Προσπάθειες Ελλάδας-Κύπρου για θωράκιση από απειλές ΧΒΡΠ-Ε / CBRNE

Η διεθνής τρομοκρατία στις μέρες μας αναδεικνύεται σε πρωτεύουσα απειλή για την παγκόσμια κοινότητα. Η ασφάλεια ανάγεται σε πρωταρχικό ζήτημα. Η τρομοκρατία ως «διεθνές» φαινόμενο δεν έχει πια, ούτε σύνορα ούτε πατρίδα. Μπορεί να εκδηλωθεί οπουδήποτε, οποτεδήποτε. Ζούμε στην εποχή των λεγόμενων ασύμμετρων απειλών, με χαρακτηριστικότερο τραγικό παράδειγμα το χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001.

Οι ασύμμετρες απειλές, τα Όπλα Μαζικής Καταστροφής, καθώς και η παράνομη διακίνησή τους, ως σύγχρονες διεθνείς απειλές, αποτελούν μια νέα

μορφή βίας, που εμφανίζεται σήμερα με μια διαφορετική υφή, με νέες ιδιότητες και νέους προσανατολισμούς. Χημικοί, Βιολογικοί, Ραδιολογικοί και Πυρηνικοί (Χ.Β.Ρ.Π.) παράγοντες έχουν χρησιμοποιηθεί σε αρκετές περιπτώσεις στο παρελθόν από τρομοκρατικές οργανώσεις, καθώς και από μεμονωμένα άτομα.

Οι μεγάλες ποσότητες Εκρηκτικών υλών (Α.Ε.Μ., παγιδευμένα οχήματα, αποστολές αυτοκτονίας), πλέον χαρακτηρίζονται ως συμβατικές μεγάλες βόμβες και εντάσσονται στα Όπλα Μαζικής Καταστροφής. Η σύγχρονη τρομοκρατία είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη, γιατί, σε αντίθεση με τις τρομοκρατικές πράξεις του παρελθόντος, οι ένοπλες επιθέσεις είναι όλο και περισσότερο καταστροφικές και θανατηφόρες λόγω της εξέλιξης των παραδοσιακών όπλων και εκρηκτικών.

Επιπλέον, Χημικοί, Βιολογικοί και Πυρηνικοί παράγοντες αποτελούν σημαντικό «πονοκέφαλο» για κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς και η τυχόν παράνομη χρήση τους επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα την εθνική οικονομία, αλλά και την εθνική ασφάλεια πολλών χωρών.
Το ανησυχητικό είναι ότι δεν λαμβάνουν χώρα στα πλαίσια στρατιωτικών επιχειρήσεων, αλλά κυρίως στην ειρηνική περίοδο και σε αστικό περιβάλλον, με δυσμενέστερες συνέπειες (μαζικά θύματα, οικονομικές – ψυχολογικές συνέπειες, πανικός, κατάρρευση συστημάτων ανταπόκρισης, κλπ).

Από τον Νοέμβριο του 2016, υλοποιείται στην Κύπρο και στην Ελλάδα το Ευρωπαϊκό Έργο «SEE-ShieldingSouth-eastEuropefromCBRN-E (Chemical, Biological, Radiological, Nuclear, andExplosive) threats (http://www.ssee-project.eu)», το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο ISF- Police/ UnionActions της Διεύθυνσης Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας - ΚΕΜΕΑ (http://kemea.gr) του Ελληνικού Υπουργείου Εσωτερικών είναι επικεφαλής εταίρος της κοινοπραξίας που αποτελείται από την Αστυνομία Κύπρου, τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς και την κυπριακή εταιρεία ADITESSLTD.

Αντικείμενο του Έργου SSEE είναι η ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών πρώτης γραμμής και των πρώτων ανταποκριτών στην Ελλάδα και στην Κύπρο για την έγκαιρη αναγνώριση και την πρόληψη απειλών ΧΒΡΠ-Ε / CBRNE (χημικών/βιολογικών/ραδιολογικών/πυρηνικών), καθώς και η εκπαίδευση του εμπλεκόμενου προσωπικού τους στον εντοπισμό και τη διαχείριση κινδύνων ΧΒΡΠ-Ε (χημικών/βιολογικών/ραδιολογικών/πυρηνικών).

