Κραυγή αγωνίας για το ΚΕΘΕΑ

Τρομακτικές αλλαγές σαρώνουν το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων αλλάζοντας ριζικά τον χαρακτήρα και τους σκοπούς του. Το ΚΕΘΕΑ βρίσκεται στη δίνη του κυκλώνα από το 2019, όταν η κυβέρνηση, με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), κατάργησε το αυτοδιοίκητο του οργανισμού.

Το διοικητικό συμβούλιο δεν εκλέγεται πλέον από το προσωπικό του φορέα, τα άτομα που προχωρούν σε θεραπείες απεξάρτησης και τις οικογένειές τους, όπως γινόταν πριν από την ΠΝΠ. Την απόφαση για τα πρόσωπα που απαρτίζουν τη διοίκηση

του φορέα τη λαμβάνει το υπουργείο Υγείας. Οι εργαζόμενοι, οι παλαιότερες διοικήσεις, αλλά και τα άτομα που αξιοποιούν τα προγράμματα του ΚΕΘΕΑ δίνουν έναν τεράστιο αγώνα για να μπορέσουν να διατηρήσουν το θεραπευτικό μοντέλο, αλλά και τον ίδιο τον χαρακτήρα του οργανισμού.

“Δεν υπάρχει μέλλον”

«Δεν υπάρχει μέλλον για το ΚΕΘΕΑ» επισημαίνει στο «Ποντίκι» ο επίτιμος πρόεδρος του Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ και ψυχίατρος Γιώργος Μπαρδάνης. «Θα γίνει ένας οργανισμός όπως έχει καταντήσει και ο ΟΚΑΝΑ (Οργανισμός Κατά των Ναρκωτικών), ο οποίος ξεκίνησε με άλλες προδιαγραφές και πλέον έχει γίνει ένας οργανισμός μόνο για τη μείωση της βλάβης».

«Το ΚΕΘΕΑ προοριζόταν ευθύς εξαρχής μόνο για απεξάρτηση. Στο προσχέδιο που έχει κατατεθεί για το ΚΕΘΕΑ, το οποίο δεν υπάρχει περίπτωση να μην γίνει αποδεκτό, δεν υπάρχει καν η λέξη απεξάρτηση στους σκοπούς του. Αλλά υπάρχει σαφέστατα και δυο και τρεις φορές η μείωση της βλάβης. Κάτι που αλλάζει όλο τον χαρακτήρα του ΚΕΘΕΑ και των θεραπευτικών κοινοτήτων» τονίζει.

«Δηλαδή θα υπάρχει θεραπευτική κοινότητα χωρίς την έννοια της απεξάρτησης, χωρίς την έννοια “καμία ουσία”. Οι υποκατάστατες ουσίες, είτε οι εξαρτησιογόνες ουσίες είτε οποιαδήποτε άλλη ουσία, δεν νοείται μέσα σε μία θεραπευτική κοινότητα όπως το ΚΕΘΕΑ και άλλες θεραπευτικές κοινότητες εδώ και στην Αμερική και αλλού στον κόσμο» εξήγησε. «Επομένως το μέλλον του ΚΕΘΕΑ, όπως το ξέραμε, δεν υπάρχει. Το ΚΕΘΕΑ θα υπάρχει μόνο κατ’ όνομα, απ’ ό,τι φαίνεται δεν το αλλάζουν αυτό» πρόσθεσε.

Η αλλοίωση του χαρακτήρα του

«Το να διατηρεί ένας οργανισμός με επιτυχία τις αρχές του για 38 χρόνια είναι πολύ σπάνιο φαινόμενο. Και βρέθηκαν κάποιοι τώρα να μην θέλουν τη συνέχισή του» επισημαίνει ο Γ. Μπαρδάνης.
Σε ερώτηση για τις επιδιώξεις της νέας διοίκησης του ΚΕΘΕΑ απαντά: «Δεν ξέρω τι επιδιώκει. Την κατάργηση του ΚΕΘΕΑ; Με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου επεδίωξαν την αλλοίωσή του. Την αλλοίωση του χαρακτήρα του ΚΕΘΕΑ; Να μην υπάρχει εκλεγμένο διοικητικό συμβούλιο; Παραδείγματος χάριν εγώ ήμουν αντιπρόεδρος στον ΟΚΑΝΑ από την αρχή της δημιουργίας του. Δεν υπήρξε περίπτωση να μην γίνει πρόσληψη, όπως γίνεται συνήθως στο Δημόσιο. Στο ΚΕΘΕΑ τα 30 χρόνια που ήμουν ως αναπληρωτής διευθυντής υπήρξα διευθυντής της Στροφής, ποτέ δεν έγινε πρόσληψη με μέσο».

Από την πλευρά του ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και επίτιμος αντιπρόεδρός του Κώστας Αρβανίτης δηλώνει στο «Π» ότι «δύο από τα αντεπιχειρήματα που ακούγονται από την πλευρά της κυβέρνησης, ως απάντηση στη θύελλα που η ίδια έχει προκαλέσει γύρω από το ΚΕΘΕΑ, είναι πως “λένε ψέματα, το ΚΕΘΕΑ δεν κλείνει” και πως “κανείς εργαζόμενος δεν θα χάσει τη δουλειά του”».

