Τρεις προκλήσεις, τρεις Διπλωματικές Νίκες – Μέρος πρώτο

Όταν οι συνθήκες ωριμάζουν οφείλουμε να καταγράψουμε τις επιτυχίες της σύγχρονης ελληνικής διπλωματίας. Η παρουσίαση ανταποκρίνεται στις υψηλές απαιτήσεις των γεγονότων και επιλέγεται τρόπος εύληπτος για τον αναγνώστη, κυρίως όποιον δεν έχει εξοικείωση με τη γλώσσα της διπλωματίας και τις πρακτικές των διεθνών σχέσεων.

Επιδιώκεται μέσα από το κείμενο να ταξιδέψουμε στον υπέροχο, γεμάτο εκπλήξεις κόσμο της διεθνούς πραγματικότητας χωρίς να κουραστούμε από τη νομική ανάλυση συνθηκών, ερμηνείες άρθρων, συμφωνιών και ψηφισμάτων. Θα χρησιμοποιηθεί με σεβασμό το διεθνές νομικό πλαίσιο, γραπτό

Το ταξίδι μας θα αρχίσει από την ευρωπαϊκή πραγματικότητα στην οποία μας οδήγησε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, αμέσως μετά τη Μεταπολίτευση. Φαίνεται ότι όταν προσγειώθηκε στο παλαιό αεροδρόμιο του Ελληνικού είχε φροντίσει να εξασφαλίσει την πολιτική συμπαράσταση και τη διαβεβαίωση του Ζισκάρ Ντ’ Εστέν, Γάλλου Προέδρου και προσωπικού του φίλου, ότι το αίτημα ένταξης της Ελλάδας στην τότε Ευρωπαϊκή Κοινότητα θα υποστηριχθεί, επειδή επιβαλλόταν η χώρα που μόλις ανέτρεψε την επταετή δικτατορία των συνταγματαρχών να σταθεροποιήσει ταχύτατα τη θεσμική δημοκρατική της δομή, που είχε καταλυθεί από τη χούντα.

Η διαδρομή στην Ευρώπη άρχισε με πολλές δυσκολίες, τις οποίες οι τότε συνομιλητές και σημερινοί εταίροι μας παραμέρισαν χωρίς να εξαντλήσουν τις απαιτήσεις εκπλήρωσης των ενταξιακών όρων, που επέβαλαν οι ιδρυτικές Συνθήκες της ΕΟΚ, προκειμένου μία χώρα να γίνει πλήρες μέλος της. Η απόφαση στηρίχθηκε κυρίως στις απαιτήσεις της πολιτικής παρά στις απαιτήσεις της οικονομίας και του νομικού πλαισίου στο οποίο στηρίζεται το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Την ίδια πολιτική κατανόηση πετύχαμε, με πολύ κόπο και σοβαρή πολιτική εργασία, όταν φέραμε το 2004 σε αίσιο πέρας το πολιτικά δύσκολο και πολύπλοκο εγχείρημα ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε. Έντεκα εταίροι ήταν απέναντί μας αγωνιζόμενοι να μη γίνει δεκτή η Κύπρος στην Ε.Ε. με το πρόβλημα της στρατιωτικής κατοχής.

Οι Γιάννος Κρανιδιώτης και Θεόδωρος Πάγκαλος ανέτρεψαν με πολύ επιτυχείς χειρισμούς τις αντιρρήσεις, επιτυγχάνοντας αρχικά την κατανόηση και λίγο αργότερα την απόλυτη συμπαράσταση Γερμανίας και Γαλλίας.

