Εικοσαετίες

ΜΕΤΑΞΥ όλων των άλλων για τα οποία είναι διάσημος ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είναι και η στυφή αποστροφή του ότι «σε δέκα χρόνια κανείς δεν θα θυμάται το Μακεδονικό». Είναι σωστή, είναι και λάθος.

Γράφει ο Δημήτρης Μητρόπουλος

ΕΙΝΑΙ σωστή γιατί ουδείς ασχολείται με τα των Σκοπίων στη χώρα - με εξαίρεση τη Βόρεια Ελλάδα που, αν ξύσεις κάτω από την επιφάνεια, το ζήτημα της ονομασίας παραμένει εύφλεκτο. Είναι λάθος γιατί είκοσι χρόνια αργότερα

ο μεσολαβητής των Ηνωμένων Εθνών Μάθιου Νίμιτς συνεχίζει να εμφανίζεται από καιρού εις καιρόν κινούμενος στον άξονα Αθηνών - ΠΓΔΜ. Ο Νίμιτς ασχολείται με το Σκοπιανό εξαρχής, το πήρε όμως εργολαβία στο τέλος της δεκαετίας του '90 ελλείψει του Σάιρους Βανς.

ΤΟ Σκοπιανό ανήκει στις περίφημες «Ατέρμονες διενέξεις» σύμφωνα με τον τίτλο ενός παλαιότερου βιβλίου του ειδικού σε θέματα εξωτερικής πολιτικής Ρίτσαρντ Χάας που ήταν στον Λευκό Οίκο επί πρεσβύτερου Μπους και μετά πέρασε στη σφαίρα των think tanks και, πιο συγκεκριμένα, του Μπρούκινγκς. Η Ελλάδα έχει τρεις τέτοιες διενέξεις: το Κυπριακό, τα ελληνοτουρκικά (που περιλαμβάνουν περισσότερες υποδιενέξεις - πιο πρόσφατα, την ΑΟΖ) και το Σκοπιανό. Ολες δίνουν αίσθηση κίνησης χωρίς τίποτε να αλλάζει. Πιθανή εξαίρεση τα ελληνοτουρκικά, όπου οι διαπραγματευτικές ομάδες του ελληνικού και του τουρκικού ΥΠΕΞ έχουν επιτύχει, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, σημαντική προσέγγιση - αλλά ποια κυβέρνηση τολμάει να πάει στη Χάγη; Αυτό υπενθυμίζει μια αλήθεια που διατυπώνει ο Χάας στο βιβλίο του: Στις ατέρμονες διενέξεις σημειώνεται πρόοδος μόνο όταν η επίλυσή τους συμφέρει πολιτικά πολύ περισσότερο από τη διαιώνισή τους.

Η διατύπωση αυτή αποδίδει τέλεια την πραγματικότητα του Σκοπιανού. Ώς τώρα καμία ελληνική κυβέρνηση δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να υποκύψει σε αυτά που ζητούσαν οι Σκοπιανοί - ιδίως από την ώρα που πήρε το πάνω χέρι ο Γκρούεφσκι. Ακόμη περισσότερο: ο συνήθως διστακτικός Κώστας Καραμανλής δεν δίστασε να ασκήσει βέτο στο Βουκουρέστι το 2008 όταν οι Αμερικανοί πήγαν να βάλουν τους Σκοπιανούς στο ΝΑΤΟ. Παγωμένα είναι τα πράγματα και στο μέτωπο της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

ΕΧΕΙ αλλάξει κάτι τώρα; Και ναι και όχι. Ως μακεδονομάχος υπουργός Εξωτερικών του 1991-92, ο Αντώνης Σαμαράς έχει άφθονο πολιτικό κεφάλαιο ως πατριώτης πολιτικός για να προχωρήσει σε συμβιβασμό. Αλλά θα πρέπει να είναι ένας λογικός συμβιβασμός και τα Σκόπια δεν έχουν έως τώρα δώσει δείγματα ότι έχουν τέτοια πρόθεση. Η αλήθεια είναι ότι, ασχέτως του βέτο στο Βουκουρέστι, είχε γίνει αρκετή δουλειά στο θέμα της ονομασίας τα τελευταία χρόνια της διακυβέρνησης Καραμανλή αφού και ανεκτές ονομασίες - με γεωγραφικό, κυρίως, προσδιορισμό - είχαν πέσει στο τραπέζι και για το θέμα της αναγραφής της εθνικότητας στα διαβατήρια υπήρχαν ιδέες. Πρόοδος φαίνεται ότι υπήρξε και επί διακυβέρνησης Παπανδρέου - τα πήρε όμως όλα η μαύρη θάλασσα του Μνημονίου.

ΤΟ ερώτημα λοιπόν είναι αν έχει αλλάξει κάτι αυτή τη φορά. Οι Αμερικανοί - όπως φάνηκε από την επίσκεψη Σαμαρά στον Λευκό Οίκο - δεν έχουν διάθεση να πιέσουν πολιτικά μια κυβέρνηση που είναι ήδη στα σχοινιά του ρινγκ λόγω της οικονομίας. Κάτι, βέβαια, που δεν σημαίνει ότι δεν θα ήθελαν το κλείσιμο των περιφερειακών εκκρεμοτήτων - διάθεση που δεν αφορά μόνο το Σκοπιανό, αλλά και το Κυπριακό. Μένει να φανεί αν υπάρχει διάθεση να στριμώξουν τους Σκοπιανούς.

Το διαβάσαμε στα ΝΕΑ