ΤΑ: Δήμοι μη βιώσιμοι, Αντιδήμαρχοι χωρίς καθήκοντα και η «έξτρα καρέκλα»

Ζητήματα και αστοχίες παρατηρεί το Υπουργείο Εσωτερικών στο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από τη Βουλή για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Αποτέλεσμα των στρεβλώσεων είναι η δημιουργία μη βιώσιμων Δήμων. Επιπλέον, οι παρεμβάσεις πολιτικών κομμάτων οδήγησαν στην εκλογή του Προέδρου του Επαρχιακού Οργανισμού, μια πρόνοια η οποία δεν υπήρχε στο Νομοσχέδιο. Ωστόσο, αυτό που ξενίζει είναι οι πολλοί Αντιδήμαρχοι σε κάθε ενοποιημένο δήμο με «παχουλούς» μισθούς, χωρίς αρμοδιότητες.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο δημιουργούνται

18 νέοι δήμοι οι οποίοι προκύπτουν από τη συνένωση 28 δήμων και 63 κοινοτήτων. Επιπλέον, δύο Δήμοι (Στρόβολος και Πάφος) παραμένουν ως έχουν και συμπληρώνεται έτσι ο συνολικός αριθμός των νέων δήμων στους 20. Όλες οι υπό συνένωση Τοπικές Αρχές θα αποτελούν τα δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου.

Διαβάστε ακόμη: Διπλές εκλογές με έξι ψηφοδέλτια και εκατοντάδες υποψήφιους

Οι νέοι Δήμοι θα έχουν διευρυμένες αρμοδιότητες (ίδρυση δημοτικής αστυνομίας, αρμοδιότητες σχολικών εφορειών από το 2029, συντήρηση οδικού δικτύου), δεν θα έχουν όμως την αρμοδιότητα της αδειοδότησης της ανάπτυξης (έκδοση πολεοδομικών αδειών και αδειών οικοδομής), η οποία μεταφέρεται στους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ).

Αστοχίες νομοσχεδίου

Ωστόσο, στο νομοσχέδιο παρατηρούνται διάφορες αστοχίες εξαιτίας του γεγονότος ότι πάρθηκαν αποφάσεις, οι οποίες απείχαν από τα τεχνοοικονομικά δεδομένα των διάφορων μελετών που πραγματοποιήθηκαν από τους εμπειρογνώμονες και τους τεχνοκράτες του Υπουργείου Εσωτερικών. Ως αποτέλεσμα, Δήμοι όπως η Πάφος και ο Στρόβολος μένουν μόνοι τους, παρά την αρχική πολιτική τοποθέτηση ότι «κανείς δεν μένει μόνος». Επίσης, μικροί σε μέγεθος Δήμοι, λόγω των αντιδράσεών τους, συνενώνονται με μικρό αριθμό Κοινοτήτων. Για παράδειγμα: Δήμοι Ιδαλίου, Στροβόλου, Ύψωνα, Κάτω Πολεμιδιών, Αθηένου, Αραδίππου, Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας, Γεροσκήπου και Πέγειας.

Τα πιο πάνω έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μη βιώσιμων Δήμων, αφού σε αρκετές περιπτώσεις δεν δημιουργείται η κρίσιμη πληθυσμιακή μάζα που απαιτείται, ούτε και τα οικονομικά οφέλη από τις συνενώσεις. 

Μειονεκτήματα νομοσχεδίου

Δεν έγινε η συνένωση των δήμων στη βάση των οικονομικών, δημογραφικών και γεωγραφικών κριτηρίων με αποτέλεσμα κάποιες συνενώσεις να μην έχουν την κρίσιμη μάζα που προϋποθέτει η οικονομία κλίμακας.Έγιναν συνενώσεις που δεν θα έπρεπε να γίνουν.Η διεκπεραίωση της δουλειάς που πρέπει να γίνει μέχρι την 1 Ιουλίου, με βάση τον νόμο, προβλέπει προσωρινά συμβούλια που αποτελούνται από τους ίδιους τους Δημάρχους και τους Κοινοτάρχες. Το Υπουργείο Εσωτερικών δεν μπορεί να επέμβει στις περιπτώσεις όπου κάποιο Συμβούλιο δεν κάνει καλά τη δουλεία του. Αυτό θεωρείται ένα μειονέκτημα επειδή επαφίεται ως προς την καλή θέληση αν θα αποδώσουν ή όχι. Επιπλέον κάποιοι δήμαρχοι είναι υποψήφιοι με αποτέλεσμα να κάνουν και προεκλογική αλλά και να είναι υπεύθυνοι για την διεκπεραίωση όλων εκκρεμοτήτων. Υπάρχουν και οι περιπτώσεις όπου κάποιοι δήμαρχοι ή κοινοτάρχες δεν θα είναι ξανά υποψήφιοι με αποτέλεσμα να τίθεται ζήτημα αν ασχολούνται με την υλοποίηση των δουλειών που απομένουν.Άλλο πρόβλημα που εντόπισε το Υπουργείο Εσωτερικών είναι ότι κάποιοι αιρετοί που δεν ήθελαν την τοπική αυτοδιοίκηση δεν εργάζονται για την υλοποίηση της.

