Κορωνοϊός: Τι είναι το σύνδρομο post- covid και ποια τα συμπτώματά του

Όλα όσα είπε η Γαρυφαλλιά Πουλάκου, Παθολόγος- Λοιμωξιολόγος, Επίκουρη Καθηγήτρια ΕΚΠΑ στην Γ’ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική στο νοσοκομείο «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»Τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές του κορωνοϊού σε ασθενείς που νόσησαν, αλλά συνεχίζουν να εμφανίζουν συμπτώματα ακόμα και μήνες μετά την αρχική προσβολή από τον ιό (post- covid syndrome), μελετά το post- covid ιατρείο στο νοσοκομείο «ΣΩΤΗΡΙΑ». Στο ιατρείο απευθύνονται με ραντεβού, ασθενείς που νοσηλεύτηκαν στο «ΣΩΤΗΡΙΑ» για επανεξέταση, αλλά και όσοι νόσησαν στην κοινότητα ή βρέθηκαν σε άλλα νοσοκομεία. «Το σκεπτικό είναι να παρακολουθήσουμε τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες του κορωνοϊού, καθώς και όλη την πορεία της υγείας των ασθενών για ένα μακρό χρονικό διάστημα, δεδομένου ότι δε γνωρίζουμε πολλά για τον ιό. Συνεχώς οι πληροφορίες όλο και πληθαίνουν, ότι το post- covid σύνδρομο μπορεί να επηρεάσει πολλά όργανα και πολλά συστήματα», είπε στο star.gr η Γαρυφαλλιά Πουλάκου, Παθολόγος- Λοιμωξιολόγος, Επίκουρη Καθηγήτρια ΕΚΠΑ στην Γ’ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική στο νοσοκομείο «ΣΩΤΗΡΙΑ».Από την αρχής της πανδημίας, περισσότεροι από 411.000 άνθρωποι έχουν νοσήσει από κορωνοϊό στη χώρα μας. Στιγμιότυπο από τη νοσηλεία 63χρονου ασθενή απο covid- 19 στο νοσοκομείο «Σωτηρία» (φωτογραφία αρχείου eurokinissi)Κορωνοϊός - λύματα: Μεγάλη μείωση στο ιικό φορτίο - Πού παραμένει υψηλόΠοια είναι τα συμπτώματα του post- covid syndrome Οι ασθενείς επισκέπτονται για πρώτη φορά το post- covid ιατρείο περίπου στις 6 με 8 εβδομάδες από την αρχή της νόσησής τους. «Σε αυτή τη χρονική στιγμή έχουμε παρατηρήσει ότι ένα 37% των ασθενών πληροί τον ορισμό του post- covid συνδρόμου. Δηλαδή, έχει τουλάχιστον ένα σύμπτωμα, το οποίο εμμένει ή επανεμφανίζεται από την ώρα που τελείωσε η ανάρρωση από την οξεία φάση», εξήγησε η κ Πουλάκου.Η Γαρυφαλλιά Πουλάκου είναι λοιμωξιολόγος, επίκουρη καθηγήτρια ΕΚΠΑ στην 3η παθολογική κλινική στο νοσοκομείο ΣωτηρίαΣύμφωνα με την ίδια, στην πρώτη του επίσκεψη ένα πολύ μεγάλο ποσοστό αυτών των ασθενών, 80% με 90%, αναφέρει διαταραχές στον ύπνο του, ενώ το αίσθημα της κόπωσης είναι το 2ο πιο συχνό εύρημα. «Υπολογίζουμε ότι 8 στους 10 ασθενείς στο πρώτο ραντεβού έχουν επανέλθει στις δραστηριότητές τους, αλλά υπάρχει και ένα 15 με 17% των ασθενών που δεν μπορεί παρά μόνο να περιποιηθεί τον εαυτό του. Ο κορωνοϊός αφήνει μία κατάσταση κόπωσης και ανημποριάς, κάτι στο οποίο συμφωνούν και όλες οι διεθνείς μελέτες. Η κόπωση και το λαχάνιασμα εκλύονται στην αρχή και με πολύ μικρή σωματική δραστηριότητα», σημείωσε.