισμένο πλάσμα, που άθελά του εξελίσσεται σε φρικτό δολοφόνο.  

Η τράπουλα της ζωής δεν έχει έναν μόνον τζόκερ. Και ας μη γίνεται στη χώρα μας η ταινία αυτή με τα τόσα μηνύματα, αντικείμενο διενέξεων πολιτικού κυρίως χαρακτήρα, δεν της αξίζει!

The post Ο «τζόκερ» στην τράπουλα της ζωής appeared first on Aixmi.gr - Ειδήσεις από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο - Έκτακτη επικαιρότητα.