Μια διαφορετική ανατομία της σύγχρονης ιστορίας της Κύπρου

Την Παρασκευή το βράδυ το κοινό της Αξιοθέας είχε μια συγκλονιστική καλλιτεχνική και πολιτική εμπειρία. Κυριολεκτικά καθηλώθηκε από την δύναμη της πολυδιάστατης παράστασης «Success Story» του συνθέτη Χάρη Σοφοκλέους και του Τρίο Οστινάτο. Πρόκειται για μια γενναία και τεχνοτροπικά πολύ μοντέρνα καλλιτεχνική προσπάθεια, που στηρίχτηκε σ’ εκείνο το είδος της ανελέητης καυστική σάτιρας που συνδυάζει την μουσική, τον κινηματογράφο, το θέατρο και την δημοσιογραφία και μας φέρνει αντιμέτωπους με τον σκληρό καθρέφτη της πραγματικότητας,

Μέσα σε μία ώρα, περίπου τέσσερις νέοι καλλιτέχνες με εντυπωσιακή ακαδημαϊκή παιδεία και αξιόλογη δράση στον καλλιτεχνικό χώρο —ο πολυδύναμος συνθέτης Χάρης Σοφοκλέους και οι τρεις ταλαντούχες αδελφές Άντρη, Νατάσα και Βίκη Χατζηανδρέου που αποτελούν το Τρίο Οστινάτο— παρουσίασαν σημαντικά γεγονότα της ιστορίας της Κύπρου τον τελευταίο αιώνα σε μια σύγχρονη παράσταση η οποία ξεφεύγει από τα όρια του καθωσπρεπισμού και τολμά να καταγγείλει τα απροκάλυπτα ψεύδη μιας ολοένα και πιο διεφθαρμένης εξουσίας.

Από την άποψη της μουσικής, η επανάληψη του ίδιου μοτίβου, της ίδιας μικρής ρυθμικής ενότητας, που κατακτήθηκε από τα μέσα του 20ού αιώνα και μετά, λειτούργησε σ’ αυτή την περίπτωση με πολιτικούς όρους — ως επανάληψη της χυδαιότητας και της συμπυκνωμένης βλακείας με την οποία μας κατακλύζει εδώ και χρόνια η πολιτική τάξη και η κάθε μορφή εξουσίας (οικονομική, εκκλησιαστική, κομματική) του δύσμοιρου αυτού τόπου.

Αυτή η επίμονη και ενδεχομένως κουραστική επανάληψη, που είναι το βασικό στοιχείο του έργου, έχει αποτυπωθεί με εξαιρετικό τρόπο από τον Μανόλη Αναγνωστάκη σε ένα ποίημά του με τίτλο «Κριτική», στο οποίο καταγγέλλει την δικτατορία στην Ελλάδα, απαντώντας σε αυτούς που κατακεραυνώνουν την πολιτική ποίηση υποστηρίζοντας ότι οι πολιτικοί ποιητές ανήκουν στην κατηγορία αυτών που σαν τους γύφτους σφυροκοπούν αδιάκοπα στο ίδιο αμόνι. Και τους αποστομώνει ο Αναγνωστάκης με την ρυθμικά εξαίρετη απάντηση: Ναι,

«Σαν τους γύφτους

                                  σφυροκοπάμε

                                                             αδιάκοπα

                                                                                στο ίδιο αμόνι.»

Αυτή την αποστομωτική και ρυθμικά εξαίρετη καταγγελία της πολιτικής πραγματικότητας προέβαλε και το έργο του Χάρη Σοφοκλέους που ως σύλληψη παρέπεμπε στην θρυλική πλέον κινηματογραφική αναπαράσταση του άλμπουμ «The Wall» των Pink Floyd.

Αξίζει να σημειωθεί επίσης ένα στοιχείο που ενδεχομένως υπερκαλύπτεται από το ισχυρό πολιτικό μήνυμα της παράστασης και που έχει να κάνει με το συνθετικό ταλέντο του Χάρη Σοφοκλέους, ο οποίος κάλλιστα θα μπορούσε να αναλάβει την μουσική ενός έργου του Χίτσκοκ, αλλά και με την δεξιοτεχνία των μελών του Τρίο Οστινάτο που διεύρυναν τα όρια των παραδοσιακών δυνατοτήτων του πιάνου, του βιολιού και των κρουστών, παρουσιάζοντας σύγχρονους τρόπους προσέγγισης στη χρήση αυτών των οργάνων.

Πάντως, το πιο σημαντικό μήνυμα αισιοδοξίας απ’ αυτή την συγκλονιστική παράσταση είναι ότι αυτά τα νέα ταλέντα της Κύπρου, σπουδαγμένα σε σημαντικά πανεπιστήμια του εξωτερικού που θα μπορούσαν να τους ανοίξουν άπειρους δρόμους για επαγγελματική και καλλιτεχνική εξέλιξη, έχουν επιλέξει να επιστρέψουν στη μικρή, πικρή, μα και «γλυκεία» πατρίδα τους και να παλέψουν με την τέχνη τους για μιαν ουσιαστική αλλαγή στο πολιτισμικό και πολιτικό τοπίο της.