Πολύ υψηλό το ποσοστό ελευθεροτυπίας στην Κύπρο

Οι δημοσιογράφοι στην Κύπρο έχουν επαγγελματική αυτονομία και ελευθερία στην άσκηση των καθηκόντων τους καθώς και πλήρη ελευθερία της οπτικής γωνίας από την οποία θα προσεγγίσουν το θέμα που παρουσιάζουν ενώ συμμετέχουν σε πολύ υψηλό ποσοστό στις συναντήσεις που καθορίζουν την πορεία πλεύσης του ΜΜΕ στο οποίο εργάζονται, στοιχεία όλα που προκύπτουν από παγκύπρια έρευνα για τη δημοσιογραφία που διενήργησαν Πανεπιστήμιο Κύπρου

Οπως επίσης προκύπτει από την έρευνα, οι δημοσιογράφοι στην Κύπρο δέχονται κατά κύριο λόγο επιρροές από το διευθυντή του ΜΜΕ στο οποίο εργάζονται, μετά από τον ιδιοκτήτη, έπειτα δέχονται επιρροές λόγω χρονικών περιορισμών και ακολούθως οι δημοσιογράφοι επηρεάζονται από τον Αρχισυντάκτη. Οι δημοσιογράφοι στην Κύπρο δηλώνουν ότι δεν δέχονται πολιτικές επιρροές.

Παρουσιάζοντας τα στοιχεία της έρευνας, η Δήμητρα Μηλιώνη, από το Τμήμα Επικοινωνίας και Σπουδών Διαδικτύου του ΤΕΠΑΚ, είπε ότι 97% των δημοσιογράφων έχουν τουλάχιστον πτυχίο πανεπιστημίου, 44%, μεταπτυχιακό και 2% διδακτορικό δίπλωμα, ενώ 80% των ερωτηθέντων εξειδικεύτηκαν στη δημοσιογραφία ή σε άλλο τομέα επικοινωνίας.

Μέσος όρος ηλικίας των εργαζομένων στη δημοσιογραφία στο νησί είναι τα 37,5 χρόνια με το υψηλότερο ποσοστό του 48% να ανήκει στην ηλικία μεταξύ 24 και 35 ετών.

Η κ. Μηλιώνη είπε ότι ειδικά για τη χώρα μας είναι σημαντικό το ποσοστό που καταγράφεται ανάμεσα στους δημοσιογράφους που δηλώνουν ότι στηρίζουν την εθνική ανάπτυξη και ότι προσπάθειά τους είναι να συμβάλουν στην κοινωνική αλλαγή.

Προς προβληματισμό, εξάλλου, είναι και το γεγονός ότι οι μισοί δημοσιογράφοι που εργάζονται στην Κύπρο δεν ανήκουν σε επαγγελματικό σωματείο.

Η κ. Μηλιώνη είπε ότι δεν υπήρχαν καταγεγραμμένα επίσημα στοιχεία για τον αριθμό των δημοσιογράφων στην Κύπρο και το πού εργάζονται, ένας τομέας ο οποίος χρήζει βελτίωσης, ενώ επίσης, δεν ανταποκρίθηκαν στην έκκληση για να συμμετάσχουν στην έρευνα ακόμα και μεγάλοι δημοσιογραφικοί οργανισμοί.

Στην έρευνα συμμετείχαν 206 δημοσιογράφοι από ιδιωτικά και δημόσια ΜΜΕ και διεξήχθη μεταξύ των μηνών Νοέμβρη και Σεπτέμβρη 2014.

Η Λία – Πασχαλία Σπυρίδου, Λέκτορας στο Τμήμα Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου, σε εισαγωγική της ομιλία, είπε ότι η δημοσιογραφία βρίσκεται σε μετάβαση αλλά και κρίση με τα πρώτα ψήγματα κρίσης αξιοπιστίας στη δημοσιογραφία να καταγράφονται τη δεκαετία του 80` στις ΗΠΑ, αλλά λόγω της οικονομικής ευμάρειας και του κερδοφόρου των ειδησεογραφικών οργανισμών, αυτό το κομμάτι μπήκε κάτω από το χαλί.

Πρόσθεσε ότι στις μέρες μας αυτή η κρίση έχει ενταθεί λόγω της αναδυόμενης κουλτούρας αυξημένου κυνισμού και απαξίωσης των θεσμών εν γένει.

Ο Πρόεδρος της Ενωσης Συντακτών Κύπρου Αντώνης Μακρίδης σε χαιρετισμό του είπε ότι ο δημοσιογράφος θα πρέπει να είναι πάντα απέναντι στις εξουσίες όχι ως εχθρός αλλά ως κριτής και αυτός είναι ο κυρίαρχος ρόλος του δημοσιογράφου.