Τα ανοικτά ζητήματα στους Επαρχιακούς Οργανισμούς 

Σύμφωνα με τον Νόμο, συστήνονται πέντε Επαρχιακοί Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ένας σε κάθε επαρχία της ελεύθερης Κύπρου), οι οποίοι θα έχουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες.

υδατοπρομήθεια: κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία συστημάτων ύδρευσηςδιαχείριση υγρών αποβλήτων:  κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία συστημάτων αποχέτευσης για υγρά λύματα και όμβρια ύδαταδιαχείριση στερεών αποβλήτων: κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία εγκαταστάσεων διαχείρισης στερεών αποβλήτωναδειοδότηση ανάπτυξης (έκδοση πολεοδομικών αδειών και αδειών οικοδομής, έλεγχος επιβολής), σύμφωνα με τις αρμοδιότητες οι οποίες εκχωρούνται δυνάμει των διατάξεων του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου και του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου.

Ούτε συνεδρίες, ούτε κτήρια στην ελεύθερη Αμμόχωστο

Στις επαρχίες Πάφου και ελεύθερης Αμμοχώστου παρατηρούνται ζητήματα στην αποχέτευση και στην υδροδότηση. Η Λευκωσία είναι σε προχωρημένο στάδιο, Η Λεμεσός και η Λάρνακα είναι σε αρκετά καλό στάδιο.

Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, στην επαρχία Αμμοχώστου υπάρχουν σοβαρά θέματα καθώς ακόμη συζητούν για το που θα είναι η έδρα. Παραλίμνι και Αγία Νάπα δεν κάνουν πίσω με αποτέλεσμα να μην πραγματοποιούν ούτε συνεδριάσεις. Μάλιστα ζήτησαν ακόμη δύο συμβούλους έξτρα.

Όσον αφορά την αδειοδότηση, οι μεγάλες-σύνθετες αναπτύξεις θα μείνουν στα κεντρικά της Πολεοδομίας, αλλά το 70% των αδειοδοτήσεων θα είναι στους Επαρχιακούς Οργανισμούς.

Λόγω του ότι θα υπάρξουν διάφορα ζητήματα μετά την εφαρμογή της Τοπικής Αυτοδιοίκηση, το Υπουργείο Εσωτερικών αποφάσισε να κάνει training στους νέους Δημάρχους. Η εκπαίδευση θα πραγματοποιηθεί από την εκλογή των νέων Δημάρχων μέχρι και τον Σεπτέμβριο.

Η Εκλογή Προέδρου Επαρχιακού Οργανισμού δημιουργεί βαθμίδα ρουσφετιού 

Η εισήγηση αρχικά ήταν ο Πρόεδρος του ΕΟΑ να μην εκλέγεται  και συνεπώς να μην έχει εκτελεστική εξουσία,. Θα Προέδρευε ο Δήμαρχος του Μητροπολιτικού Δήμου. Ωστόσο, δημιουργήθηκε θέμα στην επαρχία Αμμοχώστου καθώς δεν υπάρχει Μητροπολιτικός Δήμος. Όπως πληροφορούμαστε, στην πορεία ζήτησαν τα κόμματα να εκλέγουν ακόμη μια θέση, έτσι άλλαξε η πρόνοια και προστέθηκε η εκλογή του Προέδρου Επαρχιακού Οργανισμού. Ωστόσο, αυτή η αλλαγή δημιουργεί άλλα προβλήματα, καθώς ο Πρόεδρος θα έχει εκτελεστικά καθήκοντα με αποτέλεσμα να δημιουργείται conflict με τον Γενικό Διευθυντή του Οργανισμού, αλλά και επειδή θα δημιουργείται ακόμη μια βαθμίδα ρουσφετιού.

