Brexit: Μέι-Γιούνκερ ανακοίνωσαν συμβιβασμό της τελευταίας στιγμής

Η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι διαβεβαίωσε το βράδυ ότι εξασφάλισε «νομικά δεσμευτικές» τροποποιήσεις της Συμφωνίας Αποχώρησης από την ΕΕ στις διαπραγματεύσεις της τελευταίας στιγμής με τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

Ο συμβιβασμός προβλέπει ότι το Λονδίνο θα έχει τη δυνατότητα να τερματίσει την εφαρμογή του λεγόμενου backstop, του μηχανισμού ασφαλείας με σκοπό την αποτροπή των σκληρών συνόρων με την Ιρλανδία, σε περίπτωση που τεθεί σε ισχύ, εάν οι διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική σχέση δεν ευοδωθούν.

Η νέα

αυτή πρόνοια θα προστεθεί στη συμφωνία που τα μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων είχαν απορρίψει με συντριπτική πλειοψηφία τον Ιανουάριο. Θα κληθούν να ψηφίσουν ξανά σήμερα, ενώ απομένουν πλέον λιγότερες από τρεις εβδομάδες ως την ημέρα που θεωρητικά το Brexit θα γίνει πραγματικότητα.

Το νέο κείμενο εγγυάται «ότι η ΕΕ δεν θα μπορεί να ενεργήσει με σκοπό να εφαρμόσει το backstop επ' αόριστον», τόνισε η Μέι στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν με τον Γιούνκερ στο Στρασβούργο, όπου συνεδριάζει αυτή την εβδομάδα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ακόμη, επέμεινε πως η όποια διευθέτηση αντικαταστήσει τον μηχανισμό ασφαλείας για τα σύνορα αποκλείεται εξ ορισμού να αποτελεί αντίγραφό του.

Ο Γιούνκερ από την πλευρά του ανέφερε ότι ο συμβιβασμός των δύο πλευρών ξεκαθαρίζει πως το backstop δεν πρέπει και δεν μπορεί να είναι μόνιμη λύση κι εξέφρασε αισιοδοξία για την έγκαιρη έγκριση της συμφωνίας από τη Βουλή των Κοινοτήτων ώστε το ΗΒ να αποχωρήσει από την ΕΕ όπως προβλέπεται βάσει της διαδικασίας του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, την 29η Μαρτίου.

Όμως -- προειδοποίησε ο Γιούνκερ -- εάν ο εφαρμοστικός νόμος απορριφθεί ξανά «δεν θα υπάρξει τρίτη ευκαιρία». «Δεν θα υπάρξουν περαιτέρω ερμηνείες των ερμηνειών, ούτε περαιτέρω εγγυήσεις των εγγυήσεων», πέταξε.

Λίγη ώρα πριν από τη συνέντευξη Τύπου, ο Ντέιβιντ Λίντινγκτον, υπουργός και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Μέι, αποκάλυψε τι συμφωνήθηκε στους βρετανούς κοινοβουλευτικούς. Το κείμενο «μας προσφέρει την επιβεβαίωση ότι η ΕΕ δεν μπορεί να προσπαθήσει να παγιδεύσει το ΗΒ στο backstop επ' αόριστον», σημείωσε.

Ο συμβιβασμός που κλείστηκε χθες συμπεριλαμβάνει επίσης μια κοινή δήλωση, που θα προστεθεί στην πολιτική διακήρυξη για τη μελλοντική σχέση Βρετανίας-ΕΕ. Θα εξηγεί πως οι συνομιλίες θα επιταχυνθούν προκειμένου το backstop, ο μηχανισμός ασφαλείας για την περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία για το εμπόριο, να μη χρειαστεί να τεθεί σε εφαρμογή.

Επιπλέον, στο πακέτο συμπεριλαμβάνεται μια μονομερής διακήρυξη του Λονδίνου, που αναφέρει ότι το ΗΒ θα μπορεί να τερματίσει την εφαρμογή του μηχανισμού ασφαλείας εάν οι διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική σχέση καταρρεύσουν.

Η Μέι ανέφερε ότι ο γενικός εισαγγελέας, που επέχει ρόλο νομικού συμβούλου της κυβέρνησης, θα εξετάσει σήμερα το κείμενο πριν αποφανθεί εάν θα αλλάξει την πρότερη θέση του πως το backstop θα μπορούσε να παγιδεύσει το ΗΒ μόνιμα.

