ΑΝΑ ΤΡΙΜΗΝΟ ΘΑ ΜΕΤΡΟΥΝ ΤΟΥΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥΣ

Ρεπορτάζ : Σωτήρης Νίκας

(από την Καθημερινή της Κυριακής)

Βήμα βήμα και με γνώμονα τον ετήσιο στόχο της μισθολογικής δαπάνης θα προχωράει από εδώ και πέρα η μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα. Τρόικα και κυβέρνηση έχουν συμφωνήσει να «τσεκάρουν» σε...

κάθε τριμηνιαίο έλεγχο της ελληνικής οικονομίας το πώς εξελίσσεται η αναδιάρθρωση του Δημοσίου, ενώ πλέον ο στόχος για τη μείωση του προσωπικού κατά 150.000 έως το τέλος του 2015 μπαίνει στην άκρη και έρχεται στην επιφάνεια, ως καθοριστικό κριτήριο, το κονδύλι που θα διαθέτει κάθε χρόνο το κράτος για μισθούς.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το επικαιροποιημένο Μνημόνιο θα περιλαμβάνει σύσταση (recommendation) της τρόικας προς την κυβέρνηση να προχωρήσει στην κατάρτιση ενός πολυετούς πλάνου (τουλάχιστον έως το 2016), βάσει του οποίου θα καθορίζεται το ανώτατο όριο των υπαλλήλων που θα εργάζονται στον κρατικό μηχανισμό. Μέχρι σήμερα, οικονομικό επιτελείο και τρόικα προχωρούσαν σε προβλέψεις για την εξέλιξη του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά τώρα η τρόικα ζητεί να υπάρξει συγκεκριμένη στοχοθεσία από την πλευρά της κυβέρνησης.

Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να θέσει με σαφήνεια το ύψος της μισθολογικής δαπάνης για τα επόμενα έτη και βάσει αυτού του κριτηρίου να αποφασίσει πώς θα «διανείμει» τους δημοσίους υπαλλήλους στη διοίκηση. Για φέτος, το κονδύλι της μισθοδοσίας του Δημοσίου υπολογίζεται στα 22,1 δισ. ευρώ και εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει στα 21,4 δισ. ευρώ στο τέλος του 2016. Ωστόσο, το νούμερο αυτό ενδεχομένως να μειωθεί περαιτέρω.

Ο κανόνας της μιας πρόσληψης για κάθε πέντε αποχωρήσεις από το Δημόσιο παραμένει και αποτελεί τον οδηγό για τη δημιουργία του νέου σχεδίου. Με αυτά τα δεδομένα, οι υπουργοί - και η κυβέρνηση συνολικά- θα πρέπει να αποφασίσουν ποιοι τομείς της δημόσιας διοίκησης θα πρέπει να ενισχυθούν με προσωπικό και ποιοι «αντέχουν» με λιγότερες προσλήψεις.

Για παράδειγμα, η τρόικα θεωρεί ότι ο φορολογικός μηχανισμός θα πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά, όπως και εκείνος του ελέγχου του τραπεζικού συστήματος. Αυτό σημαίνει ότι άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου θα προχωρήσουν σε λιγότερες προσλήψεις, ώστε να μην παραβιαστεί ο κανόνας της μιας πρόσληψης για κάθε πέντε αποχωρήσεις.

Σε κάθε περίπτωση, αρμόδια στελέχη αναφέρουν ότι από εδώ και πέρα ο έλεγχος θα είναι τριμηνιαίος από την τρόικα. Μπορεί το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης να παρακολουθεί σε μηνιαία βάση την εξέλιξη του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά η τρόικα σε κάθε της έλεγχο θα εξετάζει ενδελεχώς το τι έχει συμβεί. Μάλιστα, το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης δέχεται πιέσεις να δημοσιεύει ακόμα περισσότερα στοιχεία για την εξέλιξη του προσωπικού στο Δημόσιο, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια. Επίσης, όπως σημειώνουν τα ίδια στελέχη, η ριζική αναδιάρθρωση του Δημοσίου θα πρέπει να γίνει «βήμα βήμα» και μόνο με την αυστηρή παρακολούθηση μπορεί να αποφέρει αποτελέσματα.

Η δεύτερη αλλαγή που έρχεται με το επικαιροποιημένο Μνημόνιο είναι η εισαγωγή του κανόνα της αντικατάστασης των υπαλλήλων για τη διετία 2013-2014. Δηλαδή, για κάθε έναν που αποχωρεί για συγκεκριμένη αιτία (κακή αξιολόγηση, επίορκος κ.λπ.), να προσλαμβάνεται ένας νέος εργαζόμενος. Η αρχή θα γίνει από φέτος με την αντικατάσταση 4.000 υπαλλήλων και θα συνεχιστεί το 2014 με άλλους 11.000 εργαζομένους.

Ωστόσο, κυβέρνηση και τρόικα θα ήθελαν αυτό να ισχύει σε μόνιμη βάση. Να μην είναι ένα μέτρο μόνο για τη διετία 2013-2104. Ομως, αρμόδιοι παράγοντες παραδέχονται ότι αυτό είναι πολύ δύσκολο να συμβεί, καθώς το νομικό πλαίσιο δεν επιτρέπει τόσο δραστικές αλλαγές στο καθεστώς εργασίας των δημοσίων υπαλλήλων. Παρόλα αυτά, υποστηρίζουν ότι η μόνιμη εφαρμογή αυτού του κανόνα θα βοηθούσε στην ποιοτική αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης και αναφέρουν ως παράδειγμα τη θέσπιση κανόνα που θα προβλέπει ότι ένα μικρό ποσοστό από εκείνους που θα έχουν τη χαμηλότερη ετήσια αξιολόγηση να αντικαθίστανται με νέους εργαζομένους.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι ότι αφού η τρόικα αντιλαμβάνεται τη νομική πολυπλοκότητα του θέματος, γιατί επέμεινε -και συνεχίζει να επιμένει- τόσο πολύ στο να προχωρήσει άμεσα το πρόγραμμα αντικατάστασης των δημοσίων υπαλλήλων. Η απάντηση που δίνεται από στελέχη που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, είναι ότι η τρόικα πλέον δεν δείχνει να πιστεύει ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει τη βούληση να προχωρήσει στην αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα, παρά τις τελευταίες αποφάσεις. Και αυτό γιατί η συζήτηση ξεκίνησε από τα μέσα του 2011 με το πρόγραμμα εφεδρείας και έχουμε φθάσει στα μισά του 2013 για να αρχίσουν να πραγματοποιούνται οι αλλαγές.

ΦΙΜΟΤΡΟ