Θερμό επεισόδιο με Τουρκία 2020: “Ψοφάει” για… φασαρίες ο Ερντογάν

Θερμό επεισόδιο με Τουρκία 2020: Κλιμακώνει επικίνδυνα την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο η Τουρκία, με το Οruc Reis να πλέει πολύ κοντά στο Καστελόριζο και έναν νέο χάρτη, στον οποίο φαίνεται να έχει «μαρκάρει» το μισό Αιγαίο και όλη την περιοχή από την Κρήτη μέχρι την Κύπρο. Σημειώνεται πως βάσει της τουρκικής Navtex που εκδόθηκε στις 11 Οκτωβρίου, το τουρκικό ερευνητικό πλοίο θα μπορούσε να φτάσει μέχρι και σε απόσταση 6,5 μιλίων από το Καστελόριζο, διεξάγοντας ερευνητικές εργασίες στο όριο των ελληνικών χωρικών υδάτων.

Το απόγευμα της Κυριακής, το Oruc Reis έδειχνε

να βγαίνει από την ελληνική υφαλοκρηπίδα, στη συνέχεια όμως άρχισε να στρίβει ξανά αριστερά, διαγράφοντας πορεία προς τα νοτιοδυτικά. Κατά τη διαδικασία στροφής, το τουρκικό ερευνητικό πέρασε σε απόσταση 16-17 μιλίων από το νησί του Καστελόριζου, ενώ από το ανατολικότερο νησάκι του Συμπλέγματος της Μεγίστης, τη Στρογγύλη, παραλίγο να «σπάσει» και τα 12 μίλια.

Σύμφωνα με πληροφορίες, πέρασε σε απόσταση περίπου 13 μιλίων.

Όπως υποστηρίζουν πηγές του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μέσω της πορείας του τουρκικού ερευνητικού σκάφους έχει διττό στόχο: Καταρχάς να δείξει ότι η Αθήνα έχει δικαιώματα μόνο στη χωρική θάλασσα των 6 μιλίων και δεύτερον πως η Ελλάδα δεν έχει δικαίωμα να επεκτείνει τα ελληνικά χωρικά ύδατα μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια.

Στην κυβέρνηση επικρατεί προβληματισμός, εκτιμώντας πως ο Ερντογάν θα συνεχίσει τις προκλητικές του ενέργειες, με βασικό στόχο να οικοδομήσει μια ατζέντα με όλο και περισσότερες αμφισβητήσεις και διεκδικήσεις έναντι της Αθήνας. Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν πολύ σοβαρή εξέλιξη την κίνηση της Άγκυρας να ορίσει αυθαίρετα, με νόμο μάλιστα, την τουρκική περιοχή δικαιοδοσίας για έρευνα και διάσωση στο Αιγαίο μέχρι το μέσον του αρχιπελάγους, στο όριο του 25ου μεσημβρινού.

Με τους χάρτες που έδωσε στη δημοσιότητα ο υπουργός Μεταφορών της Τουρκίας Αντίλ Καραϊσμάλογλου, η Άγκυρα επιδιώκει να έχει εκείνη τον πρώτο λόγο στην περιοχή που ανήκει στη δικαιοδοσία της Αθήνας για έρευνα και διάσωση στο Αιγαίο. Ουσιαστικά ο Ερντογάν αμφισβητεί άμεσα την ελληνική δικαιοδοσία για επιχειρήσεις SAR στο Αιγαίο.

Fatih’e, Yavuz’a, Kanuni’ye selam olsun.#MaviVatanımızda arama ve kurtarma sorumluluk sahamızı, Doğu Akdeniz'de faaliyet gösteren milli gemilerimizin arama sahalarını kapsayacak şekilde genişlettik.

