«Ανεπίδεκτη διόρθωσης», του Στέφανο Μασίνι, στο θέατρο «ACT»

11:58 9/3/2015 - Πηγή: Attiki Press

Ένα έργο, που συγκινεί ως πορτραίτο και προβληματίζει ως ντοκουμέντο.

του Κώστα Νταλιάνη

Το θέατρο “ACT” φιλοξενεί το έργο «Ανεπίδεκτη διόρθωσης», ένα θεατρικό αφιέρωμα στη μνήμη της δολοφονημένης Άννα Πολιτκόφσκαγια, σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κοιλάκου και ερμηνεία Τάνιας Παλαιολόγου.

ΑΝΝΑ ΠΟΛΙΤΚΟΦΣΚΑΓΙΑ:

«Δε γράφω ούτε σχόλια, ούτε γνώμες, ούτε προσωπικές απόψεις.

Πάντα πίστευα και συνεχίζω να πιστεύω, ότι ο ρόλος μας δεν είναι να κρίνουμε. Είμαι δημοσιογράφος και όχι δικαστής. Αρκούμαι στο να διηγούμαι τα γεγονότα. Τα γεγονότα, όπως συμβαίνουν, όπως είναι», διακήρυττε η Άννα Πολιτκόφσκαγια. Και είναι αυτά τα πιστεύω της, που την έφεραν σε ρήξη με όλες τις αρχές, στο πλαίσιο του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Τσετσενίας.

Η Άννα Πολιτκόφσκαγια γεννήθηκε το 1958, στη Νέα Υόρκη, από γονείς καταγόμενους από την Σοβιετική Ουκρανία. Σπούδασε δημοσιογραφία στο κρατικό πανεπιστήμιο της Μόσχας και το 1980 ξεκίνησε να αρθρογραφεί. Συγγραφέας και δημοσιογράφος, μέσα από τα γραπτά της εξέθετε τη βαρβαρότητα του Κρεμλίνου, υπό την ηγεσία του Βλαντιμίρ Πούτιν, για την βαρβαρότητα κατά της Τσετσενίας.

Η πολυβραβευμένη δημοσιογράφος ταξίδεψε πάνω από 40 φορές στην Τσετσενία, ενώ αναμείχθηκε σε διαπραγματεύσεις για απελευθέρωση ομήρων (θέατρο Ντουμπρόφσκα, 2002, Μπεσλάν, 2004). Έπεσε θύμα απαγωγής, δηλητηρίασης και τελικά δολοφονήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2006, στην είσοδο της πολυκατοικίας, όπου διέμενε στη Μόσχα, ανήμερα της 54ης επετείου γενεθλίων του Πούτιν, λίγο πριν δώσει στη δημοσιότητα μία έρευνα για τις πρακτικές βασανισμού, που χρησιμοποιούνταν από τις τσετσενικές αρχές… Δίπλα στο πτώμα της, βρέθηκαν τέσσερις κάλυκες και ένα περίστροφο Μακάροφ, το χαρακτηριστικό όπλο των κατά παραγγελία δολοφονιών στην Ρωσία.

Την κηδεία της την ακολούθησαν 1000 άτομα, αλλά κανένας πολιτικός εκπρόσωπος! Στη Ρωσία σήμερα τη θυμούνται σαν μια ηρωίδα-μάρτυρα.

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ:

Ο Στέφανο Μασίνι (1975) είναι ένας βραβευμένος Ιταλός θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης, τα έργα του οποίου μεταφράζονται και παίζονται σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το 2007, ολοκλήρωσε το έργο «Ανεπίδεκτη διόρθωσης, ένα θεατρικό αφιέρωμα στη μνήμη της Άννα Πολιτκόφσκαγια», που ανέβηκε σε σημαντικά θέατρα της Ευρώπης. Ακολουθώντας τα χνάρια της έρευνας της σπουδαίας ρωσίδας δημοσιογράφου, ο Μασίνι συνθέτει ένα θεατρικό παζλ, με αφορμή τα γραπτά, τις συνεντεύξεις της, την ίδια της τη ζωή και την πορεία της προς τον προδιαγεγραμμένο θάνατό της. Το έργο, όμως, δεν μένει σε μια απλή προσωπογραφία της ηρωίδας, αλλά φτάνει στο επίπεδο της καταγγελίας κατά όσων επιδιώκουν να φιμώσουν την ελευθερία του λόγου και της πληροφόρησης.

Η ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΡΙΑ:

Η Τάνια Παλαιολόγου σπούδασε θέατρο, θεατρολογία και μουσική στην Αθήνα και σωματικό θέατρο στο Royal Holloway Universityof London. Σε ηλικία 11 ετών, πρωταγωνίστησε στο «Τοπίο στην ομίχλη», του Θόδωρου Αγγελόπουλου (Αργυρός Λέοντας, Φεστιβάλ Βενετίας 1988), με τον οποίο συνεργάστηκε και στις ταινίες «Το βλέμμα του Οδυσσέα», και «Μια αιωνιότητα και μια μέρα».

Από το 1999, έχει συνεργαστεί με το “Εθνικό Θέατρο”, το “Θέατρο Τέχνης”, τα ΔηΠεΘε Β. Αιγαίου και Κοζάνης και με πολλούς θιάσους του ελεύθερου θεάτρου.