Πρόθεση του Υπουργείου Εσωτερικών ήταν να αλλάξει αυτή η πρόνοια, ωστόσο δεν βρήκε την ανάλογη στήριξη από τα πολιτικά κόμματα.

Μεταβατική περίοδος για την υλοποίηση Τοπικής Αυτοδιοίκησης

Το Υπουργείο θα δώσει τρεις βδομάδες έτσι ώστε να γίνουν οι μετακομίσεις στα νέα κτήρια των Επαρχιακών Οργανισμών. Έτσι από τις 9 μέχρι τις 30 Ιουνίου οι Επαρχιακοί Οργανισμοί δεν θα δέχονται νέες αιτήσεις έτσι ώστε να γίνει η μετακόμιση.

Κοστίζουν οι Αντιδήμαρχοι

Η εκλογή πολλών Αντιδημάρχων δημιουργεί επιπλέον πρόβλημα καθώς επιβαρύνεται η πολιτεία ένα έξτρα μισθολογικό κόστος.

Οι αρμοδιότητες των Αντιδημάρχων είναι περιορισμένες εκτός και αν κάποιος Δήμαρχος  εκχωρήσει ορισμένες αρμοδιότητες στον Αντιδήμαρχο της επαρχίας του.
Αντιμισθία Αντιδημάρχων:

Για δημοτικά διαμερίσματα των οποίων οι εκλογείς δεν υπερβαίνουν τους 300: 20% της αντιμισθίας του ΔημάρχουΓια δημοτικά διαμερίσματα των οποίων οι εκλογείς υπερβαίνουν τους 300 αλλά δεν υπερβαίνουν τους 500: 30% της αντιμισθίας του ΔημάρχουΓια δημοτικά διαμερίσματα των οποίων οι εκλογείς υπερβαίνουν τους 500 αλλά δεν υπερβαίνουν τους 1.000: 40% της αντιμισθίας του ΔημάρχουΓια δημοτικά διαμερίσματα των οποίων οι εκλογείς υπερβαίνουν τους 1.000: 50% της αντιμισθίας του Δημάρχου

Από τα πιο πάνω, προκύπτουν τα ακόλουθα σημαντικά ζητήματα:

Η αντιμισθία που θα παραχωρείται σε συνολικά 93 Αντιδημάρχους θα κυμαίνεται από €717 μέχρι €2.987 τον μήνα, με ετήσιο κόστος €2.3 εκ.

Οι αρμοδιότητες των Αντιδημάρχων εξακολουθούν να αφορούν σαφώς περιορισμένα καθήκοντα, υπό την αίρεση της μεταβίβασης τέτοιων αρμοδιοτήτων μετά από απόφαση του Δημάρχου (ενδεχομένως και όχι) σε επίπεδο δημοτικού διαμερίσματος. Η συμπερίληψη πρόσθετων αρμοδιοτήτων θεωρήθηκε ότι θα δημιουργούσε σύγκρουση μεταξύ Δημάρχου και Αντιδημάρχων.

Ο πολύ μεγάλος αριθμός Αντιδημάρχων σε κάποιους Δήμους δημιουργεί σημαντικές στρεβλώσεις. 

Δήμος Πόλεως Χρυσοχούς: Δήμαρχος, 14 Αντιδήμαρχοι και 2 Δημοτικοί ΣύμβουλοιΔήμος Δυτικής Λεμεσού: Δήμαρχος, 9 Αντιδήμαρχοι και 11 Δημοτικοί ΣύμβουλοιΔήμος Ανατολικής Λεμεσού: Δήμαρχος, 9 Αντιδήμαρχοι και 16 Δημοτικοί ΣύμβουλοιΔήμος Ακάμα: Δήμαρχος, 7 Αντιδήμαρχοι και 9 Δημοτικοί ΣύμβουλοιΔήμος Λευκάρων: Δήμαρχος, 7 Αντιδήμαρχοι και 9 Δημοτικοί ΣύμβουλοιΔήμος Νότιας Λευκωσίας: Δήμαρχος, 6 Αντιδήμαρχοι και 14 Δημοτικοί Σύμβουλοι