Yeni Ulusal Arama ve Kurtarma Planımız ülkemize hayırlı olsun. pic.twitter.com/EkDqxZaY1c

— Adil Karaismailoğlu (@akaraismailoglu) October 17, 2020

Τρίμηνο ‘φωτιά’

Το τρίμηνο φωτιά για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο ξεκινάει αμέσως μετά τις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου στις ΗΠΑ όπου σύμφωνα με εκτιμήσεις είναι η πιο επικίνδυνη περίοδος για την πρόκληση θερμού επεισοδίου από τον Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος με τις τελευταίες κινήσεις κλιμάκωσης της έντασης δείχνει ακόμα και να το επιδιώκει. Την εκτίμηση αυτή εξέφρασε η πρώην υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη η οποία παρέπεμψε στις δηλώσεις του πρώην συμβούλου ασφαλείας του Ντόναλντ Τραμπ, Τζον Μπόλτον.

«Η πιο επικίνδυνη περίοδος, κατά τη γνώμη μου, όπως είπε και ο κ. Μπόλτον, ο πρώην σύμβουλος ασφαλείας του Τραμπ, είναι αμέσως μετά τις αμερικανικές εκλογές και μέχρι τις 20 Ιανουαρίου που θα αναλάβει ο νέος Πρόεδρος. Γι’ αυτό απαιτείται ψυχραιμία και ατσαλένια νεύρα» δηλώνει χαρακτηριστικά σε συνέντευξή της στη RealNews, η Ντόρα Μπακογιάννη.

Στόχος το θερμό επεισόδιο;

Μάλιστα η πρώην υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη εξέφρασε την ανησυχία της για ένα θερμό επεισόδιο διότι -όπως υποστηρίζει- αυτός είναι ο στόχος του Ερντογάν.

Σημειώνεται ότι τις τελευταίες ημέρες σε αντίθεση με τις εκτιμήσεις που υπήρχαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, και άλλα κυβερνητικά στελέχη πλέον εκτιμούν ότι η πρόκληση θερμού επεισοδίου αποτελεί πλέον μέρος του σχεδιασμού του Ταγίπ Ερντογάν προκειμένου να πετύχει το στόχο του που δεν είναι άλλος από το να διευρύνει την ατζέντα του διαλόγου με την Ελλάδα, πέραν του καθορισμού της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας και να κατοχυρώσει τις παράνομες διεκδικήσεις του στο Αιγαίο.

Εφαρμογή του σχεδίου Γαλάζια Πατρίδα

Άλλωστε δεν είναι τυχαίες οι τελευταίες κινήσεις του Τούρκου προέδρου, ο οποίος φαίνεται πως αφενός έχει ενθαρρυνθεί από την αναβλητικότητα της ΕΕ, και θα αξιοποιήσει όλο το χρονικό διάστημα που απομένει ως τον Δεκέμβριο -μήνας που με τα σημερινά δεδομένα φαντάζει ο μήνας ορόσημο για την επιβολή κυρώσεων- βάζοντας μεθοδικά σε εφαρμογή το σχέδιο της «Γαλάζιας Πατρίδας».

Στην πραγματικότητα η περίοδος ως τις 20 Ιανουαρίου για την οποία μιλάει η κα Μπακογιάννη, πρακτικά συμπίπτει σε μεγάλο βαθμό με το χρονικό ορίζοντα του Δεκεμβρίου που έχει αφήσει η ΕΕ ώστε να αποφασίσει για τυχόν κυρώσεις κατά της Τουρκίας.

Αφετέρου η κλιμάκωση των τελευταίων ημερών από πλευράς Ερντογάν και η ρητορική στην οποία επανέρχεται φτιάχνει ένα εκρηκτικό κλίμα ώστε η κατάσταση να κρέμεται κυριολεκτικά από μία κλωστή όσο πλησιάζουμε προς τις προεδρικές εκλογές καθώς είναι γνωστό ότι οι Αμερικανοί δεν θα ήθελαν τουλάχιστον μέχρι τη διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών στις 3 Νοεμβρίου κάποιο θερμό επεισόδιο στην Ανατολική Μεσόγειο.

Μεθόδευση

Οι ως τώρα κινήσεις του Ταγίπ Ερντογάν δείχνουν μεθόδευση που φέρνουν την κατάσταση στα άκρα και στο φλερτ με το θερμό επεισόδιο. Μετά την κλιμάκωση με τη νέα Naftex για έρευνες του Oruc Reis στα 6,5 μίλια η τουρκική ηγεσία προχωρά ένα βήμα παραπέρα «μαρκάροντας» το Αιγαίο.

