Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης

Το Ισλαμικό Κράτος προειδοποίησε ότι θα εξαπολύσει κι άλλες επιθέσεις εναντίον χριστιανών στην Αίγυπτο
Το νέο καθεστώς -που ακόμη να επικυρωθεί τυπικά από το Κοινοβούλιο- διευρύνει τις εξουσίες της αστυνομίας, όσον αφορά τις συλλήψεις και τις παρακολουθήσεις προσώπων

Οι οικογένειες των θυμάτων από τη βομβιστική επίθεση στον καθεδρικό ναό των Κοπτών, στην Αλεξάνδρεια, συγκεντρώθηκαν χθες στη Μονή του Αγίου Μηνά, υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, την ίδια ώρα που το Υπουργικό Συμβούλιο της Αιγύπτου

Τα φέρετρα των 17 θυμάτων, λίγο πριν ξεκινήσει η νεκρώσιμη ακολουθία, είχαν τοποθετηθεί στην πλακόστρωτη αυλή έξω από το μοναστήρι. Αστυνομικοί ερευνούσαν όλα τα οχήματα που έμπαιναν στον χώρο ενώ εκατοντάδες άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί απ' έξω και δεκάδες άρματα μάχης είχαν πάρει θέση κατά μήκος του δρόμου που συνδέει την περιοχή με το Κάιρο.

Ό,τι είναι αναγκαίο
Η έκρηξη, στη δεύτερη σε μέγεθος πόλη της Αιγύπτου, σημειώθηκε λίγες μόλις ώρες έπειτα από μια παρόμοια επίθεση στην κοπτική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, στην Τάντα, στο Δέλτα του Νείλου, όπου σκοτώθηκαν 28 άνθρωποι και τραυματίστηκαν άλλοι 80.

«Οι ένοπλες δυνάμεις και η αστυνομία θα κάνουν ό,τι είναι αναγκαίο για να αντιμετωπίσουν τις απειλές της τρομοκρατίας και της χρηματοδότησής της», ανέφερε στην ανακοίνωσή του το Υπουργικό Συμβούλιο. Θα ληφθούν, επίσης, μέτρα «για να διατηρηθεί η ασφάλεια σε όλη τη χώρα, να προστατευθούν η δημόσια και η ιδιωτική περιουσία και οι ζωές των πολιτών», πρόσθεσε.

Η κήρυξη της χώρας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα πρέπει να εγκριθεί και από το κοινοβούλιο μέσα σε διάστημα επτά ημερών. Το ζήτημα όμως θεωρείται τυπικό, δεδομένου ότι η πλειοψηφία των βουλευτών στηρίζει τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης διευρύνει τις εξουσίες της αστυνομίας, όσον αφορά τις συλλήψεις και τις παρακολουθήσεις προσώπων.

Ο βουλευτής Γεχία Κεντουάνι, μέλος της Επιτροπής Άμυνας και Εθνικής Ασφάλειας, εξήγησε ότι είναι αναγκαία η κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης, «προκειμένου να αποκατασταθεί η ασφάλεια». Υπενθύμισε, εξάλλου, ότι κατάσταση έκτακτης ανάγκης είχε επιβληθεί και στη Γαλλία για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.

Γνώριμη κατάσταση
Επί προεδρίας του Χόνσι Μουμπάρακ, στην Αίγυπτο ίσχυε κατάσταση έκτακτης ανάγκης επί σχεδόν τρεις δεκαετίες. Η κατάργησή της ήταν ένα από τα βασικότερα αιτήματα των διαδηλωτών που οδήγησαν στην ανατροπή του Μουμπάρακ, το 2011. Καταργήθηκε το 2012, αλλά επιβλήθηκε και πάλι για έναν μήνα μετά την ανατροπή του ισλαμιστή Προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι, τον επόμενο χρόνο.

Κατάσταση έκτακτης ανάγκης εξακολουθεί να ισχύει εδώ και μερικά χρόνια σε ένα τμήμα της βόρειας χερσονήσου του Σινά, όπου δρα η τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος. Οι τζιχαντιστές, που είχαν απειλήσει πρόσφατα ότι θα πολλαπλασιάσουν τις επιθέσεις τους εναντίον των χριστιανών Κοπτών, ανέλαβαν την ευθύνη για τις βομβιστικές ενέργειες.

