Νύχτα χάους στην Τουρκία - Ο Ερντογάν κατέστειλε το πραξικόπημα - Προσπάθεια επιστροφής στην ομαλότητα (ΣΥΝΕΧΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ)

Πραξικοπηματίες του στρατού επιχείρησαν να καταλάβουν την εξουσία στην Τουρκία με καταδιωκτικά αεροπλάνα και άρματα μάχης, προκαλώντας τη βίαιη απάντηση της Άγκυρας και την εσπευσμένη επιστροφή από τις διακοπές του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που φαίνεται πως ελέγχει την κατάσταση.

Οι συγκρούσεις, κατά τις οποίες σκηνές βίας πρωτοφανείς εδώ και δεκαετίες σημειώθηκαν στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη, στοίχισαν τη ζωή σε τουλάχιστον 90 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων πολλοί άμαχοι, ανακοίνωσε ένας Τούρκος αξιωματούχος. Συνελήφθησαν περισσότεροι

Μετά την έντονη ανησυχία για τις εξελίξεις στη γειτονική χώρα το Σάββατο ξημέρωσε με την πλήρη επικράτηση των κυβερνητικών δυνάμεων στην Τουρκία, όπου σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή κατά τις συγκρούσεις στη διάρκεια της νύχτας σκοτώθηκαν 90 άτομα και τραυματίστηκαν άλλα 1.154.

Μεταξύ των νεκρών είναι και οι 16 στρατιώτες που σκοτώθηκαν, σύμφωνα με το διοικητή της γενικής ασφάλειας Τζελαλετίν Λεκεσίζ, κατά την επιχείρηση των αστυνομικών στο γενικό επιτελείο στρατοχωροφυλακής.

Έχουν επίσης συλληφθεί 1.374 στρατιωτικοί, ενώ αποπέμφθηκαν 29 συνταγματάρχες και 5 ανώτατοι αξιωματικοί.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Μπεκίρ Μποζντάγ δήλωσε πως, «εάν είχαν επικρατήσει οι πραξικοπηματίες, θα άλλαζε ακόμη και το καθεστώς».

Το πρωί τα τηλεοπτικά κανάλια έδειχναν εικόνες από διάφορες περιοχές στην 'Αγκυρα και την Κωνσταντινούπολη, στρατιώτες να παραδίδονται στους αστυνομικούς, αλλά και στους οπαδούς του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Σε μία από αυτές τις περιπτώσεις, στην πρώτη γέφυρα του Βοσπόρου, μετά την παράδοση των στρατιωτικών, ένας από αυτούς δολοφονήθηκε από το πλήθος.

Αφού ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ διαβεβαίωσε πως όλα είναι "σε μεγάλο βαθμό υπό έλεγχο", ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε σήμερα πριν από τα χαράματα ότι "υπάρχουν στην Τουρκία μια κυβέρνηση κι ένας πρόεδρος εκλεγμένοι από τον λαό" και πως "αν θέλει ο Θεός, θα ξεπεράσουμε αυτή τη δοκιμασία".

Ο Ερντογάν, ο οποίος έφθασε στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης προερχόμενος από το Μαρμαρίς και τον υποδέχθηκε ένα συμπαγές πλήθος υποστηρικτών του, αψήφησε τους πραξικοπηματίες προβλέποντας την αποτυχία της εξέγερσης και διαβεβαιώνοντας ότι θα συνεχίσει να εκτελεί τα καθήκοντά του "μέχρι το τέλος".

"Αυτοί που κατέβηκαν με άρματα μάχης θα συλληφθούν επειδή αυτά τα άρματα μάχης δεν τους ανήκουν", πρόσθεσε ο πρόεδρος, οι οπαδοί του οποίου απάντησαν μαζικά στο κάλεσμά του να βγουν στους δρόμους της Άγκυρας, της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης για να αντιταχθούν στο πραξικόπημα.

Ο Ερντογάν συνεχάρη τους Τούρκους επειδή βγήκαν "κατά εκατομμύρια" στους δρόμους, ιδιαίτερα στην εμβληματική πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης.

Η κατάσταση σ' αυτή τη χώρα των 80 εκατομμυρίων κατοίκων και μέλος του ΝΑΤΟ απείχε πάντως ακόμη πολύ από το να έχει εξομαλυνθει γύρω στις 07:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας), περίπου οκτώ ώρες μετά την εκδήλωση της απόπειρας πραξικοπήματος.

