Άλλο το τραπεζικό πρόβλημα στην Κύπρο, κι άλλο Ιταλία…

Το «κούρεμα» καταθέσεων επιχειρεί να δικαιολογήσει ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, υποδεικνύοντας ότι το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου δεν μπορεί να συγκριθεί με την κατάστασης στις ιταλικές τράπεζες. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στον όμιλο «Σίγμα», ο Κλαους Ρέγκλινγκ, υπερασπίζεται την επιλογή του Eurogroup για απομείωση καταθέσεων, λέγοντας πως η προσέγγιση αυτή άρχισε να φέρνει αποτελέσματα. Ο κ. Ρέγκλινγκ, θεωρεί ότι το κυπριακό

τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει πρόβλημα στην ολότητά του και προκρίνει δημιουργία «κακής Τράπεζας», ως ένα μέρος της λύσης για αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων.

-Είμαστε κοντά στη δημιουργία του πρώτου, διπλού όπως το χαρακτήρισε ο κύριος Γιούνκερ, Ευρωπαϊκού Υπουργείου Οικονομίας και Χρηματοδότησης;

Κ.Ρ: Θεωρώ πως αυτό θα πρέπει να το δούμε σε ευρύτερο πλαίσιο. Συζητάμε για τα πρόσθετα βήματα που πρέπει να γίνουν, ώστε να εμβαθύνουμε τη νομισματική ένωση, για γίνει πιο ισχυρή. Ένα από τα πολλά θέματα που έχουμε ενώπιόν μας είναι η τοποθέτηση ενός Ευρωπαίου Υπουργού Οικονομικών, αλλά αυτό θα γίνει στο τέλος. Θα πρέπει πρώτα να υπάρξει μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με την πιθανή εντολή που θα λάβει ο Ευρωπαίος Υπουργός Οικονομικών. Επομένως, υπάρχουν ζητήματα, αν θα υπάρχει ένας προϋπολογισμός της Ευρωζώνης ή η δημοσιονομική ικανότητα, ένας βαθύτερος συντονισμός των πολιτικών που ακολουθούνται, η ολοκλήρωση της τραπεζικής Ένωσης... Όλα αυτά τα θέματα, πρέπει να τεθούν μαζί και σε αυτά θα πρέπει να συμπεριληφθεί το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο και στη συνέχεια, εάν υπάρχει εντολή που απαιτεί έναν Ευρωπαίο Υπουργό Οικονομικών, τότε θα υπάρξει ένας, αλλά ο Ευρωπαίος Υπουργός Οικονομικών δεν είναι η αφετηρία της συζήτησης.

- Έχει ακουστεί πάντως, ότι ίσως εσείς, αναλάβετε αυτή τη θέση. Εσείς, βλέπετε τον εαυτό σας σε αυτό τον ρόλο;

Κ.Ρ: Δε νομίζω ότι αυτό υπάρχει στην ατζέντα. Αυτό, είναι κάτι που θα το δούμε με την ολοκλήρωση της διαδικασίας, όταν θα υπάρχει απόλυτη σαφήνεια επίσης, για τα υπόλοιπα εργαλεία, τα οποία θα ενισχύσουν την εμβάθυνση της νομισματικής ένωσης. Δε νομίζω ότι θα είμαι υποψήφιος γι’ αυτήν τη θέση. Είμαι πολύ ικανοποιημένος που διευθύνω τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και που θα δούμε αν μπορούμε να το μετατρέψουμε σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο από το τέλος του τρέχοντος έτους.

-Ας μιλήσουμε λίγο για τον κύριο Σόιμπλε. Πρόσφατα είπε πως το χειρότερο Eurogroup στη διάρκεια της θητείας του, ήταν εκείνο το βράδυ της συνεδρίασης για την Κύπρο. Το Eurogroup για την Κύπρο. Πώς αξιολογείται εσείς την κυπριακή οικονομία σήμερα, 4 χρόνια μετά την κατάρρευσή της.