Οι ειδικότεροι στόχοι του έργου είναι οι κάτωθι:
1. Η βελτίωση των ικανοτήτων του προσωπικού των Αρχών Επιβολής του Νόμου και ειδικότερα των ειδικών μονάδων τους και των ανταποκριτών πρώτης γραμμής/firstresponders σε περιστατικά ΧΒΡΠ-Ε / CBRNE (χημικών/βιολογικών/ραδιολογικών/πυρηνικών/εκρηκτικών),
2. Η ενίσχυση της συνεργασίας και του συντονισμού των ανταποκριτών πρώτης γραμμής σε Ελλάδα και Κύπρο και
3. Η ευαισθητοποίηση και η εκπαίδευση του προσωπικού ασφαλείας κρίσιμων υποδομών σε απειλές ΧΒΡΠ-Ε (χημικών/βιολογικών/ραδιολογικών/πυρηνικών).

Στο πλαίσιο του έργου SSEE έχει δημιουργηθεί εκπαιδευτικό υλικό, το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στην Κύπρο, μαζί με επίδειξη – λειτουργία εξειδικευμένου υλικού – συσκευών ΧΒΡΠ-Ε που παρείχε η εταιρεία ADITESS, σε τέσσερα εκπαιδευτικά σεμινάρια που πραγματοποιήθηκαν στη Λευκωσία στις 20/4, 4/5, 11/5 και 1/6/2018. Στα σεμινάρια έλαβαν μέρος μέλη της Αστυνομίας Κύπρου, του Πυροσβεστικού Σώματος Κύπρου, αλλά και της Πολιτικής Άμυνας Κύπρου.

Την 1η Ιουνίου ολοκληρώθηκε με επιτυχία ο κύκλος των εκπαιδευτικών σεμιναρίων του έργου SSEE στην Κύπρο με την επίδειξη συστημάτων ΧΒΡΠ-Ε φορητών αλλά και σε συστήματα UAV της εταιρείας ADITESS και την οργάνωση/διεξαγωγή άσκησης επί χάρτου (Table Top Exercise), στην οποία ειδικοί επί θεμάτων απειλών ΧΒΡΠ-Ε / CBRNE (χημικών/βιολογικών/ραδιολογικών/πυρηνικών/εκρηκτικών) από Ελλάδα και Κύπρο είχαν την ευκαιρία να μοιραστούν εξειδικευμένη γνώση με τους ανταποκριτές πρώτης γραμμής της Κύπρου.

Τη Διάσκεψη Τύπου, που έλαβε χώρο στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, τίμησαν με την παρουσία τους ο Διευθυντής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, Ανώτερος Αστυνόμος κ. Μάρκος Τράγκολας, η κα. Χρυσό Αγγελή Ανώτερη Υπαστυνόμος, Υπεύθυνη Κλάδου Αξιοποίησης Χρηματοδοτικών Ευκαιριών της Διεύθυνσης Οικονομικών της Αστυνομίας Κύπρου εκπροσωπώντας το Αρχηγείο της Αστυνομίας Κύπρου, ο βοηθός διευθυντής επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας της Κύπρου, Αστυνόμος Β κ. Λεωνίδας Λεωνίδου, η προϊσταμένη της Υπηρεσίας Ασθενοφόρων του Υπουργείου Υγείας κα. Ριάνα Κωνσταντίνου, ο κοσμήτορας της Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, λειτουργοί του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας, εκπρόσωποι της Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας Κύπρου και πληθώρα αξιωματικών της Κυπριακής Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας από τις πόλεις της Κύπρου.

Οι μελλοντικές δράσεις είναι η σύσφιξη των υπηρεσιακών σχέσεων και της συνεργασίας μεταξύ των Υπεύθυνων Αρχών και ανταποκριτών πρώτης γραμμής επί θεμάτων απειλών ΧΒΡΠ-Ε / CBRNE (χημικών/βιολογικών/ραδιολογικών/πυρηνικών/εκρηκτικών) σε Ελλάδα και Κύπρο. Επίσης, η συνέχιση των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και ασκήσεων με τη χρήση σύγχρονων συστημάτων, με τελικό στόχο την αύξηση της ετοιμότητας, αναγνώρισης, πρόληψης και σωστής διαχείρισης των περιστατικών ΧΒΡΠ-Ε / CBRNE απειλών.