Χριστοφίδης: Η αναγνώριση της θυσίας ενός ήρωα είναι πρώτα και κύρια δικαίωση

Ομιλία έκανε ο Χρίστος Χριστοφίδης, Βουλευτής και Επαρχιακός Γραμματέας του ΑΚΕΛ Λευκωσίας - Κερύνειας στα αποκαλυπτήρια της προτομής του ήρωα Νίκου Τσιελεπή

Μεταξύ άλλων ο κ. Χριστοφίδης ανέφερε «Να μιλήσω για ήρωες: ο Μιχάλης που έφυγε μ΄ ανοιχτές πληγές από το νοσοκομείο ίσως μιλούσε για ήρωες όταν, τη νύχτα εκείνη που έσερνε το ποδάρι του μες στη συσκοτισμένη πολιτεία, ούρλιαζε ψηλαφώντας τον πόνο μας «Στα σκοτεινά πηγαίνουμε, στα σκοτεινά προχωρούμε…» Οι ήρωες προχωρούν στα σκοτεινά».

Αυτούσια

Η αναγνώριση της θυσίας ενός ήρωα είναι πρώτα και κύρια δικαίωση. Μια σύντομη έστω παρουσία στην ιστορία της πατρίδας την οποία πότισαν με το αίμα τους. Είναι επίσης βάλσαμο στις πληγές της οικογένειας και των αγαπημένων τους ανθρώπων. Οι συγγενείς των αγνοουμένων μας είναι από τα μεγαλύτερα θύματα της τραγωδίας του 1974 και πρέπει επιτέλους να γίνει αντιληπτό ότι η προδοσία και η τραγωδία του 74 είναι το μεγαλύτερο έγκλημα κατά της πατρίδας μας στη μακραίωνή μας ιστορία. Κατακτητές πέρασαν πολλοί από την Κύπρο οι οποίοι βασικά εκμεταλλεύονταν οικονομικά και στρατηγικά την Κύπρο και το λαό μας. Είναι η πρώτη φορά στη μακραίωνή μας ιστορία που στην Κύπρο υπάρχει εθνικό ξεκαθάρισμα στο μισό νησί, που υπάρχει τόσο εκτεταμένος εποικισμός με αποτέλεσμα να απειλούνται με πλήρη ανατροπή οι πληθυσμιακές αναλογίες στο νησί. Αυτή η βασιλεύουσα στην ιστορία μας καταστροφή άφησε πίσω χιλιάδες θύματα και ανοικτές πληγές. Γράφει ο Σεφέρης στον τελευταίο σταθμό:

«Να μιλήσω για ήρωες: ο Μιχάλης που έφυγε μ΄ ανοιχτές πληγές από το νοσοκομείο ίσως μιλούσε για ήρωες όταν, τη νύχτα εκείνη που έσερνε το ποδάρι του μες στη συσκοτισμένη πολιτεία, ούρλιαζε ψηλαφώντας τον πόνο μας «Στα σκοτεινά πηγαίνουμε, στα σκοτεινά προχωρούμε…» Οι ήρωες προχωρούν στα σκοτεινά».

Στα σκοτεινά προχωρούν λοιπόν οι ήρωές μας, όπως στα σκοτεινά στάλθηκαν στο μέτωπο της μάχης. Στα σκοτεινά. Εκεί που βρίσκονται σχεδόν εδώ και 50 χρόνια στο σκότος της ιστορίας. Για αυτούς τους ήρωες δεν έγραψε κανένα σχολικό βιβλίο, κανένας σχεδόν ιστορικός δεν έσπευσε να δικαιώσει τη θυσία τους, ενώ εμφανής είναι η προσπάθεια τις τελευταίες δεκαετίες να γραφτεί η ιστορία ανάποδα, να αλλάξουν την πραγματικότητα και την αλήθεια για να μην ξυπνούν για κάποιους οι ερινύες. Η αλήθεια όμως, αυτή η πολύτιμη λέξη που σχηματίζεται από το α το στερητικό και τη λήθη προϋποθέτει να μην ξεχνάμε. Γιατί η αλήθεια χωρίς γνώση, χωρίς μνήμη, χωρίς δικαιοσύνη δεν μπορεί να υπάρξει.

Για τους συγγενείς ένα έχω να πω. Το λαμπρό τζιει που πέφτει κάφκει. Κάποιος που δεν τα έχει ζήσει δεν μπορεί να καταλάβει. Από αρχαιοτάτων χρόνων το να θάψεις το νεκρό σώμα του δικού σου ανθρώπου θεωρείται στην κουλτούρα μας πράξη ιερή. Η Αντιγόνη στην ομώνυμη τραγωδία αποφασίζει να θάψει το άψυχο σώμα του αδελφού της παρόλο που γνωρίζει ότι αυτό θα σημαίνει το δικό της θάνατο. Σε μια από τις πιο συνταρακτικές σκηνές στην Ιλιάδα του Ομήρου ο γέρο Πρίαμος εισέρχεται μυστικά στη σκηνή του Αχιλλέα του δολοφόνου του γιου του και με δάκρυα στα μάτια πράττει το αδιανόητο. Γονατίζει μπροστά στο φονιά του γιου του και φιλώντας τα χέρια που πήραν τη ζωή από ότι πολυτιμότερο είχε ζητά το άταφο και κακοποιημένο κουφάρι του Έκτορα για να το θάψει με τιμές και να ησυχάσει. Δεν μπορεί να περιγραφεί τι σημαίνει για τις οικογένειες να περιμένουν μέρα με τη μέρα να γυρίσει ο δικός τους ο άνθρωπος εν μέσω ψιθύρων, ψεύτικων πληροφοριών και πολλές φορές εκμετάλλευσης. Τι σημαίνει για μία μάνα και ένα πατέρα να χάνουν από τη μια στιγμή στην άλλη το γιο τους. Τι σήμαινε για μια νέα γυναίκα να μείνει χήρα το 1974 και κουβαλώντας το σταυρό του μαρτυρίου να προσπαθεί να αναγιώσει τα παιδιά της. Τι σημαίνει για τα παιδιά να μεγαλώνουν χωρίς πατέρα, στη συγκεκριμένη περίπτωση για την κόρη του ήρωα Φανουρία, να μην έχει γνωρίσει καν τον πατέρα της. Αυτές οι χιλιάδες των ανθρώπων που μάζεψαν τα κομμάτια τους και πλήρωσαν το μεγαλύτερο τίμημα της προδοσίας και της τουρκικής βαρβαρότητας αποτελούν επίσης μερικές από τις κρυμμένες και συσκοτισμένες σελίδες της σύγχρονης κυπριακής κοινωνίας.

Ο νεαρός Νίκος το 1974 ήταν ένας φιλόδοξος νέος στα 30 του χρόνια με όνειρα και επιτυχίες στη ζωή του. Ήταν ένα καμάρι για τους γονιούς του, τον Δημήτρη και τη Σωφρονία Τσιελεπή, τα 10 αδέλφια του και τη νεαρή αρραβωνιαστικιά του Παναγιώτα ενώ είχε μπροστά του μια ολόκληρη ζωή υποσχόμενη με επιτυχίες για τον ίδιο και τους δικούς του ανθρώπους. Γεννήθηκε σε μια αγροτική οικογένεια και από νεαρός είχε μπει στη βιοπάλη ενώ τον διέκριναν οι ηγετικές του ικανότητες αφού από ηλικία 20 χρονών βρέθηκε να διευθύνει 2 καταστήματα δώρων σε Λευκωσία και Δάλι. Ήταν αγαπητό και κοινωνικό άτομο με φίλους και γνωστούς σε όλη την Κύπρο. Αγαπούσε το ποδόσφαιρό και έπαιζε ερασιτεχνικά στην ποδοσφαιρική ομάδα των Λαϊκών Οργανώσεων του χωριού του, τον «Άδωνη Ιδαλίου». Ο Νίκος καλέστηκε να υπερασπιστεί την πατρίδα του για ακόμη μια φορά το 1964 σε ηλικία 18 χρόνων όταν ως νεοσύλλεκτος στρατιώτης πολέμησε στη Μανσούρα για αποτροπή των σχεδίων της ΤΜΤ και του τουρκικού στρατού για κατάληψη της Κύπρου. Τραγική ειρωνεία αποτελεί το γεγονός πως και τότε βρέθηκε αγνοούμενος για 6 μήνες μαζί με το φίλο του Πάμπο Λοϊζαρά αλλά τελικά επέζησαν και επέστρεψαν σπίτι τους. Η μοίρα τους έπαιξε άγριο παιχνίδι αφού 10 χρόνια μετά βρέθηκαν και οι δύο στη λίστα των αγνοουμένων του 1974.

Το κενό που άφησε πίσω του ο Νίκος από το 1974 ήταν αναπλήρωτο για τους συγγενείς του αλλά και την αρραβωνιαστικιά του Παναγιώτα για την οποία δεν έμαθε ποτέ ότι εγκυμονούσε το μοναδικό τους παιδί. Εξ αυτού ποτέ του επίσης δεν μπόρεσε να γνωρίσει την κόρη του Φανουρία και την εγγονή του Καρολίνα οι οποίες έμειναν για να θυμίζουν το πρόσωπο του σε όλους τους συγγενείς και γνωστούς του.

Το μαύρο καλοκαίρι του 74 έμελλε δυστυχώς να ανακόψει τα όνειρα του νεαρού Νίκου αφού καλέστηκε να υπηρετήσει για ακόμη μια φορά την πατρίδα. Πολέμησε στο 305 Τάγμα Πεζικού στην περιοχή Μια Μηλιά-Τραχώνι-Κυθραίας για να συμβάλει στην προσπάθεια της Ε.Φ. να ανακόψει την επέλαση των τουρκικών στρατευμάτων. Δυστυχώς η μεγάλη προδοσία που είχε προηγηθεί, είχε αποδιοργανώσει ουσιαστικά το στράτευμα γεγονός που σε πολλές περιπτώσεις οδηγούσε τους στρατιώτες μας σε μια προδιαγεγραμμένη πορεία. Ακολούθησε διαταγή για οπισθοχώρηση αλλά χωρίς να υπάρχει απαραίτητος συντονισμός οι κινήσεις των εθνοφρουρών ήταν κατά βούληση.

Ο Νίκος με σειρά στρατιωτών, παρόλο που είχαν παραδοθεί και ντύθηκαν με πολιτικά ρούχα για να γλιτώσουν την αγριότητα του τουρκικού στρατού, αφού είχαν συλληφθεί, τελικά όπως πλέον γνωρίζουμε είχαν δολοφονηθεί εν ψυχρώ. Οι εν ψυχρώ δολοφονίες αμάχων, που αποτελούν έγκλημα πολέμου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, ήταν φαινόμενο πολύ πιο έντονο κατά τη δεύτερη φάση της εισβολής εκ μέρους του τουρκικού στρατού. Σε αυτή τη βιαιότητα όμως πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι συνέβαλαν και οι εγκληματικές ενέργειες της ΕΟΚΑ ‘Β μεταξύ πρώτης και δεύτερης εισβολής κατά Τ/κ αμάχων. Ενέργειες που ξύπνησαν περισσότερο το θεριό της αιμοσταγούς αντεκδίκησης στην τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά οι οποίες προέβησαν σε δολοφονίες Ελληνοκυπρίων αμάχων συ και γυναικόπαιδων. Δυστυχώς, ο Νίκος Τσιελεπής από τις 15 Αυγούστου του 1974 αφού είχε συλληφθεί στο χωριό Βώνη από τα τουρκικά στρατεύματα με σειρά άλλων στρατιωτών. Τα οστά του Ήρωα μας βρέθηκαν σε ομαδικό τάφο στο χωριό Μπέκιουγιου και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο του DNA από τη Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων.

