Τι Κυκλάδες, τι Ντουμπάι

Τώρα με την ακρίβεια, το να πας απλώς και μόνο στις Κυκλάδες είναι μεγάλο επίτευγμα. Αν είσαι μάλιστα και οικογενειάρχης, με τους πίνακες κόστους που αντιμετωπίζουν οι πολυμελείς οικογένειες, είναι να τραβάς τα μαλλιά σου:

Τα έξοδα που έχεις για την εστίαση, για το νοίκι, για την ψυχαγωγία, για τα πήγαινε – έλα, είναι υπερβολικά. Αν είσαι μικρο-μεσαίος, έχασες από χέρι, έχεις απλώς λίγο χρόνο να αναχωρήσεις για την Ελλάδα της στεριάς, αφήνοντας το όνειρο των Κυκλάδων να περιμένει για έναν ακόμη χρόνο.

Και

όμως υπήρξε μια επαρκής και μάλιστα απολύτως συγκεκριμένη, κινηματογραφική προειδοποίηση, από το 2004. Η «Φωνή Αιγαίου», μια ταινία σκηνοθετημένη από τη Λυδία Καρά, περιέγραφε την άλωση των Κυκλάδων:

«Το Αιγαίο που γνωρίσαμε και αγαπήσαμε, με τις παρθένες ακρογιαλιές, τις κακοτράχαλες πλαγιές και τα χωριά τα σμιλεμένα στα βράχια, αυτό το Αιγαίο εξαφανίζεται με γοργούς ρυθμούς… Στη θέση του αναδύεται ένα ατέλειωτο γιαπί, χωρίς αμπέλια, χωρίς αλώνια, χωρίς αδόμητες παραλίες» έλεγε το τρέιλερ της ταινίας.

Τι ήταν οι Κυκλάδες

Οι Κυκλάδες ήταν μια αλληλουχία ξηροθερμικής και ημιερημικής φύσης, δόμησης παραδοσιακού τύπου, με «συνεύρεση» των κατοικιών για να προφυλάσσονται οι κάτοικοι από τη ζέστη και τους αέρηδες, με μικρές διαστάσεις, με οδοποιία περιορισμένη στα απολύτως αναγκαία. Κι από κοντά έρχονταν οι καλλιέργειες σε πεζούλες, που είχαν χαραχθεί από το ανθρώπινο χέρι σε αναρίθμητα χρόνια και χρησίμευαν για την ανάπτυξη φυτών, την κατακράτηση της ελάχιστης βροχής, ακόμη και για τη διατροφή των ζώων. Οι Κυκλάδες είχαν την αλιεία και τη ναυτιλία, είχαν τους πανηγυρικούς ερχομούς των ξενιτεμένων.

Θυμάμαι εκεί γύρω στο 1978, που γνώρισα δυο Γαλλίδες στην Αμοργό και κάναμε παρέα, όταν συναντήσαμε ένα βράδυ κάποιον γέρο – τι λέω, υπέργηρο! – που καθόταν στο καφενείο και διηγιόταν πως τα είχε περάσει στο Ναυτικό του σουλτάνου – μάλιστα, ώς εκεί είχε φτάσει η αφεντιά του! Όταν του είπα ότι οι κοπέλες ήτανε Γαλλίδες, το πρόσωπό του φωτίστηκε και είπε: Κι εγώ ξέρω λίγα γαλλικά! Και απευθυνόμενος στις Γαλλίδες είπε: «Vou voulez couchez avec mois?». Ήταν η πιο αστεία πρόσκληση που είχα ακούσει στη ζωή μου!

Οι Κυκλάδες δεν αλλάζουν ποτέ..

Αυτές και διάφορες πλάκες ζούσαμε εμείς στις Κυκλάδες, τρέφοντας το όνειρο ότι δεν θα αλλάξουν ποτέ, ότι θα μείνουν πάντοτε οι ίδιες με τον εαυτό τους – σύμφωνα με την αριστοτελική λογική. Στην πορεία βέβαια έγινε απολύτως σαφές ότι ένα και μόνο σκατό μέσα σε σαλόνι στιλ Λουδοβίκου ΙΔ’ εξαχρειώνει τα πάντα… Ότι μία και μόνη πολυ- κατοικία επίπεδη – δηλαδή όχι εις ύψος – σε ένα μυκονιάτικο πλαίσιο ακυρώνει κάθε διαφημιστικό ισχυρισμό περί «γραφικότητας» και αιγαιακής ιδιοπροσωπίας. Κι όμως, τα πράγματα έδειξαν ότι η κερδοσκοπική βουλιμία μπορεί να υπονομεύει εκείνα τα στοιχεία που συγκροτούν τον «αέρα» μιας περιοχής.

Στη Μύκονο πλακώνουν στο ξύλο αυτούς που εμμένουν στη νομιμότητα, όπως έδειξε μια εμπειρία προπέρσινη, από αρχαιολόγους που ανθίστανται. Στην Πάρο υπάρχει σε εξέλιξη μια πολυ-διαφήμιση, όχι για άλλον λόγο παρά για να ξεχαστούν οι πρόσφατες πλημμύρες που έφερναν ως και αυτοκίνητα στη θάλασσα.

Στη Σαντορίνη έπεσε πέπλο σιγής για τις πισίνες που έγιναν σε επικλινές έδαφος και για όλα τα οικοδομικά παραπτώματα – που αναπτύχθηκαν υπό καθεστώς σεισμικών δονήσεων.

Σε μια παλιά ερώτησή τους οι βουλευτές Νίκος Συρμαλένιος και Απόστολος Αλεξόπουλος αναφέρονται στην περίπτωση της Ίου, που έχει από το 1977 χαρακτηριστεί από το Αρχαιολογικό Συμβούλιο «τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους», με προστατευτέο το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον του από την ανεξέλεγκτη δόμηση. Οι δύο βουλευτές επεσήμαναν σωρεία παραβιάσεων κατά τις προδιαγραφές Κοινής Υπουργικής Απόφασης της 8.8.2014, των οποίων παραβιάσεων η θεραπεία επιδιώκεται διά της ομοιοπαθητικής μεθόδου – δηλαδή με την πρόβλεψη και άλλων παραβιάσεων!

Από το 2007 ώς το 2010, το WWF έχει καταγράψει σωρεία παρανομιών και προστίμων που επιβλήθηκαν. Ιδιαίτερη περίπτωση είναι το έλος Παπά στην Ίο, ένας μικροσκοπικός, αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρων υγρότοπος, στο πλαίσιο μιας ημιερημικής φύσης, που όμως αποξηράνθηκε. Η δε διάδοχη κατάσταση εποικίστηκε από φοίνικες για δύο λόγους: Πρώτον, επειδή οι ιδιοκτήτες δεν ήξεραν (και δεν ρώτησαν!) για την ασθένεια των φοινίκων που έχει καταστρέψει χιλιάδες δέντρα και, δεύτερον, διότι φλερτάρουν με την γκλαμουροειδή βλάστηση και την τροπική χροιά που προσδίδει στον χώρο…

Εν τω μεταξύ τρέχουν και άλλα σημεία και τέρατα: Είναι η επιταχυνόμενη τσιμεντοποίηση των ελληνικών ακτών στη Μύκονο, στην Πάρο, στη Σαντορίνη και αλλαχού, είναι οι αδιαπέραστες επιφάνειες στον ελλαδικό παράκτιο χώρο που φτάνουν το 7%, σύμφωνα με έρευνα του Απόστολου Λαγαρία, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Είναι τα νέα ξενοδοχεία που ανοίγουν: από τα 9.971 το 2019 πήγαμε στα 10.104 το 2024.

Είναι οι απαιτήσεις μιας κοινωνίας που επιδιώκει μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, με συνέπεια να χαμηλώνουν οι ταχύτητες των σκαφών και να «καταναλώνονται» περισσότεροι χρόνοι για τη μεταφορά προς και από τα νησιά.

Το Ντουμπάι λύση ανάγκης

H προσπάθεια για έναν τουρισμό «φτηνό» αλλά όχι ευτελή, βασισμένο στα φυσικά προσόντα της χώρας, για μια στρατηγική χωρίς ταριχεύσεις, χωρίς εξεζητημένες ψευδογραφικότητες, έχει αποτύχει.

Βέβαια, στην τουριστική «ελεύθερη αγορά» υπάρχει και το Ντουμπάι, με τις γαλάζιες θάλασσες, τα ξενοδοχεία πολλών αστέρων, με τα εντυπωσιακά αρχιτεκτονήματα, με την πολιτική προσέλκυσης του κοινού, με τη δυνατότητα αγορών, με τις βόλτες με τζιπ στην έρημο.

Κι ακόμη με κάτι άλλο: Με τις κλειστές χιονοδρομικές πίστες που επιτρέπουν στον επισκέπτη, εν μέσω καλοκαιριού, να αισθανθεί και λίγο σκιέρ!

Όλα αυτά, συμπεριλαμβανομένων των γηπέδων γκολφ, μπορούν να προσελκύσουν κόσμο που δεν έχει αποδεχθεί την τωρινή κατάσταση των Κυκλάδων και δεν πολυενδιαφέρεται για τον πολιτισμό. Τι Λωζάννη, τι Κοζάνη, έλεγε ένα παλιό τραγούδι. Οι προτάσεις για φθηνές διακοπές έρχονται συνεχώς. Τι Κυκλάδες, τι Ντουμπάι, θα πει η λαϊκή μούσα της σήμερον ημέρας…

Διαβάστε επίσης

Λέκκας για Κωνσταντινούπολη: Περιμένουμε σεισμός 7,6 Ρίχτερ – Μπορεί να εκδηλωθεί σε ορίζοντα ημερών, μηνών ή και χρόνων

Βόλος: Νεκρός 41χρονος οδηγός μηχανής μετά από τροχαίο – Στο νοσοκομείο η συνεπιβάτης

Στις φλόγες δύο ΙΧ σε Άνω Πατήσια και Καματερό (video)