Χωρίς στοιχειώδη βοήθεια, οι χιλιάδες πρόσφυγες της Συρίας

Σύμφωνα με λεπτομερή έρευνα που δημοσιεύουν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (Médecins Sans Frontières /MSF), η ανθρωπιστική βοήθεια προς Σύριους που διαφεύγουν τις βίαιες συγκρούσεις στη χώρα τους αναζητώντας καταφύγιο στο Λίβανο, απέχει μακράν από τα επίπεδα επάρκειας ενώ οι συνθήκες διαβίωσής τους είναι εξαιρετικά επισφαλείς.

Η αναφορά των MSF «Πέρα από την εμπόλεμη ζώνη, η δυστυχία», διαπιστώνει-μεταξύ άλλων ανησυχητικών ευρημάτων- ότι από τους 220.000 Σύριους που έχουν καταφύγει στο Λίβανο, πολλοί δεν έχουν πρόσβαση σε απαραίτητη υγειονομική περίθαλψη. Η έρευνα αποκαλύπτει σημαντική επιδείνωση

της ανθρωπιστικής κατάστασης στο Λίβανο, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στις εξαιρετικά μεγάλες καθυστερήσεις στη διαδικασία καταγραφής τους. Οι πρόσφυγες που καταφθάνουν στο Λίβανο δεν δικαιούνται επισήμως βοήθεια, αν δεν είναι καταγεγραμμένοι. Ο Λίβανος αποτελεί καταφύγιο για την πλειοψηφία των Σύριων προσφύγων.

«Σε καμία επείγουσα κρίση δεν θα έπρεπε η καταγραφή των προσφύγων να αποτελεί προϋπόθεση για την παροχή βοήθειας», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του Ελβετικού τμήματος των MSF, Bruno Jochum. «Παρόλα αυτά, η πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια παρεμποδίζεται σημαντικά από τις δυσκολίες καταγραφής που αντιμετωπίζουν πολλοί πρόσφυγες κατά την άφιξή τους στο Λίβανο. Η παροχή βοήθειας πρέπει να επιταχυνθεί και να επεκταθεί», σημείωσε ο Jochum.

Σύριοι πρόσφυγες και άλλοι εκτοπισμένοι στο Λίβανο δεν έχουν πρόσβαση σε δωρεάν υγειονομική περίθαλψη και κατάλληλη στέγη. Οι συνθήκες διαβίωσης για την πλειοψηφία των προσφύγων και των επαναπατριζόμενων στο Λίβανο εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά επισφαλείς. Πάνω από το 50% των ανθρώπων που συμμετείχαν στην έρευνα των MSF, είτε είναι επίσημα καταγεγραμμένοι είτε όχι, διαμένουν σε ακατάλληλα καταλύματα μέσα σε ομαδικά καταφύγια, αγροκτήματα, γκαράζ, ημιτελή κτίρια και παλιά σχολεία. Τα περισσότερα παρέχουν ελάχιστη αν όχι μηδαμινή προστασία. Οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης συμβάλλουν στην επιδείνωση των υγειονομικών συνθηκών.

Η έρευνα που ολοκληρώθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου 2012, περιλαμβάνει 2.100 οικογένειες Σύριων προσφύγων. Το εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) των ερωτηθέντων ζει σε συνθήκες εντελώς ακατάλληλες για τη χειμερινή περίοδο. Όσοι έχουν καταγραφεί μέσω της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) δικαιούνται τροφή και κουπόνια καυσίμων, καθώς και κάλυψη του κόστους υγειονομικής περίθαλψης, αλλά πάνω από το 40% των συμμετεχόντων στην έρευνα δεν ήταν επισήμως καταγεγραμμένοι.

«Ζούμε μια ακραία κατάσταση, δεν έχουμε αρκετή τροφή και δεν ξέρουμε πού να απευθυνθούμε για βοήθεια. Τα μοναδικά τρόφιμα που λαμβάνουμε είναι χάρη στην αλληλεγγύη των γειτόνων μας από το Λίβανο. Ως ενήλικες μπορούμε να τρώμε μια φορά τη μέρα, αλλά δεν μπορούμε να πούμε στα παιδιά μας να κάνουν το ίδιο», λέει ένας πρόσφυγας πατέρας. «Αν δεν φοβόμασταν τους βομβαρδισμούς στη Χομς θα επιστρέφαμε χωρίς δεύτερη σκέψη».