Ένα αεροπλάνο έριξε νωρίς σήμερα το πρωί μια βόμβα κοντά στο προεδρικό μέγαρο στην Άγκυρα και καταδιωκτικά αεροπλάνα F-16 βομβάρδισαν άρματα μάχης των στασιαστών κοντά στο προεδρικό μέγαρο, ανακοίνωσε η προεδρία.

Μια "προδοσία"

Λίγο αργότερα περίπου εξήντα στασιαστές στρατιώτες, που είχαν καταλάβει τη νύκτα μια από τις κρεμαστές γέφυρες πάνω από τον Βόσπορο, παραδόθηκαν στις δυνάμεις ασφαλείας στην Κωνσταντινούπολη, σε απ' ευθείας τηλεοπτική μετάδοση.

Σποραδικοί πυροβολισμοί εξακολουθούσαν να ακούγονται νωρίς σήμερα το πρωί σε πολλές συνοικίες της Άγκυρας και της Κωνσταντινούπολης, επειτα από μια νύκτα βίας και εκρήξεων που οφείλονταν, σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης, σε αεροπορικούς βομβαρδισμούς.

Ο πρωθυπουργός Γιλντιρίμ έδωσε διαταγή στον στρατό να καταρρίπτει τα αεροπλάνα και τα ελικόπτερα που βρίσκονται στα χέρια των πραξικοπηματιών, σύμφωνα με έναν Τούρκο αξιωματούχο. Ανακοίνωσε πως διόρισε έναν νέο προσωρινό αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων.

Κατά την άφιξη του στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, ο Ερντογάν κατήγγειλε την "προδοσία" των πραξικοπηματιών στρατιωτών, τους οποίους κατηγόρησε ότι συνδέονται με τον ορκισμένο εχθρό του, τον Φετουλάχ Γκιουλέν, έναν ιεροκήρυκα εξόριστο εδώ και χρόνια στις ΗΠΑ.

"Αρνούμαι κατηγορηματικά αυτές τις κατηγορίες", απάντησε αυτός ο τελευταίος σε ανακοινωσή του από τις ΗΠΑ, όπου διαμένει. "Υπέφερα από πολλά στρατιωτικά πραξικοπήματα τα 50 τελευταία χρόνια και βρίσκω συνεπώς ιδιαίτερα προσβλητικό το να κατηγορούμαι ότι έχω οποιαδήποτε σχέση μ' αυτή την απόπειρα".

Όσο για τον αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων, που σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης ήταν κρατούμενος των πραξικοπηματιών στο γενικό επιτελείο του στην Άγκυρα, ο Ερντογάν δήλωσε πως δεν γνωρίζει πού βρίσκεται. Πριν από λίγο πάντως ανακοινώθηκε πως ο στρατηγός Χουλουσί Ακάρ είχε τεθεί υπό κράτηση από τους πραξικοπηματίες, διασώθηκε και μεταφέρθηκε σε ασφαλές μέρος.

Ο Ερντογάν υποστήριξε ακόμη πως το ξενοδοχείο στο οποίο περνούσε τις διακοπές του στο Μαρμαρίς, θέρετρο στη νοτιοδυτική Τουρκία, βομβαρδίσθηκε μετά την αναχώρησή του.

"Επιστροφή στην ομαλότητα;"

Ο πρωθυπουργός Γιλντιρίμ έκανε λόγο για μια "βλακώδη" και "καταδικασμένη σε αποτυχία" απόπειρα πραξικοπήματος.

Το κοινοβούλιο, γύρω από το οποίο αναπτύχθηκαν άρματα μάχης, βομβαρδίσθηκε στην Άγκυρα, όπου τουλάχιστον 17 αστυνομικοί σκοτώθηκαν, μετέδωσε το Ανατολή.

Στην Κωνσταντινούπολη, στρατιώτες άνοιξαν πυρ εναντίον του πλήθους, προκαλώντας δεκάδες τραυματίες, διαπίστωσε φωτογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου. Αεροπλάνα F-16 κατέρριψαν επίσης ένα ελικόπτερο των πραξικοπηματιών, σύμφωνα με την τουρκική τηλεόραση.

Περίπου δύο ώρες μετά την ανακοίνωση του πραξικοπήματος, ο πρόεδρος Ερντογάν είχε προβλέψει την αποτυχία του μιλώντας με ανέκφραστη φωνή στην τηλεόραση από ένα αδιευκρίνιστο μέρος με κινητό μέσω FaceTime.

