ΠΟΥ: Tο όριο για την πρόσληψη ζάχαρης και λοιπών σακχάρων

Στο 10% το όριο για την πρόσληψη ζάχαρης και λοιπών σακχάρων, βάση των νέων κατευθυντήριων γραμμών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). H επιθυμία μας για γλυκιά γεύση είναι γενετικά προκαθορισμένη, συνεπώς δεν είναι ιδιαίτερα εύκολο να αποκλείσουμε τα «γλυκά» σάκχαρα από τη διατροφή μας. Το καλό νέο είναι ότι τα σάκχαρα, όπως η ζάχαρη και το μέλι, μπορούν να περιλαμβάνονται στη διατροφή μας, φυσικά με μέτρο και εφόσον εντάσσονται στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής και ενός δραστήριου και υγιεινού τρόπου ζωής.Nέες κατευθυντήριες οδηγίες για την ημερήσια πρόσληψη σακχάρων από παιδιά και ενήλικες εξέδωσε πριν από λίγες μέρες o Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) απευθυνόμενος στις κυβερνήσεις κρατών με σκοπό την προώθηση της υγιεινής διατροφής και την πρόληψη των μη μεταδιδόμενων χρονίων νοσημάτων. Η νέα σύσταση του ΠΟΥ είναι σε συμφωνία με εκείνη του 2002 και προέκυψε μετά από την αξιολόγηση πληθώρας μελετών που διερεύνησαν το κατά πόσο τα ελεύθερα σάκχαρα σχετίζονται με τον έλεγχο του βάρους και την εμφάνιση τερηδόνας. Υπερβολική πρόσληψη σακχάρων, όπως και κάθε άλλου θρεπτικού συστατικού, μπορεί να οδηγήσει σε θετικό ενεργειακό ισοζύγιο και αύξηση του βάρους, όπως φάνηκε άλλωστε και από τις σχετικές μελέτες. Ποια η νέα θέση του ΠΟΥ για την πρόσληψη σακχάρων; Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) που πρίν από λίγες ημέρες εξέδωσε σχετικές οδηγίες για παιδιά και ενήλικες, η πρόσληψη ελεύθερων σακχάρων -τόσο εκείνων που προστίθενται σε τρόφιμα και ροφήματα από εμάς τους ίδιους ή τους παραγωγούς και τη βιομηχανία τροφίμων, όσο και εκείνων που περιέχονται φυσικά στο μέλι και τους φυσικούς χυμούς φρούτων- δεν πρέπει να υπερβαίνει το 10% της συνολικής ημερήσιας ενέργειας (ενδεικτικά, σε μία μέση δίαιτα 2000 θερμίδων το 10% αντιστοιχεί σε 200 θερμίδες ή 50 γραμμάρια σακχάρων ή 10-12 κουταλάκια). Βάσει των νέων κατευθυντήριων γραμμών του ΠΟΥ, «υπό συνθήκες» προτείνεται μία περαιτέρω μείωση της πρόσληψης ελεύθερων σακχάρων στο 5% αλλά μόνο «υπό όρους», εφόσον πρόκειται για μία σύσταση που χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη αβεβαιότητα για το αν έχει μεγαλύτερο όφελος για την υγεία, καθώς στηρίζεται σε λίγες μελέτες και δεδομένα χαμηλής ποιότητας σχετικά με τη σχέση των σακχάρων με την στοματική υγεία.Ο ρόλος των σακχάρων στον έλεγχο του βάρους Η διατήρηση του ενεργειακού ισοζυγίου είναι αναγκαία προϋπόθεση για τον έλεγχο του βάρους και συνεπώς πρέπει να φροντίζουμε ώστε οι θερμίδες που προσλαμβάνουμε μέσω της διατροφής να μην ξεπερνούν τις αντίστοιχες που δαπανούμε για να ασκηθούμε και για να λειτουργήσει ο μεταβολισμός μας. Όπως όλοι οι υδατάνθρακες, η ζάχαρη αποδίδει 4 θερμίδες/ανά γραμμάριο και συνεπώς πρέπει να συνυπολογίζεται στην ημερήσια πρόσληψη