Μητσοτάκης για εξοπλισμούς: Έμφαση στη ρήτρα διαφυγής, προβληματισμός για το SAFE

Το ζήτημα του επανεξοπλισμού της Ευρώπης, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά και της εκπεφρασμένης διάθεσης των ΗΠΑ να μειώσουν το στρατιωτικό τους αποτύπωμα στη «γηραιά ήπειρο» βρέθηκε εκ νέου στο επίκεντρο των συζητήσεων, στο πλαίσιο της 4ης Συνόδου Κορυφής Ουκρανίας-Νοτιοανατολικής Ευρώπης που πραγματοποιήθηκε στην Οδησσό.

Από το βήμα της Συνόδου – ή, για μεγαλύτερη ακρίβεια, στο πλαίσιο της συνέντευξης Tύπου των ηγετών μετά το τέλος της, ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, εξέφρασε και πάλι τον προβληματισμό

του για το ζήτημα της συμμετοχής της Τουρκίας σε κοινά εξοπλιστικά προγράμματα στο πλαίσιο του εργαλείου SAFE, το οποίο θα παρέχει δάνεια για κοινές τέτοιες πρωτοβουλίες μεταξύ χωρών-μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών (όπως η Βρετανία, η Νότια Κορέα και η Τουρκία), συνολικού ύψους 150 δισ. ευρώ.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι ο Κ. Μητσοτάκης, αναφερόμενος στο εργαλείο αυτό και – εμμέσως – στο γεγονός ότι η Τουρκία δείχνει έτοιμη να «μπει» σε προγράμματα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έσπευσε να υπογραμμίσει ότι «όποιος θα ήθελε να έχει πρόσβαση στην ευρωπαϊκή χρηματοδότηση θα χρειαζόταν τουλάχιστον να βρίσκεται σε κάποια ευθυγράμμιση με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της ΕΕ. Διότι, στο τέλος της ημέρας, πρόκειται για ένα εργαλείο το οποίο σχεδιάστηκε με σκοπό την προστασία της Ευρώπης στο σύνολό της και τη δημιουργία μιας νέας ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας».

Εδώ, πάντως, πρέπει να σημειωθεί ότι η διατύπωση του Κ. Μητσοτάκη είναι πολύ πιο ήπια από τα όσα είχε πει πριν από λίγο καιρό για το θέμα ο υπουργός Άμυνας, Νίκος Δένδιας, ο οποίος σε οξύτατους τόνους είχε πει ότι «θα πρότεινα να ονομαστεί κανονισμός της κερκόπορτας ο κανονισμός SAFE, εφόσον επιχειρηθεί από ορισμένους εταίρους να εφαρμοστεί με τεχνάσματα, ώστε να μην απαιτείται ομοφωνία των μελών της ΕΕ για τη συμφωνία με τρίτες χώρες. Και μάλιστα, αν αυτό συμβεί χωρίς να ακυρώσει η τουρκική Βουλή το casus belli εναντίον της Ελλάδας, παρά την τοποθέτηση του Έλληνα πρωθυπουργού και κατά παράβαση των νομικά ορθών αιτιάσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».

Ωστόσο, ο πρωθυπουργός, μιλώντας στα «Νέα», φάνηκε κι αυτός να μην… ενθουσιάζεται και πολύ με το πώς θα λειτουργήσει το εργαλείο αυτό, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο αξιοποίησής του από την Ελλάδα. Αντιθέτως, εμφανίστηκε να δίνει έμφαση στη ρήτρα διαφυγής που η Κομισιόν καθιερώνει για τις αμυντικές δαπάνες, καθώς επισήμανε ότι «ήδη η Ελλάδα έχει ενεργοποιήσει την εθνική ρήτρα διαφυγής. Θα έχουμε 500 εκατομμύρια πρόσθετες δαπάνες που δεν θα συνυπολογίζονται στους στόχους του ελλείμματος για τον επόμενο χρόνο και εξετάζουμε και τα λοιπά χρηματοδοτικά εργαλεία για να δούμε αν και με ποιον τρόπο ενδεχομένως μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε».

Από την άλλη, πάντως, ο Κ. Μητσοτάκης στην ίδια συνέντευξη φάνηκε να «ρίχνει άδεια για να πιάσει γεμάτα», λέγοντας ότι «έχουμε πει πολλές φορές ότι θα χρειαστεί και ένα συμπληρωματικό πρόσθετο ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό εργαλείο, να δανειστεί η Ευρώπη δηλαδή όπως το έκανε και στην περίπτωση του Ταμείου Ανάκαμψης, προκειμένου να στηρίξει κοινά έργα, τα οποία αφορούν την Ευρώπη αμυντικά, συνολικά. Δεν αρκούν μόνο οι εθνικοί προϋπολογισμοί ή και το SAFE όπου ουσιαστικά μιλάμε για δάνεια, όχι επιχορηγήσεις, για να καλυφθεί το αμυντικό κενό το οποίο έχει η Ευρώπη σήμερα».

Η πρόταση αυτή, δηλαδή, του κοινού δανεισμού για την άμυνα, έχει ήδη βρει… τοίχο στο Βερολίνο, με τον Γερμανό καγκελάριο, Φρίντριχ Μερτς, να το ξεκαθαρίζει με τρόπο σχεδόν απόλυτο στον Έλληνα πρωθυπουργό, κατά τη συνάντησή τους στις 12 Μαΐου. Και η Γερμανία δεν είναι η μοναδική χώρα που δεν συζητά κοινό δανεισμό για αμυντικά προγράμματα, καθώς σχεδόν όλος ο ευρωπαϊκός Βορράς… βγάζει φλύκταινες στην ιδέα του κοινού χρέους και σχήματα όπως αυτό του Ταμείου Ανάκαμψης και Αντοχής έχουν αποκλειστεί σχεδόν κατηγορηματικά.

Στην ουσία, πάντως, η Ελλάδα μοιάζει εξαιρετικά προβληματισμένη για τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ θα διαχειριστεί το εργαλείο SAFE και μοιάζει προς το παρόν να περιορίζεται για τις αμυντικές δαπάνες της στον δημοσιονομικό χώρο που δημιουργείται από τη ρήτρα διαφυγής…

Διαβάστε επίσης:

Μητσοτάκης από Οδησσό: Νέο μήνυμα στην Τουρκία για το SAFE – Να βρίσκεται σε κάποια ευθυγράμμιση με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της ΕΕ

Τσίπρας: Η Ευρώπη να γίνει δύναμη ειρήνης, ασφάλειας και βιώσιμης ανάπτυξης

Κακή η στόχευση των κονδυλίων για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών στην Ευρώπη σύμφωνα με την ΕΕ – Η περίπτωση της Ελλάδας