Η δημόσια τουρκική τηλεόραση είχε μεταδώσει λίγο πριν από τα μεσάνυκτα ένα ανακονωθέν των "τουρκικών ενόπλων δυνάμεων" που έκανε λόγο για κήρυξη στρατιωτικού νόμου και απαγόρευση της κυκλοφορίας σ' όλη τη χώρα.

Οι πραξικοπηματίες δικαιολόγησαν την "πλήρη κατάληψη της εξουσίας σ' όλη τη χώρα" εκ μέρους τους επικαλούμενοι την ανάγκη "να διασφαλιστούν και να αποκατασταθούν η συνταγματική τάξη, η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ελευθερίες και να υπερισχύσει ο ανώτατος νόμος της χώρας".

Ο πρωθυπουργός προειδοποίησε τους πραξικοπηματίες ότι θα πληρώσουν "το υψηλότερο τίμημα".

Οι γέφυρες πάνω από τον Βόσπορο έκλεισαν και προς τις δύο κατευθύνσεις.

Στην Κωνσταντινούπολη, οι μεγάλες αρτηρίες, κυρίως αυτές που οδηγούν στην πλατεία Ταξίμ, αποκλείσθηκαν από τις δυνάμεις της τάξης και η παρουσία της αστυνομίας ήταν μαζική.

Πολλοί κάτοικοι έσπευσαν στα καταστήματα για να αγοράσουν φιάλες νερού και τρόφιμα και στα μηχανήματα αυτόματων τραπεζικών συναλλαγών για να σηκώσουν μετρητά.

Ο αμερικάνος πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα ζήτησε να υπστηριχθεί η "δημοκρατικά εκλεγμένη" τουρκική κυβέρνηση, "να επιδειχθεί αυτοσυγκράτηση και να αποφευχθεί η βία ή ένα αιματοκύλισμα".

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι ζήτησε επίσης "αυτοσυγκράτηση" και "σεβασμό των δημοκρατικών θεσμών". Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ζήτησε να αποφευχθεί "κάθε φονική συγκρουση".

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν δήλωε οτι "έχει κρίσιμη σημασία να αποκατασταθούν η πολιτική εξουσία και η συντταγματική τάξη γήργορα και ειρηνικά".

Συνεχής Ενημέρωση

10:43 Ο Εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, σχολιάζοντας τις πρώτες πρωινές ώρες τις εξελίξεις στην Τουρκία, δήλωσε: «Η Τουρκία είναι μια πολύ σημαντική περιφερειακή δύναμη. Φυσικά, η σταθερότητα στην Τουρκία και η κατάσταση στην Τουρκία έχουν άμεσο αντίκτυπο στην κατάσταση στην περιοχή. Από αυτή την άποψη, όλοι ενδιαφερόμαστε φυσικα για την ολοκλήρωση με νόμιμο τρόπο και το συντομότερο δυνατόν αυτού που συμβαίνει σήμερα και την επιστροφή της χώρας στο δρόμο της σταθερότητας και της προβλεψιμότητας, του κράτους δικαίου».

Ο ίδιος τόνισε ότι ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ενημερώνεται συνεχώς μέσω του ΥΠΕΞ και των μυστικών υπηρεσιών για εξελίξεις στην Τουρκία, σημειώνοντας ότι προτεραιότητα έχουν οι ενέργειες για τη διασφάλιση της ασφάλειας των ρωσικών διπλωματικών αποστολών στο έδαφος της Τουρκίας και των Ρώσων πολιτών και τουριστών. Ερωτώμενος αν υπήρξε οποιαδήποτε προσπάθεια επικοινωνίας του Ερντογάν ή εκπροσώπων των εξεγερμένων με τον Πούτιν, απάντησε: «Όχι. Δεν υπήρξε καμία προσπάθεια για επικοινωνία και καμία επαφή μέχρι τώρα».

10:31 Ηρεμία επικρατεί στα ελληνοτουρκικά χερσαία σύνορα του Έβρου μετά την απόπειρα πραξικοπήματος από μερίδα του στρατού στην Τουρκία. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ οι αστυνομικές αρχές των δύο τελωνείων Κήπων και Καστανέων η είσοδος προς τη γείτονα χώρα παραμένει ανοικτή όχι όμως και η έξοδος προς την Ελλάδα.

