Η μπάλα και πάλι στους ηγέτες

Ολοκληρώθηκαν νωρίτερα οι συζητήσεις των τεχνοκρατών στον Μον Πελεράν χωρίς να ξεκαθαρίζει πως θα συνεχιστεί η διαδικασία

Ούτε 48 ώρες δεν διήρκεσε τελικά η συζήτηση των τεχνικών ομάδων στο Μον Πελεράν της Γενεύης για το θέμα της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων, που ολοκληρώθηκε απρόοπτα χθες το απόγευμα, αντί της Παρασκευής όπως ήταν προγραμματισμένη.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του Ειδικού Συμβούλου του ΓΓ του ΟΗΕ για την Κύπρο Έσπεν Μπαρθ Έιντε,

η Διάσκεψη για την Κύπρο πραγματοποίησε με επιτυχία τη δεύτερή της σύνοδο στο Μον Πελεράν, στην Ελβετία, στις 18-19 Ιανουαρίου, σε επίπεδο των τεχνοκρατών και εμπειρογνωμόνων.

«Η ομάδα εργασίας, που ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια της συνάντησης υψηλού επιπέδου στη Γενεύη στις 12 Ιανουαρίου, ολοκλήρωσε με επιτυχία την εργασία της, με βάση τους όρους εντολής που της είχαν ανατεθεί από τη Διάσκεψη, και συγκεκριμένα τον προσδιορισμό συγκεκριμένων ερωτημάτων σε σχέση με το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, και των μέσων που χρειάζονται για αντιμετώπισή τους», ανέφερε ο κ. Έιντε, προσθέτοντας πως οι συμμετέχοντες συμφώνησαν να μην αποκαλύψουν λεπτομέρειες σχετικά με τις συζητήσεις τους, καθώς οι εργασίες του συνεδρίου δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.

Η εξέλιξη αυτή ουσιαστικά δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για μια σύντομη κατάληξη των συνομιλιών, και επιβεβαιώνει ταυτόχρονα ότι ο δρόμος θα είναι μακρύς.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Σίγμα», η πρόωρη ολοκλήρωση των εργασιών των τεχνοκρατών ήταν λίγο-πολύ αναμενόμενη, καθώς από την πρώτη στιγμή οι διαβουλεύσεις κινούνταν στο πλαίσιο των αρχικών θέσεων της κάθε πλευράς, κυρίως της Τουρκίας και των Τ/κ, μυρίζοντας εξ υπαρχής αν όχι αδιέξοδο, τουλάχιστον ανούσια συζήτηση.

Η τουρκική πλευρά απέφυγε επιμελώς αυτά τα δύο 24ωρα να θέσει οτιδήποτε γραπτώς τόσο για τα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν όσο και για τα εργαλεία με τα οποία θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν τα τρία επίπεδα ασφάλειας μιας επανενωμένης Κύπρου, που είναι η εσωτερική ασφάλεια, η εξωτερική ασφάλεια και η ασφάλεια εφαρμογής.

Ο εκπρόσωπος της κατοχικής δύναμης τοποθετήθηκε στο ίδιο πνεύμα και κύμα με τα όσα απαράδεκτα επανέλαβε ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σιγοντάροντας τους εκπροσώπους του κατοχικού καθεστώτος. Μάλιστα ο εκπρόσωπος της Τουρκίας επαναλάμβανε φορτικά ότι αυτά τα θέματα δεν μπορούν να συζητηθούν σε τεχνοκρατικό επίπεδο αλλά μόνο σε πολιτικό, παρ' όλο που ο κύριος Τσαβούσογλου στη Γενεύη ήθελε παραπομπή του θέματος σε ομάδα εργασίας.

Τα ερωτήματα και οι φοβίες που επικαλούνται οι Τ/κ
Η τ/κ πλευρά με τη συνέργεια της Άγκυρας έθεσε στο τραπέζι μεταξύ άλλων τέσσερα ερωτήματα, τα οποία η ε/κ πλευρά θα κληθεί να απαντήσει -και είμαι σίγουρος ότι μπορεί εύκολα να το πράξει- σε πολιτικό επίπεδο.

· Τι θα γίνει αν η ε/κ πλευρά επιλέξει απόσχιση
· Τι θα γίνει αν οι Ε/κ διώξουν από την κυβέρνηση τους Τ/κ
· Τι θα γίνει αν παραβιαστεί το Σύνταγμα και ποιος θα τους προστατεύσει
· Τι θα γίνει αν σε οποιαδήποτε περίπτωση η ε/κ πλευρά σφετεριστεί το κράτος

Και από την άλλη, τα ερωτήματα της δικής μας πλευράς χρήζουν σοβαρών απαντήσεων, όπως το τι θα γίνει σε περίπτωση νέας εισβολής ή αν η Τουρκία δεν υλοποιήσει τα συμφωνηθέντα, κυρίως σε επίπεδο απόσυρσης των κατοχικών στρατευμάτων.

Από το Μον Πελεράν... στη Λευκωσία
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές που επικαλείται ο ανταποκριτής του τουρκικού πρακτορείου ειδήσεων Ανατολή, η νέα συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη και του κατοχικού ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί έχει οριστεί για τις 26 Ιανουαρίου.

Ωστόσο, σύμφωνα με ανώτατες κυβερνητικές πηγές με τις οποίες επικοινώνησε το SigmaLive, αναφέρουν ότι ακόμα δεν έχει «κλειδώσει» η νέα συνάντηση, αλλά αν αυτή διευθετηθεί, θα είναι είτε στις 25 είτε στις 26 Ιανουαρίου. Σύμφωνα με δημοσιεύματα σε ηλεκτρονικές τ/κ ιστοσελίδες, κατά τη συνάντηση των δύο ηγετών αναμένεται να συζητηθεί η Διάσκεψη για την Κύπρο και τα αποτελέσματά της.

Στη Νέα Υόρκη ο Έιντε
Το «παρών» του στις συζητήσεις χθες έδωσε και ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ Έσπεν Μπαρθ Έιντε, ο οποίος μετέβη στο ελβετικό θέρετρο από το Νταβός, όπου βρισκόταν για την ετήσια σύνοδο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Κατά την πρώτη μέρα συζήτησης στο Μον Πελεράν, παρούσα ήταν η Ειδική Αντιπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο Ελίζαμπεθ Σπέχαρ.

Η ίδια πηγή σημείωσε πως ο κ. Έιντε θα μεταβεί από την Ελβετία στη Νέα Υόρκη, όπου στις 23 Ιανουαρίου είναι προγραμματισμένο να ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Ανέφερε, τέλος, πως επί του παρόντος δεν έχει καθοριστεί ημερομηνία για την επόμενη συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη με τον Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί στην Κύπρο, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό.

«Έφοδος» Τουρκές στη Γενεύη
Στη Γενεύη μετέβη χθες αιφνιδίως και ο Αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Τουγρούλ Τουρκές, ο οποίος, ωστόσο, δεν θα συμμετάσχει στις συναντήσεις τεχνοκρατών στο Μον Πελεράν. Σύμφωνα με την «Κιπρίς Ποστασί», ο κ. Οζγκιουργκιούν τηλεφώνησε στον κ. Τουρκές, προκειμένου να πληροφορηθεί για τα εκεί τεκταινόμενα και την πορεία των διαπραγματεύσεων.

Ο Τούρκος αξιωματούχος φέρεται να δήλωσε ότι στην πορεία των διαπραγματεύσεων δεν υπάρχει οτιδήποτε που έχει στριμώξει την Τουρκία ή την τ/κ πλευρά και όλα είναι υπό έλεγχον. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τουρκές προέρχεται από το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης των Γκρίζων Λύκων.

Αδιάλλακτη η Άγκυρα
Πάντως σε νέες δηλώσεις του, ο Τούρκος Πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ ξεκαθάρισε πως δεν τίθεται θέμα συζήτησης των αποτελεσματικών εγγυήσεων και της ασφάλειας της Τουρκίας στην Κύπρο. Μιλώντας ενώπιον της τουρκικής εθνοσυνέλευσης, ανέφερε ότι «αν γίνει κάτι στο θέμα της οικονομικής διάστασης, θα υπάρξουν λεπτομέρειες για το πώς θα ξεπεραστούν οι διαφορές».

