Νεκρός ο πρόεδρος του Ιράν, Ραϊσί και ο ΥΠΕΞ: Σοκ μετά την συντριβή του ελικοπτέρου -Καταιγιστικές εξελίξεις

Η είδηση του θανάτου του προέδρου του Ιράν, Εμπραχίμ Ραϊσί και του υπουργού Εξωτερικών Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν σύμφωνα με τον ιρανικό Τύπο μετά την συντριβή του ελικοπτέρου στο οποίο επέβαιναν αποτελεί μια σοβαρή εξέλιξη στην πολιτική ζωή της ισλαμικής δημοκρατίας.

Τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης ανακοίνωσαν σήμερα το πρωί το θάνατο του προέδρου Εμπραχίμ Ραϊσί και του υπουργού Εξωτερικών Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν στο χθεσινό δυστύχημα του ελικοπτέρου τους στο βορειοδυτικό Ιράν. Η ανακοίνωση αυτή ανοίγει περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας στο Ιράν, μείζονα παράγοντα στη Μέση Ανατολή, μια περιφέρεια

που συγκλονίζεται από τον πόλεμο στη λωρίδα της Γάζας ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς.

Η πληροφορία για το θάνατο του προέδρου δόθηκε από τα κύρια πρακτορεία ειδήσεων και τις εφημερίδες, εν αναμονή μιας δήλωσης των αρχών μετά την ανακάλυψη των συντριμμιών του ελικοπτέρου σήμερα τα χαράματα. Η τηλεόραση μεταδίδει σήμερα το πρωί θρησκευτικούς ύμνους και φωτογραφίες του προέδρου.

«Το μεγάλο πνεύμα του δημοφιλούς και επαναστάτη προέδρου του Ιράν μετέβη στο ανώτατο βασίλειο», μετέδωσε το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων IRNA χαιρετίζοντας «το μαρτύριο» των θυμάτων.

Το πρακτορείο διευκρίνισε ότι θα εκδοθεί μέσα στο πρωινό «μια δήλωση» από την κυβέρνηση.

Το χρονικό της συντριβής

Ο  63χρονος πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας Ραϊσί, που εξελέγη το 2021, ο 60χρονος υπουργός ΕξωτερικώνΑμιραμπντολαχιάν, που ανέλαβε το αξίωμα επίσης το 2021, και άλλοι αξιωματούχοι που επέβαιναν σε ελικόπτερο Bell 212 το οποίο συνετρίβη χθες Κυριακή σε ορεινή περιοχή υπό πολύ κακές καιρικές συνθήκες είναι όλοι νεκροί.

Το θρίλερ ξεκίνησε το απόγευμα της Κυριακής, όταν πληροφορίες άρχισαν να μεταδίδουν ότι το ελικόπτερο που επέβαινε ο Ιρανός πρόεδρος είχε «ανώμαλη προσγείωση» γύρω στις 13:30 ώρα Τεχεράνης (13:00 ώρα Ελλάδος). Από εκείνη τη στιγμή άρχισε γιγαντιαία επιχείρηση έρευνας και διάσωσης, εν μέσω δύσκολων καιρικών συνθηκών, καθώς την περιοχή σκεπάζει ομίχλη. Ο αρχηγός του γενικού επιτελείου του ιρανικού στρατού διέταξε όλες οι δυνάμεις του στρατού και της επίλεκτης Φρουράς της Επανάστασης να χρησιμοποιηθούν στις επιχειρήσεις.

Το πρακτορείο ειδήσεων IRNA ανέφερε ότι περισσότερες από 40 ομάδες διάσωσης που χρησιμοποιούν σκύλους αναζήτησης και drones στάλθηκαν στο σημείο της συντριβής.

Οι προοπτικές να βρεθούν ζωντανοί ο 63χρονος πρόεδρος, που είχε εκλεγεί το 2021, και οι οκτώ άλλοι επιβάτες, μειώνονταν σταδιακά στη διάρκεια της νύκτας.

Μεταξύ αυτών ήταν ο κυβερνήτης της επαρχίας του Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν, ο κύριος ιμάμης της περιφέρειας, καθώς και ο αρχηγός της ασφάλειας του προέδρου και τρία μέλη του πληρώματος.

Τα συντρίμμια του ελικπτέρου βρέθηκαν σήμερα τα ξημερώματα, Δευτέρα. Την είδηση του εντοπισμού τους επιβεβαίωσε η Ερυθρά Ημισέληνος, η οποία ανέφερε ότι οι ομάδες διάσωσης εντόπισαν το ελικόπτερο στο οποίο επέβαινε ο Ραϊσί, μαζί με ακόμα 8 άτομα.

