Επαρκές το νομικό πλαίσιο για πάταξη της διαφθοράς

Επαρκές το νομικό πλαίσιο ακόμα και χωρίς τις εξαγγελίες Ιωνά Νικολάου, για να διωχθούν και να αρθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης όσοι διαπράττουν εγκλήματα διαφθοράς, εντός της Αστυνομίας.

Η «γκάφα» αστυνομικού να τηλεφωνήσει στον φερόμενο ως οργανωτή της δολοφονίας Καλοψιδιώτη, αντί να τηλεφωνήσει στην Ιντερπόλ Βελιγραδίου σχετικά με πληροφορίες που αφορούσαν στην οργάνωση της δολοφονίας Φάνου Καλοψιδιώτη, αφήνει περιθώρια για πολλαπλές ερμηνείες που δυστυχώς δεν τιμούν την Αστυνομία Κύπρου.

Ο Υπουργός Δικαιοσύνης,

εξήγγειλε μέτρα τα οποία θεωρεί απαραίτητα για να μπορέσει να πατάξει τη διαφθορά εντός Αστυνομικού Σώματος αλλά και γενικότερα.

Ωστόσο, κάθε καθυστέρηση που παρατηρείται στη κάθαρση εντός Αστυνομίας στοιχίζει στο αίσθημα ασφάλειας που επιδιώκεται να αισθάνεται ο Κύπριος πολίτης και πλήττει για ακόμα μια φορά την αξιοπιστία των Θεσμών.

Το νομικό πλαίσιο σήμερα

Έγκριτοι νομικοί, οι οποίοι μίλησαν στο SigmaLive, τόνισαν ότι υπάρχει, ήδη, επαρκές νομικό πλαίσιο, το οποίο επιτρέπει τον εντοπισμό και την καταδίκη διεφθαρμένων αστυνομικών αλλά και πολιτών, φτάνει να υπάρχει πραγματική βούληση. Ωστόσο, είναι ξεκάθαρο το γεγονός, ότι το νομικό αυτό πλαίσιο χρειάζεται ενδυνάμωση και ενίσχυση.

Βάσει της υφιστάμενης νομοθεσίας από τη στιγμή που οι ποινικοί ανακριτές έχουν εύλογες υποψίες για εμπλοκή μέλους της Αστυνομίας ή οποιουδήποτε άλλου πολίτη σε αδικήματα διαφθοράς, μπορούν να ζητήσουν άρση απορρήτου από τον Γενικό Εισαγγελέα και να δουν ποιοι διατηρούν ή όχι επικοινωνία με άτομα είτε του υποκόσμου είτε που εμπλέκονται σε πράξεις διαφθοράς. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης εξήγγειλε ότι θα μεταβιβάσει την εξουσία αυτή και στην Επιτροπή Εσωτερικού Ελέγχου, η οποία θα δημιουργηθεί, εντός της Αστυνομίας.

Νομικοί κύκλοι θεωρούν ότι η δημιουργία της Επιτροπής αυτής είναι όντως σημαντική και αποτελεί μια κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση. Η μη ύπαρξη της, όμως, δεν θα πρέπει να αποτελέσει άλλοθι για κανέναν, καθώς υπάρχουν και θα έπρεπε να λειτουργούσαν ήδη άλλοι αποτελεσματικοί μηχανισμοί εντός Αστυνομίας.

Μετά και την 6η τροποποίηση του Συντάγματος, η οποία έγινε το 2010, προνοείται άρση του απορρήτου στις επικοινωνίες για συγκεκριμένες κατηγορίες αδικημάτων, μεταξύ αυτών και αδικήματα διαφθοράς, για τα οποία προβλέπεται σε περίπτωση καταδίκης, ποινή φυλάκισης πέντε ετών και άνω.

