42 χρόνια από την κατάληψη της Αμμοχώστου

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί… φωτιές ανάψαν οι οχτροί… Η φωνή του Νίκου Ξυλούρη μάς ταξιδεύει 42 χρόνια πίσω, σαν σήμερα. Ήταν 14 Αυγούστου 1974, παραμονή της μεγάλης γιορτής της Κοίμησης της Θεοτόκου.

Ξεκινούσε η δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής, ενώ οι Τούρκοι κατακτητές είχαν ήδη προελάσει στη διάρκεια της εκεχειρίας. Μετά την Κερύνεια, τη Μόρφου, τη Λάπηθο, τον Καραβά, είχε σπάσει η γραμμή της Μιας Μηλιάς και οι εισβολείς προχωρούσαν προς τη Μεσαορία, σκορπώντας τον θάνατο και την καταστροφή. Σε έναν πόλεμο άνισο και προδομένο, η ηρωική αντίσταση δεν μπορούσε να αντέξει για πολύ.

Από την Άσσια -που δέχθηκε τη μεγαλύτερη μανία των Τούρκων γι’ αυτό και μετρά πολλούς νεκρούς και αγνοουμένους- η πορεία ακολουθεί Βατυλή, Λύση, Κοντέα, Μακράσυκα, Άχνα και άλλα χωριά της επαρχίας μέχρι που οι βάρβαροι περνούν στην Αμμόχωστο. Ποιος μπορεί απ’ αυτούς που τα έζησαν να ξεχάσει εκείνες τις μαύρες μέρες της καταστροφής; Και τότε έκαιγε ο Αύγουστος. Τρόμος και πανικός παντού. Η μνήμη και οι θύμησες είναι ακόμα πιο έντονες κι ας πέρασαν 42 χρόνια. Η πίστη και η ελπίδα πάντα θα υπάρχουν και είναι χρέος μας να μην ξεχνούμε.

Σωματεία στην προσφυγιά
Αρνητικές συνέπειες σ’ αυτήν τη βάρβαρη εισβολή του Τούρκου στην πατρίδα μας είχε ασφαλώς και το ποδόσφαιρό μας. Συνολικά 17 σωματεία που ανήκαν στην ΚΟΠ εκτοπίστηκαν από τα γήπεδα, τα χωριά και τις πόλεις τους. Χωρίς τους περισσότερους παίκτες τους, χωρίς οικονομικά μέσα, με τους φίλους και τα μέλη τους διασκορπισμένα στην ελεύθερη Κύπρο, αντιλαμβάνεται κανείς πόσες δυσκολίες είχαν μπροστά τους. Άλλωστε ποιος θα είχε προτεραιότητά του εκείνες τις μέρες το ποδόσφαιρο; Ο κόσμος έτρεχε να σωθεί και να βρει μια στέγη για την οικογένειά του.
Κάποια από τα προσφυγικά σωματεία ανέστειλαν τις δραστηριότητές τους. Άλλα ξεκίνησαν και μετά από λίγα χρόνια λύγισαν, αφού τα οικονομικά προβλήματα ήταν τεράστια. Είναι και άλλα που ακόμα «πολεμούν» για να κρατηθούν όρθια. Η ύπαρξή τους είναι πολύ σημαντική, αφού πρέπει πέραν του αθλητισμού να κρατούν ζωντανά τα ονόματα των κατεχομένων περιοχών μας και να στέλνουν μηνύματα αγωνιστικότητας και επιμονής μέχρι τη δικαίωση.
Μετά την πρώτη φάση της τουρκικής εισβολής στις 20 Ιουλίου 1974, τον δρόμο του εκτοπισμού πήραν πρώτα οκτώ σωματεία κυρίως της επαρχίας Κερύνειας και Λευκωσίας.
Ο Διγενής Ακρίτας και η ΑΕΜ Μόρφου. Η Δόξα Κατοκωπιάς, η ΠΑΕΚ Κερύνειας, η ΑΕΚ Καραβά, ο Παρθενώνας Ζώδιας, η ΑΕΚ Κυθραίας και ο Ηρακλής Γερολάκκου.
Ο Διγενής, που το '72-'74 εντυπωσίαζε με την παρουσία του στην Α’ Κατηγορία, είναι σήμερα στη Γ’ Κατηγορία και δίνει αγώνα επιβίωσης. Η ΑΕΜ έμεινε για μια δεκαετία περίπου με έδρα τη Λεμεσό στις μικρές κατηγορίες μέχρι να αποσυρθεί. Η Δόξα τα κατάφερε και γράφει αρκετά χρόνια παρουσίας στην Α’ Κατηγορία. Η ΠΑΕΚ και η ΑΕΚ Καραβά ένωσαν τις δυνάμεις τους και δημιούργησαν την ΠΑΕΕΚ (το δεύτερο Ε δηλώνει την Επαρχία Κερύνειας), ο Παρθενώνας σταμάτησε το 1974 και οι υπόλοιπες προσπαθούν να μείνουν ζωντανές στις μικρές κατηγορίες.