Το βιβλίο πριν τον ύπνο: Μια χαμένη συνήθεια με ανυπολόγιστη αξία

09:28 8/6/2025 - Πηγή: Attiki Press

Στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή, μια απλή αλλά βαθιά ουσιαστική συνήθεια μοιάζει να φθίνει: η ανάγνωση βιβλίων στα παιδιά από τους γονείς τους. Ειδικά πριν τον ύπνο – μια στιγμή που άλλοτε αποτελούσε καθημερινό ιερό τελετουργικό σε πολλά νοικοκυριά – το βιβλίο παραμερίζεται, συχνά υπέρ της οθόνης. Κι όμως, οι επιπτώσεις αυτής της μετατόπισης είναι ανησυχητικές, καθώς η ανάγνωση δυνατά δεν είναι απλώς μια ευχάριστη συνήθεια, αλλά θεμέλιο για τη γλωσσική και γνωστική ανάπτυξη του παιδιού. Ο Spencer Russell,

πρώην δάσκαλος και ειδικός στον αλφαβητισμό, επισημαίνει ότι οι νεότεροι γονείς, ιδίως όσοι ανήκουν στη Γενιά Ζ, δυσκολεύονται να εμφυσήσουν στα παιδιά τους την αγάπη για τα βιβλία. «Μεγάλωσαν με την τεχνολογία στα χέρια τους και πολλοί δεν έχουν αναπτύξει προσωπική σχέση με την ανάγνωση», τονίζει. Το αποτέλεσμα είναι η διακοπή ενός κρίσιμου δεσμού: της προφορικής αφήγησης και της κοινής μοιρασμένης εμπειρίας ανάμεσα σε γονιό και παιδί. Τα παιδιά σήμερα μπορεί να παρακολουθούν για ώρες βίντεο στο YouTube ή σε παιδικές εφαρμογές, όμως –όπως επισημαίνει ο Russell– δυσκολεύονται να αφιερώσουν λίγα λεπτά συγκέντρωσης σε ένα εικονογραφημένο βιβλίο. Η τεχνολογία, αντί να λειτουργεί συμπληρωματικά, έχει μετατραπεί σε κυρίαρχη δραστηριότητα, υποσκελίζοντας τη ζωντανή, ανθρώπινη επικοινωνία.

Η καθηγήτρια λογοθεραπείας Dawna Duff από το Πανεπιστήμιο Binghamton στη Νέα Υόρκη προειδοποιεί ότι αυτή η αλλαγή έχει σημαντικό κόστος. Η απουσία τακτικής ανάγνωσης οδηγεί σε φτωχότερο λεξιλόγιο και γνωστική υστέρηση. Τα παιδιά που δεν εκτίθενται συστηματικά στον προφορικό λόγο μέσω των βιβλίων, εισέρχονται στο σχολείο με εμφανές γλωσσικό έλλειμμα. Σύμφωνα με επιστημονικές εκτιμήσεις, αν ένας γονιός διαβάζει καθημερινά ένα βιβλίο στο παιδί του, το εκθέτει σε περίπου 78.000 νέες λέξεις τον χρόνο. Μέχρι την ηλικία των πέντε ετών, η συνολική επαφή με το λεξιλόγιο μπορεί να ξεπεράσει τα 1,4 εκατομμύρια λέξεις. Αυτή η “προίκα” λέξεων δεν είναι μόνο αριθμητική· είναι εργαλείο σκέψης, συναισθηματικής κατανόησης, και κοινωνικής ένταξης. Η ανάγνωση δεν είναι πολυτέλεια. Είναι επένδυση στον εγκέφαλο, στη φαντασία και στον χαρακτήρα του παιδιού. Είναι η στιγμή που ο γονιός κατεβάζει το κινητό, σηκώνει το βλέμμα και λέει: «είμαι εδώ, μαζί σου, ας ζήσουμε μια ιστορία». Και αυτό, ίσως, να είναι το πιο σημαντικό παραμύθι που μπορεί να του πει.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords