Foreign Office: Έγγραφα μιλούσαν για αποτελεσματικό Βρετανικό έλεγχο στην Κύπρο

Τον Ιούνιο του 1954 όταν η Ελλάδα ανακοίνωσε ότι εάν μέχρι τις 22 Αυγούστου του ιδίου χρόνου η Βρετανική κυβέρνηση δεν συμφωνούσε σε διμερείς συνομιλίες για φιλική διευθέτηση του Κυπριακού  θα το μετέφερε ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης οι Βρετανοί υποστήριζαν ότι η Κύπρος βρισκόταν εντελώς υπό  τη δική τους δικαιοδοσία και δεν θα είχαν άλλη επιλογή από το να αποτρέψουν την εγγραφή του θέματος επικαλούμενοι άρθρο του Χάρτη του διεθνούς οργανισμού.

`Έγγραφο

του Foreign Office που αποδεσμεύθηκε σήμερα και είχε αποσταλεί τότε στους πρέσβεις του Ηνωμένου Βασιλείου σε διάφορες χώρες υπερτονίζει την ανάγκη για αποτελεσματικό  Βρετανικό έλεγχο στη Κύπρο  εάν επρόκειτο, όπως αναφέρεται, η Μ. Βρετανία να εκπληρώσει τις στρατιωτικές της υποχρεώσεις έναντι του ΝΑΤΟ και στην Μέση Ανατολή.

Είναι  ορθό, συνεχίζει ότι η Κύπρος δεν χρησιμοποιήθηκε πολύ στους δύο τελευταίους πολέμους  αλλά αρχικά την  αποκτήσαμε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1878 με σκοπό να παρέχουμε μια βάση από την οποία θα αποτρέπαμε το Ρωσικό επεκτατισμό και  η αξία της για αυτό το σκοπό  ουδέποτε τέθηκε  υπό δοκιμασία. Οι αμυντικές εγκαταστάσεις που αναπτύσσονται τώρα στο νησί έχουν μεγάλη αξία για άλλες χώρες του ΝΑΤΟ περιλαμβανομένων των ΗΠΑ.

Η ελληνική προσφορά για παραχώρηση βάσεων  εάν  κυριαρχία του νησιού περιέλθει στα χέρια τους  είναι ανεπαρκής  αφού  η αξία μιας εκμισθωμένης βάσης είναι λιγότερη από εκείνη μιας κυρίαρχης βάσης  αφού οι διευκολύνσεις που παρέχονται είναι περιορισμένες από τους όρους της εκμίσθωσης.

Τα  στρατηγικά καθήκοντα που αναλαμβάνουμε από τη Κύπρο διευρύνονται στη Μέση Ανατολή  η οποία είναι εκτός  του πεδίου δράσης του ΝΑΤΟ. Όπως αποκαλύπτει το έγγραφο υπήρχαν σχέδια για τη μεταφορά του αρχηγείου στρατού ξηράς της Μέσης Ανατολής στη Κύπρο.

Δεν θα μπορούσαμε να επιχειρούμε από Ελληνικές βάσεις εναντίον ενός εχθρού με τον οποίο η Ελλάδα δεν δα βρισκόταν σε πόλεμο. Δεν θα μπορούμε  να υποθέτουμε  ότι για πάντα θα υπήρχε μια φιλική κυβέρνηση στην Ελλάδα. Τη περίοδο 1945-47  σώσαμε την Ελλάδα από του να έχει μια κομμουνιστική κυβέρνηση. Οι σχέσεις της Ελλάδας με τους γείτονες της δεν είναι από τις καλύτερες  και εάν η Βρετανική κυβέρνηση  δεν υποστήριζε την χώρα σε μια δική   της διένεξη , όπως ίσως με τη βόρεια Ήπειρο, τη Θράκη   ή τη Μακεδονία  τότε οι Έλληνες ως αντίποινο  θα παρεμπόδιζαν τη λειτουργία των βάσεων μας.

Οι Τούρκοι, καταλήγει το έγγραφο, έχουν ξεκαθαρίσει ότι είναι αντίθετοι  σε οποιαδήποτε αλλαγή του καθεστώτος της Κύπρου και εάν θα άρχιζαν διαπραγματεύσεις για το μέλλον του νησιού θα έπρεπε να ήταν τριμερείς και όχι διμερείς.

Η αναπτυσσόμενη συνεργασία Ελλάδας-Τουρκίας, για παράδειγμα η Βαλκανική Συμφωνία, θα ζημιωνόταν πολύ από οποιανδήποτε απόπειρα διατάραξης του στάτους  κβο στη Κύπρο, καταλήγει το έγγραφο.