Η διαφορά μας από τα ζώα

Γράφει ο Μιχάλης Μητσός

Ο σπουδαίος φιλόσοφος Εμμανουέλ Λεβινάς έχει υποστηρίξει ότι ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά που διακρίνουν τους σύγχρονους ανθρώπους από τα ζώα είναι ότι οι πρώτοι κοιτάζονται στα μάτια. Αυτό δεν συμβαίνει με τους πιθήκους και, απ’ ό,τι φαίνεται, δεν συνέβαινε ούτε με τους ανθρώπους του Νεάντερταλ.

Στα μάτια κοιτάχτηκαν η Μαϊσαμπέλ Λάσα και ένας από τους τρεις δολοφόνους του συζύγου της όταν συναντήθηκαν πριν από δύο ακριβώς χρόνια, στις 26 Μαΐου του 2011, έξω από τις φυλακές

της Αλαβα. Η πρώτη ήταν γενική διευθύντρια της υπηρεσίας που είχε ιδρύσει η κυβέρνηση της Χώρας των Βάσκων για την αρωγή στα θύματα της τρομοκρατίας της ΕΤΑ. Ο δεύτερος ήταν μέλος της ομάδας που δολοφόνησε στις 29 Ιουλίου του 2000 τον Χουάν Μαρία Χαουρέγκι σε μια καφετέρια. Η συνάντηση έγινε στο πλαίσιο μιας προσπάθειας της τότε σοσιαλιστικής κυβέρνησης για εθνική συμφιλίωση. Και τη ζήτησε εκείνος, ο δολοφόνος, που έχει διαχωρίσει πια τη θέση του από την ΕΤΑ και έχει καταδικάσει την τρομοκρατική της δράση.

Στις αρχές της δεκαετίας, ο Χαουρέγκι ήταν για μια διετία κυβερνήτης της επαρχίας Γκιπουσκόα με το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Υστερα έπιασε δουλειά στη Χιλή για λογαριασμό μιας ιδιωτικής εταιρείας και κάθε τρεις μήνες πήγαινε στη γενέτειρά του για να δει τη γυναίκα του και την κόρη του. Εκεί τον πέτυχαν οι τρομοκράτες. Την τελευταία νύχτα της ζωής του είδε στο όνειρό του πως θα τον δολοφονούσαν, το είπε το πρωί στη Μαϊσαμπέλ. «Τον γνωρίζατε;» ρώτησε εκείνη τον δολοφόνο του, αφού έδωσαν τα χέρια. «Οχι. Λάβαμε απλώς μια εντολή να τον εκτελέσουμε». Δεν ήξεραν ότι ήταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος, ότι είχε κάνει φυλακή, ότι ήταν άνθρωπος του διαλόγου, ότι είχε εργαστεί πολύ για την επίλυση του προβλήματος της τρομοκρατίας, ότι είχε μια κόρη. Δεν ήξεραν, γαμώ το, ότι ο Χουάν Μαρία και η Μαϊσαμπέλ ήταν μαζί από τα δεκάξι τους χρόνια. Αν το ήξεραν, μπορεί και να το ξανασκέφτονταν, πρέπει να είναι κι αυτό ένα χαρακτηριστικό που μας διακρίνει από τα ζώα.

Κι εκείνος καλά, ήθελε τη συνάντηση για να εξιλεωθεί, για να πάψουν ίσως να τον κυνηγούν οι τύψεις του τις νύχτες. Εκείνη τι προσδοκούσε; «Ηθελα να συναντήσω τον άνθρωπο που μας έχει κάνει το μεγαλύτερο κακό, σε μένα και την κόρη μου», λέει η Μαϊσαμπέλ σε συνέντευξή της που δημοσιεύτηκε χθες στην «Ελ Παΐς». «Το έκανα γιατί, παρ’ όλα αυτά, πιστεύω στις δεύτερες ευκαιρίες για εκείνους που αναγνωρίζουν ότι έκαναν κακό, ότι ο πόνος που προκάλεσαν ήταν αδικαιολόγητος, περιττός, τρομερός. Που μετανιώνουν γιατί σκότωσαν αθώους ανθρώπους. Τους προτιμώ από εκείνους που υπερηφανεύονται για τις δολοφονίες τους. Για μένα έχει αξία».

Απίστευτο.

To διαβάσαμε στα Νέα