Η ώρα των μεγάλων αποφάσεων

Ορόσημο για το μέλλον της Ευρώπης η σημερινή Σύνοδος Κορυφής Τουρκίας - Ε.Ε. για το προσφυγικό
Μόνο με εκπλήρωση του Πρωτοκόλλου της Άγκυρας, το άνοιγμα κεφαλαίων για την Τουρκία, διαμηνύει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης. Δυσαρεστημένη προσέρχεται η Άγκυρα στο τραπέζι των συνομιλιών

Στις 5 το απόγευμα, ώρα Κύπρου, άρχισε χθες η κρίσιμη συνεδρίαση των 28 κρατών μελών της Ε.Ε. με σκοπό την εξεύρεση της χρυσής φόρμουλας για επίλυση της προσφυγικής κρίσης. Οι 28 Ευρωπαίοι ηγέτες ευελπιστούν σήμερα στην εξεύρεση μιας συναινετικής

λύσης στη Σύνοδο Κορυφής με συμμετοχή και της Τουρκίας, η οποία προσέρχεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με σκοπό να αποσπάσει όσα περισσότερα μπορεί, συμπεριλαμβανομένου και του ανοίγματος των ενταξιακών κεφαλαίων που μπλοκάρει μονομερώς η Κύπρος. Έντονο υπήρξε το διπλωματικό παρασκήνιο των χθεσινών διαβουλεύσεων στις Βρυξέλλες, με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να πραγματοποιεί σειρά επαφών με Ευρωπαίους αξιωματούχους ενημερώνοντάς τους για τις θέσεις αλλά και τη στάση την οποία αναμένεται να τηρήσει σήμερα η Κυπριακή Δημοκρατία.
Στην Κύπρο τα κόμματα εξέφρασαν με δηλώσεις τους τη στήριξη αλλά και τις εισηγήσεις τους προς την Κυβέρνηση ενόψει της σημερινής κρίσιμης Συνόδου Κορυφής.

Τουρκικές υποχρεώσεις
Προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, ο κ. Αναστασιάδης μίλησε για τη δραματική επιδείνωση της κατάστασης στην Ελλάδα με αφορμή το κλείσιμο της Βαλκανικής οδού, τονίζοντας πως οι 50.000 πρόσφυγες και μετανάστες, που βρίσκονται απομονωμένοι στην Ελλάδα, δημιουργούν μια πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση, η οποία επιβάλλει την άμεση εξεύρεση συμφωνίας. «Ένα πράγμα είναι σίγουρο. Οποιαδήποτε προσέγγιση μεταξύ Ευρώπης και Τουρκίας δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί σε βάρος των θεμελιωδών αξιών της Ένωσης», τόνισε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και σημείωσε πως η Κύπρος δεν πρόκειται να συναινέσει αν η Τουρκία δεν εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις της σύμφωνα με Πρωτόκολλο της Άγκυρας. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παραδέχτηκε ότι υπάρχουν εμπόδια, ωστόσο εξέφρασε την ελπίδα για εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης.

Οι προτάσεις Τσίπρα
Προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής, ο Έλληνας Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σημείωσε πως ανυπομονεί για μιαν αξιόπιστη συμφωνία προκειμένου να μειωθούν ή να σταματήσουν οι παράνομες ροές από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά, αλλά και να δημιουργηθεί ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο για τον πρόσφυγα που περνάει από την Τουρκία στην Ε.Ε. «Αυτό σημαίνει την επιτάχυνση της μετεγκατάστασης και τη δημιουργία αξιόπιστου μηχανισμού για την επανεγκατάσταση από την Τουρκία στην Ε.Ε. Ελπίζω, επίσης, η απόφαση που θα λάβουμε να είναι στο πλαίσιο της διεθνούς νομοθεσίας, τη συμφωνίας της Γενεύης και του ευρωπαϊκού κεκτημένου», δήλωσε ο κ. Τσίπρας, προσθέτοντας πως αναμένει από την Ε.Ε. να βοηθήσει την Ελλάδα σε αυτήν τη δύσκολη περίσταση - ειδικά στην Ειδομένη.

Γιούνκερ - Σουλτς - Τουσκ
Πριν από την έναρξη της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. ο Πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και ο Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς εξέφρασαν αισιοδοξία για την εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης στο προσφυγικό. Όπως δήλωσαν και οι δύο, η συμφωνία θα είναι απολύτως σύμφωνη με το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο και θα διασφαλίζει την ατομική εξέταση καθενός που αιτείται ασύλου, θα σέβεται τα διεθνή πρότυπα και θα σπάει το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών. Παράλληλα, κάλεσαν τα κράτη μέλη να συμβάλουν στην επιτυχία της, μέσω της δημιουργίας θέσεων μετεγκατάστασης. Αναφερόμενος στη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, ο κ. Σουλτς επεσήμανε πως η λύση που θα βρεθεί θα είναι τέτοια, ώστε να μπορεί να γίνει αποδεκτή από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Ο Ντόναλτ Τουσκ δήλωσε πως «η συμφωνία πρέπει να είναι αποδεκτή και από τα 28 κράτη μέλη, ασχέτως του πόσο μικρά ή μεγάλα είναι, πρέπει να είναι πλήρως συμβατή με το κοινοτικό δίκαιο και πρέπει να συμβάλλει αποτελεσματικά στη συνολική στρατηγική μας».

Το «όχι» των Βρετανών
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η δήλωση του Βρετανού Πρωθυπουργού, Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος τόνισε πως η χώρα του δεν θα προσφέρει καθεστώς χωρίς θεωρήσεις διαβατηρίων για τους Τούρκους υπηκόους που ταξιδεύουν στη Βρετανία, ως μέρος μιας συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας. «Υποστηρίζουμε την ιδέα της επιστροφής μεταναστών από τα ελληνικά νησιά πίσω στην Τουρκία - αλλά πρέπει να είμαστε σαφείς σχετικά με το ειδικό καθεστώς της Βρετανίας σε αυτό το σχέδιο. Επειδή κρατήσαμε τον δικό μας έλεγχο των συνόρων, επειδή είμαστε έξω από τη Ζώνη Σένγκεν, δεν θα συμμετάσχουμε στην απελευθέρωση των θεωρήσεων διαβατηρίων για τους Τούρκους υπηκόους, ως μέρος αυτής της συμφωνίας», εξήγησε.

Απομακρυσμένη η συμφωνία
Κατά τη συνάντησή του με την πρέσβειρα της Φινλανδίας στην Άγκυρα, ο Τούρκος Υπουργός Ε.Ε., Βολκάν Μποζκίρ, αναφερόμενος στη Γαλλία και τη Τσεχία, σημείωσε πως αυτές εκβιάζουν την Τουρκία. Για την Κύπρο και το άνοιγμα των κεφαλαίων, ο Μποζκίρ επανέλαβε χθες ότι είναι απαράδεκτο «για το καπρίτσιο» μιας χώρας να εμποδιστεί όλη η διαδικασία. Πάντως, σύμφωνα με δηλώσεις ενός Τούρκου αξιωματούχου στο Reuters, η Τουρκία δεν σκοπεύει να προβάλει νέες απαιτήσεις στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής με την Ε.Ε. σχετικά με την προσφυγική κρίση, ενώ βλέπει απομακρυσμένες αλλά όχι απίθανες τις πιθανότητες οριστικοποίησης μιας συμφωνίας. «Θα πρέπει να υπάρξουν νέες προτάσεις από την ευρωπαϊκή πλευρά, και η Τουρκία θα τις συζητήσει», δήλωσε αξιωματούχος, προσθέτοντας πως δεν επιτρέπεται χώρες όπως η Κύπρος να εμποδίσουν την πρόοδο.