Έτσι μετά τη ρητορική περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου και την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε πληθώρα ελληνικών νησιών, καθώς και την απόπειρα δημιουργίας τετελεσμένων ώστε να αχρηστέψει στην πράξη το δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο στα 12 μίλια, η Τουρκία συνεχίζει, «μοιράζοντας» το Αιγαίο καθώς διατείνεται ότι έχει δικαίωμα έρευνας και διάσωσης, στο μισό Αιγαίο και σε όλη την περιοχή από την Κρήτη μέχρι την Κύπρο.

Μαινόμενος ο ‘σουλτάνος΄

Ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν εμφανίστηκε μαινόμενος κατά πάντων με εμπρηστική ρητορική δηλώνοντας ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να κινείται με βάση τους δικούς της στόχους στην περιοχή.

«Ματαιώνουμε ένα-ένα αυτά τα σενάρια και τα παιχνίδια τους. Τα χαλάσαμε στο Ιράκ, στη Συρία, στη Μεσόγειο, στη Μαύρη Θάλασσα, σε κάθε διεθνή πλατφόρμα. Τώρα αυτή η χώρα, μαζί με το έθνος της και το κράτος της, κινείται σύμφωνα με τους στόχους της κι όχι προς την κατεύθυνση που οι άλλοι την σπρώχνουν», είπε μιλώντας σε κομματικό ακροατήριο.

Επί της ουσίας η Τουρκία διαμορφώνει εμπράκτως τους όρους του διαλόγου που επιδιώκει με την Ελλάδα, πέρα και έξω από το συμπεφωνημένο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών. Άλλωστε σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «το Βήμα» ο Τούρκος πρόεδρος παραβίασε τα «πρωτόκολλα του Βερολίνου» και προτίμησε με τη Naftex για τις έρευνες του Oruc Reis να τορπιλίσει την έναρξη των διερευνητικών επαφών.

Σιγή από Ευρωπαίους και Αμερικανούς

Προς ώρας όμως η μόνη άμεση και έντονη αντίδραση στην παράνομη διεύρυνση της θαλάσσιας τουρκικής περιοχής ευθύνης για έρευνα και και διάσωση που ορίστηκε αυθαίρετα με τον νέο τουρκικό νόμο προέρχεται από την ελληνική πλευρά. Οι Ευρωπαίοι και ιδίως οι Γερμανοί, οι οποίοι πρωτοστατούν στις τελευταίες Συνόδους Κορυφής της ΕΕ για να μην επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία έχουν αποφύγει να σχολιάσουν έστω τη νέα τουρκική πρόκληση, την ώρα μάλιστα που εμφανίζονται ως εξαπατημένοι από τη στάση της Τουρκίας και τις υποσχέσεις Ερντογάν που δεν τηρήθηκαν από την Άγκυρα.

Την ίδια μέχρι στιγμής στάση σιωπής κρατούν και οι Αμερικανοί, ενώ αξίζει να σημειωθεί η πρόσφατη δήλωση της ρωσικής πρεσβείας που μίλησε ευθέως για το δικαίωμα της Ελλάδας στη βάση του Διεθνούς Δικαίου να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια.

Χαιρετίσματα …στη Γαλάζια Πατρίδα

Η Άγκυρα, ανακοίνωσε ευθαρσώς ότι,  το μισό Αιγαίο μαζί με τα νησιά μας είναι περιοχές στις οποίες η Τουρκία έχει δικαίωμα για έρευνα και διάσωση. Δημοσίευσε δε και σχετικό χάρτη, με αναλυτές να εκτιμούν ότι η κίνηση αυτή φέρνει πιο κοντά ένα θερμό επεισόδιο. Μάλιστα ο υπουργός Μεταφορών της Τουρκίας Αντίλ Καραϊσμαΐλογλου, έχει αναρτήσει και σχετικό χάρτη στον οποίο φαίνεται να έχει «μαρκάρει» το μισό Αιγαίο και όλη την περιοχή από την Κρήτη μέχρι την Κύπρο.

