Ανάλυση: Ψήφισμα 550 & δυνατότητες αποτροπής «τουρκοποίησης» Βαρωσίων

Σοβαρές είναι οι εξελίξεις μετά την συνάντηση «στρογγυλής τραπέζης» που πραγματοποιήθηκε στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου. Με την συμμετοχή ανώτατων Τούρκων αξιωματούχων και Τουρκοκύπριων της υποτελούς διοίκησης, ξεκίνησε ο καταρτισμός «οδικού χάρτη» για το μέλλον της περιοχής. Η σύσκεψη έγινε σε κλίμα διαδηλώσεων Τουρκοκυπρίων και εντάσεων με την «αστυνομία» και χωρίς την πρόσκληση του Μουσταφά Ακιντζί.

Ο Τούρκος Αντιπρόεδρος Fuat Oktay, σε σχέση με το Ψήφισμα 550 του 1984 του

Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ανέφερε ότι η περιοχή χαρακτηρίστηκε απαγορευμένη αλλά είναι έδαφος της «τδβκ», όπως αποκάλεσε την υποτελή διοίκηση. Επανέλαβε το αφήγημα «για τρομοκρατία και καταπίεση εναντίον των Τ/κ που διήρκησε για χρόνια μετά την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας».

Το «SigmaLive» επικοινώνησε με τον Δήμαρχο Αμμοχώστου, Δρα Σίμο Ιωάννου, καθώς αναφέρθηκε πως θα υπάρξει ελεγχόμενο άνοιγμα των Βαρωσίων με επιστροφή προσφύγων, όπου θα αναγνωριστούν τα περιουσιακά δικαιώματα Ελληνοκυπρίων στην περιοχή των Βαρωσίων, θα τους επιτραπεί η χρήση της περιουσίας τους, είτε είναι οικίες είτε ξενοδοχειακές μονάδες, με μόνη προϋπόθεση την αναγνώριση της κυριαρχία της λεγόμενης «τδβκ».

Ο Δήμαρχος ανέφερε πως επίσημα δεν έχει λάβει πληροφορίες για το θέμα. Επίσης, ο ίδιος θεσμικά, ως ο εκλελεγμένος, νόμιμος Δήμαρχος της αρχαίας πόλης, δεν έχει προσεγγιστεί είτε από τις «αρχές» της αποσχιστικής οντότητας, είτε από οποιονδήποτε που να συνδέεται με τις διαδικασίες ανοίγματος της περίκλειστης πόλης.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχει ο κ. Ιωάννου, όσοι Έλληνες Αμμοχωστιανοί αποφασίσουν να επιστρέψουν (αντί να ζητήσουν αποζημίωση ή να προσφύγουν για απώλεια χρήσης), αυτοί ουσιαστικά θα κληθούν να υπαχθούν στο ψευδοκράτος και να αναγνωρίσουν τους θεσμούς του.

Αυτόματα, η περιουσία και ο Ελληνοκύπριος χρήστης υπάγονται στις «αρχές» του ψευδοκράτους και του «Δήμου» Αμμοχώστου, όπως για παράδειγμα για την πληρωμή «φόρων» και «τελών» για υπηρεσίες όπως σκύβαλα, λύματα, ηλεκτροδότηση και υδατοπρομήθεια. Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως η περιουσία «τουρκοποιείται», πράγμα που είναι ο στόχος της «Επιτροπής Ακίνητης Περιουσίας», όπως δήλωσαν παλαιότερα Τουρκοκύπριοι αξιωματούχοι.

Μεταξύ της κατεχόμενης περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων και των ελεύθερων περιοχών, δηλαδή της Δερύνειας και της περιοχής Κάππαρης του Παραλιμνίου, υπάρχει η περιοχή του Αγίου Μέμνωνα, που είναι αγροτική, καθώς και η Νεκρή Ζώνη, που είναι αρκετά μεγάλη σε πλάτος. Όπως μας είπε ο κ. Ιωάννου, δεν υπάρχουν πληροφορίες για αλλαγή του καθεστώτος αυτών των περιοχών, και θα ισχύουν τα ίδια που ισχύουν και τώρα.

Καταλήγοντας, ο Δήμαρχος της πόλης του Ευαγόρα είπε πως «ο Δήμος Αμμοχώστου είναι σε εγρήγορση, έχει επαφές με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, το Υπουργείο Εξωτερικών και τα πολιτικά κόμματα για το θέμα». Έχουν επίσης σταλεί επιστολές διαμαρτυρίας στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, στα 5 μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, καθώς και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις επόμενες συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου Αμμοχώστου, θα συζητηθούν και άλλα μέτρα που μπορούν να ληφθούν.