«Τώρα στις διαπραγματεύσεις βολιδοσκοπούν ο ένας τον άλλο. Ποιος και πόσο θέλει. Όταν ωριμάσουν τα πράγματα, οι συνομιλίες θα γίνουν σε πιο υψηλό επίπεδο. Δεν βλέπουμε πρόβλημα, για μας είναι πολύ καθαρό. Για να μην επιστρέψουμε στην κατάσταση της δεκαετίας 60-70 στην Κύπρο, δεν τίθεται θέμα συζήτησης των αποτελεσματικών εγγυήσεων και της ασφάλειας της Τουρκίας.

Να υπάρξει δίκαιη διακυβέρνηση, να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των κοινοτήτων, να διασφαλιστούν οι τέσσερεις ελευθερίες. Αναφερόμαστε σε μια ενοποιημένη Κύπρο. Όταν αυτή η συμφωνία διασφαλιστεί, η Τουρκία από πλευράς Κύπρου πρέπει να τύχει συμπεριφοράς σαν να έχει μπει στην ΕΕ», ανέφερε.

Οι απαιτήσεις Ακιντζί
Την ίδια ώρα, ο εγκάθετος της Τουρκίας στην Κύπρο Μουσταφά Ακιντζί τόνισε πως ο ρεαλισμός στις συνομιλίες και ειδικά στο θέμα των εγγυήσεων και ασφάλειας είναι πολύ σημαντικός, σύμφωνα με τον ηγέτη των Τ/κ Μουσταφά Ακιντζί. Σε δηλώσεις του, συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια συνάντησής του με αντιπροσωπία του τουρκικού ερευνητικού ιδρύματος Μαρμαρά, ο κ. Ακιντζί αναφέρθηκε στο Κυπριακό και είπε ότι αν συνεχιστεί η πολιτική «μηδέν στρατός, μηδέν εγγυήσεις», τότε αυτό θα οδηγήσει σε ένα αδιέξοδο.

«Αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει ούτε το βήμα για την αρχή», είπε και συνέχισε λέγοντας ότι πρέπει να γίνουν αντιληπτές και κατανοητές οι ανησυχίες των Τ/κ και πως αυτές μπορούν να ικανοποιηθούν. Είναι σημαντικό να γίνει σεβαστή η ασφάλειά μας, είπε ο κ. Ακιντζί, λέγοντας παράλληλα ότι η τ/κ πλευρά και η Τουρκία θα προστατεύσουν την ασφάλεια των Τ/κ αλλά και θα γίνει προσπάθεια να βρεθούν τρόποι/ φόρμουλες να ικανοποιηθούν οι ανησυχίες των Ε/κ.

«Για να εξευρεθεί μια λύση χρειάζεται όλες οι πλευρές να έχουν καλή θέληση, να εργαστούν και να υπάρχει αμοιβαία κατανόηση», σημείωσε στις δηλώσεις του ο ηγέτης των Τ/κ και είπε ακόμα ότι, για να φτάσουμε στο τέλος της διαδικασίας, πρέπει να υπάρξει «αμοιβαίος ρεαλισμός» και «λογική».

Συνεχίζοντας, ανέφερε ότι το σύστημα του 1960 μπορεί να εφαρμοστεί το 2017, «αν συγχρονιστεί με τα σημερινά δεδομένα», αλλά δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η ακύρωσή του. Αναφέρθηκε ακόμα στη σημασία της επικράτησης της λογικής στις προτάσεις. Σχετικά με τους χάρτες, επανέλαβε ότι ο χάρτης που κατέθεσε η ε/κ πλευρά δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός από τους Τ/κ και για να υπάρξει αμοιβαία κατανόηση, πρέπει να «μείνουμε εντός των λογικών πλαισίων», είπε.