Οι δύο επιθέσεις, στην Αλεξάνδρεια και την Τάντα, ήταν οι πιο αιματηρές που έχουν σημειωθεί εδώ και χρόνια εναντίον των Κοπτών, που αντιπροσωπεύουν το 10% του πληθυσμού της Αιγύπτου. Ο Πρόεδρος Σίσι, αφού διέταξε τον στρατό να αναπτυχθεί για να προστατεύσει τις «ζωτικής σημασίας υποδομές» της χώρας, ζήτησε επίσης τη λήψη μέτρων για την προστασία των συνόρων.

Πάει κανονικά ο Πάπας
Σήμερα το πρωί, έξω από την εκκλησία του Αγίου Μάρκου στην Αλεξάνδρεια, οι αστυνομικοί τραβούσαν φωτογραφίες των κατεστραμμένων καταστημάτων. Λίγες μαυροντυμένες γυναίκες που πήγαν στην εκκλησία για τη λειτουργία χρειάστηκε να δείξουν τις ταυτότητές τους στις δυνάμεις ασφαλείας για να μπορέσουν να περάσουν στο εσωτερικό της.

«Είμαι πολύ στεναχωρημένη, δεν μπορώ ούτε να μιλήσω», είπε μια 40χρονη γυναίκα. Παρά τις ανησυχίες για την ασφάλεια των χριστιανών στην Αίγυπτο, ο Πάπας Φραγκίσκος αποφάσισε ότι θα πραγματοποιήσει κανονικά την προγραμματισμένη επίσκεψή του στη χώρα, στις 28 και 29 Απριλίου, όπως επιβεβαίωσε ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Βατικανού σε συνέντευξη που παραχώρησε σε ιταλική εφημερίδα.

Καταγγέλλουν ελλιπή μέτρα
Στην Τάντα, μέλη της κοπτικής κοινότητας εξέφραζαν την οργή τους για τα ελλιπή μέτρα ασφαλείας υποστηρίζοντας ότι, παρά τις προειδοποιήσεις που υπήρχαν για επικείμενη επίθεση, η αστυνομία δεν τους προστάτευσε. Ένας αξιωματικός της αστυνομίας είπε στο πρακτορείο Reuters ότι την περασμένη εβδομάδα βρέθηκε και εξουδετερώθηκε μια βόμβα κοντά στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.

Στο νεκροτομείο του πανεπιστημιακού νοσοκομείου της Τάντα, απελπισμένοι συγγενείς των θυμάτων προσπαθούσαν να μπουν μέσα για να αναζητήσουν τους οικείους τους. Οι δυνάμεις ασφαλείας, από την άλλη, επιχειρούσαν να τους σταματήσουν. «Γιατί μας εμποδίζετε να μπούμε τώρα; Πού ήσασταν ότι συνέβαιναν όλα αυτά;», ακούστηκε να φωνάζει μια γυναίκα. Άλλοι βρίσκονταν σε κατάσταση σοκ, κάποιοι έκλαιγαν, ενώ πολλές γυναίκες θρηνούσαν.

Το Ισλαμικό Κράτος προειδοποίησε ότι θα εξαπολύσει κι άλλες επιθέσεις εναντίον χριστιανών στην Αίγυπτο. Οι αναλυτές θεωρούν ότι οι τζιχαντιστές, λόγω της πίεσης που δέχονται στο Ιράκ και τη Συρία, προσπαθούν να διευρύνουν τις απειλές τους και βρήκαν εύκολο στόχο στις χριστιανικές κοινότητες.

«Οι χριστιανικοί στόχοι είναι εύκολοι: είναι πολύ πιο δύσκολο να οχυρώσει κανείς μια εκκλησία σε σύγκριση με ένα αστυνομικό τμήμα ή ένα στρατόπεδο, για παράδειγμα. Είναι μια ανησυχητική εξέλιξη, γιατί υποδηλώνει ότι υπάρχει δυνατότητα επαναλαμβανόμενων και συνεχών επιθέσεων εναντίον ευάλωτων στόχων», εξήγησε ο Βρετανός αναλυτής Χ. Α. Χέλιερ, συνεργάτης του ινστιτούτου Atlantic Council.

