Τιμητική έκθεση για τον Γιάννη Μόραλη

«Ο Πολιτισμός αντιστέκεται με τα μεγάλα του κεφάλαια. Ένα από τα αυτά για την Ελλάδα, είναι ο Γιάννης Μόραλης» σημείωσε η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα παρουσιάζοντας σήμερα την τιμητική έκθεση της Εθνικής Πινακοθήκης που ανοίγει τις πόρτες της για το κοινό στις 12 Μαΐου με τον τίτλο «Γιάννης Μόραλης, ένας κλασσικός του 20ου αιώνα».

Η έκθεση περιλαμβάνει 113 έργα του αείμνηστου Έλληνα καλλιτέχνη, τα οποία είχε δωρίσει ο ίδιος το 1988 στην Εθνική Πινακοθήκη.

Έναν χρόνο μετά το θάνατό του( παραμονές Χριστουγέννων 2009), στόχος της έκθεσης είναι να αφηγηθεί εκ νέου την καλλιτεχνική διαδρομή του Γιάννη Μόραλη, όπως ο ίδιος θέλησε να την ορίσει μέσα από τα έργα της δωρεάς του προς την Εθνική Πινακοθήκη.

«Η ιστορία δεν περίμενε να πεθάνει ο Μόραλης για να συνειδητοποιήσει ποιος είναι . Νομίζω πως είναι ένας καλλιτέχνης που έχει τιμηθεί εν ζωή όσο λίγοι. Μάλιστα αν σκεφτεί κανείς ότι είναι ο μικρότερος καθηγητής που εκλέχτηκε ποτέ στην Σχολή Καλών Τεχνών παμψηφεί» συνέχισε.

Συνειδητά παραστατικός, λάτρης του μέτρου, ο Γιάννης Μόραλης αφομοίωσε με τον δικό του τρόπο το μάθημα του μοντερνισμού, συνδυάζοντας το με μια σύγχρονη αναγνώριση της παράδοσης και ιδιαίτερα της αρχαίας τέχνης.

«Το ξόρκι του ήταν η νεότητα και μάλιστα η σφριγηλή νεότητα των μελλέφηβων σωμάτων των κοριτσιών. Εκεί ήταν παραπληρωματικός με τον Τσαρούχη που προτιμούσε να ζωγραφίζει νεαρούς άνδρες. Τοποθετεί τα κορίτσια στις επιτύμβιες στήλες και υπάρχει αυτή η αντινομία που δίνει πιο δραματική ένταση σε αυτά τα κλασσικά έργα» συμπληρώνει.

Η έκθεση που επιμελήθηκε η Αννυ Μάλαμα περιλαμβάνει ακόμα 14 έργα από ιδιωτικές συλλογές καθώς το έργο του μεγάλου εικαστικού «Συνθεση-1961» , την μεγαλύτερη του ίσως τοιχογραφία που κοσμούσε την κεντρική αίθουσα φαγητού του συγκροτήματος Μοντ Παρνές.

«Ξεκίνησα έχοντας στο μυαλό μου πως θα είναι ενδιαφέρον πως το 2011 βλέπει ξανά κανείς το έργο του Γιάννη Μόραλη. Στην ουσία ο ίδιος έγινε επιμελητής της έκθεσης αφού είχε σκεφτεί με τέτοιο τρόπο τη δωρεά του στο μουσείο που θα προέκυπταν πολύ σαφείς ενότητες και μπορούσαν να αφηγηθούν θαυμάσια την διαδρομή του», σημειώνει η επιμελήτρια της έκθεσης 'Αννυ Μάλαμα.

Ο Μόραλης φτάνει στο Παρίσι-μέσω Ρώμης- το 1937, έναν χρόνο-σταθμό. Ο νεαρός προλαβαίνει να δει τη Διεθνή Έκθεση. Στο μοντέρνο περίπτερο της Δημοκρατικής Κυβέρνησης της Ισπανίας, η Γκερνίκα, νωπή ακόμη, τον κεραυνοβολεί, αλλά δεν τον επηρεάζει.

Η γκάμα του είναι προσωπική, περιορισμένη: χρωματιστά γκρίζα, παλμώδη ιριδίζοντα, ακηλίδωτα κόκκινα. Ο καλλιτέχνης χτίζει τη φόρμα με μεγάλα επίπεδα με απλές και απόλυτα ελεγχόμενες χειρονομίες.

Η Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα επεσήμανε επίσης πως αυτό που λείπει σήμερα από την Ελλάδα δεν είναι οι μεγάλοι καλλιτέχνες αλλά ένα καλλιτεχνικό ρεύμα όπως αυτό της δεκαετίας του 1930, που χάρισε στην Ελλάδα, μια σπουδαία καλλιτεχνική παρακαταθήκη αλλά και δυο Νόμπελ του Γιώργου Σεφέρη και του