«Η φαντασμαγορία της ήττας» στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Η ταινία-ντοκιμαντέρ της Αναστασίας Χριστοφορίδου, «Η φαντασμαγορία της ήττας», θα προβληθεί στο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το Σάββατο 15 Μαρτίου, στο Τζων Κασσαβέτης, στις 8.00 μμ, και την Κυριακή 23 Μαρτίου 2014, στον Παύλο Ζάννα, στις 3.30 μμ. Η ταινία αναφέρεται στον εικαστικό Γιώργο Τζινούδη, στη ζωή του, στο έργο και στις επιρροές από τις διάφορες σχολές τέχνης.

Η ταινία είναι παραγωγή της ΕΡΤ και εντάχθηκε στο πρόγραμμα παραγωγής ταινιών «Ες αύριον τα σπουδαία», με σκεπτικό οι σκηνοθέτες

να παρουσιάζουν στο κοινό κάποιον νέο άνθρωπο που μπορεί να γίνει διάσημος μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Επιλέχτηκε ο Γιώργος Τζινούδης. Η ταινία ολοκληρώθηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, ικανό όμως για να αναπτυχθεί φιλία μεταξύ του εικαστικού και της ομάδας παραγωγής, στην οποία μέχρι τότε αυτός ήταν άγνωστος.

Θα πρέπει όμως πρώτα να τον συστήσουμε στο κοινό.

Ποιος είναι ο Γιώργος Τζινούδης; Με την πρώτη επαφή σε κερδίζει. Μιλάει σταράτα, λέει τα πράγματα με το όνομά τους, καταλαβαίνεις ότι έχει βάλει για τα καλά την τέχνη του μέσα στη ζωή του. Το αυτοκίνητό του είναι ένα μικρό δείγμα αυτής της διαπίστωσης. Η κουβέντα μαζί του σε βάζει στον πυρήνα της σκέψης και της δημιουργίας του. Κάποια σύμβολα στη ζωγραφική του μπορεί να ξενίζουν ή να παραξενεύουν το θεατή. Οι νεκροκεφαλές, που μας θυμίζουν πόσο φθαρτοί είμαστε, στοιβάζονται, όπως οι άνθρωποι στο συνωστισμό, έχουν διαφορετικές εκφράσεις, γιατί ο κάθε άνθρωπος είναι μια ιδιαίτερη μονάδα. Οι κατσαρίδες που μας φέρνουν στην άφθαρτη ζωή. Οι πυγμάχοι που μας θυμίζουν τη σύγκρουση των σωμάτων και την ήττα, με αξιοπρεπή τρόπο…

Μετά τα καταλαβαίνεις όλα. Στοιχεία που συνθέτουν μια έκφανση της ποπ τέχνης, σε μια διαφορετική και σύγχρονη εκδοχή. Στη φόρμα εντάσσεται το μήνυμα που είναι εμφανώς πολιτικό, χωρίς κραυγαλέο τρόπο. Δεν αντιγράφει, εντάσσει τις διαφορετικές σχολές της ζωγραφικής στο δικό του έργο, δίνοντάς του ένα προσωπικό τόνο. Με λίγα λόγια, αυτός είναι ο Γιώργος Τζινούδης.

ΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑ ΤΟΥ ΛΟΓΙΑ

Γεννήθηκα στην Κατερίνη το ’80. Οι γονείς φιλόλογοι. Μικρός βαριόμουν στο σχολείο, γούσταρα το μπάσκετ και λάτρευα τον Γκάλη. Στην περίπου εφηβεία (16-23 χρονών) γύρναγα όλη την Ελλάδα για να φωνάζω και να πλακώνομαι για τον Άρη. Πέρασα στη γυμναστική ακαδημία αλλά κάπου στα μισά την παράτησα και ξανάδωσα εξετάσεις για να σπουδάσω Καλές Τέχνες στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σαν πήρα το πτυχίο μου, «και με βαθμό καλό», που λέει κι ο Κηλαηδόνης, έφυγα στη Μαδρίτη, όπου σπούδασα σε μεταπτυχιακό επίπεδο Μοντέρνες Πλαστικές Τέχνες στην Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Complutense.

