ΝΥΤ: Ο Τραμπ απομακρύνει τους συμμάχους των ΗΠΑ – Πώς συσπειρώνονται μεταξύ τους – «Πρώτα η Αμερική… ακόμη κι αν είναι μόνη»

Στην ανατροπή της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ, που τον οδηγεί μακριά από τους παραδοσιακούς συμμάχους της χώρας του αναφέρονται σε ανάλυσή τους οι Νew York Times, επισημαίνοντας ότι οι σύμμαχοι προσεγγίζουν ο ένας τον άλλο, αφήνοντας στην άκρη τις ΗΠΑ.

Νέες εμπορικές συμφωνίες. Κοινές κυρώσεις κατά του Ισραήλ. Στρατιωτικές συμφωνίες.

Οι

στενότεροι σύμμαχοι της Αμερικής στρέφονται ολοένα και περισσότερο ο ένας στον άλλον για να προωθήσουν τα συμφέροντά τους, εμβαθύνοντας τους δεσμούς τους καθώς η κυβέρνηση Τραμπ τους αμφισβητεί με δασμούς και άλλα μέτρα που ανατρέπουν το εμπόριο, τη διπλωματία και την άμυνα, γράφουν οι New York Times.

Ανησυχώντας για την μετατόπιση των προτεραιοτήτων των ΗΠΑ υπό τον Πρόεδρο Τραμπ, ορισμένοι από τους παραδοσιακούς εταίρους της Αμερικής στην παγκόσμια σκηνή έχουν περάσει τους ταραγμένους μήνες από την ορκωμοσία του κ. Τραμπ τον Ιανουάριο εστιάζοντας στην οικοδόμηση των άμεσων σχέσεών τους, επιδεικνύοντας διπλωματική δύναμη και αφήνοντας στην άκρη τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Αυτή η αναδυόμενη δυναμική περιλαμβάνει χώρες όπως η Βρετανία, η Γαλλία, ο Καναδάς και η Ιαπωνία – που συχνά αναφέρονται από ειδικούς διεθνών σχέσεων ως «μεσαίες δυνάμεις» για να τις διακρίνουν από υπερδυνάμεις όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα.

«Αυτές είναι βιομηχανικές δημοκρατίες, σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών, που υποστηρίζουν πολυμερείς κανόνες και θεσμούς», δήλωσε ο Ρόλαντ Πάρις, καθηγητής διεθνών σχέσεων και διευθυντής της Μεταπτυχιακής Σχολής Δημοσίων και Διεθνών Υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα.

«Και καθώς η διεθνής τάξη έχει αποσυντεθεί και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δείξει ότι είναι λιγότερο πρόθυμες να την υποστηρίξουν, αυτό που έχουμε δει είναι μια μετατόπιση στον ρόλο των μεσαίων δυνάμεων», πρόσθεσε.

Αυτός ο ρόλος, είπε ο καθηγητής Paris, χαρακτηρίζεται από την επιδίωξη «ευκαιριακών και ιδιοτελών πρωτοβουλιών που εξακολουθούν να είναι συνεργατικές», συμπεριλαμβανομένης μιας σειράς μικρότερων συμφωνιών για το εμπόριο και την άμυνα που αφορούν ευρωπαϊκές χώρες και τον Καναδά.

Οι προσπάθειες αυτών των χωρών να έρθουν πιο κοντά καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες επαναβαθμονομούν τον παγκόσμιο ρόλο τους και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν τους μακροχρόνιους συμμάχους τους θα φανούν τις επόμενες ημέρες, καθώς οι ηγέτες της Ομάδας των 7 βιομηχανικών χωρών συναντώνται στην Αλμπέρτα του Καναδά για την ετήσια σύνοδο κορυφής τους.

Η καναδική κυβέρνηση, η οποία προεδρεύει της Ομάδας των 7 φέτος, έχει επίσης προσκαλέσει τους ηγέτες αρκετών άλλων σημαντικών δυνάμεων από τον αναπτυσσόμενο κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας, της Βραζιλίας και του Μεξικού.