Πάντως το εάν οι αλλαγές αυτές θα αρκέσουν για να πειστούν τα μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων είναι κάθε άλλο παρά σαφές.

Ο ηγέτης των Εργατικών (αξιωματική αντιπολίτευση) Τζέρεμι Κόρμπιν προέτρεψε τους βουλευτές να απορρίψουν ξανά τη συμφωνία.

«Οι διαπραγματεύσεις της πρωθυπουργού απέτυχαν. Η αποψινή (σ.σ. χθεσινή) συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν περιέχει τίποτε που να προσεγγίζει τις αλλαγές που είχε υποσχεθεί η Τερέζα Μέι στο κοινοβούλιο», τόνισε.

«Αφότου η συμφωνία της για το Μπρέξιτ απορρίφθηκε με τόσο συντριπτική πλειοψηφία, η πρωθυπουργός έπαιξε ριψοκίνδυνα με το ρολόι, απέτυχε να διαπραγματευθεί αποτελεσματικά με την ΕΕ και αρνήθηκε να αναζητήσει κοινό τόπο, μια συμφωνία που το κοινοβούλιο θα μπορούσε να υποστηρίξει», στηλίτευσε.

Ταυτόχρονα με τις συνομιλίες στο Στρασβούργο, το υπουργικό συμβούλιο της Ιρλανδίας διεξήγαγε έκτακτη συνεδρίαση, με τον πρωθυπουργό Λίο Βαράντκαρ να αποφασίζει να καθυστερήσει το προγραμματισμένο ταξίδι του στις ΗΠΑ.

Η Ιρλανδία, με την υποστήριξη των υπολοίπων 26 κρατών της ΕΕ, έχει απορρίψει κάθε πρόταση να τεθεί χρονικός περιορισμός στο backstop, ή να χαλαρώσουν οι πρόνοιές του.

Πάντως ο Γιούνκερ διαβεβαίωσε στη συνέντευξη Τύπου πως η ομάδα του βρίσκεται «σε μόνιμη επαφή με τους ιρλανδούς φίλους μας τις τελευταίες ημέρες και τις τελευταίες ώρες» και ότι ο Βαράντκαρ είναι διατεθειμένος «να υποστηρίξει αυτή την προσέγγιση ώστε να υπάρξει συνολική συμφωνία».

Ο Βαράντκαρ θα κάνει νωρίς σήμερα μια δήλωση για τον συμβιβασμό, ανακοίνωσε ο ιρλανδός υπουργός Μεταφορών Σέιν Ρος. «Όλοι θέλουμε η συμφωνία να εγκριθεί από τη Βουλή των Κοινοτήτων», σημείωσε ο Ρος.

Εάν η Μέι ηττηθεί ξανά στη νέα ψηφοφορία σήμερα, η Βουλή των Κοινοτήτων θα εξετάσει άλλες δύο προτάσεις, αύριο Τετάρτη και μεθαύριο Πέμπτη, για το εάν το ΗΒ πρέπει να αποχωρήσει από την ΕΕ χωρίς συμφωνία και για το εάν θα πρέπει να παραταθούν οι διαπραγματεύσεις.

Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος της μικρής, πιστής στο στέμμα βορειοϊρλανδικής παράταξης την υποστήριξη της οποίας χρειάζεται οπωσδήποτε η Μέι για να εγκριθεί η συμφωνία, υποδέχθηκε τις ανακοινώσεις επιφυλακτικά. «Ασφαλώς θα αναλύσουμε» τον συμβιβασμό «με πάρα πολλή προσοχή», τόνισε ο Νάιτζελ Ντοντς.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι -- ο θεσμός θα πρέπει επίσης να επικυρώσει τη συμφωνία· έχει διαμηνύσει πως δεν θα εγκρίνει την επανέναρξη διαπραγματεύσεων γι' αυτήν -- συναντήθηκε επίσης με τη Μέι χθες βράδυ.

«Κάναμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε για να καθησυχάσουμε τo ΗΒ. Αναμένουμε με ανυπομονησία μια θετική ψήφο από τη Βουλή των Κοινοτήτων», ανέφερε ο Ταγιάνι μέσω Twitter.