Στο «SigmaLive» μίλησε επίσης και ο Ανδρέας Λόρδος, ο οποίος ήταν ανεξάρτητος υποψήφιος για την Δημαρχία της Αμμοχώστου, μετά τον απροσδόκητο θάνατο του τέως Δημάρχου, Αλέξη Γαλανού. Ο κ. Λόρδος ενεργοποιείται σε δικοινοτικές πρωτοβουλίες, όπως η Unite Cyprus Now και στο παρελθόν υπήρξε συντονιστής της αρχιτεκτονικής δικοινοτικής ομάδας στο πρόγραμμα «The Famagusta Ecocity Project». Το τελευταίο ήταν μια πρόταση που ξεκίνησε το 2014, και μεταξύ 2017-18 εγγράφηκε ως Μη-Κυβερνητική Οργάνωση, με όραμα την μετατροπή της Αμμοχώστου σε μια βιώσιμη, τεχνολογικά αναπτυγμένη και οικολογική πόλη, αμέσως μετά την επιστροφή των κατοίκων της.

Ο κ. Λόρδος θεωρεί πως ήταν αναπόφευκτη αυτή η κίνηση εκ μέρους της Τουρκίας, αφού η πλευρά μας δεν έχει αποδεχτεί καμία από τις προτάσεις της που αφορούσαν την Αμμόχωστο. Ως αντίδραση στις εξελίξεις, ο κ. Λόρδος συνιστά όπως ο Δήμος Αμμοχώστου, μαζί με την κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ζητήσουν από τους Τουρκοκύπριους να κάνουν πράξη το Ψήφισμα 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ του 1984. Πρέπει επίσης να κληθεί ο «Τουρκοκυπριακός Δήμος Αμμοχώστου», ο οποίος, σύμφωνα με τον κ. Λόρδο, είναι κατοχυρωμένος από το Σύνταγμα και μαζί με την συμμετοχή δημοτών και από τις δύο πλευρές να ασκηθεί η αναγκαία πίεση στον ΟΗΕ, ο οποίος έχει ευθύνη για να καλέσει τις δύο πλευρές στο τραπέζι. Η καλύτερη λύση υπό τις διαμορφούμενες συνθήκες, θα είναι, με την επιστροφή των κατοίκων, να μπει η πόλη υπό τον έλεγχο του ΟΗΕ. Αυτή η μορφή «μεταβατικής διακυβέρνησης» («transitional governance») θα είναι και ο συνδετικός κρίκος που θα κρατήσει την χώρα μας από το να μην διχοτομηθεί, κατέληξε ο κ. Λόρδος.

Στον αντίποδα, ο Δρ. Χαραλαμπίδης, μιλώντας για το ίδιο θέμα νωρίτερα στην εκπομπή «Μεσημέρι και Κάτι», είπε πως από το 2011 έχουν σχέδια οι Τούρκοι για την Αμμόχωστο και ροκάνιζαν τον χρόνο στις διαπραγματεύσεις και αφ’ ότου τορπίλισαν τις συνομιλίες  έρχονται τώρα να εκβιάσουν για να άνοιγμα της περίκλειστης πόλης, αφού εμείς τους δώσαμε πρόσβαση στη Δερύνεια. «Τα λάθη είναι δικά μας. Κοροϊδεύουν τους Αμμοχωστιανούς επί σειρά ετών. Η Αμμόχωστος θα έπρεπε να ήταν πρόταξη: Δεν πάμε συνομιλίες αν δεν επιστραφεί η πόλη». Για την επιτροπή αποζημιώσεων είπε πως έγιναν τραγικά λάθη στο παρελθόν. Ο κ. Χαραλαμπίδης θεωρεί πως πρόκειται περί κατάπτωσης των ηθικών αξιών να στέλνουν δικηγόροι τους πρόσφυγες σε δικαστήρια της Τουρκίας στα κατεχόμενα.

Για το Ψήφισμα 550 και την σημασία του για το θέμα της Αμμοχώστου, μίλησε στο «SigmaLive» και ο νομικός, ειδικός σε θέματα Διεθνούς Δικαίου, Δρ Νικόλας Ιωαννίδης. Ανατέμνοντας το εν λόγω Ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας, ο κ. Ιωαννίδης εξήγησε πως «η παράγραφος 4 αναφέρεται σε όλα τα κράτη της διεθνούς κοινότητας και τα καλεί, όχι μόνο να σεβαστούν κυριαρχία και ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά έχουν υποχρέωση όλα τα κράτη να μην αναγνωρίσουν την οποιαδήποτε προσπάθεια της Τουρκίας να εποικίσει την Αμμόχωστο».

Αναλύοντας την παράγραφο 3, ο κ. Ιωαννίδης εξήγησε πως το Ψήφισμα «καλεί τα κράτη όχι μόνο να μην αναγνωρίζουν, αλλά ούτε να διευκολύνουν, ούτε να παρέχουν οποιαδήποτε συνδρομή στην αποσχιστική οντότητα». Υπογράμμισε πως το 550 αναφέρεται σε «κράτη» και όχι σε «κοινότητες» και σε αυτή την περίπτωση το κράτος που είναι υπεύθυνο είναι η Τουρκία. Έφερε ως παράδειγμα της ίδιας της δημιουργίας της «Επιτροπής Ακίνητης Ιδιοκτησίας», αφού ενισχύει το επιχείρημά μας ότι είναι η Τουρκία που ασκεί τον πραγματικό έλεγχό στον κατεχόμενο βορρά, σύμφωνα με τον κ. Ιωαννίδη.