Κ.Ρ: Τον Μάρτιο του 2013 η Κύπρος βρισκόταν σε πολύ δύσκολη θέση και χαίρομαι πολύ που η Eυρωζώνη, o ESM, ήταν σε θέση να τη βοηθήσουν. Αλλά, φυσικά οι περισσότερες προσπάθειες έπρεπε να προέλθουν από τον κυπριακό λαό. Εκείνοι είναι που υπέφεραν και που έπρεπε να προσαρμοστούν, κάτι το οποίο ήταν αναπόφευκτο, δεδομένου ότι επί δέκα χρόνια τα δεδομένα, τα οποία τελικά οδήγησαν στην κρίση, ήταν προς τη λάθος κατεύθυνση. Τώρα βλέπουμε ότι η προσέγγιση που έγινε τον Μάρτιο του 2013 λειτουργεί, φέρνει καλά αποτελέσματα. Η ανάπτυξη είναι καλή, φέτος κατά πάσα πιθανότητα πάνω από 3,5%, η ανεργία μειώνεται και σε άλλα 2 χρόνια θα είναι κάτω από το επίπεδο που βρισκόταν πριν από την κρίση. Υπάρχει μεγάλη πρόοδος. Φυσικά υπάρχουν προκλήσεις. Το γνωρίζουμε αυτό, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας παρακολουθεί πολύ στενά την κυπριακή οικονομία, μαζί με τα άλλα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Θέλουμε να συνεχίσουμε να βοηθούμε και γνωρίζουμε ότι υπάρχουν μεγάλα προβλήματα στον τραπεζικό τομέα, αλλά η ανάπτυξη από το 2013 είναι σημαντική.

-Η Κύπρος λοιπόν προχωρά με ταχείς ρυθμούς;

Κ.Ρ: Νομίζω ότι τώρα η Κύπρος προχωρά με ταχείς ρυθμούς, φυσικά πρέπει να είναι προσεκτική γιατί αυτό δεν συνεχίζεται για πάντα. Επομένως, πολύ σημαντικό στοιχείο είναι ποια θα είναι η οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσει τα επόμενα χρόνια, γνωρίζουμε ότι τον επόμενο χρόνο θα διεξαχθούν εκλογές. Είμαι βέβαιος ότι η Κύπρος θα συνεχίσει ανοδικά, επειδή η χώρα βλέπει θετικά αποτελέσματα από τις μεταρρυθμίσεις. Βεβαίως θα πρέπει να συνεχίσει πλέον πιο έντονα με ιδιωτικοποιήσεις, με περισσότερες μεταρρυθμίσεις στον δημόσιο τομέα, το νομικό σύστημα και το τραπεζικό σύστημα. Έτσι νομίζω θα προχωρούμε μπροστά για να διατηρήσουμε αυτές τις θετικές εξελίξεις και θα διασφαλίσουμε ότι η Κύπρος θα συνεχίσει να βρίσκεται σε ταχεία εξέλιξη.

- Στην περίπτωση των ιταλικών τραπεζών, είδαμε τα πράγματα να συμβαίνουν λίγο διαφορετικά απ’ ότι στην Κύπρο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μαζί με την ΕΚΤ ενέκριναν και αποδέχθηκαν την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και όχι του κανονιστικού πλαισίου, επιτρέποντας τη διάσωση των ιταλικών τραπεζών με κρατική στήριξη και όχι με «κούρεμα» καταθέσεων.

Κ.Ρ: Ναι, αλλά νομίζω ότι δεν είναι πραγματικά σωστή σύγκριση. Στην Ιταλία έχουμε να κάνουμε με λίγες τράπεζες, ενώ στην Κύπρο ήταν ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα, το οποίο το 2013 ήταν υπερβολικά μεγάλο για τη χώρα, 8 φορές το μέγεθος της κυπριακής οικονομίας και το χρηματικό ποσό που ήταν απαραίτητο για να ξεκινήσει το πρόγραμμα και να φέρει την Κύπρο σε ρυθμό ανάπτυξης ήταν πολύ - πολύ υψηλό. Όπως γνωρίζετε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης, μαζί με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, δώσαμε πολλά χρήματα. Το ΔΝΤ περίπου 1 δις Ευρώ, ο ΕΜΣ 6,3 δις Ευρώ. Αυτό είναι περίπου το 100% του ΑΕΠ και εξηγώ ότι δεν μπορούσε να αποφευχθεί το κούρεμα καταθέσεων. Διότι θα είχε καταστήσει αδύνατη τη σταθερότητα (βιωσιμότητα) του (δημόσιου) χρέους. Στην περίπτωση των ιταλικών τραπεζών η εικόνα είναι τελείως διαφορετική. Το χρηματικό ποσό που χρειάστηκε ήταν περίπου το 0,5% του ιταλικού ΑΕΠ, σχετικά μικρός αριθμός.

Επίσης, μην ξεχνάτε ότι η Ιταλία βρίσκεται σε διαφορετική θέση. Υπήρξε επίσης «κούρεμα» σε μικρά χρέη και οι μέτοχοι αυτών των τραπεζών εξολοθρεύτηκαν.

Η Ιταλία δεν έχασε ποτέ την πρόσβαση στην αγορά, τα τελευταία χρόνια, κατά τη διάρκεια της κρίσης. Γι αυτό δεν είναι σωστό να γίνεται αυτή η σύγκριση.