Καμία βοήθεια, ο ένας στους τέσσερις

Περίπου ένας στους τέσσερις ερωτηθέντες δήλωσε ότι δεν έχει καμία βοήθεια, ενώ το 65% απάντησε ότι έλαβε κάποια βοήθεια που δεν καλύπτει ωστόσο τις ανάγκες της οικογένειας. Στις περισσότερες περιοχές του Λιβάνου, οι κοινότητες δεν μπορούν να φιλοξενήσουν άλλους πρόσφυγες. Οι οικογένειες που έχουν καταφθάσει δεν έχουν πλέον χρήματα για να πληρώσουν την τροφή και τη στέγη και δεν έχουν καθόλου πρόσβαση σε βασική υγειονομική περίθαλψη.

Η ιατρική κατάσταση έχει σαφώς επιδεινωθεί τους τελευταίους έξι μήνες. Πάνω από τους μισούς ερωτηθέντες (52%) δεν μπορούν να πληρώσουν το κόστος της θεραπείας για χρόνιες ασθένειες και σχεδόν το ένα τρίτο (1/3) έχει αναγκαστεί να σταματήσει τη θεραπεία γιατί ήταν πολύ ακριβή για να τη συνεχίσουν. Οι εμβολιασμοί των παιδιών, τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, η προγεννητική και μεταγεννητική φροντίδα, όπως και η βασική ιατρική παρακολούθηση συχνά δεν είναι προσβάσιμα.

Η πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες για τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς-είτε είναι καταγεγραμμένοι είτε όχι, είτε είναι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες από τη Συρία ή επαναπατρισθέντες του Λιβάνου-πρέπει να αποτελούν άμεση προτεραιότητα και να αντιμετωπίζονται αναλόγως, δήλωσαν οι MSF. Όλοι οι πρόσφυγες πρέπει να λαμβάνουν βοήθεια κατά την άφιξή τους στο Λίβανο και να τους διασφαλίζεται πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη.

«Ήρθε η ώρα για τους δωρητές να δεσμευτούν πραγματικά ότι θα κάνουν ό,τι χρειάζεται για να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες ανάγκες των προσφύγων στο Λίβανο, καθώς και για τους εθνικούς και διεθνείς φορείς να αξιολογήσουν τις μεθόδους και το ποσό της βοήθειας που παρέχουν», είπε ο Jochum. «Οι MSF καλούν τις αρχές και τους οργανισμούς να επιταχύνουν τη δημιουργία κέντρων υποδοχής για νεοαφιχθέντες και να κάνουν άμεσα διαθέσιμα ομαδικά καταφύγια προσαρμοσμένα στις χειμερινές συνθήκες, ώστε να ανταποκριθούν στην αυξανόμενη εισροή προσφύγων».

Η δράση των MSF

Οι MSF παρέχουν ανθρωπιστική βοήθεια σε Σύριους πρόσφυγες στο Λίβανο από το Νοέμβριο του 2011. Το 2012, οι MSF πραγματοποίησαν περισσότερες από 23.000 ιατρικές εξετάσεις στην Κοιλάδα Μπέκα (Bekaa Valley) και στην Τρίπολη. Από το Νοέμβριο του 2012, οι MSF διένειμαν 25.580 βασικά είδη πρώτης ανάγκης σε Σύριους πρόσφυγες που είχαν διασκορπιστεί σε όλη την περιοχή της Κοιλάδας Μπέκα. Στα μέσα Ιανουαρίου 2013, οι MSF άρχισαν τη διανομή δελτίων καυσίμων σε πρόσφυγες, με 300 οικογένειες να έχουν σήμερα τη δυνατότητα θέρμανσης για δυο μήνες. Μέχρι σήμερα, η οργάνωση έχει διπλασιάσει τον αριθμό του προσωπικού της από 50 σε 112 μέλη ενώ έχει κλιμακώσει τις δραστηριότητές της.

Στη Συρία, οι MSF εργάζονται σε τρία νοσοκομεία στη βόρεια Συρία, σε περιοχές που ελέγχονται από ένοπλες δυνάμεις της αντιπολίτευσης. Οι ιατρικές ομάδες παρέχουν επείγουσα βοήθεια, χειρουργική και μητρική φροντίδα. Από τον Ιούνιο του 2012 μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου του 2013, οι ομάδες των MSF πραγματοποίησαν πάνω από 11.000 ιατρικές εξετάσεις και περισσότερες από 1.200 χειρουργικές επεμβάσεις. Οι MSF παρέχουν επίσης ιατρικές και χειρουργικές υπηρεσίες σε Σύριους, Παλαιστίνιους και Ιρακινούς πρόσφυγες στην Ιορδανία, το Λίβανο και το Ιράκ.