Πρόεδρος: «Βεβαιότατα θα ασκήσουμε βέτο»
Σε συνέντευξη που παραχώρησε χθες στο Euronews, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τόνισε ότι εφόσον η Τουρκία δεν υλοποιεί τις υποχρεώσεις της, η Κύπρος θα ασκήσει βέτο.
Σε ερώτηση για τις ενστάσεις της Κύπρου στο προσχέδιο συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε ότι «κακώς η Κύπρος ευρέθη να φέρει μέρος της ευθύνης», σημειώνοντας πως πέντε κεφάλαια είχαν παγώσει από πλευράς κυπριακής κυβέρνησης ως αποτέλεσμα της μη ανταπόκρισης, της μη υλοποίησης από πλευράς Τουρκίας των υποχρεώσεών της, όπως προκύπτουν από το πρωτόκολλο της Άγκυρας αλλά και το διαπραγματευτικό πλαίσιο. Πρόσθεσε πως «ήταν αδύνατο να περιμένει κάποιος από εμάς ότι θα δίναμε τη συγκατάθεσή μας».

«Παράτυπα, θα μπορούσα να πω και λυπάμαι αλλά είμαι υποχρεωμένος να το πω, δεν ερωτηθήκαμε αν είχαμε πρόθεση και συνεπώς ήταν κατά παράβαση των κανόνων που ισχύουν σήμερα για το άνοιγμα των όποιων κεφαλαίων», πρόσθεσε.

Σε ερώτηση τι ζητά από την Τουρκία, σημείωσε πως η 'Αγκυρα «από τη μια θα πρέπει να ανοίξει τους λιμένες, τους αερολιμένες (στα κυπριακά πλοία και αεροπλάνα) και να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με την Κύπρο, κάτι το οποίο δεν πράττει».

«Με σωρεία δηλώσεων, επιστολών ή υπομνημάτων», τόνισε, «αναφέρεται σε μη υπάρχουσα χώρα. Το χειρότερο, και λυπάμαι που χρειάζεται να το σημειώσω, όταν ο κ. Τουσκ επισκέπτετο τη Λευκωσία και επρόκειτο να πάει στην Άγκυρα, τον υποχρέωσαν, γιατί δεν αναγνωρίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία, να προσγειωθεί πρώτα σε έναν άλλο αερολιμένα άλλης χώρας και στη συνέχεια να μεταβεί στην Τουρκία».
Σε ερώτηση αν το βέτο είναι κάτι το οποίο θα χρησιμοποιούσε, απάντησε:

«Bεβαίως, βεβαιότατα ναι. Αυτό έχω τονίσει και στους εταίρους και στο προηγούμενο Συμβούλιο, και στη συνάντηση με τον Πρόεδρο Τουσκ, τον Πρόεδρο Γιούνκερ και τον Πρόεδρο Μάρτιν Σουλτς, ότι η Κύπρος θα ασκήσει βέτο, εφόσον η Τουρκία δεν υλοποιεί τις υποχρεώσεις της. Δεν έχουμε άλλη επιλογή, δεν μας αφήνουν άλλη επιλογή».
__________________________________________
Δεν θα πληρώσει η Κύπρος το πρόβλημα
Κοινοτική πηγή δήλωσε ότι το μέτωπο της Ε.Ε. είναι αρραγές στο πλάι της χώρας μας

«Η Κύπρος δεν πρόκειται να πληρώσει με κανέναν τρόπο το τίμημα του προσφυγικού», δήλωσε ανώτερη διπλωματική πηγή αργά χθες βράδυ στις Βρυξέλλες.
Η δήλωση έγινε στο περιθώριο του δείπνου των ηγετών της Ε.Ε. στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής για το Προσφυγικό, κατά τη διάρκεια του οποίου συζητούνται δύο μεγάλες κατηγορίες θεμάτων: Αυτών που άπτονται των ενταξιακών κεφαλαίων της Τουρκίας και γενικώς της ενταξιακής της προοπτικής και αυτών που άπτονται του τιτάνιου εγχειρήματος της διοικητικής υποστήριξης της εφαρμογής της Συμφωνίας από πλευράς Ελλάδος.

Στο πλευρό της Κύπρου
Σύμφωνα με την ίδια κοινοτική πηγή, το μέτωπο της Ε.Ε. στο πλευρό της Κύπρου είναι αρραγές με τα κράτη - μέλη, την Κομισιόν και την Προεδρία του Συμβουλίου να δηλώνουν απαρέγκλιτα ότι «δεν πρόκειται η Κύπρος να πληρώσει με κανέναν τρόπο το τίμημα του προσφυγικού».