θερμίδων. Φυσικά και μπορει να περιλαμβάνεται σε μια ισορροπημένη διατροφή και κυρίως σε ένα δραστήριο τρόπο ζωής, χωρίς να επηρεάζει αρνητικά το βάρος μας, εφόσον δεν υπερκαταναλώνεται, όπως ισχύει και με οτιδήποτε άλλο στη διατροφή μας. Ωστόσο, καλό είναι να θυμόμαστε, επίσης, ότι καθημερινά καταναλώνουμε πολλά και διαφορετικά τρόφιμα και ροφήματα, και τα οποία περιέχουν και διάφορα συστατικά που αποδίδουν θερμίδες, όπως άλλοι υδατάνθρακες, π.χ. άμυλο (επίσης 4 θερμίδες ανά γραμμάριο), λιπαρά (9 θερμίδες ανά γραμμάριο) ή πρωτεΐνες (4 θερμίδες ανά γραμμάριο), και τα οποία πρέπει επίσης να προσμετρούμε όταν εκτιμούμε τις θερμίδες που προσλαμβάνουμε καθημερινά. Πώς μεταφράζονται οι νέες συστάσεις για τους καταναλωτές; Στην καθημερινή μας ζωή, οι άνθρωποι δεν μετράμε τις ακριβείς ποσότητες των σακχάρων που προσλαμβάνουμε, όπως δεν κάνουμε άλλωστε για οποιονδήποτε άλλον υδατάνθρακα, πρωτεΐνη ή λίπος, επομένως τέτοιου είδους συστάσεις μπορεί να μην είναι απόλυτα κατανοητές ή πρακτικές. Οι επιστήμονες και οι αρμόδιοι φορείς, ωστόσο, θα «μεταφράσουν» αυτές τις συστάσεις στις πρακτικές και κατανοητές οδηγίες που μπορούν να μας βοηθήσουν στην καθημερινή μας ζωή. Για παράδειγμα, ένα μέσο άτομο που προσλαμβάνει συνολικά 2000 θερμίδες την ημέρα θα μπορούσε να προσλαμβάνει έως και 200 θερμίδες από ελεύθερα σάκχαρα, ποσότητα που «μεταφράζεται» σε 50 γρ σακχάρων, όπως είναι η ζάχαρη (περίπου 12 κουταλάκια) και το μέλι. Αυτό που σίγουρα πρέπει να συγκρατήσουμε είναι ότι, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι διατηρούμε το ενεργειακό μας ισοζύγιο, δηλαδή ότι οι θερμίδες που προσλαμβάνουμε δεν υπερβαίνουν εκείνες που δαπανούμε για το μεταβολισμό και τη σωματική μας δραστηριότητα, θα πρέπει να «ελέγχουμε», και να μην υπερκαταναλώνουμε τα σάκχαρα της διατροφής μας, όπως βέβαια και όλα τα υπόλοιπα τρόφιμα και συστατικά. Σε αυτό μπορεί να μας βοηθήσει το να ενημερωνόμαστε για τα τρόφιμα και ροφήματα που περιέχουν ελεύθερα σάκχαρα, π.χ. διαβάζοντας τις ετικέτες τροφίμων, και να επιλέγουμε εκείνα που αποδίδουν μικρότερες ποσότητες. Παράλληλα, οι συστάσεις αυτές θα βοηθήσουν π.χ. τις κυβερνήσεις να σχεδιάσουν πολιτικές και προγράμματα που ενημερώνουν και διευκολύνουν τον υγιεινό τρόπο διατροφής, και τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών στο να παρέχει ποικιλία επιλογών που ταιριάζει στις ανάγκες και τον τρόπο ζωής μας. «Μέτρον άριστον» .. και στα σάκχαρα! Το παραπάνω γνωμικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διάφορες πτυχές της ζωής μας και τα σάκχαρα δεν αποτελούν την εξαίρεση. Όπως ισχύει και για οποιοδήποτε συστατικό της διατροφής μας, καλό θα είναι να καταναλώνουμε τα σάκχαρα με μέτρο, φροντίζοντας πάνω από όλα να διατηρούμε την ισορροπία στη διατροφή αλλά και τον τρόπο ζωής μας. *Η Έλλη Χατζηλουκά είναι Αθλητικη Διατροφολόγος και Διατροφολόγος για την Δημόσια Υγεία.