Εκείνη την εποχή, της αδιαμφισβήτητης συνεργασίας των δύο χωρών, η ενοποιημένη Ευρώπη κινείτο από τη δυναμική τους, που μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ξεπέρασε ρεβανσισμούς και μακροχρόνιες εχθρότητες προκειμένου να επιτευχθεί η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

Η ελληνική έμπνευση ένταξης της Κύπρου στην ενοποιημένη Ευρώπη ξεκίνησε το 1984 σε μία άτυπη συνάντηση των Ανδρέα Παπανδρέου, Γιάννου Κρανιδιώτη και Θεόδωρου Πάγκαλου στο Καστρί. Συμφώνησαν ότι η προσπάθεια έχει ιδιαίτερη πολιτική αξία, αλλά όλη την ευθύνη πιθανής αποτυχίας του εγχειρήματος αναλαμβάνουν αποκλειστικά οι Κρανιδιώτης και Πάγκαλος.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου, που πολιτευόταν με το σύνθημα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» δέσμευσε τους δύο συνομιλητές του, σε περίπτωση αποτυχίας του εγχειρήματος, να μην γνωστοποιήσουν τη συνάντηση, τη συνομιλία και τις αποφάσεις των τριών στο Καστρί.

Οι Πάγκαλος και Κρανιδιώτης, σπουδαίοι γνώστες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, αλλά και χειριστές δύσκολων διπλωματικών θεμάτων, σίγουροι για τον τρόπο που θα εργασθούν, ώστε το Κυπριακό να απεγκλωβιστεί από το μονοδιάστατο πλαίσιο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και να διευρυνθεί η πολιτική συζήτηση με συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, αποδέχθηκαν τους όρους του πολιτικού τους αρχηγού και ξεκίνησαν το σοβαρό, πολιτικά κοπιώδες και επίπονο έργο τους.

Η διαδρομή έχει ενδιαφέροντες και συγκλονιστικούς σταθμούς πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία και ενταχθεί ακέραιη η Κυπριακή Δημοκρατία στην Ε.Ε. Για την επιτυχή κατάληξη δεν αρκούσε η πολιτική αλληλεγγύη των εταίρων. Χρειαζόταν η κατανόηση των ΗΠΑ, επειδή ο αγώνας παραμερισμού των τουρκικών αντιρρήσεων, καταλυτικής απόρριψης των απαιτήσεων της Άγκυρας, ανησυχούσε τις ΗΠΑ εξ αιτίας πιθανού κλονισμού της ισορροπίας του ΝΑΤΟ στη νοτιοανατολική του πτέρυγα.

Ξεπεράσθηκαν όλα τα πολιτικά εμπόδια, παραμερίσθηκαν οι τουρκικές αντιρρήσεις, εξαρτήθηκε άμεσα η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας προς την Ε.Κ. και αργότερα στην Ε.Ε. από την εξέλιξη των σχέσεων Κύπρου – Τουρκίας και την πρόοδο του Κυπριακού θέματος. Η επιμονή της Άγκυρας στην κατοχή και την αμφισβήτηση της κυπριακής κυριαρχίας διατηρεί την Τουρκία ακόμη και στον 21ο αιώνα εκτός Ε.Ε., ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία είναι πλήρες μέλος από το 2004, έχοντας διανύσει μία ενδιαφέρουσα ευρωπαϊκή διαδρομή για είκοσι ολόκληρα χρόνια.

Το 1991, η Ελλάδα ήταν πλέον δέκα χρόνια μέλος της Ε.Κ. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ως πρωθυπουργός της χώρας, ανακοίνωσε την πολιτική ισονομίας και ισοπολιτείας για τη Θράκη. Η διακήρυξη του Έλληνα πρωθυπουργού ανανέωνε προς το εσωτερικό της χώρας και τους εταίρους τον σεβασμό των Ανθρωπίνων και Μειονοτικών Δικαιωμάτων, αυτονόητη θεσμική λειτουργία για κάθε δημοκρατική κοινωνία.

Η δημόσια διακήρυξη της πολιτικής μας ανταποκρινόταν στην απαίτηση των συνθηκών της ενοποιημένης Ευρώπης, αλλά και του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η πολιτική ωρίμανση της χώρας, που βίαια είχε ανασταλεί από τη χούντα, δημιουργεί χώρο κοινωνικής σταθερότητας και αναγνώρισης της αξίας μίας πολυπολιτισμικής κοινωνίας.

