Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τους πλειστηριασμούς

Λίγο πριν εκπνεύσει το 2013, η κυβέρνηση φρόντισε και έφερε στη Βουλή το νομοσχέδιο για την άρση των πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας για το 2014. Το μέτρο θα είναι σε ισχύ μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του 2014. Μετά από μία συζήτηση σε υψηλούς τόνους με αλληλοκατηγορίες μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης και ύστερα από ονομαστική ψηφοφορία, τα άρθρα 7, 8 και 9 του νομοσχεδίου

για τους πλειστηριασμούς, εγκρίθηκαν κατά πλειοψηφία από την Ολομέλεια της Βουλής αφού 152 βουλευτές ψήφισαν υπέρ των άρθρων, ενώ οι 141 κατά.

Τι προβλέπει η (μεταβατική) νομοθετική ρύθμιση

Η απαγόρευση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας είναι εν ισχύ υπό τις εξής προϋποθέσεις και κριτήρια που πρέπει να πληρούνται σωρευτικά:

·αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας να μην υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ,·ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα έως 35.000 ευρώ (δηλαδή χωρίς τις κρατήσεις για ασφαλιστικά ταμεία, φόρο εισοδήματος και εισφορά αλληλεγγύης). Το μεικτό φθάνει περίπου στα 50.000 ευρώ.·συνολική αξία ακίνητης και κινητής περιουσίας μέχρι 270.000 ευρώ. Από το ποσό αυτό το σύνολο των καταθέσεων και άλλων κινητών αξιών του οφειλέτη δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ.

Για οικογένειες με 3 παιδιά και πάνω ή για άτομα με αναπηρία άνω του 67%, και όσους βαρύνονται φορολογικά από άτομα με αναπηρία άνω του 67%, τα παραπάνω όρια των προϋποθέσεων (αντικειμενική αξία πρώτης κατοικίας, εισόδημα, περιουσία) προσαυξάνονται κατά 10%.
Δηλαδή η αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας ορίζεται στις 220.000 ευρώ, το ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα στις 38.500 ευρώ, η συνολική κινητή και ακίνητη περιουσία σε 297.000 ευρώ και οι καταθέσεις να μην είναι πάνω από 16.500 ευρώ.

Εν τω μεταξύ, θεσπίζεται μηνιαία καταβολή ελάχιστης δόσης, ανάλογα με το εισόδημα και την οικογενειακή κατάσταση του δανειολήπτη.

Συγκεκριμένα:

α) Μισθωτοί και συνταξιούχοι: θα καταβάλλουν δόση ίση με το 10% του καθαρού τους εισοδήματος, εφόσον αυτό φτάνει μέχρι 15.000 ευρώ, ενώ για το υπερβάλλον εισόδημα πάνω από τις 15.000 και μέχρι τις 35.000 θα καταβάλλεται δόση ίση με το 20%.

β) Άνεργοι: παρέχεται η δυνατότητα μηδενικής καταβολής δόσης, εφόσον έχουν μηδενικό εισόδημα ή λαμβάνουν μόνο το επίδομα ανεργίας.

γ) Ελεύθεροι επαγγελματίες και έμποροι: θα καταβάλλουν δόση ίση με το 10% του καθαρού εισοδήματος μέχρι 15.000 ευρώ, ενώ για εισοδήματα πάνω από το εν λόγω όριο η δόση ανεβαίνει στο 20%. Παράλληλα, όμως, συνολικά η δόση θα πρέπει να αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της τελευταίας ενήμερης δόσης.

Πίνακας δόσεων

Ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα

Ελάχιστη δόση

Υπερβάλλον για εισοδήματα άνω των 15.000

Σύνολο ετήσιας δόσης

Μηνιαία δόση

5.000 €

500 €

0 €

500 €

42 €

10.000 €

1.000 €

0 €

1.000 €

83 €

15.000 €

1.500 €

0 €

1.500 €

125 €

20.000 €

1.500 €

1.000 €

2.500 €

208 €

25.000 €

1.500 €

2.000 €

3.500 €

292 €

35.000 €

1.500 €

4.000 €

5.500 €

458 €

Να σημειώσουμε πως, παραμένουν σε ισχύ οι νόμοι 3869/2010 («νόμος Κατσέλη») και 4161/ 2013 για τη δικαστική προστασία όσων αδυνατούν να εξοφλήσουν τα δάνειά τους, ενώ από το 2015 θα τεθεί σε εφαρμογή μόνιμο πλαίσιο διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων με τη σύσταση Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.

Προστατεύετε το 90% των δανειοληπτών ισχυρίζεται το υπουργείο Ανάπτυξης, αλλά...

Σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη, προστατεύεται το 90% των δανειοληπτών.

