Νίγηρας: ΗΠΑ και Γαλλία παρακολουθούν τις εξελίξεις

Μέλη της προεδρικής φρουράς στον Νίγηρα κρατούν τον πρόεδρο Μοχάμεντ Μπαζούμ μέσα στο προεδρικό μέγαρο στην πρωτεύουσα Νιαμέι, σύμφωνα με πηγές ασφαλείας, όμως η προεδρία ανέφερε πως οι φρουροί ξεκίνησαν ένα "μάταιο" "αντιρεπουμπλικανικό" κίνημα και πως ο Μπαζούμ είναι καλά.

Ο μεγαλύτερος περιφερειακός και οικονομικός οργανισμός της Δυτικής Αφρικής ECOWAS ανέφερε ότι ανησυχεί για απόπειρα πραξικοπήματος και κάλεσε τους σκευωρούς να αφήσουν ελεύθερο τον Μπαζούμ. Η Αφρικανική Ένωση κάλεσε τους εμπλεκόμενους "προδότες" στρατιώτες να σταματήσουν αμέσως.

Ο στρατός

Η ανακοίνωση ακολούθησε ρεπορτάζ σύμφωνα με τα οποία προεδρικοί φρουροί απέκοψαν την πρόσβαση στο μέγαρο και απέκλεισαν στο εσωτερικό τον Μπαζούμ, προκαλώντας ανησυχίες ότι ένα έκτο πραξικόπημα στη Δυτική Αφρική από το 2020 μπορεί να είναι σε εξέλιξη.

"Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η οικογένειά του είναι καλά", ανέφερε η προεδρία στις σελίδες της σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης χωρίς να δίνει άλλες λεπτομέρειες.

Η ανακοίνωση απαλείφθηκε στη συνέχεια εν μέσω αμφιβολιών για το ποιος έχει τον έλεγχο. Στρατιώτες κατέλαβαν θέσεις σε όλους τους δρόμους που οδηγούν στο κτίριο της δημόσιας τηλεόρασης η οποία πρόβαλλε μία κινηματογραφική ταινία.

Στην υπόλοιπη Νιαμέι φαινόταν να επικρατεί ηρεμία, με την κυκλοφορία να διεξάγεται ομαλά στους δρόμους και πλήρη πρόσβαση στο διαδίκτυο, μετέδωσε ρεπόρτερ του Reuters.

Ενδεχόμενη κατάληψη της εξουσίας από τον στρατό στον Νίγηρα θα περιέπλεκε τις προσπάθειες της Δύσης να βοηθήσει χώρες στην περιοχή του Σαχέλ να καταπολεμήσουν μια ισλαμιστική εξέγερση που έχει επεκταθεί από το Μαλί την τελευταία δεκαετία.

Ο Νίγηρας έχει γίνει βασικός σύμμαχος δυτικών δυνάμεων που επιδιώκουν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση της εξέγερσης αλλά αντιμετωπίζουν αυξανόμενη αντίσταση από νέες χούντες που έχουν αναλάβει την εξουσία στο Μαλί και στην Μπουρκίνα Φάσο. Είναι επίσης ένας κρίσιμος σύμμαχος της ΕΕ στη μάχη κατά της παράτυπης μετανάστευσης από την υποσαχάρια Αφρική.

"Η ΕΕ καταδικάζει οποιαδήποτε προσπάθεια να αποσταθεροποιηθεί η δημοκρατία και να απειληθεί η σταθερότητα στον Νίγηρα", ανέφερε σε ανάρτησή του ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ.

Η Γαλλία μετακίνησε στρατεύματα από το Μαλί στον Νίγηρα πέρυσι αφού οι σχέσεις της με τις προσωρινές αρχές εκεί επιδεινώθηκαν. Αποσύρει επίσης ειδικές δυνάμεις από την Μπουρκίνα Φάσο λόγω παρόμοιων εντάσεων.

Αστάθεια

Οι Ηνωμένες Πολιτείες λένε πως έχουν δαπανήσει περίπου 500 εκατ. δολάρια από το 2012 προκειμένου να βοηθήσουν τον Νίγηρα να ενισχύσει την ασφάλειά του. Η Γερμανία ανακοίνωσε τον Απρίλιο ότι θα λάβει μέρος σε μια ευρωπαϊκή στρατιωτική αποστολή διάρκειας τριών ετών που αποσκοπεί στη βελτίωση του στρατού της χώρας.

"Ο Μπαζούμ είναι η μόνη ελπίδα της Δύσης στην περιοχή του Σαχέλ. Η Γαλλία, οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν δαπανήσει πολλούς πόρους στην περιοχή προκειμένου να ενισχύσουν τον Νίγηρα και τις δυνάμεις ασφαλείας του", δήλωσε ο Ουλφ Λάεσινγκ, επικεφαλής του προγράμματος για το Σαχέλ του γερμανικού κέντρου Κόνραντ-Αντενάουερ.

Πρόσθεσε πως ένα πραξικόπημα θα δημιουργούσε μια ευκαιρία για τη Ρωσία και άλλους παράγοντες να επεκτείνουν την επιρροή τους στον Νίγηρα.

