Αναθεώρηση του Σύνταγματος για πολιτική εκμετάλλευση

Το γεγονός ότι αναθεώρηση του Συντάγματος ανακινείται από την ηγεσία της ΝΔ ένα μήνα πριν από τις ευρωεκλογές υποδεικνύει ότι αποσκοπεί στην πολιτική εκμετάλλευση του ζητήματος.

Γράφει ο Σπύρος Γκουτζάνης

Στις προτάσεις που ανέσυρε μετά από δύο χρόνια από το συρτάρι και που είχε επεξεργαστεί επιτροπή υπό τον κ. Δημήτρη Αβραμόπουλο υπάρχουν ορισμένες που αποτελούν ώριμα θα λέγαμε αιτήματα μεταρρύθμισης στα οποία θα συμφωνούσαν όλες οι πτέρυγες της βουλής

όπως πχ ο έλεγχος των οικονομικών των κομμάτων και των βουλευτών, η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας, η αναθεώρηση της λειτουργίας των Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών. Ο τρόπος όμως που χειρίζεται το ζήτημα η ηγεσία της ΝΔ μόνο εντιμότητα προθέσεων δεν δείχνει και εκ τούτου υπονομεύει το όλο εγχείρημα.

Μείωση του αριθμού των βουλευτών;

Στις προτάσεις της επιτροπής της ΝΔ υπάρχει η μείωση του αριθμού των βουλευτών από 300 σε 250 ή 200. Γιατί όχι; άλλες χώρες όπως πχ η Ολλανδία με μεγαλύτερο πληθυσμό εκλέγουν 150 όπως και το Βέλγιο ενώ η Πορτογαλία εκλέγει 230. Μόνο που για τη μείωση του αριθμού των βουλευτών αρκεί απλός νόμος -όπως αναφέρει ο καθηγητής Νίκος Αλιβιζάτος στο πρόσφατο βιβλίο του με τίτλο “Ποιά Δημοκρατία για την Ελλάδα μετά την κρίση” στο οποίο πραγματεύεται από την σκοπιά του ειδικού ακριβώς το θέμα της συνταγματικής μεταρρύθμισης. Άλλη πρόταση της επιτροπής της ΝΔ είναι η καθιέρωση ασυμβίβαστου μεταξύ υπουργού και βουλευτή. Αλλά και αυτό το ασυμβίβαστο θα μπορούσε να καθιερωθεί με απλό νόμο. Επίσης, τίποτε δεν εμπόδιζε τον πρωθυπουργό να διορίσει υπουργούς που δεν προέρχονται από την Βουλή και παράλληλα να μειώσει και το μέγεθος του υπουργικού συμβουλίου.

Αν είναι πρόθεση της ηγεσίας της ΝΔ η μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος γιατί δεν ξεκινά από τα απλά που δεν προυποθέτουν τις δύσκολες και χρονοβόρες διαδικασίες της αναθεώρησης; Καίριας σημασίας αλλαγές για την λειουργία του πολιτικού συστήματος θα μπορούσαν να γίνουν με την απλή αλλαγή του εκλογικού συστήματος, με κατάτμηση των μεγάλων περιφερειών, καθιέρωση μονοεδρικών και εισαγωγή μεγαλύτερης αναλογικότητας και όχι με το τερατώδες μπόνους των 50 εδρών για το πρώτο κόμμα.

Υπάρχουν όμως κι άλλες αντενδείξεις. Για παράδειγμα τί συζήτηση να γίνει στην βουλή για το πολιτικό χρήμα και την ενίσχυση των πολιτικών κομμάτων όταν στις ευρωεκλογές που διεξάγονται το ΠΑΣΟΚ του 13% στις τελευταίες εκλογές και του 5-10% όπως προβλέπεται παίρνει μεγαλύτερη χρηματοδότηση και περισσότερο χρόνο στα ΜΜΕ από τον ΣΥΡΙΖΑ της αξιωματικής αντιπολίτευσης; Ή πως να πείσει η ΝΔ για την πρόθεσή της να επανεξετάσει το καθεστώς των Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών όταν διατηρεί την ίδια “ληγμένη” ηγεσία στο Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο για χρόνια -που επιπλέον το μόνο του έργο είναι να επιβάλλει πρόστιμα σε μη αρεστούς στην κυβέρνηση ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς;

Προς μία ημιπροεδρική δημοκρατία

Το θέμα δεν εξαντλείται βέβαια εδώ. Για παράδειγμα ανοίγει ζήτημα άμεσης εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό με παράλληλη ενίσχυση των αρμοδιοτήτων. Πέρα από το ότι είναι μείζον θέμα που αλλάζει την μορφή του πολιτεύματος από Προεδρευόμενη σε Προεδρική ή ημί Προεδρική δημοκρατία τί εξυπηρετεί μία τέτοια μεταρρύθμιση. Τα τέσσερα τελευταία χρόνια σχεδόν καταργήθηκε η νομοθετική εξουσία με τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου για να ενισχυθεί η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης. Αν ο κ. Παπούλιας διαφωνούσε με το καθεστώς εκτάκτου ανάγκης που επιβλήθηκε, η κυβέρνηση θα μπορούσε να τον παρακάμψει. Εάν όμως υπήρχε ένας Πρόεδρος με λαική νομιμοποίηση και αυξημένες αρμοδιότητες που διαφωνούσε τότε πολύ απλά η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να επιβάλλει με συνοπτικές διαδικασίες τα μνημόνια. Ευχής έργο θα πει κανείς. Ναι από την πλευρά εκείνων που διαφωνούν. Για την κυβέρνηση όμως που εκμεταλλεύθηκε τον πρωθυπουργοκεντρικό χαρακτήρα του πολιτεύματος ποιά είναι η πολιτική της φιλοσοφία όταν ανοίγει ζήτημα ενίσχυσης ένος δεύτερου πόλου ουσιαστικής εξουσίας; Θέλει την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα ή θέλει ένα δεύτερο πόλο αυτόνομης εξουσίας που ενδέχεται να περιπλέκει τις αποφάσεις; Παρομοίως ισχύει και για το θέμα της ίδρυσης Γερουσίας που έχει ανοίξει. Εάν η κυβέρνηση παρακάμπτει με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου την Βουλή ή την υποβαθμίζει συστηματικά -όπως και τώρα με το μεσοπρόθεσμο που περνάει με διαδικασία εξπρές- τί νόημα έχει να δημιουργεί ένα ακόμη σώμα έστω και με συμβουλευτικό χαρακτήρα που δυνητικά θα βάζει προσκόμματα;

Εν κατακλείδι φαίνεται καθαρά ότι η ΝΔ δεν διακατέχεται από μία πολιτική φιλοσοφία αλλά βρίσκει την κορυφαία πολιτειακή διαδικασία της αναθεώρησης του Συντάγματος ως μία ευκαιρία για να προβάλλει ευτελές μεταρρυθμιστικό πνεύμα και να “στριμώξει” τον ΣΥΡΙΖΑ. Όταν μάλιστα δεν έχει συμφωνήσει ούτε καν με τον κυβερνητικό του εταίρο. Είναι αστείο ότι ο κ. Βενιζέλος που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αναθεώρηση του 2001 θα κληθεί τώρα να καταργήσει τις διατάξεις που τότε θέσπισε όπως πχ την εκτρωματική για την (μη) ποινική ευθύνη των υπουργών.

Το διαβάσαμε στο protothema.gr