Η «αραβική άνοιξη» χαρακτηρίζεται ιστορική και θετική

Όποιος μιλήσει με δυτικούς αξιωματούχους για τις εξεγέρσεις στον αραβικό κόσμο, διαπιστώνει την ύπαρξη μιας μεγάλης αντίφασης. Η μία άποψη, όπως τη διατύπωσε ένας ευρωπαίος διπλωμάτης στον Γκίντεον Ράχμαν των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, είναι ότι «η αραβική άνοιξη είναι το καλύτερο πράγμα που έχω δει στη ζωή μου στον αραβικό κόσμο». Η άλλη άποψη, που συχνά διατυπώνεται από το ίδιο άτομο, είναι ότι αυτή είναι η πιο επικίνδυνη στιγμή στον αραβικό κόσμο εδώ και δεκαετίες.

Η σύγκρουση αυτή είναι ανάμεσα στη μακροπρόθεσμη και τη βραχυπρόθεσμη θεώρηση του κόσμου. Η διατήρηση του στάτους κβο στον αραβικό κόσμο δεν ήταν κάτι ούτε δυνατό ούτε επιθυμητό. Η περιοχή αυτή είναι βυθισμένη στη δικτατορία και τη φτώχεια. Ήταν η μοναδική περιοχή στον κόσμο όπου δεν υπήρξε η πραγματική ανάπτυξη της δημοκρατίας για τριάντα χρόνια. Ποιος θα ήθελε να συνεχιστεί κάτι τέτοιο; Κι όμως, η κατάρρευση της παλιάς αραβικής τάξης απειλεί να οδηγήσει σε πολέμους, σε διαλύσεις κρατών και σε νέες ευκαιρίες για φανατικούς ισλαμιστές.

Εδώ δεν έχουμε την περίπτωση ενός ποτηριού που μπορούμε να το δούμε είτε μισογεμάτο είτε μισοάδειο. Έχουμε δύο ποτήρια που τα βλέπουμε δίπλα-δίπλα. Το πρώτο περιέχει ένα κρασί που θα είναι υπέροχο σε 20 χρόνια -- αλλά δεν είναι ακόμη έτοιμο για κατανάλωση. Το δεύτερο περιέχει κάτι που είναι θολό, μπορεί να αποδειχθεί δηλητηριώδες και πρέπει να καταναλωθεί γρήγορα.

Το κλίμα στην Ουάσινγκτον έχει βελτιωθεί πολύ μετά την εκτέλεση του Οσάμα μπιν Λάντεν. Μια ματιά στη Μέση Ανατολή, όμως, αρκεί για να δικαιολογεί μια γενικευμένη ανησυχία.

Η Συρία είναι ένα εύθραυστο κράτος, που αποτελείται από αρκετές εθνότητες, και που η διάλυσή του μπορεί να αποβεί εκρηκτική. Ένας ευρωπαίος υπουργός Εξωτερικών μιλά για «μια μικρή Γιουγκοσλαβία στο Λεβάντε». Ιδιαίτερα ανήσυχη για την προοπτική ενός χάους και αιματοχυσίας εμφανίζεται η τουρκική κυβέρνηση, που έχει εργαστεί σκληρά για την οικοδόμηση μιας στενής σχέσης με τη Συρία του Μπασάρ αλ-Άσαντ.

Την ίδια ώρα, η σύγκρουση στη Λιβύη ενδέχεται να οδηγήσει σε αδιέξοδο. Υπάρχουν αυτοί που λένε ότι κάτι τέτοιο είναι σε κάθε περίπτωση καλύτερο από μια σφαγή στη Βεγγάζη. Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που φοβούνται ότι η κρίση αυτή μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες. «Δεν νομίζω πως είναι καλή ιδέα να εμπλακούμε σε άλλον έναν πόλεμο, σε άλλη μια μουσουλμανική χώρα», λέει χαρακτηριστικά ένας αμερικανός αξιωματούχος. «Δεν έχουμε σημαντικά στρατηγικά συμφέροντα σε αυτή τη χώρα. Και υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθεί μια νέα ζώνη αναρχίας, ένα καταφύγιο τρομοκρατών».

Υπάρχει επίσης ανησυχία ότι η πολιτική αλλαγή στην Αίγυπτο ανοίγει νέες δυνατότητες για βίαιες αντιπαραθέσεις. Μετά την πτώση του Χόσνι Μουμπάρακ απελευθερώθηκαν πολλοί πρώην τρομοκράτες από τις φυλακές, ενώ άλλοι επέστρεψαν στη χώρα. Οι αιγυπτιακές δυνάμεις ασφαλείας βρίσκονται σε κατάσταση διάλυσης. Στο μεταξύ, η εξωτερική πολιτική της χώρας αλλάζει μ' έναν τρόπο που προκαλεί αμηχανία στη Δύση. Οι σ