10:07 Αυτή τη στιγμή πραγματοποιείται έκτακτη σύσκεψη στο κοινοβούλιο της χώρας, που κάλεσε ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ για την προσπάθεια ανατροπής της κυβέρνησης με πραξικόπημα. Η συζήτησε διεξάγεται στο κτήριο του κοινοβουλίου που το βράδυ έγινε στόχος των στρατιωτών που μετείχαν στο πραξικόπημα και που υπέστη σοβαρές ζημιές από εκρήξεις.

9:37 Οι στρατιωτικοί που έχουν συλληφθεί σε όλη την Τουρκία μετά την απόπειρα πραξικοπήματος έφθασαν τους 1.563, σύμφωνα με αξιωματούχο.

9:34 Η έδρα της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών δέχθηκε επίθεση από στρατιωτικά ελικόπτερα και πυρά από βαριά πολυβόλα στη διάρκεια της απόπειρας στρατιωτικού πραξικοπήματος, με αποτέλεσμα να τραυματισθούν τουλάχιστον τρείς άνθρωποι, έκανε γνωστό σήμερα στο Reuters πηγή στην υπηρεσία πληροφοριών.

Ο επικεφαλής της υπηρεσίας, ο Χακάν Φιντάν, βρισκόταν σε ασφαλή τοποθεσία σε όλη τη διάρκεια των γεγονότων και είχε διαρκή επαφή με τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ, δήλωσε η πηγή. Η υπηρεσία πληροφοριών εξακολουθεί να εργάζεται με τις ένοπλες δυνάμεις, την αστυνομία και την κυβέρνηση εναντίον των πραξικοπηματιών σε επιχειρήσεις οι οποίς συνεχίζονται ιδιαίτερα στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα, πρόσθεσε η πηγή. Λίγο νωρίτερα ανώτερος Τούρκος αξιωματούχος είχε δηλώσει πως το επιτελείο των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων ελέγχεται πλέον από τις φιλοκυβερνητικές δυνάμεις, αλλά μικρές ομάδες στασιαστών στρατιωτών εξακολουθούν να αντιστέκονται και να ελέγχουν μερικά στρατιωτικά ελικόπτερα.Ο αξιωματούχος δήλωσε πως οι πραξικοπηματίες στρατιώτες δεν ελέγχουν μαχητικά αεροσκάφη και ότι τα ελικόπτερα που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν θα καταρριφθούν γρήγορα. Οι επιθέσεις στο κοινοβούλιο και το προεδρικό μέγαρο έχουν σε μεγάλο βαθμό σταματήσει, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.

Ένας άλλος αξιωματούχος δήλωσε πως 29 συνταγματάρχες και πέντε στρατηγοί απαλλάχθηκαν από τα καθήκοντά τους μετά την απόπειρα πραξικοπήματος.

9:22 Στήριξη στον Ερντογάν από τη διεθνή κοινότητα. Μετά την αρχικά μουδιασμένη αντίδραση της διεθνούς κοινότητας τις τελευταίες ώρες ο Τούρκος Πρόεδρος έχει λάβει τη σαφή στήριξη των ηγετών των μεγάλων δυνάμεων, με τις οποίες οι σχέσεις του το τελευταίο διάστημα δεν ήταν στο καλύτερο επίπεδο.Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα προέτρεψε όλα τα κόμματα να στηρίξουν «τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση της χώρας». Αξιωματούχοι της ΕΕ, ανάμεσά τους ο Ντόναλντ Τουσκ, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και η Φεντερίκα Μονγκερίνι εξέδωσαν ανακοίνωση με την οποία στηρίζουν τον Ερντογάν. «Η Τουρκία είναι σύμμαχος κλειδί για την ΕΕ και η ΕΕ υποστηρίζει πλήρως τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση της χώρας και το πνεύμα και το γράμμα του νόμου. Ο Στέφεν Ζάιμπερτ, εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης είπε το Σάββατο το πρωί ότι«Η δημοκρατική τάξη στην Τουρκία πρέπει να γίνει σεβαστή. Ολα πρέπει να γίνουν ώστε να προστατευθούν οι ανθρώπινες ζωές». Ο ίδιος ανέφερε ακόμη ότι η Καγκελάριος είναι σε διαρκή επικοινωνία με τους υπουργούς Εξωτερικών και Οικονομίας της Γερμανίας, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ και Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, για τις εξελίξεις στην Τουρκία.

