Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου: Ελπιδοφόρες θεραπευτικές εξελίξεις

Τα Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου (ΙΦΝΕ) είναι χρόνιες, φλεγμονώδεις διαταραχές του εντερικού σωλήνα και περιλαμβάνουν την Ελκώδη Κολίτιδα (UC) και τη Νόσο Crohn (CD).

Αν και εμφανίζουν αρκετές ομοιότητες όπως η χρονιότητα της κλινικής πορείας με εξάρσεις και υφέσεις, η φλεγμονώδης διήθηση του εντερικού βλεννογόνου και η συσχέτιση με διάφορες εξωεντερικές εκδηλώσεις, αποτελούν διαφορετικές νοσολογικές οντότητες με ιδιαίτερα κλινικά και ιστολογικά χαρακτηριστικά, διαφορετική κατανομή της φλεγμονής στον πεπτικό σωλήνα και τελικά διαφορές

«ΗΕλκώδης Κολίτιδα χαρακτηρίζεται απόφλεγμονή του βλεννογόνου του παχέοςεντέρου ενώ η Νόσος του Crohn από εστιακή,διατοιχωματική φλεγμονή οποιουδήποτετμήματος του γαστροεντερικού σωλήνα,από την στοματική κοιλότητα έως τηνπεριπρωκτική περιοχή», αναφέρει ο κ.ΝικόλαοςΖαμπιαδάκης Γαστρεντερολόγος, ΔιευθυντήςΓ’ Γαστρεντερολογικής-ΗπατολογικήςΚλινικής του MetropolitanGeneral.

ΟιΙΦΝΕ είναι σημαντικά συχνότερες στηδυτική Ευρώπη και τη βόρεια Αμερική,ωστόσο φαίνεται πως αλλαγές στον τρόποζωής στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπωςοι διατροφικές συνήθειες και ο συνωστισμόςστα αστικά κέντρα, αυξάνουν σταδιακάτην επίπτωση των φλεγμονωδών νοσημάτωνπαγκοσμίως. Προσβάλλουν και τα δύο φύλασε όλες τις ηλικιακές ομάδες, αν καιείναι συχνότερες στην τρίτη και τέταρτηδεκαετία της ζωής.

Ανκαι η αιτιοπαθογένεια των νοσημάτωναυτών παραμένει υπό συνεχή διερεύνηση,θεωρούνται το αποτέλεσμα της διαταραχήςτης αλληλεπίδρασης περιβαλλοντικώνπαραγόντων (κάπνισμα, δίαιτα, φάρμακα),βλεννογονικής ανοσιακής αντίδρασης,εντερικού μικροβιώματος και γενετικήςπροδιάθεσης.

«Οιασθενείς με νόσο Crohn εμφανίζουν συμπτώματααπό το γαστρεντερικό όπως κοιλιακόάλγος, διάρροια σε συνδυασμό πολλέςφορές με κόπωση, ανορεξία και απώλειαβάρους. Τα συμπτώματα ενδεχομένως ναδιαλάθουν για πολλά έτη μέχρι τη διάγνωσηκαι να σχετίζονται με ελλείψεις βιταμινώνκαι ιχνοστοιχείων λόγω δυσαπορρόφησης.

Τοπροεξάρχον σύμπτωμα στην ελκώδη κολίτιδαείναι η εμφάνιση διαρροϊκών κενώσεωνμε ή χωρίς παρουσία αίματος και βλέννης,σε συνδυασμό με κολικοειδές κοιλιακόάλγος και τεινεσμό.

Καιστα δύο νοσήματα είναι πιθανή η εμφάνισηεξωεντερικών εκδηλώσεων με παρουσίααρθραλγιών, δερματικών εξανθημάτων καισυμπτωματολογίας από τους οφθαλμούς»,εξηγεί ο ειδικός.

Ηδιάγνωση των ΙΦΝΕ αποτελεί πολλές φορέςμια πρόκληση για τον κλινικό ιατρό καιαπαιτεί ένα συνδυασμό εργαστηριακών,ενδοσκοπικών, ιστολογικών καιαπεικονιστικών εξετάσεων. Ο έλεγχοςπεριλαμβάνει αιματολογικές καικοπρανολογικές εξετάσεις, ενδοσκοπικόέλεγχο με λήψη βιοψιών για ιστολογικήμελέτη και ενδεχομένως απεικονιστικόέλεγχο με μαγνητική εντερογραφία καιαξονική τομογραφία, τα ευρήματα τωνοποίων αξιολογούνται για την διάγνωση,ορθή ταξινόμηση της νόσου και για τοναποκλεισμό άλλων πιθανών αιτιών πουμιμούνται τα συμπτώματα (λοιμώδη αίτια,κοιλιοκάκη κ.ά.).

«Ηθεραπευτική φαρέτρα του σύγχρονουγαστρεντερολόγου εξελίσσεται συνεχώςκαι περιλαμβάνει μία πληθώρα φαρμακευτικώνεπιλογών που στοχεύουν σε διαφορετικάπαθοφυσιολογικά μονοπάτια φλεγμονήςστις ΙΦΝΕ. Στόχος πλέον δεν είναι μόνοη κλινική ύφεση της νόσου αλλά και ηεπίτευξη βλεννογονικής και ιστολογικήςεπούλωσης (treat to target) με μετρήσιμααποτελέσματα στην ποιότητα ζωής τωνασθενών μας (QoL).

Ηθεραπεία εξατομικεύεται ανάλογα με τοπροφίλ του κάθε ασθενούς (ηλικία,έκταση/βαρύτητα νόσου, συνοδά νοσήματα,τρόπος ζωής/καθημερινότητα) καιπεριλαμβάνει τα κλασικά ανοσοτροποποιητικάφάρμακα (αζαθειοπρίνη, μεθοτρεξάτη,κορτιζόνη, μεσαλαζίνη) και τους νεότερουςβιολογικούς παράγοντες και μικρομόριαπου χορηγούνται είτε ενδοφλεβίως/υποδορίωςείτε από του στόματος (infliximab, vedolizumab,ustekinumab, tofacitinib και άλλα).

Τοενδιαφέρον για την συσχέτιση των ΙΦΝΕμε το μικροβίωμα και τη διατροφή(δυσβίωση) εξακολουθεί, με πληθώρανεότερων μελετών που επισημαίνουν τηνενδεχόμενη σημασία διατροφικώνπροσαρμογών τόσο στην θεραπεία τηςοξείας φάσης όσο και στη διατήρηση τηςύφεσης (π.χ εντερική δίαιτα, CDED- Crohn'sExclusion Diet).

Στοεγγύς μέλλον, τα όλο και πιο αποτελεσματικάθεραπευτικά σχήματα σε συνδυασμό με τηδυνατότητα ανάπτυξης καλύτερωνπρογνωστικών εργαλείων, αναμένεται ναβοηθήσουν στην επιλογή της καλύτερηςδυνατής θεραπείας, με την βέλτιστη καιμακροχρόνια αποτελεσματικότητα σε κάθεασθενή», καταλήγει ο κ. Ζαμπιαδάκης.

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr