Βιβλίο: Το πέταγμα του Ίκαρου

Λάκης Δόλγερας

Ίκαρος ή δεκαεπτά ιστορίες για τη μυθοπλασία

Εκδόσεις: Ευώνυμος

Σελ.: 90

Πρόκειται για μια σειρά πολύ ιδιαίτερων διηγημάτων (ας τα ονομάσουμε έτσι) που ο τίτλος τους εκφράζει όλες – και τις δεκαεπτά – τις ιστορίες που ακολουθούν. Όπως γνωρίζουμε, ο Ίκαρος είναι μυθικό πρόσωπο, άρα απελευθερωμένο από τις δεσμεύσεις χώρου, χρόνου και χρήσης. Στον μύθο λίγη αξία έχουν τα τεκμήρια, καθώς δεν απευθύνεται στην ιστορία, αλλά στη συνείδηση της ανθρωπότητας. Τι θα ήμασταν δίχως μυθιστορίες

και μυθιστορήματα; Κανείς δεν ξέρει! Καθώς είμαστε όλοι λίγο – πολύ πλάσματα διαμορφωμένα από τη μυθολογούσα συνείδηση, που άλλοτε συμμορφώνεται με την ακεραιότητα της αιτιότητας και άλλοτε αυθαιρετεί. Μια φέρεται λογικά και μια παράλογα, όπως ο Ίκαρος που, ως αφηγητής μας, μυθολογεί δεκαεπτά πλευρές μιας ιδιότυπης αυτοβιογραφίας.

Ο αφηγητής μας βάζει στον εαυτό του από την πίσω πόρτα, την κρυφή, σ’ εκείνα τα δωμάτια που μένουν κλειστά – αυτά που ονομάζουμε ιδιωτικά ή ιδιωτικό χώρο και χρόνο. Γιατί έτσι μόνο, διαμεσολαβητικά, νιώθουμε ο ένας τον άλλον, τη ζωή και τα μυστήριά της. Όλα εκείνα τα μυστικά που οδηγούν τους ανθρώπους να θέλουν να εκφραστούν: άλλος χορεύοντας, άλλος απαγγέλλοντας, άλλος άδοντας, ζωγραφίζοντας ή μυθοποιώντας. Οι ιστορίες αυτές ως μυθοπλασίες είναι ανοικτές σε πολλές ερμηνείες και προσλήψεις, σε πολλές αναγνώσεις. Θα μπορούσαν επίσης να είναι κάτι σαν λογοτεχνικά δοκίμια ή σαν ένα μάθημα γραφής, ή απλώς δεκαεπτά ιστορίες αποκάλυψης ή εξομολόγησης.

Πιθανόν να είναι όλα αυτά μαζί αλλά, κυρίως, θα τολμούσα να πω ότι είναι μια αυτοβιογραφία ή ένας τρομερά εμπνευσμένος τρόπος να βιογραφήσει κάποιος τον εαυτό του μέσα από τον μύθο, έτσι που να φτιάχνει με πραγματικά υλικά έναν μυθιστορηματικό ήρωα – ή να αποκαλύπτει έναν άνθρωπο πλασμένο από την πραγματικότητα. Έναν οποιονδήποτε, έναν που λίγο – πολύ σπάει τα δεσμά του χρόνου που περιορίζουν τον βίο και απελευθερώνεται.

Ο Λάκης Δόλγερας μας χαρίζει ένα βιβλίο που δύσκολα θα μπορούσε κάποιος να το χαρακτηρίσει επακριβώς δίχως απώλειες. Είναι σα να προσπαθείς να περιγράψεις μιαν αίσθηση ή τη συνείδηση κάποιου. Είναι ιστορίες που δεν απευθύνονται στο πρόσωπο, αλλά στα υλικά που πλάθουν τα πρόσωπα ή τα προσωπεία της φαντασίας, που δεν θα μπορούσαν να υπάρχουν δίχως τον διάδρομο προσγείωσης της πραγματικότητας και θα έμεναν έτσι καταδικασμένες να πετούν πάνω από τη γη, αλλά δίχως γη.

Διαβάστε επίσης:

Βιβλιο: Ο δαιδαλώδης κόσμος της ύπαρξης

Βιβλία: Οι προτάσεις της εβδομάδας

Βιβλίο: Οι προτάσεις της εβδομάδας