8:40 Ο αρχηγός των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων διασώθηκε και μεταφέρθηκε σε ασφαλές μέρος αφού κρατήθηκε όμηρος στη διάρκεια της απόπειρας πραξικοπήματος που πραγματοποίησαν στασιαστές στρατιωτικοί χρησιμοποιώντας άρματα μάχης και επιθετικά ελικόπτερα στην προσπάθειά τους να καταλάβουν την εξουσία στη διάρκεια της νύκτας, δήλωσε ανώτερος τούρκος αξιωματούχος. Ο στρατηγός Χουλουσί Ακάρ είχε τεθεί υπό κράτηση από στασιαστές στρατιώτες στη διάρκεια της απόπειρας πραξικοπήματος, μετέδωσαν τουρκικά ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα.

8:20 Τη στήριξη του Βερολίνου στην εκλεγμένη κυβέρνηση της Τουρκίας εξέφρασε ο εκπρόσωπος της Άνγκελα Μέρκελ.

«Η δημοκρατική τάξη στην Τουρκία πρέπει να γίνει σεβαστή. Ολα πρέπει να γίνουν ώστε να προστατευθούν οι ανθρώπινες ζωές», έγραψε ο Στέφεν Ζάιμπερτ στο Twitter. Ο ίδιος ανέφερε ακόμη ότι η Καγκελάριος είναι σε διαρκή επικοινωνία με τους υπουργούς Εξωτερικών και Οικονομίας της Γερμανίας, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ και Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, για τις εξελίξεις στην Τουρκία.

8:11 Συνολικά 754 στρατιωτικοί έχουν συλληφθεί σε σχέση με την απόπειρα πραξικοπήματος από μια ομάδα στασιαστών στρατιωτών στην Τουρκία, η οποία φαίνεται πως έχει κατασταλεί σήμερα το πρωί, αλλά κόστισε τη ζωή σε τουλάχιστον 60 ανθρώπους, μετέδωσε σήμερα το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή. Εξάλλου πέντε στρατηγοί και 29 συνταγματάρχες παύθηκαν από τα καθήκοντά τους κατ' εντολην του υπουργού Εσωτερικών Εφκάν Αλά, διευκρίνισε το πρακτορείο.

8:10 Ο ιεροκήρυκας Φετουλάχ Γκιουλέν, ορκισμένος εχθρός του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καταδίκασε "με τους πιο κατηγορηματικούς όρους", από τις ΗΠΑ όπου κατοικεί, την απόπειρα πραξικοπήματος που πραγματοποιήθηκε στην Τουρκία από στασιαστές στρατιώτες.

"Υπέφερα από πολλά στρατιωτικά πραξικοπήματα τα 50 τελευταία χρόνια και βρίσκω συνεπώς ιδιαίτερα προσβλητικό το να κατηγορούμαι ότι έχω οποιαδήποτε σχέση μ' αυτή την απόπειρα. Αρνούμαι κατηγορηματικά αυτές τις κατηγορίες", ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Γκιουλέν, ο οποίος κατηγορήθηκε από τον Ερντογάν ότι συνδέεται με τους πραξικοπηματίες στρατιωτικούς. "Καταδικάζω με τους πιο κατηγορηματικούς όρους την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος στην Τουρκία", τόνισε ο 75χρονος Γκιουλέν. "Η άνοδος μιας κυβέρνησης στην εξουσία δεν πρέπει να γίνεται παρά μόνο έπειτα από μια ελεύθερη και δίκαιη εκλογική διαδικασία", αναφέρει ακόμη στην ανακοίνωσή του.

Ο Τούρκος πρόεδρος κατηγόρησε τον ιεροκήρυκα, ο οποίος από το 1999 ζει απομονωμένος σε μια ορεινή περιοχή της αμερικανικής πολιτείας της Πενσιλβάνια (βορειοανατολικές ΗΠΑ), ότι είναι ο υποκινητής του πραξικοπήματος.

7:30 Σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η απόπειρα πραξικοπήματος απέτυχε, αλλά οι υποστηριχτές της βίαιης ανατροπής του Ερντογάν επιμένουν ότι ακόμη μάχονται. Σύμφωνα με το δημοσίευμα οι αξιωματικοί που βρίσκονται πίσω από την προσπάθεια ανατροπής της εξουσίας είναι ακόμη αποφασισμένοι και μάχονται αυτούς που επιχείρησαν να αντισταθούν. Οι αυτοαποκαλούμενοι Κίνημα για την Ειρήνη επιμένει ότι οι πολίτες πρέπει να παραμείνουν στα σπίτια τους για την δική τους ασφάλεια.