Με βάση στατιστικά στοιχεία των τραπεζών, της ΕΚΤ και της Εφορίας, το υπουργείο Ανάπτυξης, συνέταξε τη νομοθετική ρύθμιση για τα «κόκκινα» δάνεια. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά:

• 9 στους 10 δανειολήπτες έχουν κύρια κατοικία αντικειμενικής αξίας μικρότερης των 200.000 ευρώ.

• Το 90% των νοικοκυριών με στεγαστικό δάνειο έχουν καθαρό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα μικρότερο ή ίσο των 35.000 ευρώ.

• Το μέσο ποσό καταθέσεων ανέρχεται σε 3.600 ευρώ, ενώ η συνολική αξία των χρηματοοικονομικών στοιχείων (καταθέσεις, επενδύσεις, ομόλογα, μετοχές κ.λπ.) που διαθέτουν τα νοικοκυριά στη χώρα μας ανέρχεται κατά μέσο όρο στα 4.400 ευρώ. Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών, το 92,8% των καταθετών διαθέτει καταθέσεις ύψους έως 10.000 ευρώ.

Η αισιοδοξία του υπουργείου είναι δύσκολο προς ώρας να εκτιμηθεί καθώς μια σειρά από προϋποθέσεις ενδεχομένως αφήσουν εκτός προστασία μεγαλύτερο μέρος των δανειοληπτών.

Θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε μερικά «σκοτεινά» σημεία:

Αρχικά θα πρέπει να τονιστεί πως οι δανειολήπτες θα πρέπει να σπεύσουν στις τράπεζες προκειμένου να κάνουν να κάνουν ανακοπές στους πλειστηριασμούς, μέχρι να αποδείξουν ότι πληρούν μία προς μία όλες τις προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος.

Παραμένει αδιευκρίνιστο τι θα συμβαίνει στην περίπτωση που κάποιος δανειολήπτης έχει πάψει να εξυπηρετεί περισσότερα του ενός δάνεια -στεγαστικά, καταναλωτικά, επισκευαστικά- σε περισσότερες από μία τράπεζες. Ποιο δάνειο και τι δόση θα πληρώνει, ποια διαδικασία θα ακολουθήσει;

Η αντικειμενική αξία των 200.000 ευρώ αν και ηχεί ως μεγάλο ποσό, στην πραγματικότητα θεωρείται χαμηλή για την προστασία της πρώτης κατοικίας, ειδικά όταν το σύνολο των υπόλοιπων περιουσιακών στοιχείων που πρέπει να έχει κανείς για να προστατευτεί είναι 70.000 ευρώ (αυτοκίνητο, οικόπεδο, δευτερεύουσα κατοικία, καταθέσεις κ.ά.).

Ενδεικτικός πίνακας προστασίας σπιτιών ανά δήμο (Αττική)

Δήμος Κατώτερη τιμή ζώνης (τ.μ.) Ανώτερη τιμή ζώνης (τ.μ.)

Άγιος Δημήτριος 200 133

Αγία Παρασκευή 143 97,5

Αιγάλεω 235 143

Βούλα 105 51

Βουλιαγμένη 78 23

Γλυφάδα 129 43

Δραπετσώνα 267 200

Ζωγράφου 143 114

Εκάλη 97,5 44

Ελληνικό 135 65,5

Κηφισιά 160 50

Κολωνάκι 74 50

Μαρούσι 138 78

Μοσχάτο 174 91

Νέο Ψυχικό 111 73

Παλαιό Φάληρο 138 65,5

Παπάγου 80 80

Πειραιάς 200 80

Πεντέλη 93 73

Περιστέρι 250 155

Πετρούπολη 190 154

Ταύρος 235 182

Φιλοθέη 73 38

Χαϊδάρι 222 129

Χολαργός 143 91

Τι θα γίνει από το 2015

Από την 01/01 του 2015, η μεταβατική διάταξη προστασίας από πλειστηριασμούς καταργείται και θα αντικατασταθεί από μόνιμο πλαίσιο διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων. Τη δημιουργία του πλαισίου θα αναλάβει το υπό σύσταση Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, στο οποίο θα συμμετέχουν οι υπουργοί Οικονομικών, Ανάπτυξης, Δικαιοσύνης και Εργασίας.

Μεταξύ άλλων, το Συμβούλιο θα ορίσει τις αρχές του «συνεργάσιμου δανειολήπτη» και των ετήσιων δαπανών διαβίωσης, ενώ παράλληλα η Τράπεζα της Ελλάδος θα εκδώσει Κώδικα Δεοντολογίας για τον τρόπο διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ο οποίος θα περιλαμβάνει ενιαίες διατάξεις αξιολόγησης κινδύνου, δυνατότητες αποπληρωμής των χρεών, τρόπους επικοινωνίας με τους δανειολήπτες κ.λπ.

Διαβάστε ακόμα: Οι πολίτες οργανώνονται για τους πλειστηριασμούς