Θλιβερή πρωτιά Κύπρου στο ποσοστό οδικών θανάτων πεζών

Τουλάχιστον 51, 300 πεζοί και 19,450 ποδηλάτες έχασαν τη ζωή τους στους δρόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) κατά την περίοδο 2010-2018 σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα το "Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC - European Trasportation Safety Council).

Αναλυτικά, σύμφωνα με την έκθεση του ΕΤSC, μόνο το 2018, σκοτώθηκαν 5,180 πεζοί και 2,160 ποδηλάτες, ποσοστό 29% επί του συνόλου των οδικών θανάτων.

Οι οδικοί θάνατοι πεζών αποτέλεσαν το 21% του συνόλου και αυτοί των ποδηλατών το 8%. Όπως καταγράφεται

ο αριθμός των οδικών θανάτων πεζών μειώθηκε από το 2010 μέχρι το 2018 στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ, κατά μέσο όρο 2,6% ετησίως και η μείωση αυτή είναι μικρότερη από τη ετήσια μείωση στους οδικούς θανάτους οδηγών και επιβατών μηχανοκινήτων οχημάτων, που ήταν κατά μέσο όρο 3,1%.

Στην Κύπρο η ετήσια μείωση στους οδικούς θανάτους πεζών, κατά την ίδια περίοδο, ήταν μόλις 0,2%, ενώ η αντίστοιχη μείωση στους θανάτους οδηγών και επιβατών μηχανοκινήτων ήταν μεγαλύτερη από τη μείωση στο σύνολο της ΕΕ, με 3,7%. Η Κύπρος παρουσιάζει επίσης το μεγαλύτερο ποσοστό οδικών θανάτων πεζών ανά εκατομμύριο πληθυσμού από αυτό του συνόλου της ΕΕ, με 14,3% έναντι 10,4%.

Όπως καταγράφεται, τα άτομα άνω των 65 ετών αντιστοιχούν με το 20% του πληθυσμού της ΕΕ, αλλά αποτελούν το 47% των οδικών θανάτων πεζών. Στην Κύπρο ο αριθμός των ατόμων άνω των 65 ετών ανέρχεται στο 16% του συνολικού πληθυσμού, ενώ αποτελούν το 67% των οδικών θανάτων πεζών.

Η μεγάλη πλειονότητα των οδικών θανάτων πεζών στην ΕΕ, καταγράφονται σε κατοικημένες περιοχές (70,3%). Στην Κύπρο, το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 87% και είναι το 2ο ψηλότερο στην ΕΕ. Η Κύπρος όμως παρουσιάζει μικρότερο ποσοστό οδικών θανάτων πεζών στο εκατομμύριο πληθυσμού με 2% έναντι 4,2% επί του συνόλου της ΕΕ,

Επιπλέον καταγράφεται ότι ο αριθμός των οδικών θανάτων ποδηλατών στην ΕΕ, μειώθηκε από το 2010 μέχρι το 2018 μόνο κατά 0,4% ετήσια, μια μείωση εξαιρετικά μικρή σε σύγκριση με τη αντίστοιχη μείωση κατά 3,1% ετήσια στους οδικούς θανάτους οδηγών και επιβατών μηχανοκινήτων οχημάτων, ενώ στην Κύπρο, οι αριθμοί αυτοί είναι πολύ μικροί για να γίνει κάποια αξιολόγηση προόδου, (1 ή 2 θάνατοι ετησίως).

Και στους οδικούς θανάτους ποδηλατιστών, παρατηρείται στην ΕΕ μια υπερεκπροσώπηση των ατόμων άνω των 65 ετών, με ποσοστό 44% και η πλειονότητά τους καταγράφεται στους αστικούς δρόμους, με ποσοστό 57%.

Μόνο το 2018 καταγράφηκαν 30,000 και 32,000 σοβαροί τραυματισμοί πεζών και ποδηλατών αντίστοιχα, στα 21 κράτη μέλη που διέθεσαν στοιχεία.

Η Κύπρος κατά την περίοδο 2010-2018, κατέγραψε τη μεγαλύτερη ετήσια μείωση στην ΕΕ, με 6,5%, ενώ ο μέσος όρος  στα 21 κράτη μέλη που διέθεσαν στοιχεία ήταν  0,9%.

Επιπλέον η Κύπρος την ίδια περίοδο 2010-2018, κατέγραψε σημαντική ετήσια μείωση 5,0% σε σοβαρούς τραυματισμούς ποδηλατών, ενώ ο μέσος όρος στα 21 κράτη μέλη της ΕΕ που διέθεσαν στοιχεία ήταν 2,2%. Το ETSC σημειώνει όμως, πως οι αριθμοί στην Κύπρο είναι πολύ μικροί ( από 22 το 2010 στους 14 το 2018), για να υπάρχει στατιστική εγκυρότητα.

To ETSC είναι ένας ανεξάρτητος μη κερδοσκοπικός οργανισμός με έδρα τις Βρυξέλλες, με στόχο τη μείωση του αριθμού των θανάτων και των τραυματισμών στις μεταφορές στην Ευρώπη.

Ιδρύθηκε το 1993 και όπως αναφέρει παρέχει πληροφόρηση από ειδικούς σε θέματα ασφάλειας των μεταφορών στην Κομισιόν, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα Κράτη Μέλη. Χρηματοδοτείται  από διάφορες πηγές, όπως συνδρομές μελών, της Κομισιόν, καθώς και την υποστήριξη του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα για διάφορες δραστηριότητες. Πρόεδρός του είναι ο Βέλγος Βουλευτής Χερμάν Ντε Κρού.

