Η Γαλλία αντιστέκεται στις ανισότητες και τη μείωση των συντάξεων

Επωνύμως

 

Ο Γάλλος Πρόεδρος E.Macron αναλαμβάνοντας τα καθήκοντα του το 2017, συναντήθηκε, μεταξύ των άλλων, με την δυσμενή και την ανησυχητική κατάσταση των εισοδηματικών και των κοινωνικών ανισοτήτων στην Γαλλία, αφού από το 1983 μέχρι το 2015, το μέσο εισόδημα του πλουσιότερου 1% του πληθυσμού αυξήθηκε κατά 100%, έναντι της αύξησης κατά 25% του μέσου εισοδήματος του υπόλοιπου τμήματος του γαλλικού πληθυσμού. Παράλληλα, στο επίπεδο του συνταξιοδοτικού συστήματος, ο Γάλλος Πρόεδρος συναντήθηκε (2019)

με το επίπεδο του ορίου φτώχειας, το οποίο για κάθε άτομο ανέρχεται σε 1.015 ευρώ τον μήνα, σε βαθμό που σε σύνολο συνταξιούχων 17 εκατομ. ατόμων (2019), 1,4 εκατομ. συνταξιούχοι (8,3%), ενώ στην Γερμανία 51,4% του συνόλου των συνταξιούχων, 9,3 εκατομ. άτομα να ζουν κάτω από το όριο (999 ευρώ τον μήνα) της φτώχειας και στην Ελλάδα 23,3% των συνταξιούχων (2019), 595.000 άτομα να διαβιούν κάτω από το όριο (382 ευρώ τον μήνα).

Στις συνθήκες αυτές, οι ασκούμενες πολιτικές της κυβέρνησης του Ε.Μacron κινούμενες με ταχύτητα και κοινωνική σκληρότητα στην νεοφιλελεύθερη «μεταρρυθμιστική» στρατηγική «σταθεροποίηση της οικονομίας με αποσταθεροποίηση της εργασίας και της κοινωνίας», δημιουργώντας νέους όρους αύξησης της κερδοφορίας των επιχειρήσεων σε συνθήκες οικονομικής κρίσης και στασιμότητας. Έτσι, όπως προκύπτει εκ του αποτελέσματος, η στρατηγική, κατά την πρώτη διετία της προεδρικής θητείας του Ε.Μαcron, υλοποιείται με την μείωση των μισθολογικών και των κοινωνικών δαπανών, την αύξηση της ευελιξίας και της ανασφάλειας της εργασίας, των κοινωνικών και των περιφερειακών ανισοτήτων, την αύξηση του αριθμού των φτωχών-εργαζομένων, των ανισοτήτων ανδρών-γυναικών και της μείωσης της αγοραστικής δύναμης από την αύξηση της άμεσης και έμμεσης φορολογίας, κ.λ.π.

Όμως, οι συνέπειες αυτές των ασκούμενων πολιτικών αποτελούν ουσιαστικά το οικονομικό-κοινωνικό υπόβαθρο των κινητοποιήσεων των «Κίτρινων Γιλέκων», οι οποίες ξεκίνησαν κατά το 2019 από την ξεχασμένη Γαλλία της περιφέρειας και διευρύνονται σταδιακά με τη συμμετοχή τους στις μαζικές κινητοποιήσεις των συνδικάτων σε ολόκληρη την Γαλλία, μετά την πρόταση της κυβέρνησης του Ε.Μacron για το συνταξιοδοτικό.

Με τις κινητοποιήσεις αυτές, ο γαλλικός λαός αντιστέκεται να συμμορφωθεί ουσιαστικά στους δημοσιονομικούς κανόνες, γερμανικής έμπνευσης και επιμονής, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως αρνήθηκε (2005) την ψήφιση του Ευρωσυντάγματος, οδηγώντας την Ευρώπη στην μη ολοκλήρωση της με την Συνθήκη της Λισαβόνας. Αντίστοιχα τώρα, σε εθνικό επίπεδο, ο γαλλικός λαός με τις κινητοποιήσεις του αντιστέκεται στην μετατροπή του ισχύοντος διανεμητικού συνταξιοδοτικού συστήματος σε σύστημα σημείων (point system) καθορισμένων εισφορών, σύμφωνα με το οποίο οι καταβαλλόμενες κάθε μήνα ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων και των εργοδοτών θα χρησιμοποιηθούν για την αγορά σημείων, τα οποία θα συσσωρεύονται και θα μετατρέπονται σε μειωμένη, κατά 20%-25%, σύνταξη σε σύγκριση με τη σημερινή.

Με άλλα λόγια, η μετάβαση στην Γαλλία σε ένα συνταξιοδοτικό σύστημα ultra-κεφαλαιοποίησης βασίζει το επίπεδο της συνταξιοδοτικής παροχής στην χρονική διάρκεια καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών και στην απόδοση του συσσωρευμένου κεφαλαίου από τις κεφαλαιαγορές. Έχει υπολογισθεί (G.Duval, 2019) ότι κατά μέσο όρο, ένα επιπλέον έτος εργασίας, μετά την ηλικία των 60 ετών αυξάνει το επίπεδο της σύνταξης κατά 2,5% περίπου.