Νωρίτερα σήμερα, εκπρόσωπος της Πρεσβείας των ΗΠΑ ανέφερε πως «η πολιτική μας για τα Βαρώσια δεν έχει αλλάξει. Κάθε μονομερής ενέργεια για άνοιγμα των Βαρωσίων ή για εποικισμό της πόλης με ανθρώπους πέραν των νομίμων κατοίκων της δεν θα συνέβαλλε στην επανέναρξη των συνομιλιών για λύση και θα ήταν αντίθετη με τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσβλέπουν στον σεβασμό αυτών των ψηφισμάτων από όλα τα μέρη». Σεβασμό στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας για την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου ζήτησαν χθες και εκπρόσωποι των Πρεσβειών της Ρωσίας, της Γαλλία και της Βρετανικής Ύπατης Αρμοστείας στην Κύπρο, σχολιάζοντας τις τελευταίες κινήσεις και δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων για την περίκλειστη πόλη.

Τέλος, στο «SigmaLive» μίλησε και ο Αχιλλέας Δημητριάδης, νομικός και δικηγόρος, ο οποίος επίσης υπογράμμισε πως η «Επιτροπή Ακίνητης Ιδιοκτησίας» αποτελεί ένα «εσωτερικό ένδικο μέσο της Τουρκίας», οπότε οποιαδήποτε προσφυγή δεν αναγνωρίζει τις αρχές της υποτελούς τοπικής διοίκησης, καθώς τα άτομα δεν μπορούν να αναγνωρίσουν κράτη.

Εν σχέση με την διαδικασία της «τουρκοποίησης» των τίτλων ιδιοκτησίας, ο κ. Δημητριάδης ανέφερε πως όταν ένας Ελληνοκύπριος πάρει ως αποζημίωση ένα ποσό, μεταβιβάζει την περιουσία στην «Επιτροπή Ακίνητης Περιουσίας» της Τουρκίας, η οποία μετά το μεταβιβάζει στο μη-αναγνωρισμένο, λεγόμενο «Κτηματολόγιο» της υποτελούς τοπικής διοίκησης.

Για ενίσχυση του νομικού μας οπλοστασίου, ο κ. Δημητριάδης κάλεσε τους Ελληνοκύπριους που έχουν περιουσία στα κατεχόμενα να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία τους, μέχρι το 2020. Επίσης, να φροντίσουν οι κληρονόμοι να είναι οι περιουσίες στο όνομά τους και να γίνουν σωστά οι μεταβιβάσεις, που να περιλαμβάνουν τα απαραίτητα πιστοποιητικά θανάτου και κληρονομιάς.

Επίσης, περιουσίες που βρίσκονται σε εταιρείες οι οποίες είναι πληγείσες από το 1974, να επικαιροποιήσουν και αυτές τους μετόχους και τους διευθυντές τους με τον Έφορο Εταιρειών για να μπορούν να διεκδικήσουν διαφυγόντα  ενοίκια και κέρδη, πλέον τόκων.

Καταλήγοντας, ο κ. Δημητριάδης πιστεύει πως πρέπει να κτιστεί μια «γραμμή άμυνας» του παραλιακού μετώπου της Αμμοχώστου με προσφυγές, με την συνδρομή του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, του Παγκύπριου Συνδέσμου Ξενοδόχων, του Δήμου Αμμοχώστου και της κυπριακής κυβέρνησης, για να μπλοκάρουν οι μεθοδεύσεις της Τουρκίας.

Όπως είπε και το μεσημέρι στο «Σίγμα», μέσω της «Επιτροπής Ακίνητης Ιδιοκτησίας» της Τουρκίας δίνονται ευκαιρίες σε όσους προσφύγουν. Δεν είναι τυχαίο, ανέφερε, ότι ο Τούρκος πρόεδρος των δικηγόρων έκανε αναφορά σε 282 αιτήσεις που ήδη έχουν κατατεθεί για την περίκλειστη πόλη. «Με αυτό τον τρόπο, θα μπορούμε να έχουμε την καλύτερη δυνατή άμυνα. Το συγκριτικό πλεονέκτημα είναι πολύ ικανότερο από όποιο άλλο μας όπλο. Η νομική αρένα είναι η μόνη στην οποία είχαμε επιτυχία», είπε ο κ. Δημητριάδης.

Από πλευράς Υπουργείου Εξωτερικών, παραμένει η θέση που εξέφρασε νωρίτερα ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κυριάκος Κούσιος, ότι «oι διπλωματικές ενέργειες και επαφές συνεχίζονται και θα συνεχίζονται» και τα επόμενα μέτρα θα ανακοινωθούν στις επόμενες μέρες.

Για αυτές τις εξελίξεις, η «Σημερινή», σε δημοσίευμα του Γιάννου Χαραλαμπίδη, προειδοποιούσε από τις 15 Σεπτεμβρίου 2019 για το καλά οργανωμένο σχέδιο των Τούρκων για το άνοιγμα και την ανάπτυξη της κατεχόμενης Αμμοχώστου, δημοσιεύοντας μάλιστα και τους σχετικούς χάρτες.