Οι διοργανωτές σχεδιάζουν διμερείς και μικρότερες συναντήσεις χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες, και η εκδήλωση θα είναι η πρώτη φορά από τότε που ο κ. Τραμπ ανέλαβε τα καθήκοντά του που θα αντιμετωπίσει ένα μεγάλο φάσμα παραδοσιακών συμμάχων των ΗΠΑ, οι οποίοι βρίσκονται όλοι στο στόχαστρο της εχθρότητας της κυβέρνησής του μέσω δασμών ή άλλων ειδών συγκρούσεων. (Στην περίπτωση του Καναδά, εκτός από τους δασμούς, ο κ. Τραμπ έχει επίσης απειλήσει την κυριαρχία της χώρας.)

Ως αποτέλεσμα, οι ειδικοί βλέπουν τις Ηνωμένες Πολιτείες ολοένα και πιο ξεχωριστές, ακόμη και απομονωμένες, από τη δομή που έχουν χτίσει και της οποίας προεδρεύουν τις τελευταίες δεκαετίες.

Οι… G6+1;

«Πρέπει, κατά κάποιο τρόπο, να μιλάμε για μια G6+1;» δήλωσε ο Jacob Funk Kirkegaard, ανώτερος ερευνητής στο Peterson Institute for International Economics με έδρα τις Βρυξέλλες.

«Σε αυτήν την κατάσταση, όπου οι παραδοσιακοί, βασικοί δυτικοί πολιτικοί και στρατιωτικοί θεσμοί υπόκεινται σε παραμέληση ή περιφρόνηση από την κυβέρνηση Τραμπ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς και η Ιαπωνία, θα επιδιώξουν να ενισχύσουν άλλα κανάλια», πρόσθεσε.

Αυτό, στην πραγματικότητα, συμβαίνει με εντατικό τρόπο.

Οι ευρωπαϊκές χώρες και ο Καναδάς έχουν δραστηριοποιηθεί ιδιαίτερα στην αναζήτηση νέων, βαθύτερων τρόπων συνεργασίας.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Βρετανία πραγματοποίησαν σύνοδο κορυφής τον Μάιο, η οποία χαρακτηρίστηκε ως επανεκκίνηση των σχέσεων μετά την αποχώρηση της Βρετανίας από το μπλοκ το 2020. Κατέληξαν σε συμφωνία που περιλάμβανε επέκταση των αλιευτικών δικαιωμάτων για τις χώρες της ΕΕ σε βρετανικά ύδατα, μεγαλύτερη πρόσβαση στις ευρωπαϊκές αγορές για τους Βρετανούς πωλητές κρέατος και μια σημαντική συμφωνία άμυνας και ασφάλειας.

Ο Καναδάς και η Βρετανία πιέζουν επίσης για την αύξηση της στρατιωτικής συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς η ΕΕ εφαρμόζει ένα πρόγραμμα δανεισμού ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, περίπου 171 δισεκατομμυρίων δολαρίων, για την ενίσχυση των αμυντικών επενδύσεων. Και τα δύο έθνη εργάζονται για την ολοκλήρωση των απαραίτητων προϋποθέσεων για την πλήρη συμμετοχή στο πρόγραμμα ως στρατιωτικός προμηθευτής.

Η κατάσταση με τις Ηνωμένες Πολιτείες «καλεί την ΕΕ να προσπαθήσει να ενισχύσει τις πολιτικές και εμπορικές διαπραγματεύσεις της με άλλα έθνη», δήλωσε ο Ignacio García Bercero, μη μόνιμος συνεργάτης στο Bruegel, ένα think tank των Βρυξελλών, και πρώην κορυφαίος διαπραγματευτής εμπορίου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Στο επίκεντρο εκτός από το εμπόριο και η διπλωματία

Η έντονη δραστηριότητα μεταξύ αυτών των εθνών δεν περιορίζεται στο εμπόριο. Συνεργάζονται επίσης σε διπλωματικά ζητήματα όπου η αμερικανική υποστήριξη έχει αμβλυνθεί.

Αυτή την εβδομάδα, η Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και η Νορβηγία επέβαλαν από κοινού ταξιδιωτική απαγόρευση και πάγωσαν τα οικονομικά περιουσιακά στοιχεία δύο ακροδεξιών υπουργών του Ισραήλ, σε μια σπάνια συντονισμένη ενέργεια δυτικών δυνάμεων σχετικά με τη διεξαγωγή του πολέμου στη Γάζα.