«Χαιρετίσματα στο Φατίχ, στο Γιαβούζ και στο Κανουνί. Στη Γαλάζια Πατρίδα μας, την περιοχή ερευνών και διάσωσης την επεκτείναμε με τρόπο που θα περιλαμβάνει και τις περιοχές όπου πραγματοποιούν εργασίες τα ερευνητικά μας πλοία. Καλορίζικο το νέο σχέδιο έρευνας και διάσωσης!», αναφέρει προκλητικά ο τούρκος υπουργός Μεταφορών.

Κίνηση με αμιγώς πολιτικά κίνητρα – Θέτει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές

«Είναι σαφές ότι η Τουρκία, με την τελευταία αυτή κίνηση που έχει αμιγώς πολιτικά κίνητρα, δεν διστάζει να προκαλέσει σύγχυση, θέτοντας σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές», τονίζεται σε ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ.

«Η κίνηση αυτή έρχεται να προστεθεί στον μακρύ κατάλογο τουρκικών αυθαιρεσιών και παρανόμων διεκδικήσεων στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες άλλωστε ευθύνονται για την άνευ προηγουμένου κλιμάκωση της τελευταίας περιόδου. Οι τουρκικές ενέργειες θα προσκρούσουν και πάλι στην διεθνή νομιμότητα με την οποία η Τουρκία θα πρέπει επιτέλους κάποτε να συμφιλιωθεί.», σημειώνεται μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση.

Υπογραμμίζεται δε, ότι «η τουρκική περιοχή ευθύνης έρευνας και διάσωσης που ορίστηκε αυθαίρετα με τον νέο τουρκικό νόμο, όπως άλλωστε και αυτή που είχε ορισθεί με τον τουρκικό νόμο του 1988, είναι παράνομη στο μέτρο που επικαλύπτει περιοχές ελληνικής κυριαρχίας και δικαιοδοσίας, συνεπώς δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Πέραν όμως αυτού, δεν στηρίζεται σε επιχειρησιακά κριτήρια και δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς ασφάλειας της ανθρώπινης ζωής».

Λάθος σπασμωδικές και υπό πίεση κινήσεις

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η κα Μπακογιάννη χαρακτηρίζει «λάθος» αν γίνει σπασμωδικά η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια στα ανατολικά σύνορά μας. «Η ελληνική κυριαρχία είναι 6 μίλια και η δυνητική ελληνική κυριαρχία είναι τα 12 μίλια. Αυτό είναι ένα μονομερές δικαίωμα, το οποίο η χώρα μας θα το ασκήσει όταν και όποτε αποφασίσει. Είναι καθαρά δική μας απόφαση και σίγουρα θα ήταν λάθος να το ασκήσουμε υπό πίεση και ως σπασμωδική κίνηση» αναφέρει η Ντόρα Μπακογιάννη.

Ο Ερντογάν παραβίασε τα πρωτόκολλα του Βερολίνου

Την ίδια ώρα, όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ», ο Ερντογάν παραβίασε τα «πρωτόκολλα του Βερολίνου». Στο ρεπορτάζ παρουσιάζεται  το περιεχόμενο των δύο κειμένων επί των οποίων η Αθήνα και η Aγκυρα συμφώνησαν για την επανεκκίνηση των διερευνητικών συνομιλιών με σαφές και μόνο αντικείμενο την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.

Το πρώτο κείμενο υπεγράφη στις 13 Ιουλίου και το δεύτερο στις 18 Σεπτεμβρίου. Τόσο στο «Πρωτόκολλο» του Ιουλίου, όσο και σε αυτό του Σεπτεμβρίου, ήταν καθοριστικής σημασίας η εργασία και των δυο χωρών για την καλλιέργεια ενός ευνοϊκού κλίματος έτσι ώστε να μπορέσουν να γίνουν συνομιλίες για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και στη συνέχεια πολιτικές διαβουλεύσεις ως το τέλος του 2020.