Αντίθετα, για κάθε λιγότερο έτος εργασίας και καταβολής ασφαλιστικών εισφορών, η πραγματική μείωση της σύνταξης δεν θα είναι 5%, όπως είναι σήμερα, αλλά 7,5% (5%+2,5%=7,5%) ετησίως. Έτσι, σ΄ένα σύνολο εργασιακού βίου 35 ετών, οι περίοδοι ανεργίας, μητρότητας, ασθένειας, κ.λ.π. που στα διανεμητικού τύπου συνταξιοδοτικά συστήματα αναγνωρίζεται η απόκτηση συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων, στο προτεινόμενο από την γαλλική κυβέρνηση «σύστημα των σημείων», οι συγκεκριμένοι περίοδοι εξαιρούνται και οι εργαζόμενοι-ασφαλισμένοι τιμωρούνται με την διαμόρφωση χαμηλότερου επιπέδου σύνταξης.

Επιπλέον, εάν ληφθούν υπόψη οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης, οι οποίες συμβάλλουν περιορισμένα στην απόκτηση συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων καθώς οι κίνδυνοι των κεφαλαιαγορών, τότε οι επιπτώσεις του προτεινόμενου συστήματος στην μείωση των συντάξεων θα είναι σημαντικές. Στις συνθήκες αυτές, σύμφωνα με την Έκθεση των επιπτώσεων που συνοδεύει την πρόταση της γαλλικής κυβέρνησης, προβλέπεται μία σημαντική καθοδική πορεία των συνταξιοδοτικών δαπανών κατά 3,3 ποσοστιαίες μονάδες, δηλαδή από 13,8% του ΑΕΠ το 2018 σε 10,5% του ΑΕΠ το 2070 και με συνολικό αριθμό συνταξιούχων από 19,9 εκατομ. άτομα το 2019 σε 24,8 εκατομ. άτομα το 2070.

Η μείωση αυτή των συνταξιοδοτικών δαπανών θα είναι, μεταξύ των άλλων, το αποτέλεσμα της μείωσης των συντάξεων με την μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης (αναλογία μεταξύ του τελευταίου μισθού και του ποσού της σύνταξης) από 50% το 2016 σε 36% το 2070. Στην κατεύθυνση αυτή, η πρόταση της κυβέρνησης του E.Macron επιδιώκει από τις μειώσεις του επιπέδου των συντάξεων να εξοικονομήσει πόρους μέχρι το 2027 της τάξης των 12 δις. ευρώ. Παράλληλα, η μείωση του ποσοστού, κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες, των εργοδοτικών εισφορών στους δημόσιους φορείς από 23,8% στο σημερινό επίπεδο (16,8%) των εργοδοτικών εισφορών του ιδιωτικού τομέα της γαλλικής οικονομίας, στερώντας από έσοδα το συνταξιοδοτικό σύστημα της Γαλλίας, σύμφωνα με την Έκθεση των επιπτώσεων, αντιστοιχεί σε έλλειμμα 43 δις ευρώ το 2025. Παράλληλα, σοβαρές και τεκμηριωμένες κριτικές, όχι μόνο από τα συνδικάτα αλλά και από ειδικούς ερευνητές και εμπειρογνώμονες δέχεται, μεταξύ των άλλων, το τμήμα του προτεινόμενου συστήματος που αναφέρεται στην ενιαιοποίηση των 42 διαφορετικών συνταξιοδοτικών καθεστώτων στην Γαλλία με σημαντικές περικοπές του επιπέδου των συντάξεων.

Κι΄αυτό επειδή μία τέτοια προοπτική είναι εφικτή χωρίς την εφαρμογή μέτρων περικοπής των συντάξεων, δεδομένου ότι τρία συνταξιοδοτικά καθεστώτα (εργαζόμενοι του ιδιωτικού, δημόσιου, αυτοδιοικητικού τομέα) λειτουργούν με ενιαίους κανόνες ασφαλιστικών εισφορών, ηλικία συνταξιοδότησης, μεθόδων υπολογισμού των συντάξεων, κ.λ.π. και παράλληλα καλύπτουν το 84% των περιουσιακών στοιχείων του συνολικού συνταξιοδοτικού συστήματος. Κατά συνέπεια, η συγκεκριμένη πρόταση της κυβέρνησης του E.Macron, ουσιαστικά, εκτός από τον περιορισμό της ροής πόρων χρηματοδότησης του συνταξιοδοτικού συστήματος και την προοπτική της μείωσης των συντάξεων, εισάγει την ανασφάλεια και την αβεβαιότητα, με την αντικατάσταση του διανεμητικού του χαρακτήρα από την εγκαθίδρυση των όρων και των συνθηκών της ultra-κεφαλαιοποιητικής του λειτουργίας.

*Ο Σάββας Γ. Ρομπόλης είναι Ομ. Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου Ο Βασίλειος Γ. Μπέτσης είναι Υποψ. Διδάκτορας Παντείου ΠανεπιστημίουΓαλλίαΜακρόνΣυντάξειςΑσφαλιστικόσυνδικάτααπεργίεςHas video: Exclude from popular: 0