Σαρηγιάννης: «Έχω πει ψέματα για τα κρούσματα κορωνοϊού»Άλλα προβλήματα που καταγράφονται στο post covid ιατρείο αφορούν στην ψυχική σφαίρα, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων που νόσησαν από κορωνοϊό αναφέρει τριχόπτωση.Όπως πρόσθεσε η κ. Πουλάκου, μεταξύ των συμπτωμάτων που αναφέρουν συχνά οι ασθενείς που επισκέπτονται το ιατρείο, είναι οι πόνοι στις αρθρώσεις και στα μαλακά μόρια ή ακόμη και μουδιάσματα (μυρμηγκιές) στα χέρια. Εμβόλια: Mύθοι και αλήθειες για τις παρενέργειες και την ασφάλειά τους«Επίσης, κάποιοι μπορεί να εμφανίζουν πόνο στο στήθος, βήχα, καθώς και αίσθημα παλμών, δηλαδή ταχυκαρδίες.Σε αυτή την περίπτωση, αυτούς τους ασθενείς που έχουν ευρήματα στην πρώτη εξέταση και αυτούς που έχουν ευρήματα κατά τη νοσηλεία τους, τους στέλνουμε επιλεκτικά για περαιτέρω καρδιολογικό έλεγχο», εξήγησε. Στιγμιότυπο από κλινική covid στο νοσοκομείο «Σωτηρία» (φωτογραφία αρχείου eurokinissi)Το αμέσως επόμενο ραντεβού στο post- covid ιατρείο, γίνεται με τη συμπλήρωση τριών μηνών από την έναρξη της νόσησης από κορωνοϊό, οπότε οι γιατροί ζητούν από τους περισσότερους ασθενείς που βλέπουν μία αξονική τομογραφία.«Ανάλογα με το αν η αξονική έχει ευρήματα ή αν ο άρρωστος έχει συμπτώματα στο αναπνευστικό θα παραπεμφθεί για λειτουργικό έλεγχο της αναπνοής και άλλες πνευμονολογικές εξετάσεις. Έπειτα, κατά περίπτωση οι ασθενείς θα σταλούν σε άλλες ειδικότητες, μπορεί σε ψυχίατρο, μπορεί σε ενδοκρινολόγο. Παρακολουθούμε με γενικές εξετάσεις, με εξετάσεις δεικτών φλεγμονής, με αντισώματα και με εξετάσεις για το θυρεοειδή τους την πορεία της υγείας τους», ανέφερε η κ. Πουλάκου.Ψηφιακό πιστοποιητικό Covid-19: «Ναι» από το Ευρωπαϊκό ΚοινοβούλιοΣύμφωνα με την ίδια, ένα μεγάλο ποσοστό που εμφανίζει συμπτώματα στο πρώτο ραντεβού μετά τους πρώτους τρεις μήνες, έχει ανακουφιστεί πάρα πολύ από αυτά. Ωστόσο, από τους τρεις μήνες και μετά, υπάρχει ένα μικρό ποσοστό 5% με 10% των ασθενών, που διατηρεί έστω και ένα σύμπτωμα. «Συνήθως αυτό το σύμπτωμα είναι το αίσθημα της κόπωσης κατά τη σωματική δραστηριότητα. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, τα συμπτώματα μπορούν να διατηρηθούν ακόμη και για ένα χρόνο σε αυτό το μικρό ποσοστό των ασθενών» συμπλήρωσε.