Έκανα ένα ακόμα μεταπτυχιακό στην Οργάνωση-Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων στο Ε.Α.Π. (Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο), περισσότερο επειδή έτυχε παρά επειδή το πεθυμούσα. Σπατάλησα ένα χρόνο απ’ τη ζωή μου ως πεζικάριος της συμφοράς στον Ε.Σ. Απ’τα δεκαοχτώ μου που έφυγα απ’το σπίτι έζησα κατά χρονολογική σειρά στην Κομοτηνή, στη Θεσσαλονίκη, στα Γιάννενα, στη Μαδρίτη, όπου αλλού με έστειλε ο Ελληνικός Στρατός, στην Κατερίνη, στο Βερολίνο, στην Αθήνα και εσχάτως ζω πάλι στη Θεσσαλονίκη. Έχω εργαστεί σε μανάβικο, σε γκαλερί, σε βιβλιοπωλείο, σε σχολή ζωγραφικής, στο δημόσιο ως ωρομίσθιος εκπαιδευτικός και σε πάμπολλα μπαρ.

Έχω συλληφθεί δύο φορές, την πρώτη για επεισόδια στο γήπεδο και τη δεύτερη κατά τη διάρκεια της διαδραστικής μου performance «Ταχύτητα και επιβίωση», στους δρόμους της Μαδρίτης. Ασχολούμαι με τη ζωγραφική, την ποίηση και την πυγμαχία. Έχω στο βιογραφικό μου επτά ομαδικές εκθέσεις και δύο ατομικές. Ποιήματά μου έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς σε λογοτεχνικά περιοδικά, όπως ο Mανδραγόρας, η Παρέμβαση, η Οδός Πανός, ενώ δεν έχω πυγμαχήσει ποτέ σε κανονικό αγώνα.

Εργάζομαι στο Μουσείο Οίνου του Κτήματος Γεροβασιλείου, όπου πραγματοποιώ ξεναγήσεις και γευστικές δοκιμές, ενώ ταυτόχρονα είμαι και ειδικός συνεργάτης του περιοδικού Soul. Κατά τα άλλα, μου αρέσουν τα καλοψημένα σουβλάκια, οι παγωμένες μπύρες και οι καλλίγραμμες γυναικείες γάμπες. Όσο ζω δεν ελπίζω και δεν αισθάνομαι καθόλου έτοιμος να πεθάνω.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Η ταινία «Η φαντασμαγορία της ήττας» συστήνει στο κοινό την τέχνη του Γιώργου Τζινούδη. Η αφήγηση θα μπορούσε να παρομοιαστεί με μια δεξαμενή πληροφοριών, σκέψεων, ιδεολογικών διεργασιών και πράξεων. Η σκηνοθεσία και η ολοκλήρωσή της, το μοντάζ, υπακούουν στη λογική της ανάδειξης του καλλιτεχνικού έργου του Γιώργου Τζινούδη ως μια βιωματική διαδικασία.

Οι πληροφορίες, σε μία άτακτη διάταξη, βρίσκονται στο κατώτερο επίπεδο. Ανεβαίνουν προς τα επάνω, ακολουθώντας μια ελικοειδή διαδρομή, όπου περνούν μέσα από εξηγήσεις και αποκτούν μια διαφορετική μορφή. Σε αυτή τη διαδικασία έρχεται να αντιπαρατεθεί η αφήγηση-εξήγηση του ίδιου του καλλιτέχνη. Εδώ λοιπόν παρατηρούμε και βιώνουμε μια σειρά από αντιθέσεις: οι εξηγήσεις από φίλους, συνεργάτες και το δάσκαλο σε σχέση με την αφήγηση του Τζινούδη, τα έργα του σε σχέση με αυτό το σύμπλεγμα των εξηγήσεων-παραθέσεων, τα έργα του σε αντίθεση με την «πραγματικότητα».