Ο Γιούνκερ απηύθυνε επιστολή στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, που εκπροσωπεί τους ηγέτες των 27, προτείνοντάς του να υποστηρίξει το σύνολο των εγγράφων που βρίσκονται πλέον πάνω στο τραπέζι.

Το νομικά δεσμευτικό κείμενο που συμφωνήθηκε αναφέρει τα εξής:

"δεδομένης της σταθερής δέσμευσης της Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου να εργαστούν ταχύτατα σε μια μεταγενέστερη συμφωνία που θα θεσπίζει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 εναλλακτικές ρυθμίσεις ώστε να μη χρειαστεί να εφαρμοστεί η λύση backstop για την αναστολή της ισχύος του πρωτοκόλλου για την Ιρλανδία / Βόρειο Ιρλανδία, θα αποτελέσει μέρος διαπραγματεύσεων και θα οδηγήσει την ανάλυση και την ανάπτυξη αυτών των εναλλακτικών ρυθμίσεων. Αυτή η διαπραγματευτική οδός θα εξετάσει τη χρήση όλων των υφιστάμενων και αναδυόμενων διευκολυντικών ρυθμίσεων και τεχνολογιών, προκειμένου να εκτιμηθεί το δυναμικό τους να αντικατασταθεί, εν όλω ή εν μέρει, η λύση του backstop στο πρωτόκολλο για την Ιρλανδία / Βόρειο Ιρλανδία. Η αξιολόγηση αυτή θα περιλαμβάνει αξιολόγηση της πρακτικότητας και της δυνατότητας υλοποίησής τους στις μοναδικές συνθήκες της Βόρειας Ιρλανδίας. Καθώς θα ενσωματωθεί στη συνολική διάρθρωση των διαπραγματεύσεων, η διαπραγματευτική πορεία για εναλλακτικές ρυθμίσεις θα μπορεί να λαμβάνει υπόψη την πρόοδο που σημειώθηκε στις ευρύτερες διαπραγματεύσεις σχετικά με τις μελλοντικές σχέσεις, ιδίως όσον αφορά τους κανονισμούς και τα τελωνεία των αγαθών. Επιπλέον, η Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο διαβουλεύονται με εμπειρογνώμονες του ιδιωτικού τομέα, με επιχειρήσεις, με συνδικαλιστικές οργανώσεις, με τα θεσμικά όργανα που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο της συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής ή με το Μπέλφαστ και με την κατάλληλη συμμετοχή των κοινοβουλίων. Πρώτον, η πρόοδος όσον αφορά τις εναλλακτικές ρυθμίσεις θα αξιολογηθεί κατά την πρώτη διάσκεψη υψηλού επιπέδου που προβλέπεται από την Πολιτική Δήλωση. Για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων, θα επανεξεταστεί περαιτέρω πρόοδος σε κάθε επόμενη διάσκεψη υψηλού επιπέδου."

Στο κείμενο των διευκρινίσεων προβλέπεται σε σχέση με τον προσωρινό χαρακτήρα του backstop και την δυνατότητα μονομερούς κατάργησης:

"Η Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο συμφωνούν ότι θα ήταν ασυμβίβαστη με τις υποχρεώσεις που υπέχουν δυνάμει του άρθρου 5 της συμφωνίας απόσυρσης και του άρθρου 2 παράγραφος 1 του πρωτοκόλλου, για κάθε ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη να ενεργεί με στόχο την επ `άπειρον εφαρμογή του πρωτοκόλλου. Σε περίπτωση που η Ένωση ή το Ηνωμένο Βασίλειο θεωρούν ότι το άλλο μέρος ενεργούσε κατ `αυτόν τον τρόπο μετά την έναρξη ισχύος του πρωτοκόλλου, θα μπορούσε να κάνει χρήση του μηχανισμού επίλυσης διαφορών που κατοχυρώνεται στα άρθρα 167 έως 181 της συμφωνίας απόσυρσης".

"Εάν προκύψει διαφορά σχετικά με το άρθρο 5 της συμφωνίας απόσυρσης και το άρθρο 2 παράγραφος 1 του πρωτοκόλλου, η Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο θα αρχίσουν αμέσως διαβουλεύσεις στο πλαίσιο της μεικτής επιτροπής. Θα προσπαθήσουν να επιλύσουν εγκαίρως τη διαφορά, με στόχο την επίτευξη αμοιβαία αποδεκτής λύσης. Προκειμένου να διευκολυνθεί η λύση αυτή, κάθε συμβαλλόμενο μέρος θα παράσχει γραπτή αιτιολογημένη αιτιολόγηση της αντίστοιχης θέσης του και θα απαντήσει εγγράφως στον άλλο".

