«Μετεξεταστέοι» οι δυστυχισμένοι Έλληνες μαθητές

Δεν είναι λίγοι εκείνοι, που υποστηρίζουν, πως για να αλλάξει η χώρα προς το καλύτερο και να εκλείψουν σταδιακά όλες οι «παθογένειες», που έχουν παρεισφρήσει στην ελληνική κουλτούρα, πρέπει να αλλάξει εκ βάθρων η Παιδεία. Και πώς να γίνει αυτό, όταν η ελληνική παιδεία και εκπαίδευση πάει από το κακό στο χειρότερο και οι όποιες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις πέφτουν στο «κενό», κάτι που αποτυπώνεται ξεκάθαρα στην έρευνα του ΟΟΣΑ για τους Έλληνες μαθητές.

Του Κώστα Μοσχολιού ([email protected] )

Ούτε

Διόλου κολακευτικά για τα ελληνόπουλα ήταν τα ευρήματα της τακτικής έκθεσης PISA του ΟΟΣΑ (Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) για το επίπεδο των μαθητών, ηλικίας 15-16 ετών, καθώς η χώρα μας καταλαμβάνει την 42η θέση για το 2012, επί 65 χωρών συνολικά και την 31η από τις 34 χώρες του ΟΟΣΑ. Έτσι, η Ελλάδα έπεσε 17 θέσεις, αφού προηγουμένως ήταν στην 25η θέση.

Η κύρια έρευνα του PISA 2012 (Programme for International Student Assessment) στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε από τις 7 Μαρτίου έως τις 6 Απριλίου 2012. Σε αυτήν συμμετείχαν 192 δημόσια και ιδιωτικά σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Γυμνάσια, Γενικά Λύκεια και ΕΠΑ.Λ.) από όλη την Ελλάδα και περίπου 5.000 μαθητές. Κάθε χώρα που συμμετέχει στην έρευνα χρησιμοποιεί έναν αριθμό εργαλείων (φυλλάδια θεμάτων και ερωτηματολόγια). Πιο συγκεκριμένα, στο PISA 2012 η Ελλάδα χρησιμοποιεί τα παρακάτω εργαλεία:

α) Φυλλάδιο θεμάτων του μαθητή που καλύπτει τα γνωστικά αντικείμενα των Mαθηματικών, των Φυσικών Επιστημών και της Κατανόησης Κειμένου,

β) Ερωτηματολόγιο του μαθητή και

γ) Ερωτηματολόγιο του σχολείου που θα συμπληρωθεί από τον Διευθυντή του σχολείου.

Έτσι, στη μελέτη PISA, στην οποία το 2012 συμμετείχαν περίπου 510.000 μαθητές από όλες τις χώρες, οι Έλληνες μαθητές παρουσίασαν ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις στην κατανόηση κειμένου, τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες. Αντιθέτως, αρκετά υψηλές επιδόσεις παρουσίασαν οι μαθητές από την Σανγκάη (Κίνα), τη Σιγκαπούρη, το Χονγκ Κονγκ (Κίνα), την Κινεζική Ταϊπέι (Ν. Κορέα), το Μακάο (Κίνα) και την Ιαπωνία. Ενώ από τις ευρωπαϊκές χώρες πολύ καλά τα πήγαν και οι μαθητές από Λίχτενσταϊν, Ελβετία, Ολλανδία, Εσθονία, Φινλανδία, Πολωνία, Βέλγιο, Γερμανία και Αυστρία. Από τον πίνακα καταδεικνύεται η απόκλιση των μαθητών στη χώρα μας σε σχέση με αυτών του μέσου όρου του ΟΟΣΑ, με τα ελληνόπουλα να πάσχουν περισσότερο στα Μαθηματικά.

*Οι μονάδες αξιολόγησης της Ελλάδας και ο Μέσος Όρος στα τεστ του Pisa 2003-12

Μάθημα

2003

2006

2009

2012

Μ.Ο. ΟΟΣΑ (2012)

Μαθηματικά

445

459

466

453

494

Ανάγνωση

472

460

483

477

496

Επιστήμες

–

473

470

467

501

Μέσος Όρος

-

464

473

466

497

«Δεν είμαι χαρούμενος στο σχολείο»

Πηγαίνοντας ένα βήμα πιο πέρα την έρευνά του, ο ΟΟΣΑ επιχείρησε να συνδυάσει τις επιδόσεις των μαθητών με το πόσο ευτυχισμένοι είναι στο σχολείο. Η κατάταξη της ευτυχίας βασίστηκε στο ποσοστό των μαθητών που συμφωνούν ή διαφωνούν με τη φράση: «Είμαι χαρούμενος στο σχολείο». Με αυτόν τον τρόπο εξήχθησαν τα εξής αποτελέσματα (ΦΩΤΟ 1):

Καλύτερα σχολεία και πιο ευτυχισμένα παιδιά:

1. Σιγκαπούρη

2. Ταϊβάν

3. Ελβετία

3. Χονγκ Κονγκ

4.. Λιχτενστάιν

5. Σαγκάη - Κίνα

6. Ιαπωνία

7. Ισλανδία

8. Βιετνάμ

9. Μακάο - Κίνα

Τα πιο δυστυχισμένα παιδιά στα χειρότερα σχολεία:

1. Κατάρ

2. Αργεντινή

3. Κύπρος

4. Ελλάδα

5. Σλοβακία

6. Ρουμανία

7. Τυνησία

8. Ρωσία

8. Μαυροβούνιο

9. Ιορδανία

Με αυτόν τον τρόπο η χώρα μας καταλαμβάνει την αρνητική 4η θέση στο συνδυασμό μαθητικών επιδόσεων- ευτυχίας στο σχολείο.

Τις… πταίει;

Αναμφισβήτητα οι ευθύνες για τα επιεικώς τραγικά αυτά αποτελέσματα βαραίνουν το ίδιο το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο έχει δομηθεί με τέτοιο τρόπο, που ούτε αυτοί που το υπηρετούν (δάσκαλοι, καθηγητές) δεν του έχουν εμπιστοσύνη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η έρευνα που πραγματοποιήθηκε το διάστημα 16-26 Σεπτεμβρίου 2013 με κλειστά ερωτηματολόγια σε μαθητές Γυμνασίου, Λυκείου και ΕΠΑΛ, σε εκπαιδευτικούς και γονείς από το Λεκανοπέδιο Αττικής.

* Πόσο ικανοποιημένοι είστε από το εκπαιδευτικό σύστημα;

Μαθητές- Εκπαιδευτικοί- Γονείς

Αρκετά

Μέτρια

Ελάχιστα

Καθόλου

Μαθητές Γυμνασίου (Γ' τάξη)

9%

24%

31%

36%

Μαθητές Λυκείου

5%

9%

24%

62%

Μαθητές ΕΠΑΛ

6%

18%

24%

52%

Εκπαιδευτικοί (δάσκαλοι - καθηγητές)

5%

12%

25%

58%

Γονείς με παιδιά στο Δημοτικό - Γυμνάσιο

10%

21%

31%

38%

Γονείς με παιδιά στο Λύκειο

4%

15%

23%

58%

Η λύση στο πρόβλημα βρίσκεται στο συμπέρασμα της ανάλυσης των μαθητικών επιδόσεων του ΟΟΣΑ: «Για να είναι αποτελεσματικές οι πολιτικές των εκάστοτε κυβερνήσεων που ακολουθούνται (στον τομέα της Παιδείας), οι προσπάθειες θα πρέπει να επικεντρωθούν στη βελτίωση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης…».