Φτάνουμε έτσι στην επιφάνεια. Μέσα από αυτές τις αντιθέσεις έχει δημιουργηθεί μια άλλη αφήγηση, σύμφωνα με το ιδεολογικό μοντάζ του Αϊζενστάιν. Έχουμε, λοιπόν, την παραγωγή μια ιδεολογικής θέσης η οποία είναι μοναδική για τον κάθε θεατή χωριστά. Η αφήγηση δε συμπεραίνει, αφήνει να βιωθεί όλη αυτή η διαδικασία και, στη μεταθέαση, να παραχθεί ένα σύμπαν απόψεων, από διαφορετικούς θεατές, συνδημιουργούς πλέον του έργου, που έχουν βιώσει αυτό το ανοιχτό έργο (opera aperta). Ο Γιώργος Τζινούδης πλέον σα δημιουργός ανήκει και αναφέρεται απευθείας στο κοινωνικό σύνολο. Η ταινία τελειώνει με την αποχώρηση του Γιώργου Τζινούδη σε άλλα αφηγηματικά ή γεωγραφικά τοπία.

Η ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ

Η Αναστασία Χριστοφορίδου μεγάλωσε στην Ελβετία. Είναι σκηνοθέτης, εικονολήπτρια, μοντέρ και σεναριογράφος. Σπούδασε στην Ελβετία και στη Γερμανία φωτογραφία στην GAF, κινηματογράφο στη Focal και στην Athanor Akademie. Η εταιρία της www.filmfabrik.gr ιδρύθηκε το 2000 και έχει κάνει παραγωγές για βιομηχανικά ντοκιμαντέρ, που δραστηριοποιούνται στο χώρο της κατασκευής, της ιατρικής, των τροφίμων και της εκπαίδευσης, διαφημιστικά σποτ και τηλεοπτικές εκπομπές.

Έχει σκηνοθετήσει τις ταινίες: «A face», 1995, 3΄, «Don’t kiss pekinese», 1996, 5΄, «Και τα σκυλιά μου γλύφουν την καρδιά», 1997, 6΄, «Σφαγείο ο φόβος ή το προϊόν από την αρχή μέχρι το τέλος», 1998, 5΄, «Μόνο οι πεθαμένοι γνωρίζουν το Burghausen», 1999, 33΄, «Γιατί δακρύζει το λιβάδι κ. Αγγελόπουλε;», 2004, 54΄ (ντοκιμαντέρ), «Η φαντασμαγορία της ήττας», 2013, 29΄. Οι ταινίες της έχουν διακριθεί σε διάφορα φεστιβάλ στην Ελλάδα.

ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

Η ταινία είναι παραγωγή της ΕΡΤ. Τη σκηνοθεσία και τη σεναριακή επιμέλεια υπογράφει η Αναστασία Χριστοφορίδου. Τη δημοσιογραφική επιμέλεια ο Γιάννης Φραγκούλης. Στη φωτογραφία είναι ο Χάρης Πάλλας. Στην ηχοληψία ο Δημήτρης Παπαδόπουλος. Το μοντάζ έκανε η Αναστασία Χριστοφορίδου. Φωτογραφίες γυρισμάτων τράβηξε ο Γιάννης Φραγκούλης. Στη σειρά αυτών των ντοκιμαντέρ το μοντάζ επιμελήθηκε η Ιωάννα Σπυροπούλου. Την εκτέλεση της παραγωγής έκανε η Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών. Αυτή η κόπια που προβάλλεται στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης είναι ακριβώς η σύλληψη της παραγωγής και όχι η λογοκριμένη εκδοχή της, από την επιμελήτρια του μοντάζ, που προβλήθηκε στη ΕΡΤ.

Η παραγωγή θέλει να ευχαριστήσει για τη βοήθειά τους το Κτήμα Γεροβασιλείου, το κανάλι ITV, στα Γιάννενα, τον καθηγητή της Σχολής Καλλών Τεχνών Ιωαννίνων, Τάκη Στεφάνου, τη συντακτική ομάδα του περιοδικού Soul, ειδικά το Στέφανο, το μοντέρ Χάρη Μαυροφοράκης και φυσικά το Γιώργο Τζινούδη για την υπομονή του στις ταλαιπωρίες που επιτάσσει το κινηματογραφικό γύρισμα. Να τονίσουμε, τελικά, ότι οι συντελεστές αυτής της παραγωγής, όπως και αυτοί άλλων παραγωγών της πρώην ΕΡΤ, ακόμα περιμένουν τα δεδουλευμένα τους από τον οικονομικό διαχειριστή της πρώην ΕΡΤ. Μια ακόμη ευχαριστία για την αδιαφορία τους!

Πηγή: Γιάννης Ιωαννίδης - www.filmandtheater.gr