Με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο και σύμφωνα με το άρθρο 17, μπορεί να ζητηθεί άρση του τηλεφωνικού απορρήτου σε σχέση με το ποιος είχε επικοινωνία με ποιον, πότε και από ποια τοποθεσία. Η ευχέρεια αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί σε περιπτώσεις που υπάρχει εύλογη υποψία ότι οποιοσδήποτε εμπλέκεται με οποιοδήποτε τρόπο σε αδικήματα διαφθοράς. Αν η Αστυνομία ακολουθήσει τις προβλεπόμενες διαδικασίες, τότε το υλικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί και εντός δικαστηρίου. Αυτό το οποίο απουσιάζει, είναι η ψήφιση εφαρμοστικού νόμου, ο οποίος να προνοεί συγκεκριμένα άρση του απορρήτου σε σχέση με το περιεχόμενο των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, δεν είναι απολύτως απαραίτητο, αν και μπορεί να βοηθήσει στην εξιχνίαση υποθέσεων.

Σημαντικό είναι επίσης το ότι θα αποπέμπονται σύμφωνα με τον Υπουργό Δικαιοσύνης και όσοι συγκαλύπτουν τη διαφθορά.

Βάσει του Κώδικα Αστυνομικής Δεοντολογίας, άλλωστε, οι Αστυνομικοί πρέπει να λαμβάνουν αποτελεσματικά μέτρα για την πρόληψη και καταπολέμηση της διαφθοράς, ώστε τα προσωπικά τους συμφέροντα να μη συγκρούονται με τη θέση τους. Ενημερώνουν τους ανωτέρους ή/και την ηγεσία της Αστυνομίας για θέματα διαφθοράς στην Αστυνομία.

Το ζητούμενο είναι να λειτουργήσουν όπως ήδη προβλέπεται οι υφιστάμενες δομές εντός και εκτός Αστυνομίας, έτσι ώστε οποιεσδήποτε κινήσεις γίνουν από τώρα και στο εξής, να γίνουν σε σωστή βάση και με τα σωστά άτομα. Να μην προσπαθούμε, δηλαδή, να κτίσουμε γερή βάση με σάπια τα θεμέλια της.

Αν δεν λειτουργούν ή αν δεν λειτουργούσαν, τότε είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχουν ευθύνες και ο κάθε αρμόδιος θα πρέπει να τις αναλάβει.

Όλα τα πιο πάνω σε συνδυασμό με το ότι η Κύπρος έχει εναρμονιστεί σε μεγάλο βαθμό με κανονισμούς, οδηγίες και πρότυπα Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και διεθνών φορέων σε σχέση με την καταπολέμηση της διαφθοράς, δίνουν μια εικόνα η οποία επιτρέπει την πάταξη της διαφθοράς σε ικανοποιητικό βαθμό.

Δημιουργία ad hoc Επιτροπής

Νομικοί κύκλοι υποστηρίζουν ότι σπασμωδικές κινήσεις δεν μπορούν να λύσουν στη ρίζα του το πρόβλημα. Σημειώνουν δε την αναγκαιότητα δημιουργίας μιας ad hoc επιτροπής με εμπειρογνώμονες, νομικούς Κύπριους αλλά και ξένους, οι οποίοι θα καθοδηγήσουν με προσοχή και ασφάλεια τις κινήσεις για την ολοκληρωτική πάταξη τέτοιων φαινομένων.

Ενίσχυση των κριτηρίων πρόσληψης Αστυνομικών

Σημαντικότερο ρόλο από την καταστολή φαινομένων, διαδραματίζει η πρόληψη φαινομένων, ιδιαίτερα σε σχέση με τη διαφθορά. Κοινή διαπίστωση του Αρχηγού Αστυνομίας αλλά και των νομικών, με τους οποίους ήρθαμε σε επικοινωνία, είναι ότι οι διαδικασίες και τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται σε σχέση με την πρόσληψη Αστυνομικών θα πρέπει να ενδυναμωθούν και να ενισχυθούν, έτσι ώστε οι ποιότητα των αστυνομικών να είναι ακόμα πιο υψηλή.

Από τη στιγμή που οι Αρχές θέλουν να δώσουν το μήνυμα της μηδενικής ανοχής, θα ήταν καλό η μηδενική ανοχή να μην περιοριστεί απλά σε κάποια μέτρα που θα ληφθούν, αλλά να υπάρξει και πραγματική κάθαρση εντός του Σώματος.