Δεύτερη σύσταση Κομισιόν σε Αθήνα για το σύστημα ασύλου

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε σήμερα τη δεύτερη σύσταση, σχετικά με τα επείγοντα μέτρα που πρέπει να λάβει η Ελλάδα για να εφαρμόσει πλήρως τα πρότυπα της ΕΕ για το άσυλο, με σκοπό την καλύτερη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης και την ενδεχόμενη επανέναρξη ορισμένων μεταφορών ατόμων που αιτούνται ασύλου από άλλα κράτη μέλη, σύμφωνα με τον κανονισμό του Δουβλίνου.

Η σύσταση επισημαίνει ότι η Ελλάδα, παρά τη δυσχερή κατάσταση

που αντιμετωπίζει, καταβάλλει συνεχείς προσπάθειες για τη βελτίωση του συστήματος ασύλου της από τον Φεβρουάριο, όταν εκδόθηκε η πρώτη σύσταση, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της συνολικής ικανότητας υποδοχής, καθώς και της αποτελεσματικότητας της υπηρεσίας ασύλου, της δημιουργίας ενός πλαισίου για την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής και νέων αρχών υποβολής προσφυγών. Ωστόσο, υπάρχει αρκετό περιθώριο προόδου που πρέπει να επιτευχθεί πριν να είναι δυνατή η επανέναρξη των μεταφορών προς την Ελλάδα, βάσει του καθεστώτος του Δουβλίνου, μέχρι το τέλος του έτους όπως είναι ο στόχος.

Ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος δήλωσε σχετικά: «Ενώ οι προκλήσεις και η πίεση της μεταναστευτικής κρίσης συνεχίζονται τους τελευταίους μήνες, η Ελλάδα έχει σημειώσει αδιαμφισβήτητη πρόοδο ως προς τη βελτίωση του συστήματος ασύλου της, παρέχοντας έτσι καλύτερες συνθήκες στους πρόσφυγες και μετανάστες». Η Επιτροπή, μαζί με τα άλλα κράτη μέλη, θα εξακολουθήσει να στηρίζει την Ελλάδα για την επαρκή διαχείριση του υψηλού αριθμού αιτούντων άσυλο που βρίσκονται στην Ελλάδα, ούτως ώστε να είναι σε θέση να επανέλθει σταδιακά στο σύστημα του Δουβλίνου».

Εναπόκειται στις αρχές των κρατών μελών, υπό τον έλεγχο των δικαστηρίων τους και των ευρωπαϊκών δικαστηρίων, να αποφασίσουν, εάν θεωρούν πως οι συνθήκες είναι κατάλληλες, να επιτραπεί η περιορισμένη επανέναρξη των μεταφορών προς την Ελλάδα βάσει του καθεστώτος του Δουβλίνου.

Η σύσταση της Επιτροπής αποτελεί έναν ‘χάρτη πορείας’ που καθορίζει τα μέτρα που πρέπει να λάβει η Ελλάδα για να εξασφαλιστεί η καλή λειτουργία του συστήματος ασύλου και η χώρα να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος του συστήματος του Δουβλίνου.

Με τη σημερινή σύσταση διαπιστώνεται πως από την έκδοση της πρώτης σύστασης οι ελληνικές αρχές κατέβαλαν συνεχείς προσπάθειες με τη συνδρομή της Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (ΕΥΥΑ), κρατών μελών και διεθνών οργανισμών, για τη βελτίωση της λειτουργίας του συστήματος ασύλου, ανάλογα με τα προβλήματα που εντοπίστηκαν.

Αξιοποιώντας την οικονομική ενίσχυση της Επιτροπής, η Ελλάδα έχει αυξήσει σημαντικά τη συνολική ικανότητα υποδοχής της, τόσο για παράτυπους μετανάστες όσο και για αιτούντες διεθνή προστασία, και έχει καταγράψει πρόοδο στη σύσταση περιφερειακών υπηρεσιών ασύλου καθώς και στην πρόσληψη πρόσθετου προσωπικού για την υπηρεσία ασύλου, με σκοπό την αύξηση της ικανότητας επεξεργασίας των αιτήσεων. Η ελληνική υπηρεσία ασύλου διαθέτει πλέον διπλάσιους ανθρώπινους πόρους σε σχέση με εκείνους που διέθετε το 2015 και έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο σχετικά με τη διευθέτηση των επί μακρόν εκκρεμών υποθέσεων ασύλου.

Ταυτόχρονα, η τρέχουσα προσφυγική και μεταναστευτική κρίση ασκεί τεράστια πίεση στο ελληνικό σύστημα ασύλου και μετανάστευσης καθώς η Ελλάδα είναι η κύρια χώρα πρώτης εισόδου στη διαδρομή της Ανατολικής Μεσογείου. Από την έναρξη ισχύος της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας υπήρξε σημαντική μείωση του αριθμού των ημερήσιων αφίξεων που, ωστόσο, επιβάρυνε την Ελλάδα με νέες αρμοδιότητες.

Η σύσταση που εκδόθηκε σήμερα καθορίζει τα συγκεκριμένα μέτρα που θα πρέπει να λάβει η Ελλάδα για να επανενταχθεί στο σύστημα του Δουβλίνου, εστιάζοντας κατά προτεραιότητα στα εξής:

-στην εδραίωση κατάλληλων μόνιμων και προσωρινών ανοικτών κέντρων υποδοχής και στη διασφάλιση πως όλες οι εν λόγω εγκαταστάσεις προσφέρουν επαρκείς συνθήκες υποδοχής, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην εκπαίδευση για τους ανήλικους,

-στην αποτελεσματική πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου, μεταξύ άλλων διασφαλίζοντας ότι η ελληνική υπηρεσία ασύλου είναι επαρκώς στελεχωμένη και οργανωμένη,

– στην ίδρυση χωρίς καθυστέρηση νέας αρχής υποβολής προσφυγών η οποία θα είναι επαρκώς στελεχωμένη για την αντιμετώπιση όλων των εκκρεμών και μελλοντικών προσφυγών,

– στην εξασφάλιση της πρόσβασης σε δωρεάν νομική αρωγή στην πράξη,

– στη δημιουργία υποδομών για ευάλωτους αιτούντες, συμπεριλαμβανομένων των ασυνόδευτων ανηλίκων και της κατά προτεραιότητα δημιουργίας αρμόζουσας διαδικασίας επιτροπείας.

Η σύσταση ζητεί από την Ελλάδα να υποβάλει έκθεση έως το τέλος Ιουνίου, και στη συνέχεια σε μηνιαία βάση, για να επιδεικνύει τους τομείς στους οποίους έχει επιτευχθεί πρόοδος και τι μέτρα λαμβάνουν οι ελληνικές αρχές για την αντιμετώπιση των ανεπαρκειών που υφίστανται στο σύστημα ασύλου. Η Επιτροπή θα υποβάλει τον Σεπτέμβριο έκθεση σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί από τις ελληνικές αρχές και θα προχωρήσει στην κατάλληλη επικαιροποίηση των συγκεκριμένων συστάσεών της. Απώτερος στόχος είναι η επανένταξη της Ελλάδας στο καθεστώς του Δουβλίνου και η επανέναρξη των μεταφορών μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου το αργότερο, σύμφωνα με τον χάρτη πορείας για την Αποκατάσταση του χώρου Σένγκεν.