«Οι ομάδες έρευνας και διάσωσης της Ερυθράς Ημισελήνου έφτασαν στο σημείο όπου συνετρίβη το ελικόπτερο που μετέφερε τον πρόεδρο», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η ιρανική Ερυθρά Ημισέληνος.

«Το ελικόπτερο του προέδρου εντοπίστηκε. Ομάδες έρευνας και διάσωσης πλησιάζουν τον τόπο της συντριβής (…), η κατάσταση δεν είναι καλή», τόνισε ο επικεφαλής της ιρανικής Ερυθράς Ημισελήνου, Πιρχουσέιν Κουλιβάντ, αρχικά, ενώ λίγο αργότερα, μιλώντας στην ιρανική τηλεόραση, επισήμανε ότι δεν εντοπίστηκε καμία ένδειξη ζωής στον τόπο όπου συνετρίβη χθες Κυριακή το ελικόπτερο Bell 212.

«Το ελικόπτερο του προέδρου Ραΐσι κάηκε ολοσχερώς κατά τη συντριβή. Δυστυχώς, υπάρχουν φόβοι ότι όλοι οι επιβάτες είναι νεκροί», δήλωσε ο αξιωματούχος στο Reuters. Λίγο αργότερα αξιωματούχος ανέφερε επίσης στο Reuters ότι και οι 9 επιβαίνοντες είναι νεκροί.

Νωρίτερα, τουρκικό τηλεκατευθυνόμενο μη επανδρωμένα εναέριο όχημα τύπου Akıncı εντόπισε «πηγή θερμότητας που υπήρχαν υποψίες πως είναι τα συντρίμμια ελικοπτέρου που μετέφερε τον Ιρανό πρόεδρο».

Απαρχαιωμένο, αμερικανικής κατασκευής το μοιραίο ελικόπτερο

Ο πρόεδρος του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί πιθανώς ταξίδευε με ένα ελικόπτερο Bell 212, που άρχισε πτήσεις στα τέλη της δεκαετίας του 1960, σύμφωνα με τον στρατιωτικό αναλυτή του CNN, Σέντρικ Λέιτον.

Ο ίδιος δήλωσε στο αμερικανικό δίκτυο ότι πιθανώς να έπαιξε ρόλο στη συντριβή του ελικοπτέρου η δυσκολία του Ιράν να βρει ανταλλακτικά για το ελικόπτερο λόγω των δυτικών κυρώσεων.

Το ελικόπτερο κατασκευαζόταν αρχικά στις ΗΠΑ και στη συνέχεια στον Καναδά, δήλωσε ο Λέιτον, απόστρατος συνταγματάρχης της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας. «Κατασκευάστηκε για πρώτη φορά κατά την τελευταία περίοδο της διακυβέρνησης του Σάχη το 1976 σε εμπορική μορφή και είχε χρησιμοποιηθεί νωρίτερα στον στρατό των ΗΠΑ, επομένως η πραγματική έναρξη της λειτουργίας αυτού του συγκεκριμένου τύπου ελικοπτέρου μπορεί να ήταν ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1960. », είπε ο Λέιτον.

Το ελικόπτερο, ένα Bell 212, ήταν ένα από τα τρία που μετέφεραν την προεδρική αντιπροσωπεία, τα δύο από τα οποία προσγειώθηκαν χωρίς πρόβλημα στην Ταμπρίζ, τη μεγάλη πόλη του βορειδυτικού Ιράν, απ' όπου ο Ραϊσί επρόκειτο να επιστρέψει στην Τεχεράνη.

Ο υπουργός Εσωτερικών Αχμέντ Βαχιντί έκανε λόγο για το ενδεχόμενο να υπήρξε «βίαιη προσγείωση» του προεδρικού αεροσκάφους, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Το πιο πρόσφατο δυστύχημα με Bell 212 ήταν τον Σεπτέμβριο του 2023, όταν ένα ιδιωτικό ελικόπτερο συνετρίβη στα ανοικτά των ακτών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, σύμφωνα με το Flight Safety Foundation, ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα που επικεντρώνεται στην ασφάλεια των αερομεταφορών.

Ανησυχία για περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας

Η διεθνής κοινότητα παρακολούθησε με προσοχή την πρόοδο των ερευνών, ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, την Κίνα και τις γειτονικές χώρες.

«Παρακολουθούμε από κοντά τις πληροφορίες», ανέφερε χθες, Κυριακή, εκπρόσωπος της διπλωματίας στην Ουάσινγκτον, ενώ το Πεκίνο δήλωσε πως «ανησυχεί πολύ» μετά την εξαφάνιση του ελικοπτέρου.

Ο Ραϊσί, ο οποίος είχε τον τίτλο του αγιατολάχ, ήταν πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας εδώ και σχεδόν τρία χρόνια.