«Από το Δεκέμβριο κάθε ασθενής που παίρνει εξιτήριο από το νοσοκομείο “ΣΩΤΗΡΙΑ” έχει γραμμένο και το ραντεβού του στο ιατρείο. Το νοσοκομείο Σωτηρία ήταν το πρώτο νοσοκομείο στην Ελλάδα που άνοιξε post- covid ιατρείο. Tα μεγάλα νοσοκομεία Ευαγγελισμός και το Αττικό έχουν επίσης. (φωτογραφία αρχείου eurokinissi)Οι παράγοντες που οδηγούν στο post- covid syndromeΣύμφωνα με την κ. Πουλάκου, η ηλικία είναι ένας από τους παράγοντες που φαίνεται να παίζουν ρόλο στην αποκατάσταση όσων έχουν post- covid syndrome.«Στη δική μας ομάδα ασθενών παρατηρούμε ότι οι ηλικιωμένοι επανέρχονται πιο δύσκολα. Στη βιβλιογραφία όμως φαίνεται ότι εκείνο που επιδρά περισσότερο είναι η ύπαρξη και άλλων χρόνιων νοσημάτων. Όσο μεγαλύτερος ο αριθμός τους, τόσο δυσκολότερη είναι η επάνοδος στην καθημερινότητα», είπε.Οι ειδικοί προειδοποιούν: Προχωράμε με εμβολιασμό ή 4ο κύμα τον χειμώναΌπως πρόσθεσε, από τα επιμέρους νοσήματα η υπέρταση, τα προϋπάρχοντα προβλήματα από την ψυχική σφαίρα και κυρίως η παχυσαρκία, είναι τα πιο επικίνδυνα.«Όσοι έχουν παχυσαρκία με δείκτη μάζας σώματος πάνω από 30 φαίνεται ότι δυσκολεύονται να επανέλθουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες μετά από νόσηση covid. Το πόσο βαριά νόσησαν μέσα στο νοσοκομείο φαίνεται ότι δεν παίζει τόσο μεγάλο ρόλο», σημείωσε.Κορωνοϊός: Παράγοντας κινδύνου η παχυσαρκίαΗ ίδια ανέφερε το παράδειγμα ενός ασθενή, ο οποίος βγήκε από την κλινική πάρα πολύ καλά, αλλά μέσα στις επόμενες 10 ημέρες επανήλθε όχι μόνο με δύσπνοια, αλλά και με κορεσμό.«Ο άρρωστος αυτός προσπάθησε να επανέλθει στην εργασία του η οποία ήταν χειρωνακτική. Αυτό το βλέπουμε πολύ συχνά. Η προσπάθεια να επανέλθουν στη εργασία τους πρόωρα ή να κάνουν οποιαδήποτε σωματική άσκηση ή σωματική δραστηριότητα, πολλές φορές τους δημιουργεί δύσπνοια και αίσθημα παλμών», εξήγησε.Κορωνοϊός: Πώς η μπρούμυτη στάση σώματος αποδεικνύεται σώτηρια στη δύσπνοιαΑναφερόμενη στη διαταραχή ύπνου, η ίδια είπε ότι εμφανίζεται ως σύμπτωμα σε όλες τις ηλικίες. Στους νεότερους θα δούμε ίσως περισσότερο διαταραχές συγκέντρωσης, κεφαλαλγία, αίσθημα παλμών.Σε κάθε περίπτωση, όπως ξεκαθάρισε, η επιστημονική κοινότητα δεν έχει ακόμη καταλήξει ποιοι είναι ακριβώς οι παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν κάποιον ασθενή που νόσησε από κορωνοϊό στο να παρουσιάσει post- covid σύνδρομο.«Φαίνεται ότι δεν υπάρχει κάποιο προβλεπτικό μοντέλο για το ποιος θα εκδηλώσει προβλήματα από την καρδιά.Για αυτούς που εκδηλώνουν προβλήματα από το αναπνευστικό, η βαρύτητα της νόσου που πέρασαν και το αν νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ έχει πάρα πολύ μεγάλη προγνωστική αξία. Επίσης, ρόλο παίζει αν είναι καπνιστές και αν πίνουν αλκοόλ. Αυτά φαίνεται ότι επιβαρύνουν και αυτοί οι άνθρωποι έχουν μεγάλη πιθανότητα, αν πέρασαν και σοβαρή πνευμονία, να κάνουν πνευμονική ίνωση μετά», σημείωσε.Μητσοτάκης: Σύντομα η συζήτηση για τα «προνόμια» σε εμβολιασμένουςΤι λένε οι ασθενείς που επισκέπτονται το post- covid ιατρείοΣύμφωνα με την κ. Πουλάκου, ο πρότερος φόβος και η αγωνία που αισθάνονταν όσοι νόσησαν από τον κορωνοϊό, φαίνεται να αντικαθίσταται πλέον από το αίσθημα της ανακούφισης.«Οι περισσότεροι κάνουν μία αναδρομή της κατάστασής τους και αισθάνονται ευγνώμονες και ευχαριστημένοι με την εξέλιξη. Στη φάση του 1ου πανδημικού κύματος βιώναμε πάρα πολλές διηγήσεις που μας περιέγραφαν το κοινωνικό στίγμα που βίωναν. Αυτό φαίνεται ότι με το 2ο και το 3ο κύμα έχει κάπως μειωθεί, χωρίς όμως να έχει εξαλειφθεί πλήρως», είπε.Την ίδια ώρα, όπως πρόσθεσε, δεδομένου ότι κανείς από όσους νόσησαν δεν επιθυμεί να ξαναζήσει την εμπειρία του κορωνοϊού, είναι απόλυτα δεκτικοί όλοι στον προγραμματισμό του εμβολίου. Έρχονται διευκολύνσεις στους εμβολιασμένους σε εστιατόρια, σινεμά, θέατρα«Στις κλινικές Covid νοσηλεύονται κυρίως ανεμβολίαστοι, μικρής ηλικίας κάτω των 60 ετών»Αναφερόμενη στην εικόνα που παρουσιάζουν οι κλινικές όπου δίνεται η μάχη κατά του κορωνοϊού, η κ. Πουλάκου σημείωσε, ότι αυτή τη στιγμή σε αυτές νοσηλεύονται ασθενείς, κυρίως ανεμβολίαστοι, μικρής ηλικίας, κάτω των 60 ετών. Σύμφωνα με την ίδια, το γεγονός ότι είναι νέοι δε σημαίνει ότι νοσούν ελαφρότερα. «Την τελευταία εβδομάδα έχουν ξαναρχίσει να εισάγονται άνθρωποι, οι οποίοι νοσούν σοβαρά και χρειάζονται οξυγόνο υψηλής παροχής και το μηχάνημα High Flow στην πτέρυγα. Έχουμε αυτή τη στιγμή βαριά νοσούντες. Σήμερα έχουμε 19χρονο, ο όποιος πάει στη ΜΕΘ για παρακολούθηση», σημείωσε.Οι ειδικοί προειδοποιούν: Προχωράμε με εμβολιασμό ή 4ο κύμα τον χειμώναΑναφερόμενη στους 60άρηδες ασθενείς είπε ότι νοσηλεύονται πλέον σποραδικά και ότι κατά κανόνα δεν είχαν εμβολιαστεί ή πρόλαβαν να κάνουν μόνο μία δόση.«Από τον Μάρτιο και μετά έχουμε ελάχιστους ασθενείς άνω των 70 ετών. Είχαμε και κάποιους 90χρονους, οι οποίοι όμως νόσησαν εντυπωσιακά ελαφρά. Είναι σαφές ότι το εμβόλιο προστατεύει αυτή την ηλικιακή ομάδα που εμβολιάστηκε πρώτη. 90χρονους, 80χρονους, 75χρονους, δε βλέπουμε πια στην κλινική», είπε στο star.gr.