Οι δύο χώρες αναλάμβαναν, εξάλλου, τη δέσμευση ότι κατά τη διάρκεια των διερευνητικών συνομιλιών, των διαπραγματεύσεων ή/και σε περίπτωση δικαστικών διαδικασιών που θα μπορούσαν να ακολουθήσουν «θα απέχουν από οποιαδήποτε μελλοντική δραστηριότητα στο πεδίο των υδρογονανθράκων σε σχέση με την υφαλοκρηπίδα στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, σε περιοχές όπου η άλλη πλευρά θα θεωρούσε ότι μια τέτοια δραστηριότητα θα αποτελούσε παραβίαση των δικαιωμάτων της ή θα παρεμπόδιζε τις συνομιλίες/διαπραγματεύσεις/διαδικασίες».

Κάτι που δεν τήρησε η τουρκική πλευρά. Λίγες ημέρες μετά το πρώτο «Πρωτόκολλο του Βερολίνου» η Τουρκία εξέδωσε παράνομη NAVTEX και έστειλε το Oruc Reis στην Ανατολική Μεσόγειο και εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Το σκηνικό επαναλήφθηκε πρόσφατα με το τουρκικό ερευνητικό συνοδεία πολεμικών πλοίων να επιχειρεί και πάλι μετά από νέα έκδοση αντίστοιχα παράνομης NAVTEX από πλευράς της Άγκυρας.

«Απαντάμε με διπλωματικό τρόπο σε κάθε παράνομη δράση»

Απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις, η Αθήνα διατηρεί την ψυχραιμία της, αποφασισμένη να απαντά με διπλωματικό τρόπο, ενώ  ταυτόχρονα προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα. Μιλώντας στο MEGA, o βουλευτής Σερρών και γραμματέας Διεθνών Σχέσεων της ΝΔ Τάσος Χατζηβασιλείου, σημείωσε τόνισε ότι η επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 ν.μ, αποτελεί μονομερές δικαίωμα της Ελλάδας και θα ασκηθεί, όταν η χώρα κρίνει ότι είναι εθνικά σκόπιμο και χρήσιμο, καθώς το θέμα αυτό αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου εθνικού σχεδιασμού.

Συνέχισε λέγοντας ότι σε κάθε παράνομη δράση της Τουρκίας, η Ελλάδα απαντά με νόμιμο διπλωματικό τρόπο: «Η Τουρκία υπέγραψε το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο και η Ελλάδα απάντησε με δυο διεθνώς νόμιμες συμφωνίες οριοθέτησης με την Ιταλία και την Αίγυπτο». Τέλος, σε ερώτηση σχετικά με τις ένοπλες δυνάμεις, ο κ. Χατζηβασιλείου απάντησε ότι προχωρά ταχέως η διαδικασία παραλαβής των πρώτων 12 αεροσκαφών Ραφάλ και σχεδιάζεται η ανάδειξη της ΕΑΒ σε περιφερειακό κέντρο συντήρησης αεροσκαφών.

«Η αποκάλυψη της εφημερίδας δικαιώνει την κυβέρνηση»

Για την αποκάλυψη της εφημερίδας ΒΗΜΑ σχετικά με τα γραπτά πρωτόκολλα του Βερολίνου ο κ. Χατζηβασιλείου σημείωσε: « Το θέμα που συμφωνήσαμε να συζητήσουμε με την Τουρκία είναι η μοναδική μας διαφορά, δηλαδή ο καθορισμός ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, όπως αποδεικνύουν και τα πρωτόκολλα του Βερολίνου. Η σημερινή αποκάλυψη δικαιώνει την κυβέρνηση και διαψεύδει την Άγκυρα, καθώς και αλλά κέντρα, που έκαναν λόγο για δήθεν συζήτηση περί αποστρατικοποίησης νησιών και άλλων ζητημάτων.

Ο κ. Ερντογάν συμφώνησε να προσέλθει στις διερευνητικές επαφές με ατζέντα τη μοναδική διαφορά μας και υπαναχώρησε χωρίς να προβάλει πειστικό λόγο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο βουλευτής της ΝΔ και συνεργάτης του πρωθυπουργού.