Τζακ ποτ πιστώσεων

Από 15 έως 18 δισ. ευρώ υπολογίζεται το συνολικό ποσό των πιστώσεων που θα διαθέσει το τραπεζικό σύστημα στις ελληνικές επιχειρήσεις το 2021.

Οι χορηγήσεις αυτές θα προστεθούν στα 20 και πλέον δισ. ευρώ που διατέθηκαν το 2020, ένα ποσό που αποτελεί ρεκόρ δεκαετίας για τις τράπεζες παρά το γεγονός ότι η περσινή ήταν χρονιά πανδημίας. Κι αυτό επειδή η φετινή χρονιά θεωρείται, από την Ελληνική Ένωση Τραπεζών και όχι μόνο, ιδιαίτερα κρίσιμη

τόσο για την επιχειρηματικότητα όσο και ευρύτερα για την εγχώρια παραγωγή.

Έτσι, λοιπόν, παρά το γεγονός ότι κατά την περσινή χρήση επιτεύχθηκε ρεκόρ δεκαετίας στην πιστωτική επέκταση, ο σχεδιασμός του οικονομικού επιτελείου αλλά και του εγχώριου τραπεζικού συστήματος περιλαμβάνει ανάλογη συνέχεια σε ό,τι αφορά την υποστήριξη της προσπάθειας σταδιακής επαναφοράς της οικονομίας στα προ κορωνοϊού επίπεδα.

Η διανομή των δανείων

Σε αυτή την προσπάθεια η «μερίδα του λέοντος» φαίνεται ότι και φέτος προορίζεται για το εμπόριο. Δηλαδή οι τράπεζες αναμένεται να συνεχίσουν τη δυναμική χρηματοδότηση του εμπορίου, όπως και την περσινή χρονιά, κατά την οποία περίπου το 25% των χρηματικών ροών κατευθύνθηκε σε επιχειρήσεις του ευρύτερου εμπορικού κλάδου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕΤ, όπως παρουσιάστηκαν από τον πρόεδρό της Γιώργο Χατζηνικολάου στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής:
● Το εμπόριο χρηματοδοτήθηκε με δάνεια 5 δισ. ευρώ.
● Οι μεταφορές (πλην της ναυτιλίας) άντλησαν 1,7 δισ. ευρώ.
● Τα πετρελαιοειδή άντλησαν 1,5 δισ. ευρώ.
● Η ναυτιλία 1,5 δισ. ευρώ.
● Τα καταλύματα έλαβαν 1,3 δισ. ευρώ.
● Η βιομηχανία τροφίμων / ποτών – καπνού έλαβε δάνεια 1,1 δισ.
● Η ενέργεια 1,1 δισ.
● Η εστίαση έλαβε τα λιγότερα (αναλογικά) δάνεια, μόλις 112 εκατ. ευρώ, παρά το γεγονός ότι ήταν από τους περισσότερο πληγέντες το 2020.

Το τραπεζικό σύστημα εισέφερε από δικά του κεφάλαιά χορηγήσεις ύψους 14 δισ. ευρώ, καθώς ένα σημαντικό μέρος, περίπου 6,5 δισ., αφορούσε διάφορες χρηματοδοτήσεις μέσω υποστηριζόμενων προγραμμάτων.
Επίσης με 6,5 δισ. ευρώ από τα δύο εγγυοδοτικά προγράμματα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας χρηματοδοτήθηκαν περίπου 30.000 κυρίως μικρομεσαίες επιχειρήσεις, πετυχαίνοντας επίδοση – ρεκόρ ως προς την απορροφητικότητα κεφαλαίων, που έφτασε το 95%.

Δεδομένου ότι το εγχώριο σύστημα (υπο)στηρίχθηκε με κάθε τρόπο (κεντρικά), με την ΕΚΤ να αναδεικνύεται σε βασικό χρηματοδότη του banking και με το σύνολο όλων των ενεργειών από την πλευρά της Φρανκφούρτης να ξεπερνά τα 40 δισ., είναι σαφές πως ένα μεγάλο μέρος χρησιμοποιήθηκε για να βελτιώσουν οι συστημικοί όμιλοι τους ισολογισμούς τους.

Έστω κι έτσι όμως η αναφορά του προέδρου της ΕΕΤ στο 2020 ως χρονιάς – ρεκόρ είναι ακριβής ως προς την ουσία της, που δεν ήταν άλλη από τη στήριξη της επιχειρηματικότητας. Μάλιστα έγινε προσπάθεια τα χρήματα να κατευθυνθούν όσο είναι δυνατόν στο πιο υγιές τμήμα των επιχειρήσεων ή σε αυτό που είναι μεν προβληματικό αλλά έχει προοπτικές επαναφοράς, όπως και στην ανακούφιση επαγγελματιών που επλήγησαν από τα διαδοχικά λοκντάουν.

Για το 2021 οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι έχουν εγγράψει στον προϋπολογισμό τους χορηγήσεις που συνολικά θα ξεπεράσουν τα 15 δισ. και, ανάλογα με τη ζήτηση και απορροφητικότητα, θα μπορούσαν να φτάσουν και τα 18 δισ. ευρώ.

Αναστολή δόσεων για πληττόμενους

Εκτός από τις χρηματοδοτήσεις μέσω χορήγησης δανείων, οι ελληνικές τράπεζες το 2020 προχώρησαν ταχύτατα και με απλοποιημένες διαδικασίες στην εκτεταμένη αναστολή δόσεων των δανείων ελληνικών νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, στο διάστημα Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2020 δόθηκαν αναστολές σε περίπου 400.000 επιχειρήσεις και ιδιώτες, συνολικού ύψους 30 δισ. ευρώ, μετριάζοντας με αυτόν τον τρόπο τους οικονομικούς κραδασμούς της υγειονομικής κρίσης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αναστολές αυτές γίνονται πέραν και επιπλέον των ρυθμίσεων δανείων (επιχειρηματικών, στεγαστικών και προσωπικών) στις οποίες έχουν προχωρήσει οι τράπεζες τον τελευταίο καιρό και που αναλογούν σε 15 δισ. ευρώ. Δηλαδή μέσω ρυθμίσεων ή αναστολών το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει διευκολύνει δανειολήπτες για ποσά που ανέρχονται στα 45 δισ. ευρώ.

Η προετοιμασία της επόμενης μέρας

Οι ελληνικές τράπεζες, πάρα την πρωτοφανή κρίση του 2020, προετοίμασαν το έδαφος για μία πιο δυναμική και εξωστρεφή ελληνική οικονομία.
Χρηματοδότησαν σημαντικά αναπτυξιακά και ενεργειακά έργα που τοποθετούν τη χώρα στο επίκεντρο του διεθνούς οικονομικού ενδιαφέροντος, όπως είναι η αναμόρφωση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, σημαντικές επενδύσεις ΑΠΕ για την απεξάρτηση της χώρας από τον λιγνίτη, η ενεργειακή σύνδεση της ηπειρωτικής χώρας με τα νησιά και η ανάπτυξη του εθνικού οδικού δικτύου.

Επίσης, οι τράπεζες είναι έτοιμες να συνεργαστούν με το Δημόσιο και να αναλάβουν την ευθύνη για την εκτίμηση της βιωσιμότητας των επιχειρηματικών σχεδίων του ιδιωτικού τομέα που θα κατατεθούν στο πλαίσιο του ταμείου ανάκαμψης (RRF).

Με τα δάνεια του ταμείου, ύψους 12,7 δισ. ευρώ, θα μοχλευθούν υπερδιπλάσια ιδιωτικά κεφάλαια, με αποτέλεσμα να εισρεύσουν τα επόμενα χρόνια στην οικονομία, σε αναπτυξιακά έργα, περίπου 30 δισ. ευρώ. Ο μηχανισμός που προκρίνεται από τις ευρωπαϊκές και εθνικές αρχές για τον σκοπό αυτό δίνει κεντρικό ρόλο στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.