Στόχος να μας υπονομεύσουν
«Άνανδρη επίθεση -που στοίχισε τις ζωές αθώων- και έγκλημα κατά όλων των Αιγυπτίων», χαρακτήρισε ο σεΐχης Άχμεντ αλ Τάγεμπ, ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του σουνιτικού κόσμου και μεγάλος Ιμάμης του Πανεπιστημίου Αλ Άζχαρ του Καΐρου, τη διπλή τρομοκρατική επίθεση, την Κυριακή των Βαΐων, σε δύο κοπτικές εκκλησίες, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 45 άνθρωποι και δεκάδες να τραυματισθούν.

Λίγες μόλις ημέρες πριν από την άφιξη στην Αίγυπτο του Πάπα Φραγκίσκου, ο μεγάλος Ιμάμης του Αλ Άζχαρ εξέφρασε την αλληλεγγύη του στην αιγυπτιακή εκκλησία και τα συλλυπητήριά του στον Πατριάρχη της Κοπτικής Εκκλησίας Θεόδωρο Β'. «Αυτό που συνέβη είναι μία δειλή επίθεση μίας ομάδας παραφρόνων-ενόχων για εγκλήματα που ο ίδιος ο Αλλάχ καταδικάζει», δήλωσε ο μεγάλος Ιμάμης.

«Ο μεγάλος Ιμάμης του Αλ Άζχαρ εξέφρασε την άποψη πως οι δράστες έχουν χάσει κάθε αίσθηση της ανθρωπιάς και του ελέους και ότι έχουν απομακρυνθεί από τις αξίες της ειρήνης που πρεσβεύουν οι μονοθεϊστικές θρησκείες. «Αυτό το ειδεχθές έγκλημα αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι η τρομοκρατία έχει στόχο να υπονομεύσει την κοινωνική ειρήνη, την ασφάλεια στην Αίγυπτο και την ενότητα του λαού μας. Γι' αυτό θα πρέπει να τιμωρηθούν όποιοι τολμούν να θέσουν σε κίνδυνο όλα αυτά», δήλωσε ο μεγάλος Ιμάμης στην «Al Ahram».

Απόπειρα να ελέγξει την εικόνα του
Μετά την υποχώρησή τους στο Ιράκ και τη Συρία, οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, με τη διπλή επίθεσή τους εναντίον δύο εκκλησιών Κοπτών, στρέφονται στην Αίγυπτο, εκτιμούν οι ειδικοί. Το αιγυπτιακό παρακλάδι του ΙΚ, που ανέλαβε την ευθύνη για τις δύο αυτές επιθέσεις, ήταν μέχρι τώρα ενεργό στο βόρειο Σινά, όπου έχει σκοτώσει σε επιθέσεις του εκατοντάδες αστυνομικούς και στρατιώτες.

Παρά όμως τις επιθέσεις του σε αυτή την περιοχή στα σύνορα με το Ισραήλ και τη Λωρίδα της Γάζας, η οργάνωση δεν έχει καταφέρει να ελέγξει αστικά κέντρα, όπως έχει κάνει στη Συρία και το Ιράκ.

Και αν η οργάνωση έχει επιτεθεί και στο παρελθόν εναντίον των Κοπτών, η εκστρατεία της εναντίον της χριστιανικής μειονότητας στην Αίγυπτο άρχισε να εντείνεται από τον Δεκέμβριο, μετά την επίθεση αυτοκτονίας εναντίον μιας εκκλησίας στο Κάιρο, από την οποία σκοτώθηκαν 29 άνθρωποι.

Ο λόγος; «Το ΙΚ βρίσκεται υπό πίεση στο Ιράκ και τη Συρία, οπότε διεξάγει θεαματικές επιθέσεις αλλού: πρόκειται για μια απόπειρα να ελέγξει ξανά την εικόνα του, να ενισχύσει το ηθικό των μαχητών του και να στρατολογήσει νέα μέλη», εκτιμά ο Γιάντζεν Γκάρνετ, ειδικός στο Navanti Group Analytics.