Η δράση της Άννα Πολιτκόφσκαγια της είχε κινήσει το ενδιαφέρον, πριν από την δολοφονία της. Διάβαζε τα κείμενά της και είχε γοητευτεί ολοκληρωτικά από την προσωπικότητά της. Τον επόμενο χρόνο από την δολοφονία της (2007), άρχισε να σκέφτεται να κάνει μια παράσταση για την αδικοχαμένη δημοσιογράφο, όταν, στο Παρίσι, ανακάλυψε το κείμενο του Στέφανο Μασίνι, ένα έτοιμο έργο για την Πολιτκόφσκαγια.

Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ:

Το δύσκολο έργο της σκηνοθεσίας ενός αφηγηματικού έργου, με τόσες πληροφορίες, φέρνει εις πέρας ο Μιχάλης Κοιλάκος, σκηνοθετώντας ευρηματικά. Οι σκηνές εναλλάσσονται με κινηματογραφικούς ρυθμούς, δημιουργώντας μία διαρκή ένταση και κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον ως το τέλος της παράστασης.

Εξαιρετικά λειτούργησε η προβολή στον τοίχο, βίντεο, βιντεοπαιχνίδιών της δεκαετίας του ΄90, γραμμάτων, ντοκιμαντέρ και φωτογραφιών, μεταδίδοντας, έτσι, τις αναγκαίες πληροφορίες στο κοινό, σπάζοντας την μονοτονία της αφήγησης και φέρνοντάς μας πιο κοντά στην εποχή και τις συνθήκες της.

Συγκλονιστική η σκηνή της συνέντευξή της Πολιτκόφσκαγια με έναν 19χρονο ρώσο στρατιώτη, που παίζει βιντεοπαιχνίδια στα διαλείμματα του πολέμου και εξομοιώνει τους κακούς του παιχνιδιού με τους τσετσένους. Πόσο τραγική σκηνή, καθώς ο μισθοφόρος στρατιώτης είναι τόσο αθώος μέσα στην άγνοια του!

Το σκηνικό είναι λιτό, αλλά εμπνευσμένο. Τοίχοι ανοίγουν και κλείνουν, πολλαπλοί χώροι δημιουργούνται και στο τέλος αποκαλύπτεται και ο τοίχος της Πολιτκόφσκαγια, γεμάτος σημειώσεις.

Εξαιρετική η κινησιολογία των ηθοποιών. Μου άρεσε πολύ το πώς χορογραφήθηκε η σκηνή της κακοποίησης της ηρωίδας, κατά την ομηρία της στο Μπεσλάν, σαν ένα κομμάτι από μιούζικαλ, με έναν, τέλεια εκτελεσμένο από τους ηθοποιούς, χορό του θανάτου.

Οι φωτισμοί αποτύπωναν με ακρίβεια το κλίμα κάθε σκηνής, ιδιαίτερα την ψυχρότητα του νοσοκομείου. Οι ηχητικοί σχεδιασμοί ήταν εύστοχοι, δίνοντας έναν ειρωνικό τόνο, ιδιαίτερα με τον ήχο των βίντεο παιχνιδιών.

Η Τάνια Παλαιολόγου, στον ρόλο της Πολιτκόφσκαγια, εντυπωσιάζει με την ένταση της ερμηνείας της και το πάθος της, αλλά και με την εγκράτειά της, καθώς ο χαρακτήρας, που υποδύεται, βάζει μπροστά την δύναμη της λογικής, προσπαθώντας να βρει εξηγήσεις, για ό,τι εκτυλίσσεται γύρω της. Είναι τόσο πειστική, που νιώθεις, ότι δεν ερμηνεύει την Πολιτκόσφκαγια, αλλά, ότι η ίδια είναι η Πολιτκόφσκαγια. Μεταδίδει τέλεια όλες τις συναισθηματικές καταστάσεις της ηρωίδας, μερικές φορές με ένα απλό βλέμμα.

Δίπλα της, ο σκηνοθέτης, Μιχάλης Κοιλάκος, ερμηνεύοντας πολλαπλούς ανδρικούς ρόλους, ήταν πειστικότατος και άψογος κινησιολογικά, έχοντας εξαιρετική σκηνική χημεία με την Τ. Παλαιολόγου.

Το κοινό έμεινε κολλημένο στην θέση του μέχρι το τέλος, χωρίς κανείς να καταλάβει πόσο γρήγορα πέρασαν τα 80 λεπτά της παράστασης.

«Ανεπίδεκτη διόρθωσης»

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση: Δημήτρης Αλεξάκης

Σκηνοθεσία: Μιχάλης Κοιλάκος

Συνεργάτης Σκηνοθέτης: Μαρία Χανδρά

Σκηνικά-Κοστούμια: Μαρίζα Σουλιώτη

Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου

Φωτισμοί: Αλίκη Δανέζη-Knutsen

Βίντεο προβολές: Ειρήνη Στείρου

Κίνηση: Μαργαρίτα Τρίκκα

Ηχητικός σχεδιασμός: Γιάννης Χρυσογόνου