Ο κ. Μαρκίδης είπε ότι ο δημοσιογράφος όταν μιλά, όταν γράφει και όταν δημοσιογραφεί γενικά, είναι κύρια αντιμέτωπος με ένα πράγμα : τη συνείδησή του ότι αυτά που γράφει και λέει είναι τα σωστά και αυτά που πρέπει, και πως ό,τι πράττει το πράττει προς όφελος της κοινωνίας με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Σε δική της παρέμβαση η δημοσιογράφος Λένια Καρατζιά είπε ότι η έρευνα που παρουσιάστηκε συγκεντρώνει μεγάλο ενδιαφέρον, ενώ κάποια στοιχεία της προκαλούν μάλιστα έκπληξη.

Ανέφερε, επίσης, ότι είναι όντως φθίνουσα η συμμετοχή δημοσιογράφων σε επαγγελματικά σωματεία μια πτυχή που έχει την παράμετρό της στο γεγονός ότι οι νέοι κυρίως δημοσιογράφοι δείχνουν προτίμηση σε ατομικά/προσωπικά, επαγγελματικά συμβόλαια και όχι σε αυτά που ισχύουν μέσω των επαγγελματικών σωματείων.

Στη δική του παρέμβαση ο δημοσιογράφος, Γιώργος Θεοδούλου, είπε ότι προκαλούν ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της έρευνας, ενώ αναφέρθηκε στην ανάγκη για θεσμοθέτηση της άδειας ασκήσεως του επαγγέλματος του δημοσιογράφου, όπως συμβαίνει και σε πολλούς άλλους επαγγελματικούς κλάδους.

Σημείωσε με ευαρέσκεια το πόρισμα ότι η αξιοπιστία στη δημοσιογραφία ενισχύεται σημαντικά με τα περισσότερα κακώς έχοντα που βλέπουν το φως της δημοσιότητας να καταγράφονται σε έντυπα ΜΜΕ στα οποία, ωστόσο, ορισμένες φορές, νοσεί η ελευθεροτυπία και καθορίζονται πρότυπα.

Ο δημοσιογράφος Κωστής Διογένους είπε ότι παρακολουθώντας τα αποτελέσματα της έρευνας προκλήθηκε στον ίδιο μια κρίση ταυτότητας, η οποία ενισχύθηκε και από τις τοποθετήσεις τον προλαλίσαντων κατά την παρουσίαση της έρευνας η οποία αντικατοπτρίζει την εικόνα της μικρής μας κοινωνίας, καθώς και τα προβλήματα των δημοσιογράφων στη μικρή αγορά που καλούνται να λειτουργήσουν.

Ανέφερε, ακόμη, ότι ακολούθησε το επάγγελμα του δημοσιογράφου επειδή ήθελε να ασχοληθεί με την αλήθεια και τον ενδιέφεραν οι άνθρωποι ενώ είπε ότι δεν μπορεί ένας δημοσιογράφος να μην συμμετέχει στα κοινά γιατί είναι ένα επάγγελμα άρρηκτα συνδεδεμένο με την αλλαγή της κοινωνίας.

Από την πλευρά του ο δημοσιογράφος, Κώστας Βενιζέλος, αναφέρθηκε στην επανάσταση της τεχνολογίας, η οποία προσφέρει δίκτυα αμεσότητας με την κοινωνία τα οποία τα ΜΜΕ καλούνται να αξιοποιήσουν.

Εξέφρασε επίσης την εκτίμηση ότι η οικονομική κρίση έχει προσφέρει στη δημοσιογραφία τη δυνατότητα να παράξει έργο και να αποκαλύψει σκάνδαλα ενώ απεξάρτησε κιόλας το επάγγελμα από οικονομικές εξαρτήσεις με τη διαφήμιση να έχει αρχικά περιοριστεί και τα τελευταία χρόνια εξαφανιστεί.

Τέλος, ο δημοσιογράφος, Γιώργος Κασκάνης, είπε ότι ενδεχομένως ενδιαφέρον θα παρουσίαζε, τώρα πια, μια έρευνα για το τι θέλει το κοινό από τη δημοσιογραφία, διότι από μετά την έκρηξη με τις δεκάδες ιστοσελίδες έχει διαφοροποιηθεί και η έννοια της δημοσιογραφίας.

Πρόσθεσε ότι στο πλαίσιο του διαδικτύου δυστυχώς αναπαράγονται μη υπαρκτές ειδήσεις και γεγονότα και καταγράφονται, επίσης, παραποιήσεις δηλώσεων και φωτογραφιών ένα στοιχείο που δεν τιμά και δεν αποτελεί δημοσιογραφία.

Πηγή: ΚΥΠΕ