Τον Μάιο, η Βρετανία, η Γαλλία και ο Καναδάς εξέδωσαν επίσης μια σκληρή δήλωση για το Ισραήλ, καταδικάζοντας την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα.

Η πίεση για μεγαλύτερη συνεργασία δεν περιορίζεται σε παραδοσιακά συμμαχικά έθνη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, για παράδειγμα, εργάζεται για την επέκταση των εμπορικών συμφωνιών της με οικονομίες σε όλο τον κόσμο, από την Ινδία έως τα έθνη της Νότιας Αμερικής.

«Διαπραγματευόμαστε», δήλωσε ο Μάρος Σέφκοβιτς, επίτροπος εμπορίου της ΕΕ, σε πρόσφατη ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε αυτό που έχει γίνει ένα συνηθισμένο ρεφρέν για το μπλοκ. «Δεν απομονώνουμε».

Ωστόσο, οι ηγέτες σε όλο τον κόσμο παραμένουν ανένδοτοι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες – με την τεράστια οικονομία τους και τις ανεπτυγμένες στρατιωτικές τεχνολογίες τους – δεν μπορούν απλώς να αποκλειστούν από το εμπορικό και αμυντικό σύστημα. Αντίθετα, εργάζονται για να διαφοροποιηθούν, ώστε να εξαρτώνται λιγότερο από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

«Αυτού του είδους οι πρωτοβουλίες είναι εν μέρει επενδύσεις για την υιοθέτηση νέων συστημάτων που θα είναι μαζί μας για πολύ καιρό», δήλωσε ο καθηγητής Πάρις.

«Νομίζω ότι βραχυπρόθεσμα, δεν υπάρχει εύκολος τρόπος για να μειωθεί ο κίνδυνος στη σχέση του Καναδά με τις Ηνωμένες Πολιτείες και δεν νομίζω ότι υπάρχει κανένα ενδιαφέρον για τη μείωση του εμπορίου μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες», πρόσθεσε.

Ο στόχος, τελικά, δεν ήταν να αντικαταστήσουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες ως εταίρο, αλλά να κάνουμε τη σχέση με την Αμερική λιγότερο επικίνδυνη.

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τον Καναδά, ο οποίος είναι τόσο μόνιμα και βαθιά συνδεδεμένος με τις Ηνωμένες Πολιτείες που θα ήταν ουσιαστικά αδύνατο να εγκαταλείψει εντελώς αυτή τη σχέση υπέρ στενότερων δεσμών με την Ευρώπη.

Τελικά, η αυξανόμενη εχθρότητα της κυβέρνησης Τραμπ προς τους παραδοσιακούς εμπορικούς και στρατιωτικούς εταίρους της θα μπορούσε να προκαλέσει μια διαρκή μετατόπιση μεταξύ των μακροχρόνιων συμμάχων, αποκλείοντας τη μεγαλύτερη και ισχυρότερη οικονομία στον κόσμο.

«Αυτές είναι χώρες που μοιράζονται τον ευρύ πολιτικό στόχο των προβλέψιμων, βασισμένων σε κανόνες διεθνών υποθέσεων – προφανώς έναν στόχο που δεν συμμερίζεται πλέον η κυβέρνηση Τραμπ», είπε ο κ. Κίρκεγκαρντ.

«Πρώτα η Αμερική σημαίνει πρώτα η Αμερική», πρόσθεσε, «ακόμα κι αν σημαίνει ότι η Αμερική είναι πιο μόνη».

Διαβάστε επίσης:

Οι ΗΠΑ απομακρύνουν προσωπικό από Ιράκ, Κουβέιτ και Μπαχρέιν μετά τις απειλές του Ιράν

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Το Μονακό στη λίστα χωρών «υψηλού κινδύνου» για ξέπλυμα χρήματος

Ο Έλον Μασκ τηλεφώνησε στον Τραμπ πριν εκφράσει «μεταμέλεια» για την κριτική που του άσκησε