Όπως εξάλλου δήλωσε στο ΚΥΠΕ ανώτερη κοινοτική πηγή, «είναι σαφές, σε σχέση με τα ενταξιακά κεφάλαιά της, ότι η Τουρκία οφείλει να κατανοήσει πως μπαίνουμε πια σε μια λογική εξομάλυνσης, με επίλυση του Κυπριακού, αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας και διασύνδεση των θεμάτων αυτών με την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας».
Ανώτερη διπλωματική πηγή, εξάλλου, είπε ότι οι ηγέτες των κρατών-μελών της Ε.Ε. αναζητούν μία λεκτική διατύπωση, η οποία θα επιτρέπει στην Τουρκία να αισθάνεται ότι «εδώ υπάρχει κάτι».

Το προσφυγικό
Σε σχέση με τη δεύτερη μεγάλη κατηγορία θεμάτων, την οποία συζητούν οι 28 και η οποία έχει να κάνει με τη διοικητική υποστήριξη του εγχειρήματος της διαχείρισης των αιτήσεων ασύλου που αναμένεται να υποβληθούν σε ελληνικό έδαφος, η Ε.Ε. σχεδιάζει μια τεράστια επιχείρηση αποστολής υλικής βοήθειας και ανθρωπίνων πόρων.

Οι 28 συζητούν να αποστείλουν εμπειρογνώμονες ασύλου (asylum officers, return officers) σαν αυτούς που υπάρχουν σε γερμανικά αεροδρόμια, και οι οποίοι θα αναλάβουν την εξατομικευμένη ακρόαση των αιτούντων άσυλο. Σε αυτόν τον τομέα θα δραστηριοποιηθεί η κοινοτική υπηρεσία ασύλου, γνωστή και ως EASO. Τις ελληνικές ανάγκες αυτήν τη στιγμή αποτιμούν περί τους 100 κοινοτικούς αξιωματούχους, οι οποίοι ήδη βρίσκονται επί ελληνικού εδάφους.

Κοινοτική πηγή, που ενημέρωσε τον Τύπο στις Βρυξέλλες, επεσήμανε την ανάγκη να υπάρξει ταχεία ολοκλήρωση των επιχειρήσεων επί ελληνικού εδάφους, ώστε να αποφευχθεί μαζική εισροή μεταναστών στο ενδιάμεσο διάστημα.

«Κάποιες δυσκολίες»
Χθες βράδυ αναχώρησε για τις Βρυξέλλες και ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου. Σε δηλώσεις πριν από την αναχώρησή του είπε πως παρατηρεί κάποιες δυσκολίες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εκπλήρωση των όρων της συμφωνίας για τη μεταναστευτική κρίση, αλλά εξέφρασε την ελπίδα για ένα θετικό αποτέλεσμα από τις σημερινές συζητήσεις στις Βρυξέλλες.
«Παρατηρούμε ότι υπάρχουν κάποιες δυσκολίες εντός της ΕΕ… ως προς την εκπλήρωση αυτών των όρων (της τουρκικής πρότασης)», δήλωσε ο Νταβούτογλου στους δημοσιογράφους στο αεροδρόμιο της Άγκυρας.

«Τις συζητήσαμε», πρόσθεσε, «με τη Γερμανίδα Καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ σε τηλεφωνική επικοινωνία την περασμένη εβδομάδα και με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ όταν αυτός βρισκόταν στην Άγκυρα», τόνισε κατά την αναχώρησή του για τις Βρυξέλλες.

Παράλληλα ο Τούρκος Πρωθυπουργός τόνισε πως δεν θα δεχτεί καμία συμφωνία που θα μετατρέπει την Τουρκία σε μια «ανοιχτή φυλακή» για τους μετανάστες.
«Δεν πρόκειται να δεχτούμε καμία πρόταση, η οποία θα μετατρέπει την Τουρκία σε μιαν ανοιχτή φυλακή μεταναστών. Όλοι πρέπει να το γνωρίζουν αυτό… Ελπίζουμε ότι θα υπάρξει μια καλή έκβαση για την Τουρκία, για την Ευρωπαϊκή Ένωση και για τους μετανάστες», σημείωσε.
(ΚΥΠΕ)