Το τέλος του Τύπου

Στα δώδεκά μου κάνω δύο μεγάλες ανακαλύψεις που είχαν μεγάλη επίδραση στην περαιτέρω ζωή μου: Τη μουσική και τις εφημερίδες. Τυχαία ένα απόγευμα σκαλίζοντας το νέο μας στερεοφωνικό έπεσα επάνω στην εκπομπή του Γιάννη Πετρίδη. Και ένα μεσημέρι μην έχοντας τι να κάνω, μπήκα σιγά σιγά στο δωμάτιο του πατέρα μου που κοιμόταν, και πήρα μέσα από τα χέρια του την εφημερίδα που κρατούσε. Από τότε ξεκινούν δύο σχέσεις ζωής, όπως λένε.

Ο πατέρας μου διάβαζε «τα Νέα». Τότε ήταν σε μεγάλο σχήμα, με την παλιά γραμματοσειρά στον τίτλο. Έκανες ολόκληρη αεροπλανική κίνηση να γυρίσεις τη σελίδα. Το Πασόκ

σε λίγο θα ερχόταν θριαμβευτικά να σηματοδοτήσει την εποχή της μεταδικτατορικής Ντόλτσε Βίτα, αυθαίρετα χτισμένη νύχτα και νομιμοποιημένη με επέκταση και ευρωπαϊκή επιδότηση. Τότε όμως, ο Αντρέας ήταν μια δύναμη αισιοδοξίας, για μια κοινωνία γεμάτη από χουντικά κατάλοιπα. Ο παππούς μου διάβαζε την «Αυριανή», την «εφημερίδα που γκρέμισε τον Καραμανλισμό», όπως διατεινόταν για χρόνια στον υπέρτιτλο. Τότε η «Αυριανή» έκανε μισά λεφτά από τις άλλες, πέντε δραχμές αντί για δέκα, και επειδή είχε εξαναγκασθεί να αυξήσει την τιμή της, ενώ δεν ήθελε, προκειμένου να «διαβάζει ο λαός βρε τα αίσχη της Δεξιάς», έβαζε ένα κουπονάκι, (αμέ, τότε πρωτοξεκίνησαν), και για κάθε ένα που τους πήγαινες σου έδιναν ένα τάληρο, αν θυμάμαι καλά. Μια μέρα ο παππούς με πήρε βόλτα μέσα από τις γραμμές του τρένου στο Ρέντη και πήγαμε με τα πόδια μέσα από τα χωράφια, στον Ταύρο, με όλα τα κουπονάκια σε ματσάκι, και πήραμε κανένα διακοσαράκι από τα γραφεία της εφημερίδας.

Με τον ερχομό του Πασόκ σκάνε στα περίπτερα τα ταμπλόιντ, δηλαδή το «Έθνος», που πρώτο έφερε αυτό το ευρωπαϊκό σχήμα. Χρώμα, μικρό μέγεθος, χάρμα ιδέσθαι για τους ποδοσφαιρόφιλους, και Παπανδρεϊκό στο φουλ. Έσπαγε ρεκόρ τότε κυκλοφοριών, τρακοσαριές χιλιάδες, και σύντομα όλες οι υπόλοιπες αναγκάστηκαν να το ακολουθήσουν στο σχήμα, πλην «Καθημερινής» και «Εστίας». Ο μισός και πλέον τύπος και βεβαίως οι πιο επιδραστικοί τίτλοι ήταν τότε με τη σημαία της Αλλαγής, που φυσούσε τρικάταρτα στα πανιά της χώρας: «τα Νέα», «το Έθνος», «το Βήμα», η «Ελευθεροτυπία», η «Αυριανή», βεβαίως βεβαίως, και από απέναντι η Δεξιά είχε έντυπα παλαιάς κοπής: «Μεσημβρινή», «Καθημερινή», «Απογευματινή» (με τις γυμνόστηθες ενίοτε να πετάγονται ξεκάρφωτα σε κάτι άρθρα), «Ακρόπολις», πλην βεβαίως του «Ελεύθερου Τύπου», που μπουκάρισε δυναμικά, ως το πρώτο ταμπλόιντ νεοδημοκρατικό, να διεμβολίσει τα Πασοκικά έντυπα.

Κάθε μέρα λοιπόν διάβαζα δύο εφημερίδες, «τα Νέα» ή ενίοτε και το «Έθνος», από τον πατέρα μου, και την «Αυριανή» από τον παππού. Και κάθε Κυριακή, ενθαρρυμένος από τους καθηγητές μου για να βελτιωθώ στην έκθεση, άρχισα να αγοράζω «το Βήμα». Παράλληλα ο καθηγητής μου στο φροντιστήριο αγγλικών διάβαζε συστηματικά «το Ποντίκι». Ξεκίνησα να το αγοράζω και δεν αραίωσα παρά δέκα σχεδόν χρόνια αργότερα, έχω ακόμη φυλαγμένα όλα τα φύλλα του από το 1984 μέχρι το 1990, κιτρινισμένα πια σε μεγάλες σακούλες. (για κάποιο διάστημα κυκλοφ