Η 38η αυτή έκθεση αποτελεί τμήμα του προγράμματος Road Safety PIN (Performance Index), και παρουσιάζει τα δεδομένα στην ΕΕ καθώς και στην Ελβετία, το Ισραήλ, τη Νορβηγία και τη Σερβία.

Ο οργανισμός απευθύνει μάλιστα και μια σειρά συστάσεων στα Κράτη Μέλη, μεταξύ των οποίων:

- Ανάπτυξη μιας πολιτικής για την ιεράρχηση προτεραιότητας των μέσων διακίνησης, ιδιαίτερα στις αστικές περιοχές, με την ιεράρχηση να βασίζεται στην ασφάλεια, την τρωτότητα των οδικών χρηστών και τη βιωσιμότητα. Η διακίνηση με τα πόδια ( πεζή) πρέπει να βρίσκεται στην κορυφή της ιεράρχησης, με τη χρήση ποδηλάτου και τα μέσα μαζικής μεταφοράς να ακολουθούν.

- Σχεδιασμός και εφαρμογή στρατηγικών για τη διακίνηση πεζή και με ποδήλατο, που να περιλαμβάνουν στόχους και παρεμβάσεις στις οδικές υποδομές για τη αναβάθμιση της οδικής ασφάλειας των πεζών και των ποδηλατιστών. Να εξασφαλίζεται πως η αύξηση στη διακίνηση πεζών και ποδηλατιστών δεν θα επιφέρει αύξηση στους οδικούς θανάτους και σοβαρούς τραυματισμούς.

- Σύνταξη και καθιέρωση εθνικών κανόνων για τον καθορισμό ορίων ταχύτητας, βασισμένων στην προσέγγιση του “Ασφαλούς Συστήματος” ( «Safe System» approach).  Στη σύνταξη των κανόνων να ληφθούν υπόψη παράγοντες όπως οι προδιαγραφές των δρόμων, η παρόδια χρήση γης, η τοπογραφία και δραστηριότητα, η σύνθεση και πυκνότητα της κυκλοφορίας, η παρουσία ευάλωτων χρηστών και η ποιότητα των οχημάτων.

- Υιοθέτηση και εφαρμογή στρατηγικής οδικής ασφάλειας σε τοπικό επίπεδο, βασισμένης στην προσέγγιση του «Ασφαλούς Συστήματος» και καθορισμός στόχων. οδικής ασφάλειας.

- Υποστήριξη προς τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης για την αναβάθμιση της οδικής ασφάλειας των πεζών και των ποδηλατιστών, με την παροχή τεχνογνωσίας και πιστώσεων.

- Συμπερίληψη της οδικής ασφάλειας, ως απαραίτητου συστατικού στην ανάπτυξη και εφαρμογή των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας. Εφαρμογή της προσέγγισης του «Ασφαλούς Συστήματος» και απόδοση προτεραιότητας στην ασφάλεια των πεζών και των ποδηλατιστών.

- Ενθάρρυνση των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης για τη δημιουργία ζωνών με 30 χιλ./ώρα όριο ταχύτητας, που να υποστηρίζονται με μέτρα κυκλοφοριακής ύφεσης, στις κατοικημένες περιοχές, στις περιοχές με αυξημένη διακίνηση πεζών και στις διαδρομές προς τα σχολεία.

- Κατασκευή μέτρων κυκλοφοριακής ύφεσης σε οδικές συμβολές εντός των περιοχών με όριο ταχύτητας 30 χιλ/ώρα. Σε συμβολές με ψηλότερο όριο ταχύτητας πρέπει να κατασκευάζονται κυκλικοί κόμβοι, όταν οι κυκλοφοριακοί φόρτοι το επιτρέπουν.

- Ανάπτυξη εθνικών προτύπων σχεδιασμού μέτρων κυκλοφοριακής ύφεσης, οδικών συμβολών, διαβάσεων πεζών και υποδομών για ποδηλατιστές. Τακτική επικαιροποίηση των προτύπων και ενθάρρυνση των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης για την εφαρμογή τους.

- Κατασκευή διαβάσεων πεζών που να είναι ιδιαίτερα ορατές, αναγνωρίσιμες και ομοιόμορφες ( π.χ. υπερυψωμένες διαβάσεις).

- Εισαγωγή στους όρους προμήθειας νέων οχημάτων των κρατικών υπηρεσιών, των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης και των οργανισμών που παρέχουν υπηρεσίες στο κοινό, απαιτήσεων για σύγχρονο εξοπλισμό και συστήματα ασφάλειας, ιδιαίτερα για πεζούς και ποδηλατιστές.

- Εντατικοποίηση της αστυνόμευσης, ιδιαίτερα για την παραβίαση των ορίων ταχύτητας στις αστικές περιοχές, όπου κυκλοφορεί μεγάλος αριθμός πεζών και ποδηλατιστών.

- Ενίσχυση της αστυνόμευσης για τον έλεγχο της παράνομης στάθμευσης, ιδιαίτερα εκεί όπου παραβιάζονται διευκολύνσεις για πεζούς και ποδηλατιστές ( π.χ. πεζοδρόμια, πεζόδρομοι, διαβάσεις πεζών και ποδηλατόδρομοι).