Παιχνίδια στην αρένα

Της Ευτυχίας Παπούλια

«Όταν ο άνθρωπος θέλει να σκοτώσει μια τίγρη αυτό λέγεται αθλητισμός, όταν η τίγρη θέλει να σκοτώσει τον άνθρωπο αυτό ονομάζεται σκληρότητα. Δηλαδή, αυτή είναι η διαφορά μεταξύ του εγκλήματος και της δικαιοσύνης» Σω Μπέρναρ

Για ακόμα μία φορά, αυτό το αποκρουστικό θέαμα της ταυρομαχίας στο Μεξικό, είχε πολύ αίμα να δείξει στους θεατές που προφανώς θα έμειναν ικανοποιημένοι μιας και τα λεφτά τους έπιασαν τόπο, αλλά και αρκετή

βαρβαρότητα που μας έβαλε σε σκέψη. Πόση βία κρύβει ο άνθρωπος μέσα του τελικά; Τι προσδοκούν οι θεατές τη στιγμή που ξεκινά αυτή η μάχη;

Όταν έστω και χωρίς κατ” ανάγκη να είμαστε όλοι ποδοσφαιρόφιλοι ή φίλοι της πυγμαχίας κι άλλων τέτοιων αγωνισμάτων που θέλουν νικητή και ηττημένο, όταν το συναίσθημα του θεατή χρειάζεται αίμα για να ικανοποιηθεί και να χειροκροτήσει το νικητή, τότε ασυναίσθητα, ή με εντελώς υποκειμενικά ανομολόγητα κριτήρια, παίρνουμε το μέρος κάποιου. Λέμε «εγώ είμαι με αυτούς», «θέλω να χάσει αυτός», χωρίς να μπορέσουμε αν μας ρωτήσει κανείς να εξηγήσουμε με επιχειρήματα πειστικά, για ποιο λόγο τασσόμαστε υπέρ του ενός ή του άλλου, με ακόμη περισσότερο ανεξήγητο φανατισμό.

Υπάρχουν όμως κάποια θεάματα που φαίνεται πως η Ευρώπη του Διαφωτισμού δε μπόρεσε να πολεμήσει, ίσως γιατί η βαρβαρότητα που υποτίθεται πως ξεπεράστηκε, παραμένει συμπιεσμένη στο υποσυνείδητο και αναζητεί διέξοδο, εκτόνωση, αίμα. Τέτοια θεάματα είναι η πυγμαγία, το ράγκμπυ, αρκετές πολεμικές τέχνες μα πιο σκληρό κι απάνθρωπο όλων αναμφισβήτητα είναι οι ταυρομαχίες. Φρικιαστικές εικόνες ζώων που ύστερα από ανελέητα βασανιστήρια, βγαίνουν στην αρένα να υποστούν τη βασανισμένη ψυχή του ανθρώπου που ξεσπά πάνω σε απροστάτευτα πλάσματα γιατί διεγείρεται από αυτή την αγωνία που βλέπει στα μάτια τους… Μαζί με αυτόν κι οι θεατές που με τη σειρά τους αγωνιούν γι αυτόν τον ήρωα που τολμά να προκαλέσει ένα από τα πιο άγρια ζώα και να κοντραριστεί μαζί του. Καθόλου μαγκιά, αν σκεφτεί κανείς πως ο ταύρος μπαίνει βίαια σε έναν άνισο αγώνα, με παραισθησιογόνα, ουσίες που έχουν μειώσει τη όραση του και την ικανότητα του να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο, που είναι ο άνθρωπος!

Αυτές τις σκέψεις έκανα, παρακολουθώντας για λίγα λεπττά στην τηλεόραση την είδηση αυτή όπου ο ταύρος έστειλε λίγες μέρες πριν, τον επίδοξο εκτελεστή του στο νοσοκομείο ,τραυματισμένο τόσο σοβαρά που κανείς δεν περίμενε πως θα υπάρχουν έστω και λίγες πιθανότητες να ζήσει.

Αναρωτήθηκα λοιπόν, όλοι αυτοί οι θεατές με ποιον «είναι»; Με τον ταύρο ή με τον ταυρομάχο; Νιώθουν άραγε την ίδια ανώδυνη τουλάχιστον ευχαρίστηση με τη στιγμή που η ομάδα τους βάζει γκολ, την επώδυνη ευχαρίστηση κάθε φορά που ο δικός τους μποξέρ ματώνει το πρόσωπο του αντιπάλου; Πόση άραγε βαρβαρότητα κρατούν κρυμμένη στα εσώψυχα τους αυτοί οι θεατές της αρένας, όταν φανατίζονται με αυτό το φρικιαστικό συμβάν που μόνο η μία πλευρά- αυτή του ταυρομάχου- γνωρίζει πως πρόκειται για ένα παιχνίδι, ένα θέαμα που προσφέρει ηδονή…

Κι ύστερα, λυπόμαστε για τους τραυματισμένους ταυρομάχους ή για τους ακόμα περισσότερους που βγήκαν νεκροί από την αρένα γιατί δεν υπολόγισαν τη δύναμη που μπορεί να βρει ένα απροστάτευτο ζώο που διαισθάνεται πως κάποιοι παίζουν σκληρά μαζί του… Δε σκέφτηκαν την οργή του, σαν αντικρίζει τους θεατές να σηκώνονται και να χειροκροτούν τα βασανιστήρια… Ούτε ένα ζευγάρι χέρια δε χειροκρότησαν τον ταύρο, γιατί θα ναι απάνθρωπος κι αναίσθητος όποιος σκεφτεί το ζώο περισσότερο. Απάνθρωπη κι αναίσθητη λοιπόν εγώ, που το χειροκρότημα μου για τον ταύρο, ακούγεται ως το Μεξικό. Μήπως και καταλάβουμε, πως μαγκιά είναι να τα βάζεις με έναν όμοιο σου.