-Οπότε μου λέτε ότι δεν είναι θέμα ισότητας, αλλά θέμα διαφορετικότητας.

Κ.Ρ: Ναι, είναι πολύ διαφορετικό. Το μέγεθος είναι πολύ διαφορετικό.

-Ας ανοίξουμε όμως και το κεφάλαιο των κακών τραπεζών. Θα ήταν μια καλή ιδέα, είναι ανοιχτό αυτό το κεφάλαιο;

Κ.Ρ: Νομίζω, εξετάζοντας τη δυνατότητα μιας κακής τράπεζας, ότι θα έχει νόημα, γιατί όπως είπα, η Κύπρος έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο, αλλά οι Τράπεζες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν πρόβλημα, το τραπεζικό σύστημα στην ολότητά του. Οι τράπεζες διαφέρουν πολύ μεταξύ τους, τράπεζα με τράπεζα, και χρειαζόμαστε λύσεις. Η κακή τράπεζα μπορεί να είναι μέρος αυτής της λύσης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μαζί με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών εξετάζουν το πώς θα μπορούσαν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά και αποδοτικά οι εθνικές κακές τράπεζες. Αλλά μια κακή τράπεζα από μόνη της, δεν θα λύσει το πρόβλημα. Μπορεί να είναι μόνο ένα μέρος της συνολικής λύσης. Είναι πολύ σημαντικό επίσης, οι τράπεζες εξ’ υπ’ αρχής να προβαίνουν στις αναγκαίες προβλέψεις, η κυβέρνηση πρέπει να δημιουργήσει ένα νομικό πλαίσιο για την πώληση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και να δημιουργηθεί μια δευτερογενής αγορά. Όλα αυτά πρέπει να συμβούν παράλληλα και μαζί, διαφορετικά το πρόβλημα δεν θα λυθεί. Η δημιουργία μιας κακής Τράπεζας από μόνη της δεν είναι η χρυσή συνταγή.

-Ενδέχεται να δούμε και Ευρωπαϊκή Κακή Τράπεζα;

Κ.Ρ: Είναι πολύ δύσκολο να συμβεί αυτό, διότι υπάρχουν τα δεδομένα διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Έχουμε πολλές χώρες στην Ευρωζώνη οι οποίες δεν έχουν προβλήματα Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, το ποσοστό των Μ.Ε.Δ. είναι πολύ χαμηλό. Υπάρχουν άλλες χώρες που το ποσοστό αυτό είναι υψηλό. Η Κύπρος συγκεκριμένα έχει πολύ υψηλό ποσοστό, μαζί με κάποιες άλλες χώρε. Οπότε, είναι πολύ περισσότερο επείγον να δημιουργηθεί στην Κύπρο μια κακή τράπεζα, από ότι στις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης.

-Και ένα θέμα εκτός οικονομίας. Ήσασταν κι εσείς ένας από τους παραλήπτες τρομοπακέτων από την Ελλάδα, ανάλογο εκείνου που τραυμάτισε τον πρώην υπηρεσιακό πρωθυπουργό της Ελλάδας, κύριο Παπαδήμο. Μάλιστα τον είχατε επισκεφθεί στο νοσοκομείο.

Κ.Ρ: Γνωρίζω ότι ένα τέτοιο τρομο-πακέτο είχε σταλεί σε εμένα. Όπως, άλλωστε και σε δεκάδες άλλους στην Ε.Ε. Εντοπίστηκε ωστόσο στο αεροδρόμιο της Αθήνας, οπότε δεν συνέβη οτιδήποτε. Είμαι ευγνώμων που μαθαίνω ότι ο ύποπτος έχει πλέον συλληφθεί. Όταν επισκέφθηκα (στο νοσοκομείο) τον πρώην Έλληνα πρωθυπουργό, τον κύριο Παπαδήμο, ο οποίος είναι καλός μου φίλος από την εποχή που υπηρετούσε ως διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ελλάδος και ως Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, χάρηκα που μου είπε ότι θα αναρρώσει πλήρως. Ήταν όμως πολύ σοβαρή επίθεση. Υπήρξε όμως και ένα περιστατικό στα γραφεία του ΔΝΤ στο Παρίσι, όπου μια γραμματέας τραυματίστηκε επειδή άνοιξε μια από αυτές τις επιστολές. Οπότε θεωρώ ότι είναι σημαντικό που οι Ελληνικές Αρχές μπορούν πλέον να κλείσουν αυτό το κεφάλαιο.

-Έχετε αισθανθεί ποτέ πριν, ότι η ζωή σας κινδυνεύει λόγω της εργασίας σας;

Κ.Ρ: Όχι, ποτέ προηγουμένως.