Η απογοήτευση για την αποτυχία των κρατών να αποτρέψουν βίαιες επιθέσεις σε πόλεις και χωριά ήταν εν μέρει η αιτία για δύο πραξικοπήματα στο Μαλί και δύο στο Μπουρκίνα Φάσο από το 2020.

Χούντα κατέλαβε επίσης την εξουσία στην Γουινέα το 2021, συμβάλλοντας στην αστάθεια στην περιοχή.

Απετράπη επίσης απόπειρα πραξικοπήματος στον Νίγηρα τον Μάρτιο του 2021, όταν στρατιωτική μονάδα προσπάθησε να καταλάβει το προεδρικό μέγαρο ώρες πριν από την προγραμματισμένη ορκωμοσία του Μπαζούμ.

Σήμερα το πρωί στρατιωτικά οχήματα απέκλεισαν την πρόσβαση στο προεδρικό μέγαρο στη Νιαμέι. Πηγές ασφαλείας επιβεβαίωσαν αργότερα πως προεδρικοί φρουροί απέκλεισαν τον Μπαζούμ μέσα στο κτίριο.

Η εκλογή του Μπαζούμ ήταν η πρώτη δημοκρατική μετάβαση σε μία χώρα που είδε τέσσερα στρατιωτικά πραξικοπήματα αφότου απέκτησε την ανεξαρτησία της από τη Γαλλία το 1960.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γαλλία καταδίκασαν κατηγορηματικά οποιαδήποτε προσπάθεια ανατροπής της δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης του Νίγηρα.

Από την Ουάσινγκτον, ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου για θέματα Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν «προέτρεψε» τα μέλη της προεδρικής φρουράς του Νίγηρα να αφήσουν ελεύθερο τον πρόεδρο Μοχάμεντ Μπαζούμ και «να αποφύγουν την βία». Πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ παρακολουθούν τις εξελίξεις στη χώρα αυτή ώστε να διασφαλίσουν την ασφάλεια των Αμερικανών πολιτών που ζουν εκεί.

Η εκπρόσωπος του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών Αν-Κλερ Λεζάντρ είπε από την πλευρά της ότι το Παρίσι παρακολουθεί την κατάσταση και «καταδικάζει τις απόπειρες κατάληψης της εξουσίας διά της βίας».

Η Γαλλία συντάσσεται με την έκκληση της Αφρικανικής Ένωσης για την αποκατάσταση των δημοκρατικών θεσμών στον Νίγηρα, πρόσθεσε. Στην αναθεωρημένη ταξιδιωτική οδηγία του Παρισιού προς τους περίπου 1.200 Γάλλους που ζουν στον Νίγηρα αναφέρεται ότι θα πρέπει να παραμένουν σε επαγρύπνηση και να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους στην πρωτεύουσα.

Περίπου 1.000-1.500 Γάλλοι στρατιώτες σταθμεύουν στην Νιαμέι και έχουν στην διάθεσή τους μαχητικά αεροσκάφη, δρόνους και ελικόπτερα.

Ο πρόεδρος του Μπενίν ανέλαβε να μεσολαβήσει για να τερματιστεί η κρίση

Ο πρόεδρος του Μπενίν, Πατρίς Ταλόν, ανακοίνωσε απόψε ότι αναχωρεί εσπευσμένα για τον Νίγηρα, για να μεσολαβήσει στην κρίση που έχει προκληθεί αφότου η φρουρά του προεδρικού μεγάρου της χώρας αυτής απέκλεισε τον πρόεδρο εντός του κτιρίου και εκφράζονται φόβοι για πραξικόπημα.

«Πιστεύω ότι θα χρησιμοποιηθεί κάθε μέσο, αν χρειαστεί, για να αποκατασταθεί η συνταγματική τάξη στον Νίγηρα, όμως το ιδανικό θα ήταν να γίνουν όλα ειρηνικά», είπε ο Ταλόν μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Αμπούτζα, όπου συναντήθηκε νωρίτερα με τον πρόεδρο της Νιγηρίας που αυτήν την περίοδο ασκεί και την προεδρία της Οικονομικής Κοινότητας Δυτικοαφρικανικών Κρατών (ECOWAS), τον Μπόλα Τινούμπου.

Οι γειτονικές χώρες, τα Ηνωμένα Έθνη, οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδίκασαν τις ενέργειες των φρουρών του προεδρικού μεγάρου του Νίγηρα. Σε ανακοίνωσή της η προεδρία του Νίγηρα ανέφερε νωρίτερα ότι ο στρατός είναι έτοιμος να επιτεθεί στους φρουρούς, «αν δεν λογικευτούν».

Ένας σύμβουλος της προεδρίας, που ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία του, είπε στο πρακτορείο Reuters ότι ήταν σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις μεταξύ της πλευράς του Μπαζούμ και των επικεφαλής της προεδρικής φρουράς. Το πρακτορείο δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει αυτήν την πληροφορία.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