Η ευρωπαϊκή μας πραγματικότητα διευκόλυνε στη δημοσιοποίηση και ανάδειξη της αρμονικής συμβίωσης Χριστιανών και Μουσουλμάνων στη Θράκη, που καταγράφεται σε όλες τις δύσκολες εποχές από την Οθωμανική Αυτοκρατορία μέχρι και σήμερα. Ως παραστάτες Μουσουλμάνοι και Χριστιανοί της Θράκης αντιμετώπισαν τις ακρότητες των Τούρκων κατακτητών, των βουλγαρικών κατοχών, της επίθεσης του Άξονα και της χουντικής κατάλυσης των δημοκρατικών θεσμών στη χώρα μας.

Από το 1991 και πέρα όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις με συνέπεια αξιοποίησαν την πολιτική ισονομίας και ισοπολιτείας ανατρέποντας κάθε τουρκικό επεκτατισμό. Κυρίως με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, την οποία αποζητούν επιμόνως οι Μουσουλμάνοι συμπολίτες μας, από την προσχολική εκπαίδευση μέχρι και την τριτοβάθμια, ανατρέπεται άρδην η πολιτική γκετοποίησης που επιδιώκει παρεμβατικά η Τουρκία.

Η διδασκαλία της θρησκείας στα παράνομα κορανικά σχολεία, που στηρίζει με όλους τους δυνατούς τρόπους το τουρκικό γενικό προξενείο στην Κομοτηνή, η τουρκική πρεσβεία στην Αθήνα, της οποιασδήποτε κεμαλικής και ισλαμικής κυβέρνησης του κ. Ερντογάν ή των προκατόχων του, αναδείχθηκε και στην Ελλάδα, όπως ήταν γνωστό στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Αυστρία. Ο προβληματισμός διευρύνθηκε στα κράτη – μέλη και δεν περιορίζεται πλέον αποκλειστικά στις κοινωνίες των κρατών.

Τον 21ο αιώνα στη Θράκη οι Έλληνες πολίτες, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι, παρά τις πιεστικές εξωγενείς τουρκικές παρεμβάσεις, απολαμβάνουν των πλεονεκτημάτων της Ελληνικής Δημοκρατίας, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.).

Τριάντα επτά χρόνια μετά την ένταξη της Ελλάδας στην Ε.Ε. η πολιτική και θεσμική ωρίμανση της χώρας επέτρεψαν μία ακόμη τομή στην εξωτερική μας πολιτική.

12 Ιουνίου 2018 υπογράφηκε στις Πρέσπες η Συμφωνία Ελλάδος και Βόρειας Μακεδονίας, η οποία κυρώθηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο και τέθηκε σε ισχύ στις 12 Φεβρουαρίου 2019.

Τις τρεις συμβολικές προκλήσεις, τις τρεις ουσιαστικές διαπραγματεύσεις καθώς και τις τρεις σπουδαίες επιτυχίες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής θα γνωρίσουμε μέσα από την παρουσίαση. Μερικοί θα νιώσουν ότι ταξιδεύουν σε έναν άγνωστο κόσμο των υπουργείων Εξωτερικών, των μυστικών υπηρεσιών, των διακρατικών ανταγωνισμών.

Οι διεθνείς εξελίξεις αλληλοεπηρεάζονται και εξαρτώνται απόλυτα από τον τρόπο που επιλέγεται για να προωθηθούν τα εθνικά συμφέροντα των κρατών. Την ορθολογική εξυπηρέτηση, τη συνεπή και επίμονη προβολή των στόχων και των κόκκινων γραμμών όσο και τη συμπληρωματικότητα των πολιτικών επιλογών με το σύνολο των συμφερόντων της Ε.Ε., του ΝΑΤΟ και προφανέστατα του ΟΗΕ επιδιώκουν όλες οι κυβερνήσεις.

Από τη στιγμή που η Ελλάδα αντιλήφθηκε ότι ο επιταχυντής επιτυχίας εξαρτάται από τη συμπληρωματικότητα των ενιαίων πολιτικών εξασφάλισε αποτελέσματα πολιτικά και γεωστρατηγικά, τα οποία το σύνολο των συμπολιτών μας αλλά και των εταίρων τα θεωρούσαν ακατόρθωτα. Με δεδομένη τη διαχρονική επιτυχή εξέλιξη των θεμάτων που μας ενδιαφέρουν, με σφάλματα, καθυστερήσεις, αναστολές αποφάσεων, στιγμιαίες απογοητεύσεις, που χαρακτηρίζονται και ως σημαντικές αποτυχίες, οφείλουμε να αναδείξουμε και γιατί όχι να απολαύσουμε οτιδήποτε με κόπο, κόστος πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό δημιουργήθηκε προς όφελος του ελληνικού λαού και της σταθερότητας στην περιοχή μας αλλά και στην Ε.Ε.

Έπειτα από τριάντα πέντε χρόνια υπηρεσίας στον διπλωματικό κλάδο επιλέγω να μεταφέρω την εμπειρία μου επικεντρώνοντας την προσοχή μου στις τρεις προκλήσεις που με επιτυχία αντιμετώπισε η πατρίδας μας στα τραπέζια της διπλωματίας και όχι στα πεδία των θερμών συγκρούσεων.

Η προσπάθεια φιλοδοξεί να εκληφθεί ως μία απλοποιημένη παρουσίαση των διεθνών σχέσεων και των μηχανισμών υλοποίησης της εξωτερικής πολιτικής, ώστε από την πλευρά του αναγνώστη να γίνουν κοινό κτήμα οι σύγχρονες επιτυχίες της εξωτερικής πολιτικής και διπλωματίας μας. Μόνο τότε θα έχει επιτευχθεί ο στόχος της παρουσίασης των τριών προκλήσεων και του κοινωνικοπολιτικού αποτελέσματος.

Το 333 (αναγνωρίζεται ως angel number) συμβολίζει την αυτοεκτίμηση, την αγάπη, την επιτυχία και την αποτελεσματική κατάληξη των οποιωνδήποτε προσπαθειών. Ιστορικά μας θυμίζει τη νίκη του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ισσό, στη νότια Ανατολία και συμπτωματικά τα τρία σημαντικά γεγονότα της σύγχρονης εξωτερικής μας πολιτικής αποκτούν τον ιστορικό και σημειολογικό τους συμβολισμό.

Πλήρης ήταν η ταύτιση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Μάνφρεντ Βέμπερ με την ελληνική κυβέρνηση, σχολιάζοντας το πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που επέκρινε την ελληνική κυβέρνηση για την δραματική κατάσταση στο Κράτος Δικαίου στη χώρα μας.

Σε μία ευθεία παρέμβαση στην εγχώρια πολιτική σκηνή, σημείωσε πως ΣΥΡΙΖΑ πρωταγωνίστησε στην προσπάθεια να μπλοκαριστούν πόροι προς την Ελλάδα.

about:blank

Remaining Time-0:12

Fullscreen

Mute

Υμνώντας την κυβέρνηση της ΝΔ, ο Βέμπερ σημείωσε ότι «Η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα στα θέματα του Κράτους Δικαίου. Αρμόδια για αυτά τα ζητήματα είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει επισημάνει την πρόοδο. Αυτό που σκεφτόμαστε είναι να απέχει πλέον το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα από τέτοια ψηφίσματα. Έχει παραγίνει», ανέφερε.

«Εμείς ως Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα σταματήσαμε τρελές απαιτήσεις της Αριστεράς. Για παράδειγμα, την αγρανάπαυση. Η συμβουλή μου είναι ότι πρέπει να διατηρήσουμε την οικονομική σταθερότητα. Δε μπορούμε αυτήν τη στιγμή να ανοίξουμε το “κουτί (των παροχών)», ήταν η χαρακτηριστική αποστροφή, Μάνφρεντ Βέμπερ σε συνομιλία με δημοσιογράφους στο περιθώριο της εκδήλωσης του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος με τίτλο «Ο δρόμος προς την ανάκαμψη».

Διαβαστε επίσης:

Βέμπερ: Ο ΣΥΡΙΖΑ πρωταγωνίστησε στην προσπάθεια να μπλοκαριστούν πόροι προς την Ελλάδα

Πρέπει να ανησυχεί ο Μητσοτάκης για την γραφική ακροδεξιά;

Νέα Αριστερά: Ηχηρό «παρών» στις διεργασίες ανασύνθεσης στον προοδευτικό χώρο