Ιστορικοί παραλληλισμοί

Του Νίκου Καραμάνογλου

«Αν θέλεις να είσαι αρεστός, είσαι έτοιμος να συμβιβάζεσαι με οτιδήποτε, οποτεδήποτε, και έτσι δεν θα καταφέρνεις τίποτε». Τάδε έφη η «σιδηρά κυρία», η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, η Μάργκαρετ Θάτσερ, που χθες Παρασκευή 8 Απριλίου συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από τον θάνατό της. Μια πρωθυπουργός, που τόλμησε να προβεί σε βαθιές και ουσιώδεις τομές στην οικονομία της χώρας της, μην διστάζοντας να έρθει σε ευθεία ρήξη με κοινωνικές και πολιτικές ομάδες, προκειμένου να διασφαλίσει την εθνική οικονομική ευημερία.

Στο σημείο αυτό θέλω να

ξεκαθαρίσω ότι σε καμία περίπτωση δεν αποτελώ υπέρμαχο των κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών επιλογών του νεοφιλελευθερισμού. Δεν μπορώ όμως από την άλλη και να μην αντιπαραβάλω τις επιλογές και την αποφασιστικότητα της Αγγλίδας πρωθυπουργού με την απραξία και την αβουλία της δικής μας κυβέρνησης. Πόσω μάλλον όταν σε αρκετές περιπτώσεις, όπως στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων και την κατάσταση στα γήπεδα, οι αναλογίες ανάμεσα στις δύο καταστάσεις, παρόλη τη γεωγραφική και χρονική απόσταση που τις χωρίζουν, είναι πολλές.

Έτσι τη δεκαετία του 1980 η Θάτσερ αφενός με τις ιδιωτικοποιήσεις αποκλιμάκωσε την ανεργία, ενώ με τη στάση της στον αθλητισμό απάλλαξε τις εξέδρες από τον χουλιγκανισμό και έβαλε τις βάσεις για το αποδοτικότερο μάρκετινγκ στην ιστορία του ποδοσφαίρου, τα αποτελέσματα του οποίου στο αγγλικό ποδόσφαιρο θαυμάζουμε όλοι σήμερα. Στον αντίποδα, στην Ελλάδα του σήμερα οι ιδιωτικοποιήσεις -παρότι έχουν συμφωνηθεί με τους δανειστές μας- αντιμετωπίζουν συνεχή κυβερνητικά προσκόμματα, εδραζόμενα όχι στην προσπάθεια προάσπισης κάποιας κοινωνικής πολιτικής, αλλά μάλλον σε άκαιρες ιδεολογικές αγκυλώσεις. Και ενώ η Θάτσερ απαγόρευσε η ίδια στις αγγλικές ομάδες τη συμμετοχή τους στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, εμείς πρωτοτυπώντας κινδυνεύουμε να μας αποκλείσουν επ’ αόριστον από αυτές.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που θέλω να καταδείξω είναι η διαφορά ανάμεσα στον στρατηγικό σχεδιασμό και την κοντόφθαλμη πολιτική. Ο πραγματικός ηγέτης δρα και υλοποιεί προσβλέποντας στο μακροπρόθεσμο καλό. Αντιθέτως τη δική μας κυβέρνηση είναι προφανές ότι την απασχολεί μόνο η επόμενη εκλογική αναμέτρηση και φυσικά η κομματική της πελατεία. Μακριά από ουσιώδεις τομές (πόσο αστείο ακούγεται το «ριζοσπαστικής» στο κομματικό όνομά της τώρα) και πραγματικές ρήξεις, λειτουργεί με την αρχή της ελάσσονος προσπάθειας και του ελάσσονος κομματικού κόστους. Και με τέτοια λογική τα πράγματα πάντοτε μόνο ελάσσονα θα είναι κι ούτε πρόκειται ποτέ να γίνουν μείζονα.