Crime and the City: Η Κύπρος στα διεθνή αστυνομικά μυθιστορήματα και θρίλερ

Το νησί μας μπορεί να είναι γνωστό ως καλοκαιρινός τουριστικός προορισμός και να  απασχολεί την διεθνή κοινότητα για το συνεχιζόμενο  εθνικό μας θέμα, ωστόσο διαχρονικά ήταν και ένας δημοφιλής προορισμός για συγγραφείς θρίλερ και μυστηρίου. Για το πάνω ζήτημα το Crime Reads, φιλοξενεί άρθρο με πολλα τα βιβλία που γράφτηκαν με επίκεντρο την Κύπρο.  

Το Vulture in the Sun (1971) του John Bingham είναι ένα

κατασκοπευτικό θρίλερ με έναν πράκτορα βρετανικών μυστικών υπηρεσιών που δρα εκτός Κύπρου. Ο μάλλον ξεχασμένος Bingham στις μέρες μας ήταν πιο δημοφιλής όταν ο Tom Carter του (ο Βρετανός πράκτορας που συναντάμε στην Κύπρο) ήταν μπεστ σέλερ. Ο ίδιος ο Bingham ξεκίνησε να γράφει αστυνομικές ιστορίες, αν και ήταν αξιωματικός πληροφοριών πριν επιλέξει τη συγγραφική ζωή. Υπάρχουν πάντα femme fatales, καβγάδες και το αδίστακτο αφεντικό του Carter που ονομάζεται Ducane.

Ο Μάικλ Γκραντ ξεκινά τη σειρά θρίλερ του Ντέιβιντ Μίτερ με τον «Ξαφνικό Θάνατο στην Κύπρο» (2018). Ο Μίτρε είναι ένας «φυγάς εγκληματίας συγγραφέας» που ζει μια αξιοπρεπή πρώην ζωή με ήλιο και παγωμένες μπύρες στην Κύπρο. Έπειτα γίνεται μάρτυρας ενός εν ψυχρώ φόνου το μεσημέρι στην παραλία της Πάφου, εμφανίζεται το FBI και η ζωή του γίνεται πολύ πιο περίπλοκη.

Μερικά θρίλερ υψηλών οκτανίων: Ο Paul E Hardisty γράφει τη σειρά θρίλερ Claymore Straker και στο δεύτερο βιβλίο της σειράς, The Evolution of Fear (2016), ο Straker (που καταζητείται από τη CIA που κατηγορείται για τρομοκρατική ενέργεια) καταλήγει στην Κύπρο, όπου παρασύρεται σε έναν βίαιο αγώνα μεταξύ της ρωσικής μαφίας, των ελληνοκύπριων εξτρεμιστών και των Τούρκων ντιβέλοπερ που πλουτίζουν απί την τουριστική έκρηξη. Σε παρόμοιο τρόπο είναι και η σειρά θρίλερ δράσης Kirkland Finn του Andy Munro με τον Finn, έναν καπετάνιο στο 22ο Σύνταγμα Ειδικής Αεροπορίας του Βρετανικού Στρατού (SAS). Στο Hellenic Storm (2022), το βιβλίο τέταρτο της σειράς, ο Finn παίρνει άδεια από το στρατό και ταξιδεύει στην Κύπρο ως τουρίστας, άοπλος και απροστάτευτος, βρίσκει το νησί γεμάτο αστυνομική διαφθορά και οργανωμένο έγκλημα και συνεργάζεται με μια γυναίκα πράκτορα της Interpol, την Ελένη Πετρίδη.

Τα τέσσερα βιβλία DC Cat McKenzie Series δημιουργήθηκαν από τη Susan Handley. Στην πρώτη της έξοδο, A Confusion of Crows (2016), η πρωτάρης ντετέκτιβ McKenzie  γίνεται γνωστός λύνοντας ένα έγκλημα. Στο δεύτερο βιβλίο της σειράς, Feather and Claw (2018), η Cat έχει «καεί» και χρειάζεται ξεκούραση – έτσι κατευθύνεται προς τις παραλίες της νότιας Κύπρου. Αλλά όταν ένας συντοπίτης, ένας Αμερικανός επιχειρηματίας, πεθαίνει ξαφνικά, τα ένστικτα της Cat ουρλιάζουν άσχημα. Το να πάνε διακοπές στην Κύπρο φαίνεται να δημιουργεί πολλά προβλήματα σε πολλούς μακροχρόνιους χαρακτήρες στα βιβλκία αστυνομικής φαντασίας. Ο ντετέκτιβ Μακ Μαγκουάιρ, επικεφαλής μιας ομάδας δολοφονιών του Λονδίνου, υπήρξε ο ήρωας δέκα βιβλίων. Στο δέκατο βιβλίο, The Eight Bench Walk (2019), ο Mac χρειάζεται διακοπές. Επιλέγει την ηλιόλουστη Κύπρο. Όμως στο κατάλυμά του ένας ηλικιωμένος πέφτει από το μπαλκόνι του διαμερίσματός του. Η αστυνομία πιστεύει ότι τον έσπρωξαν και ο Mac εμπλέκεται.

Όσοι δεν είναι πολύ σίγουροι για την κυπριακή ιστορία μπορεί να βρουν ενδιαφέρον το Aphrodite’s War (2010) του Andrea Busfield. Είναι 1955, ένας ανταρτοπόλεμος μαίνεται και τέσσερα αδέρφια Έλληνες μεγαλώνουν ανάμεσα σε εκρήξεις βομβών και πυρά ελεύθερων σκοπευτών. Εμπλέκονται, παίρνουν το μέρος τους πριν ένα φρικτό ατύχημα αλλάξει τα πάντα για αυτούς.

Ο Έλληνας συγγραφέας Πάρις Αριστείδου σκηνοθετεί το μυθιστόρημά της The Viper’s Kiss (2001) στην Κύπρο. Ο μεσήλικας ιδιώτης Χρυσόστομος Ζάρας κάνει διακοπές όταν ένας λαθρέμπορος ουίσκι τον προσλαμβάνει για να βρει έναν αγνοούμενο κλέφτη και μια χαμένη περιουσία. Φεύγοντας από την πατρίδα του την Ελλάδα για τις γεμάτες ένταση ακτές της Κύπρου, ο Ζάρας αναζητά αμέσως το εγκληματικό δίκτυο της Λεμεσού που περιλαμβάνει Έλληνες μαφιόζους, διακινητές ναρκωτικών, διεφθαρμένους αξιωματούχους και δολοφόνους Τούρκους αυτονομιστές.

Τα μυστήρια του Κονιώτη είναι μια κυπριακή σειρά κατασκοπευτικών θρίλερ της Τζίνα Ντρου που εξετάζει τόσο την ελληνική όσο και «την τουρκική Κύπρο» – από το πρώτο βιβλίο, Η Ηχώ του Γέλιου (2010), μέχρι το έκτο βιβλίο, ο Χαμός (2011), είναι όλα μεμονωμένα μυθιστορήματα και όλα διαδραματίζονται στο νησί. Η σειρά Thrillers της Helen Scott Royal Military Police της Rachel Lynch βλέπει τον χαρακτήρα της, στο Βιβλίο 2 The Line (2022), να ξεκινά με τον λοχαγό Paul Thomas να ξεκινά μια βουτιά στο ναυάγιο του Zenobia, στα ανοιχτά της Λάρνακας, στην Κύπρο. Μέσα σε λίγες ώρες, πήρε την τελευταία του, λαχανιασμένη ανάσα σε ένα ατύχημα κάτω από την επιφάνεια. Ένας νέος σύνδεσμος της Βασιλικής Στρατιωτικής Αστυνομίας απαιτείται για να αναλάβει τη δουλειά του και η Ταγματάρχης Έλεν Σκοτ αναλαμβάνει την αποστολή.

Και, φυσικά, σε ένα τοπίο τόσο απολαυστικό και ηλιόλουστο όσο η Κύπρος υπάρχουν και μερικές ζεστές στιγμές. Ο Deb McEwan γράφει τη σειρά Island Expats.

 Στο τρίτο βιβλίο, Family Matters (2021), η κόρη του Matt, η Kayleigh πιάνει δουλειά στη Σουβία (μια φανταστική στάση για την Κύπρο) για να ξεφύγει από τον βίαιο πρώην της, φρικάρεται να πέσει θύμα ενός κακόβουλου εγκλήματος που πηγαίνει καταστροφικά στραβά. Όλη η σειρά διαδραματίζεται σε μια φανταστική Μεσόγειο.

Ϋπάρχουν λίγοι συγγραφείς για τους οποίους οι άνθρωποι μιλούν συχνά για τους οποίους απλώς δεν έχουν μεταφραστεί ακόμα στα αγγλικά. Ο Παναγιώτης Αγαπητός, Έλληνας ακαδημαϊκός στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, έχει γράψει μια δημοφιλή σειρά ιστορικών αστυνομικών μυθιστορημάτων (στα ελληνικά), που διαδραματίζονται στο Βυζάντιο του 9ου αιώνα, ενώ ο Hasan Doğan είναι ένας Τούρκος συγγραφέας που έχει γράψει μερικά μυστήρια που διαδραματίζονται στη «Βόρεια Κύπρο».

Η MM Kaye είναι επίσης μια παραγωγική και δημοφιλής Βρετανίδα συγγραφέας, περισσότερο γνωστή ίσως για το έπος της για το βρετανικό Raj στην Ινδία, The Far Pavilions (1978). Αλλά έγραψε επίσης μισή ντουζίνα αστυνομικά μυθιστορήματα που είναι πολύ λιγότερο γνωστά. Το καθένα διαδραματίστηκε σε μια διαφορετική εξωτική τοποθεσία, όπως το Death in Kashmir (1953) και το Death in Zanzibar (1959). Έγραψε επίσης το Death in Cyprus (γνωστό και ως Death Walked in Cyprus, 1953). Η 21χρονη Amanda Derington, η οποία, παρά την επιθυμία του αυστηρού θείου της Oswin, αποφάσισε να κάνει διακοπές στην Κύπρο. Ωστόσο, ενώ βρίσκεται σε μια βάρκα για το νησί, γίνεται μάρτυρας του φόνου ενός επιβάτη. Αλλά έχει μια ενοχλητική αμφιβολία ότι το θύμα στόχος  ήταν εκείνη. Ομολογουμένως, ίσως δεν είναι ένα από τα καλύτερα μυστήρια που έχουν γραφτεί ποτέ, αλλά έχει μια κάποια ηλιόλουστη κυπριακή αίσθηση και θυμίζει τη δεκαετία του 1950.

Αναμφισβήτητα είναι περίεργο το γεγονός ότι δεν έχουν γίνει περισσότερα αστυνομικά μυθιστορήματα στην Κύπρο. Οι ελληνοτουρκικές εντάσεις παραμένουν αρκετά υψηλές, καθώς ως δημοφιλής προορισμός διακοπών υπάρχουν πάντα σκάνδαλα και, φυσικά, τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ένα διαβόητο καταφύγιο για χρήματα και ρωσικές ολιγαρχικές γελοιότητες. Έτσι, ίσως η Κύπρος πρόκειται σπουδαίες στιγμές καθώς τα γεγονότα της πραγματικής ζωής αναπόφευκτα μεταβαίνουν στο αστυνομικό μυθιστόρημα.