"Στο πλαίσιο του μηχανισμού επίλυσης διαφορών, η απόφαση της ειδικής ομάδας διαιτησίας ότι ένα συμβαλλόμενο μέρος ενεργεί με στόχο την επ `άπειρον εφαρμογή του πρωτοκόλλου θα είναι δεσμευτική για την Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η συνεχής παράλειψη ενός μέρους να συμμορφωθεί με μια απόφαση και, συνεπώς, η συνεχής αποτυχία του εν λόγω μέρους να επανέλθει στην τήρηση των υποχρεώσεών του βάσει της συμφωνίας απόσυρσης μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινές προσφυγές. Τελικά, το θιγόμενο μέρος θα έχει το δικαίωμα να εκδώσει μονομερή αναλογική αναστολή των υποχρεώσεών του βάσει της Συμφωνίας Ανάληψης (εκτός από το Μέρος Δύο), συμπεριλαμβανομένου του Πρωτοκόλλου. Η εν λόγω αναστολή μπορεί να παραμείνει εκτός εάν και μέχρις ότου ο παραβάτης λάβει τα αναγκαία μέτρα για να συμμορφωθεί με την απόφαση της ειδικής ομάδας διαιτησίας".

Κατά την κοινή διάσκεψη με την Τ.Μέι στο Στρασβούργο, ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ ξεκαθάρισε ότι η ΕΕ δίνει στο ΗΒ μια "δεύτερη ευκαιρία", αλλά "δεν θα υπάρξει τρίτη ευκαιρία", δεν θα υπάρξει "νέα εξήγηση επί των διευκρινίσεων" στην περίπτωση που το κοινοβούλιο δεν υπερψηφίσει τη Συμφωνία Αποχώρησης.

Σε συνέχεια της συνάντησης ο Πρόεδρος Γιούνκερ έστειλε στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, μία "κοινή δήλωση που συμπληρώνει την Πολιτική Δήλωση (για τη μελλοντική σχέση)", σημειώνοντας ότι αυτό το κείμενο έχει συμφωνηθεί σε επίπεδο διαπραγματευτών, την πρωθυπουργό Μέι και τον ίδιο, αλλά και έχει τη συμφωνία του Πρωθυπουργού της Ιρλανδίας Λ.Βαράντκαρ.

"Προτείνω το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να εγκρίνει αυτά τα έγγραφα κατά τη σύνοδό του στις 21-22 Μαρτίου, με την επιφύλαξη προηγούμενης θετικής ψηφοφορίας στη Βουλή των Κοινοτήτων σχετικά με τη Συμφωνία Απόσυρσης", δήλωσε ο Ζ.Κ.Γιούνκερ.

"Πιστεύω ότι είναι πλέον καιρός να ολοκληρώσουμε τη διαδικασία απόσυρσης σύμφωνα με τις επιθυμίες της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου και να προχωρήσουμε όσο το δυνατόν συντομότερα στις διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική μας εταιρική σχέση", τόνισε. "Η Κομισιόν έλαβε όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να ξεκινήσει προπαρασκευαστικές συνομιλίες με το Ηνωμένο Βασίλειο αμέσως μετά την υπογραφή της Συμφωνίας Αποχώρησης" είπε και τόνισε ότι "ελπίζουμε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είναι έτοιμο και προετοιμασμένο για αυτές τις σημαντικές διαπραγματεύσεις όπως είμαστε εμείς".

"Τέλος, θα ήθελα να τονίσω ότι η απόσυρση του Ηνωμένου Βασιλείου πρέπει να ολοκληρωθεί πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές που θα λάβουν χώρα μεταξύ 23-26 Μαΐου του τρέχοντος έτους", ανέφερε ο Ζ.Κ.Γιούνκερ. "Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι τότε, θα είναι υποχρεωμένο από νομική άποψη να πραγματοποιήσει αυτές τις εκλογές, σύμφωνα με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όλων των κρατών μελών όπως ορίζονται στις Συνθήκες", κατέληξε.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