«Και στις δύο περιπτώσεις η κυβέρνηση και οι υποστηρικτές της απλώς ρίχνουν την μπάλα στην εξέδρα: Η ταμπέλα που γράφει “ΚΕΘΕΑ” θα παραμείνει στη θέση της, αλλά αυτό που θα σηματοδοτεί πλέον θα είναι κάτι άλλο. Αυτό που λέγεται πολύ καθαρά από την πρώτη στιγμή είναι πως η κυβέρνηση επιχειρεί να “αλώσει” τον κοινοτικό χαρακτήρα του ΚΕΘΕΑ, να αλλοιώσει τη φυσιογνωμία του, να το μετατρέψει σε κάτι που θα λέγεται, αλλά δεν θα είναι πια ΚΕΘΕΑ».

Οι αλλαγές στα προγράμματα

Ο Γ. Μπαρδάνης λέει για τις θεραπευτικές κοινότητες και τα θεραπευτικά προγράμματα του ΚΕΘΕΑ ότι «τα ονόματα των θεραπευτικών κοινοτήτων, των κοινωνιών που λειτουργούσαν, η Ιθάκη για 38 χρόνια, η Στροφή για 30 χρόνια κι όλες οι άλλες, δεν θα υπάρχουν».

«Δεν ξέρω τι αλλαγές θα γίνουν στα θεραπευτικά προγράμματα. Αυτό που ξέρω είναι ότι μιλάνε για μείωση της βλάβης με υποκατάστατα. Τώρα πώς θα τα κάνουν αυτά, αν θα καταργήσουν τις θεραπευτικές κοινότητες ή όχι, αν θα βάλουν μεθαδόνη μέσα σε μια δήθεν θεραπευτική κοινότητα ή όχι, βουπρενορφίνη ή οποιαδήποτε άλλη ουσία, αυτά δεν τα ξέρουμε. Τα υποθέτουμε και τα φοβόμαστε» υπογραμμίζει.

Οι αντιδράσεις

Ο Κ. Αρβανίτης υποστηρίζει ότι «τον χορό των αντιδράσεων έσυραν πρώτοι οι εργαζόμενοι στον οργανισμό, επειδή η δουλειά τους έχει νόημα, υπόσταση και αποτέλεσμα μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. Ε, αυτό το πλαίσιο έρχονται οι “άριστοι” των Μητσοτάκη – Κικίλια να εξανδραποδίσουν και να εγκαταστήσουν, στη θέση ενός θεραπευτικού σχήματος που βασίζεται δεκαετίες τώρα στην ευθύνη και τη δημοκρατία, ένα γραφειοκρατικό μόρφωμα το οποίο θα μπορούν εύκολα να ελέγχουν».

«Και κάτι χειρότερο: να το ιατρικοποιήσουν, αλλοιώνοντας – υποβιβάζοντας ένα μοντέλο θεραπείας με απτά αποτελέσματα, αποτέλεσμα μιας κοινοτικής αντίληψης, σε υπόθεση φαρμάκων και υποκατάστατων. Δύσκολα μπορεί κανείς να αποφύγει τον πειρασμό να πιθανολογήσει την πρόθεση εύνοιας προς κάποια επιχειρηματικά συμφέροντα» συμπληρώνει.

«Η δουλειά των εργαζομένων – ακτιβιστών στο ΚΕΘΕΑ δεν είναι κυρίαρχα η “μείωση της βλάβης”, όπως ύπουλα αναφέρεται στο προτεινόμενο σχέδιο: Είναι η βιωματική θεραπευτική σχέση, που περνά μέσα από την κοινοτικότητα, την αυτοδιοίκηση, την ανάληψη της προσωπικής και συλλογικής ευθύνης. Έννοιες ακατανόητες για τους “άριστους” της κυβέρνησης Μητσοτάκη και τους δοτούς και έμμισθους συνοδοιπόρους τους στο Δ.Σ. του ΚΕΘΕΑ, στο οποίο εντάχθηκαν με το πραξικόπημα Κικίλια το 2019» τονίζει.

Επισημαίνει δε ότι «αυτό το πραξικόπημα που τώρα εξελίσσεται μπροστά μας είναι στη δεύτερη φάση του. Αυτό που οι άνθρωποι του ΚΕΘΕΑ (εργαζόμενοι, επιστημονικοί συνεργάτες, μέλη διοικήσεων, οικογένειες, θεραπευόμενοι και απόφοιτοι) θα αποτρέψουν με τα ίδια όπλα που πολεμούν το θηρίο τόσα χρόνια: με ευθύνη, με δημοκρατία και συλλογικότητα, και φυσικά την αλήθεια, το πιο δύσκολο και σκληρό αλλά το πιο αποτελεσματικό “φάρμακο” για τη θεραπεία από την εξάρτηση».
«Η αλήθεια, που έχει σώσει τόσες ζωές, θα σώσει και το ίδιο το ΚΕΘΕΑ» καταλήγει.