Θεωρούνταν υπερσυντηρητικός και είχε εκλεγεί στις 18 Ιουνίου 2021 από το πρώτο γύρο μιας ψηφοφορίας η οποία είχε χαρακτηρισθεί από αποχή ρεκόρ για προεδρικές εκλογές και την απουσία σημαντικών αντιπάλων, μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Υποστηριζόταν από την κύρια αρχή της Ισλαμικής Δημοκρατίας, τον Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος κάλεσε χθες το βράδυ τους Ιρανούς να «προσευχηθούν» και «να ελπίζουν ότι ο Θεός θα ξαναφέρει τον πρόεδρο και τους συντρόφους του στην αγκαλιά του Έθνους».

«Ο ιρανικός λαός δεν θα πρέπει να ανησυχεί, δεν θα υπάρξει διαταραχή στη διοίκηση της χώρας», διαβεβαίωσε.

Το Σύνταγμα προβλέπει ότι, σε περίπτωση θανάτου, ο πρόεδρος αντικαθίσταται από τον πρώτο αντιπρόεδρο, τον Μοχαμάντ Μοχμπέρ, εν αναμονή της διεξαγωγής προεδρικών εκλογών μέσα σε 50 ημέρες.

Ο Ραϊσί είχε μεταβεί χθες, Κυριακή, στην επαρχία του Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν, όπου εγκαινίασε ένα φράγμα μαζί με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊντζάν Ιλχάμ Αλίεφ, στα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών.

Στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου, είχε εκφράσει και πάλι την υποστήριξή του προς τη Χαμάς έναντι του Ισραήλ. «Πιστεύουμε ότι η Παλαιστίνη είναι το πρώτο ζήτημα του μουσουλμανικού κόσμου», δήλωσε.

Το Ιράν εξαπέλυσε στι 13 Απριλίου μια πρωτοφανή επίθεση εναντίον του Ισραήλ, με 350 μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους. Τα περισσότερα από τα όπλα αυτά αναχαιτίσθηκαν με τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων συμμαχικών χωρών.

Ποιος ήταν ο υπερσυντηρητικός Εμπραχίμ Ραϊσί

Ο Ραϊσί είχε βγει ενισχυμένος από τις βουλευτικές εκλογές που είχαν διεξαχθεί το Μάρτιο, την πρώτη ψηφοφορία σε εθνικό επίπεδο μετά το κίνημα αμφισβήτησης που συγκλόνισε το Ιράν στα τέλη του 2022 μετά το θάνατο της Μαχσά Αμινί, μιας νεαρής γυναίκας που είχε συλληφθεί επειδή παραβίασε τον αυστηρό ενδυματολογικό κώδικα της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Επί των ημερών σημειώθηκε η άγρια καταστολή των διαδηλώσεων που συγκλόνισαν το Ιράν μετά τον θάνατο της 22χρονης Μαχσά Αμινί στα χέρια της αστυνομίας Ηθών της Ισλαμικής Δημοκρατίας, η επιβολή ενός αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα για τις γυναίκες, η Τεχεράνη Ιράν εμπλούτιζε ουράνιο σε επίπεδα σχεδόν οπλικού επιπέδου μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, και παρεμπόδιζε τις διεθνείς επιθεωρήσεις.

Γεννημένος το Νοέμβριο 1960, ο Ραϊσί σταδιοδρόμησε κυρίως στο δικαστικό σύστημα, καθώς ήταν ο γενικός εισαγγελέας της Τεχεράνης και μετά ο γενικός εισαγγελέας της χώρας.

Ο Ραϊσί περιλαμβανόταν στον αμερικανικό μαύρο κατάλογο με τους ιρανούς αξιωματούχους στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την Ουάσινγκτον για «συνέργεια σε σοβαρές παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων», κατηγορίες που έχουν απορριφθεί ως άκυρες και κενές περιεχομένου από τις αρχές της Τεχεράνης.

Οι επικριτές του αποκαλούσαν τον Ραϊσί «χασάπη της Τεχεράνης», καθώς ήταν ένας από τους τέσσερις δικαστές που ενεπλάκησαν στη μαζική εκτέλεση χιλιάδων πολιτικών κρατουμένων το 1988 στο τέλος του αιματηρού πολέμου Ιράν-Ιράκ. Η Τεχεράνη ουδέποτε παραδέχθηκε αυτό που περιγράφηκε ως μακελειό κάπου 2.800 – 5.000 ανθρώπων, σύμφωνα με τη Human Rights Watch.

Ο ΥΠΕΞ Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν είχε διοριστεί επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας από τον Ραϊσί τον Ιούλιο 2021.

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr