Οι πληρωμές ενοικίων μόνο μέσω τραπεζών αλλά τα μαύρα χρήματα δύσκολα θα εξαφανιστούν πραγματικά

Από την 1η Ιανουαρίου 2026, τα ενοίκια θα πρέπει υποχρεωτικά να πληρώνονται μέσω τραπεζικών λογαριασμών. Δεν έχει σημασία αν πρόκειται για κύρια κατοικία, εξοχικό ή φοιτητικό διαμέρισμα· όλοι, ιδιοκτήτες και ενοικιαστές, θα είναι πλέον υποχρεωμένοι να αποφεύγουν τα μετρητά και να κινούνται μόνο με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Η κυβέρνηση παρουσιάζει αυτό το νέο μέτρο ως ένα ακόμα βήμα για την πάταξη της φοροδιαφυγής και τη διαφάνεια στην αγορά ακινήτων. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι πιο σύνθετη.

Στα χαρτιά, όλα φαίνονται λογικά: τα ενοίκια περνούν από τις τράπεζες,

άρα ελέγχονται. Οι φορολογικές δηλώσεις διασταυρώνονται με τα ποσά που έχουν πραγματικά κατατεθεί. Έτσι, αν ένας ιδιοκτήτης δηλώσει χαμηλότερο ενοίκιο από αυτό που έχει λάβει, υποτίθεται ότι θα εντοπίζεται. Αλλά στην πράξη, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.

Αυτό που γίνεται εδώ και χρόνια – και πολύ πιθανόν να συνεχίσει να γίνεται – είναι το εξής: οι ιδιοκτήτες δηλώνουν μόνο ένα μέρος του ποσού που συμφωνούν με τον ενοικιαστή. Το επίσημο, δηλωμένο ενοίκιο αναγράφεται στο μισθωτήριο συμβόλαιο και αυτό είναι που θα κατατίθεται στην τράπεζα. Το επιπλέον ποσό – το «κάτι παραπάνω» που συχνά ζητείται «μαύρα» – πιθανότατα θα συνεχίσει να δίνεται στο χέρι, όπως γινόταν μέχρι τώρα.

Με άλλα λόγια, ό,τι ήδη δηλωνόταν θα συνεχίσει να φαίνεται και απλώς θα περνά μέσα από την τράπεζα. Αλλά το «κάτω από το τραπέζι» δύσκολα θα εξαφανιστεί μόνο με αυτό το μέτρο. Αν δεν συνοδευτεί από ουσιαστικούς ελέγχους και διασταυρώσεις με τις πραγματικές τιμές της αγοράς, απλώς θα προσθέσει μια ακόμη υποχρέωση στους πολίτες, χωρίς να αλλάξει την πραγματικότητα.

Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ δείχνουν ότι πάνω από το 85% των φορολογούμενων δηλώνει εισοδήματα από ενοίκια κάτω των 10.000 ευρώ τον χρόνο. Πολλοί από αυτούς βρίσκονται σε μεγάλες πόλεις ή τουριστικές περιοχές, όπου τα ενοίκια είναι σαφώς υψηλότερα. Όταν βλέπει κανείς τις τιμές που κυκλοφορούν στις αγγελίες και τις συγκρίνει με όσα δηλώνονται στην εφορία, καταλαβαίνει ότι κάτι δεν κολλάει. Το “φαίνεται νόμιμο” δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και πραγματικό.

Από τη μεριά του κράτους, το μέτρο λειτουργεί επικοινωνιακά: δείχνει ότι γίνεται προσπάθεια να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή. Αλλά αν δεν υπάρχει ουσιαστικός έλεγχος, με διασταυρώσεις στοιχείων από αγγελίες, τράπεζες, πλατφόρμες τύπου Airbnb και καταγγελίες πολιτών, τότε είναι απλώς μια επιφανειακή ρύθμιση. Ο έλεγχος δεν γίνεται μόνο με συστήματα – χρειάζεται και πολιτική βούληση.

Για τους ενοικιαστές, βέβαια, υπάρχει και η θετική πλευρά. Με τις πληρωμές μέσω τράπεζας, έχουν απόδειξη ότι πληρώνουν, κάτι που τους προστατεύει σε περίπτωση διαφωνιών ή αυθαιρεσιών. Επίσης, ίσως βοηθήσει στην καλύτερη αποτύπωση της αγοράς, εφόσον εφαρμοστεί σωστά. Αλλά για να υπάρξει πραγματική αλλαγή, δεν φτάνει να αλλάξει ο τρόπος πληρωμής – πρέπει να αντιμετωπιστεί η αιτία που δημιουργεί τη σκιά της παραοικονομίας.

Συμπερασματικά, η νέα ρύθμιση δείχνει πως το κράτος θέλει να αποκτήσει περισσότερο έλεγχο στις ιδιωτικές μισθώσεις. Όμως το βασικό πρόβλημα – η συνεννόηση «κάτω από το τραπέζι» ανάμεσα σε ιδιοκτήτη και ενοικιαστή – δεν θα λυθεί μόνο με τραπεζικές καταθέσεις. Χρειάζεται ουσιαστική παρακολούθηση, διάφανες διαδικασίες και πραγματικό κίνητρο για να δηλώνονται όλα, όχι μόνο τα απαραίτητα για τα μάτια της εφορίας.

Διαβάστε επίσης:

Πύργος: Κατήγγειλαν ηλικιωμένο ότι αυνανιζόταν έξω από σχολείο

Επίδομα παιδιού: Πότε ανοίγει η πλατφόρμα Α21

Πιερρακάκης: Εξετάζεται η υποχρεωτική πληρωμή ενοικίων μέσω τραπεζών – Δεν θα επιβληθεί πλαφόν στις τιμές