Βρισκόμαστε σήμερα μπροστά στην προτομή του ήρωα η οποία δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της οικογένειας και με τη συμβολή οργανωμένων συνόλων και άλλων. Επιτρέψετέ μου μια ιδιαίτερη αναφορά στον αδελφό του ήρωα, Γιώργο Τσιελεπή, πολύ γνωστό παλαίμαχο ποδοσφαιριστή της Ομόνοιας, ο οποίος μεταξύ των άλλων πρωτοβουλιών που ανέλαβε ήταν η συγγραφή ενός βιβλίου για τη σημαντική ποδοσφαιρική του πορεία και τα έσοδα από την πώληση του βιβλίου διατέθηκαν για την ανέγερση του μνημείου. Θερμές ευχαριστίες και συγχαρητήρια αρμόζουν και στον καλλιτέχνη που φιλοτέχνησε την προτομή, τον κο Λεωνίδα Σπανό.

Αγαπητοί προσκεκλημένοι, αγαπητή οικογένεια του ήρωα, κυρίες και κύριοι. Η θυσία των ηρώων του 1974 παραμένει σχεδόν μισό αιώνα μετά αδικαίωτη. Η πατρίδα μας παραμένει η μισή υπό κατοχή, ο εποικισμός συνεχίζεται, η κατοχική Τουρκία παραμένει επιθετική και προκλητική. Βιώνουμε το πιο μακροχρόνιο αδιέξοδο του κυπριακού από το 2017 με τεράστιες συνέπειες στην ιστορική προοπτική της πατρίδας αλλά και της δυνατότητας να επιβιώσουμε ως λαός στη γη που μας γέννησε.

«Είμαστε, λέει, σαν το χορό της αρχαίας τραγωδίας που βλέπει την καταστροφή να έρχεται και δεν μπορεί να κάνει τίποτα». Η αναφορά αυτή καταγεγραμμένη στο ημερολόγιο του Σεφέρη στις 29 Σεπτεμβρίου 1955, προερχόμενη από ξένο διπλωμάτη συνομιλητή του (τον Σους Μπέρκερ) δεν εκφράζει μόνο τη σύγχρονη ιστορία του κυπριακού. Αποτελεί την επιτομή της τραγικής μας κατάστασης σήμερα. Τα ιστορικά μηνύματα του 1974 χάνονται κάτω από την οργανωμένη προσπάθεια παραχάραξης της ιστορίας, κάτω από την επέλαση φασιστικών δυνάμεων παρομοίων με αυτών που έφεραν την προδοσία και την καταστροφή του 1974 ανοίγοντας τις κερκόπορτες στους κατακτητές. Χάνονται κάτω από την ευμάρεια και το υπολογιστικό κέρδος της πρωταγωνιστίσας ελίτ, χάνονται κάτω από την καθημερινότητα των ψεύτικων και πλαστών εικόνων που μας περιβάλλουν από παντού.

«10 χρόνια έστελνε τις μέλισσες του ο Ονήσιλος – γράφει ο Παντελής Μηχανικός – να μας κεντρίσουν, να μας ξυπνήσουν, να μας φέρουν ένα μήνυμα. 10 χιλιάδες μέλισσες έστειλε ο Ονήσιλος και όλες ψοφήσανε απάνω στο παχύ μας δέρμα, χωρίς τίποτα να νιώσουμε.» 10 χρόνια 50 χρόνια. Ο τόπος χρειάζεται τη λύτρωση για να επιζήσει και η λύτρωση μπορεί να έρθει μόνο μέσα από τη λύση του κυπριακού. Και η λύση του κυπριακού έχει όνομα και ταυτότητα: λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Για να μπορέσουμε να ανατρέψουμε την κατοχή, να απελευθερώσουμε και να επανενώσουμε τον τόπο μας και να δημιουργήσουμε μια δύσκολη έστω προοπτική για το μέλλον.

Αιωνία η μνήμη του ήρωά μας Νίκου Τσιελεπή. Τιμή και δόξα. Αθάνατος.