Στο Ιράκ και τη Συρία οι τζιχαντιστές αντιμετωπίζουν ήττες. Βρίσκονται κοντά στο να χάσουν τον έλεγχο της Μοσούλης, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης του Ιράκ και σημαντικού προπυργίου τους. Την ίδια ώρα στην Αίγυπτο, τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, επτά Κόπτες σκοτώθηκαν στο βόρειο Σινά, ωθώντας δεκάδες οικογένειες χριστιανών να φύγουν από την περιοχή.

«Οι δογματικές επιθέσεις (του ΙΚ) δείχνουν ότι η οργάνωση εξακολουθεί να βρίσκεται σε φάση «επέκτασης», παρά τις ήττες που αντιμετωπίζει στο πεδίο των μαχών, ενώ παράλληλα ενθαρρύνουν όσους είναι ιδεολογικά κοντά τους να υποστηρίζουν την οργάνωση», σημειώνει ο Ζακ Γκολντ, ειδικός του Rafik Hariri Centre για τη Μέση Ανατολή.

Αυξανόμενη παρουσία
«Μετά την επίθεση του Δεκεμβρίου το ΙΚ και οι υποστηρικτές του στο Διαδίκτυο εισήγαγαν μεθοδικά τους Αιγύπτιους τζιχαντιστές σε πιο ακραίες σκέψεις», επεσήμανε ο Μόχταρ Άουαντ, ερευνητής του προγράμματος για τον εξτρεμισμό του πανεπιστημίου George Washington των ΗΠΑ.

«Τα τελευταία χρόνια το ΙΚ αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες και υπέστη πολλές ήττες, μέχρι να καταφέρει να εδραιώσει την παρουσία του στην ηπειρωτική Αίγυπτο. Οι επιθέσεις αυτές εναντίον εκκλησιών δείχνουν ότι υπάρχει αυξανόμενη παρουσία των τζιχαντιστών στην περιοχή», τονίζει ο Γκάρνετ.

Μετά την επίθεση του Δεκεμβρίου, ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι είχε ανακοινώσει τη σύλληψη τζιχαντιστών, όμως παράλληλα παραδέχθηκε ότι πολλοί εξακολουθούν να διαφεύγουν της σύλληψης. Η τζιχαντιστική οργάνωση Άνσαρ Μπέιτ αλ Μάκντες είχε διεξάγει πολλές επιθέσεις εναντίον της αστυνομίας εκτός Σινά, ενώ τον Νοέμβριο του 2014 είχε δηλώσει πίστη στο ΙΚ. Και το νέο παρακλάδι της οργάνωσης στην Αίγυπτο, που αποκαλείται «Επαρχία Σινά», έχει διεξάγει πολλές επιθέσεις στο Κάιρο, πάντα εναντίον των δυνάμεων ασφαλείας.

Ισραηλινοί φόβοι
Στο μεταξύ το Ισραήλ, σε μια ασυνήθιστη κίνηση, ανακοίνωσε χθες ότι δεν επιτρέπει στους πολίτες του να περάσουν στη χερσόνησο του Σινά στην Αίγυπτο, επισημαίνοντας ότι ο κίνδυνος να σημειωθούν επιθέσεις στην περιοχή από το Ισλαμικό Κράτος και άλλες τζιχαντιστικές οργανώσεις είναι μεγάλος.

Λίγη ώρα αφότου ανακοινώθηκε η απόφαση αυτή, ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι μια ρουκέτα εκτοξεύθηκε από το Σινά και έπληξε το νότιο τμήμα της χώρας, χωρίς να προκαλέσει θύματα. Η απαγόρευση ισχύει για το συνοριακό πέρασμα Τάμπα ώς τις 18 Απριλίου, το τέλος της εβραϊκής γιορτής του Πάσχα που ξεκινά μόλις πέσει ο ήλιος σήμερα, τονίζεται στην ανακοίνωση του γραφείου του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Πηγές: ΑΠΕ, Al Ahram