Αυτοδιάλυση Βουλής: Τι προβλέπει το Σύνταγμα και ποιο το ιστορικό

Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, κάλεσε από το βήμα του Κοινοβουλίου την Παρασκευή (12/4) το Κίνημα Οικολόγων και τη Συμμαχία Πολιτών, όπως καταθέσουν πρόταση για αυτοδιάλυση της Βουλής και διεξαγωγή προώρων βουλευτικών εκλογών σε συνδυασμό με τις ευρωεκλογές του ερχόμενου Μαΐου.

Ο Αβέρωφ Νεοφύτου, επικαλέστηκε το άρθρο 67 του Συντάγματος, το οποίο δίνει το δικαίωμα στη Βουλή των Αντιπροσώπων

Η σχετική τοποθέτηση από τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, έγινε μετά από την κατάθεση πρότασης των Οικολόγων και της Συμμαχίας για έγκριση απόφασης της Βουλής η οποία προέβλεπε την υιοθέτηση ολόκληρου του πορίσματος για την κατάρρευση του Συνεργατισμού και την παραίτηση του Υπουργού Οικονομικών Χάρη, Γεωργιάδη.

Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, ως απάντηση στη σχετική πρόταση και αφού σημείωσε ότι συμφωνεί με την γενικότερη της φιλοσοφία για τις ευθύνες των κομμάτων πριν και μετά το 2013, πρότεινε όπως τροποποιηθεί, με την συμπερίληψη της εφαρμογής του άρθρου 67 και της αυτοδιάλυσης της Βουλής.

Η τροποποίηση που πρότεινε ο Αβέρωφ Νεοφύτου στην πρόταση των Οικολόγων – Συμμαχίας, δεν συμπεριλήφθηκε τελικώς, με αποτέλεσμα να λάβει μόνο τρεις ψήφους και ως εκ τούτου να απορριφθεί.

Μπορούσε να διαλυθεί η Βουλή;

Το Sigmalive, επικοινώνησε, με τον νομικό Αντρέα Αγγελίδη, ο οποίος δήλωσε ότι η πρόταση Αβέρωφ είναι επιτρεπτή από το Σύνταγμα. «Είναι η Βουλή που αποφασίζει την αυτοδιάλυση της με απόλυτη πλειοψηφία», τόνισε. Ωστόσο, ο κ. Αγγελίδης, υπογράμμισε ότι το ζήτημα που προκύπτει είναι άλλο καθώς ο Αβέρωφ Νεοφύτου, έκανε λόγο για απόλυτη πλειοψηφία των 28 και όχι των 29. Αυτό είναι σαν αποτέλεσμα του γεγονότος ότι η Βουλή κατά τρόπο παράνομο εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα αποτελείται από το 55 αντί από 56 βουλευτές, όπως προβλέπει το Σύνταγμα. «Εάν σήμερα γινόταν αποδεκτή η πρόταση του και υπήρχαν 28 βουλευτές που θα την υπερψήφιζαν, τότε θα είχαμε μια απόφαση αντίθετη ως προς το ότι η πλειοψηφία είναι 29 βουλευτές και όχι 28» Με πιο απλά λόγια η Βουλή θα προχωρούσε σε αυτοδιάλυση της με τον κίνδυνο όμως η απόφαση αυτή να κρινόταν ως Αντισυνταγματική.

Τι προβλέπει το άρθρο 67;

Αυτούσιο το άρθρο 67 του Συντάγματος αναφέρει τα εξής: «Η Βουλή των Αντιπροσώπων δύναται να διαλυθεί μόνον δι’ αποφάσεως αυτής λαμβανομένης δι’ απολύτου πλειοψηφίας συμπεριλαμβανούσης τουλάχιστον το εν τρίτον των υπό της τουρκικής κοινότητος εκλεγέντων βουλευτών.

Η απόφασις αύτη, παρά τας διατάξεις της πρώτης παραγράφου του άρθρου 65 και της πρώτης παραγράφου του άρθρου 66, καθορίζει την ημερομηνίαν διενεργείας των γενικών εκλογών, ήτις δεν δύναται ν’ απέχει ολιγώτερον των τριάκοντα ημερών και περισσότερον των τεσσαράκοντα ημερών από της ημερομηνίας λήψεως της τοιαύτης αποφάσεως, ως και την ημερομηνίαν της πρώτης συνεδριάσεως της νεοεκλεγομένης Βουλής των Αντιπροσώπων, η δε τελευταία αύτη ημερομηνία δεν δύναται ν’ απέχει πλέον των δέκα πέντε ημερών από των γενικών εκλογών. Μέχρι της ημερομηνίας ταύτης η απερχομένη Βουλή των Αντιπροσώπων συνεχίζει.

Παρά τας διατάξεις της πρώτης παραγράφου του άρθρου 65 η εκλεγομένη συνεπεία διαλύσεως Βουλή των Αντιπροσώπων εκλέγεται διά περίοδον ίσην προς την μη διανυθείσαν περίοδον της διαλυθείσης Βουλής των Αντιπροσώπων. Εν περιπτώσει διαλύσεως της Βουλής των Αντιπροσώπων εντός του τελευταίου έτους της πενταετούς βουλευτικής περιόδου, αι γενικαί εκλογαί προς ανάδειξιν νέας Βουλής των Αντιπροσώπων διενεργούνται τόσον διά την μη διανυθείσαν περίοδον της διαλυθείσης Βουλής των Αντιπροσώπων, κατά την διάρκειαν της οποίας πάσα σύνοδος της νεοεκλεγομένης Βουλής των Αντιπροσώπων θα θεωρείται έκτακτος σύνοδος, όσον και διά την επομένην πενταετή περίοδον».

Η διαφορά ανάμεσα στο «ψήφισμα» και την «πρόταση»

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ολομέλεια της Βουλής εν τέλει κατά την συνεδρίαση της Παρασκευής (12/4) υιοθέτησε ψήφισμα με το οποίο καλείται η Νομική Υπηρεσία και η Αστυνομία να συνεχίσουν την διερεύνηση και να οδηγήσουν τους υπαίτιους ενώπιον της δικαιοσύνης. Επίσης όπως αναφέρει ΚΥΠΕ το ψήφισμα καλεί τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Υπουργό Οικονομικών να τερματίσουν την περιφρόνηση απέναντι στο πόρισμα της Ανεξάρτητης Επιτροπής και να αναλάβουν έμπρακτα τις πολιτικές ευθύνες, που τους αναλογούν.

Όπως εξηγεί ο νομικός, Αντρέας Αγγελίδης, υπάρχει οδοποιός διαφορά ανάμεσα στο «ψήφισμα» και την «απόφαση» της Βουλής. Το «ψήφισμα», σημείωσε, δεν είναι νομικά δεσμευτικό κείμενο και δεν έχει την νομική ισχύ της «απόφασης» η οποία ισοδυναμεί με νομοθετικό έργο αφού εγκρίνεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ακολούθως δημοσιεύεται στην εφημερίδα της Κυβέρνησης.

To «ιστορικό» της αυτοδιάλυσης

Στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν υπήρξε ποτέ αυτοδιάλυση της Βουλής και προκήρυξη προώρων εκλογών. Το μόνο Σώμα το οποίο αυτοκαταργήθηκε ιστορικά ήταν η Ελληνική Κοινοτική Συνέλευσης το 1965. Η Ελληνική Κοινοτική Συνέλευση αποτελούσε την απόλυτη Αρχή στα θέματα Παιδείας για την ελληνική κοινότητα του νησιού καθώς τα θέματα Παιδείας δεν αποτελούσαν αρμοδιότητα της κεντρικής κυβέρνησης αλλά των δυο Κοινοτικών Συνελεύσεων (Ελληνικής και Τουρκικής) του νησιού. Το 1965 στη βάση του δικαίου της Ανάγκης η Ελληνική Κοινοτική Συνέλευση Κύπρου, έδωσε τη θέση της στο Υπουργείο Παιδείας.

Στην σύγχρονη ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας, πρόταση για αυτοδιάλυση της Βουλής και προκήρυξη προώρων εκλογών είχε ακουστεί πριν από τέσσερα χρόνια και πάλι από πλευράς ΔΗΣΥ. Συγκεκριμένα, η πρόταση αυτή είχε γίνει δια στόματος Νίκου Τορναρίτη στη σκιά των αποκαλύψεων για το συμβόλαιο της τότε Διοικήτριας της Κεντρικής Τράπεζας, Χρυστάλλας Γιωρκάτζη και τη συζήτηση περί ασυμβίβαστου των κρατικών αξιωματούχων. Φυσικά, τότε, ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου διαχώρισε τη θέση του κόμματος από την πρόταση Τορναρίτη.